Економија
Ковачевски: Фокусот на Владата е раст на економијата, енергетска транзиција и одржливо земјоделство

Премиерот Димитар Ковачевски на отворањето на економскиот форум во организација на Finance Think зборуваше за актуелната состојба во земјата предизвикана од глобалните промени што се случуваат, за состојбата на буџетот, реализацијата на структурните економски реформи и приоритетите на Владата за ублажување на ефектите од ценовниот шок и одржување на ликвидноста на компаниите.
Во разговорот со Благица Петрески, извршна директорка на Finance Think, премиерот Ковачевски истакна дека целта на Владата во услови на најголемата глобална криза по Втората светска војна е да го ублажи ценовниот шок, да се задржи ликвидноста на компаниите, да ги одржи буџетот и јавниот долг стабилни, да се остваруваат обврските на државата во поглед на редовна исплата на плати, пензии, социјални надоместоци, како и да се преземат мерки за економски раст и нови инвестиции и во време на криза.
„Оваа Влада подготвено ги дочека глобалните потреси и навремено реагиравме со ефикасни антикризни мерки, дополнително планираме и на среден и на долг рок. Она што си го зададовме како цел уште во 2021 година, знаејќи дека 2022 година ќе биде година на енергетска криза, беше заштита на животниот стандард на граѓаните од енергетската и економска криза, економски раст и зголемување на капиталните инвестиции“, истакна премиерот Ковачевски.
Тој додаде дека првиот приоритет се однесува на задржување на животниот стандард на оние што се најранливи и задржување на ликвидноста на компаниите, вториот се однесува на продолжување на програмите за раст на производството, на извозот, на раст на стопанската активност во државата и третото на зголемување на бруто-инвестициите, и тоа и на инвестициите што се доминантни од државниот буџет, меѓутоа и на приватните инвестиции како генератор на економскиот раст на државата на среден рок.
Во однос на првата цел, посочи Ковачевски, уште во 2021 година беа донесени мерките за намалување на ДДВ на електричната енергија, а при конципирањето на буџетот за 2022 година беа определени резерви од 132 милиона евра во буџетот, со цел да може да се одржува ликвидноста на електроенергетскиот систем во државата и да не се дозволи ценовен шок за граѓаните.
„Според Стратегија за енергетската транзиција, ние веќе имаме јасна слика каде ќе се движи нашето производство на електрична енергија. Пред 10 дена ја пуштивме првата фотоволтаична централа на старите наоѓалишта на јаглен во ‘Осломеј’, 10 мегавати како државна инвестиција, помогната од ЕБОР. На истиот локалитет веќе се планирани и ќе почнат со градба уште две фотоволтаични централи од 50 мегавати, кои ќе бидат изработени врз основа на концептот на јавно-приватно партнерство со компании од Турција и Бугарија и уште една од 10 мегавати, која ќе биде во сопственост на ЕСМ. Северна Македонија практично ќе замени 120 мегавати работа на јаглен со 120 мегавати моќност на фотоволтаични централи од обновливи извори на енергија и тоа е прв пример во Југоисточна Европа“, нагласи Ковачевски и додаде дека големи се очекувањата и од проектот ХЕЦ „Чебрен“, кој се наоѓа во втората фаза, во која треба да се избере изведувач од деветте понудувачи, кои се квалификуваа во првата фаза.
На прашање на организаторите премиерот Ковачевски се осврна и на актуелниот миг во производството на храна и субвенциите во земјоделството и потенцира дека во изминатите пет години има инвестиции околу 650 милиони евра.
„Оваа криза нѐ научи дека мора да се инвестира стратешки. Затоа веќе е направен нов интервентен план, кој вклучува инвестирање во пченката, пченицата, јачменот и сончогледот, потоа во полјоделството, сточарството и овоштарството како извозни гранки на нашето земјоделство. Исто така, во однос на субвенциите воведуваме неколку новини, а тоа е, прво, воведување авансни износи на субвенции, и тоа ќе почнеме оваа година со овоштарството, што значи дека субвенциите ќе бидат исплатени 30 % пред да почне сезоната, тогаш кога најмногу им треба средства на земјоделците за да може да инвестираат, а 70 % потоа според планот за исплата на субвенциите. Второ, ќе бидат зголемени субвенциите за засадување пченица, пченка, сончоглед и тоа ќе бидат на историски највисоко ниво“, потенцира претседателот на Владата, Ковачевски, на дебатата во организација на Finance Think.
Премиерот Ковачевски на трибината истакна дека и во овие услови на изразена економска криза континуитетот на трендот на раст на просечната и на минималната плата е резултат на економските мерки и политики што ги спроведува Владата. Во јануари 2022 година исплатената нето-плата од вработен изнесува 29.980 денари. Минималната плата е зголемена на 18.000 денари, а пензиите доживеаја историски највисок раст. Со новите методологии што Владата ги утврди и за платите и за пензиите, тие ќе продолжат континуирано да растат, рече Ковачевски и додаде дека во моментот имаме најниска стапка на невработеност во државата од 15,2 %.
„Сите досегашни зголемувања и на пензиите и на минималната плата се остварија преку дијалог, во кој учествуваа сите синдикати, и репрезентативниот, но на мое инсистирање присуствуваа и нерепрезентативните синдикати, и со сите нив разговаравме дека зголемувањето на платите треба да се направи преку процес на реформи. Разговараме за три аспекти – едниот е зголемување, нормално во согласност со растот на животниот стандард, во согласност со растот на минималната плата и во согласност со инфлацијата“, истакна Ковачевски.
Во однос на одржливоста на буџетот, рече претседателот на Владата, тој е креиран во согласност со стапките за раст што беа планирани во 2021 година за 2022 и од кој некаде околу 615 милиони евра се инвестирани за поддршка на мерките за директни издатоци за најранливите категории граѓани, за поддршка на компаниите и за одржување на ликвидноста на енергетскиот сектор.
„Она што е најважно е дека буџетот е ликвиден, дека фискалната политика е координирана на неделно ниво со монетарната политика, со Министерството за финансии, со гувернерката на Народната банка на Северна Македонија – НБРМ, сѐ со цел и финансиската политика да биде одржлива, а монетарната политика да биде прудентна во однос на сите економски движења во државата. Сите исплати во буџетот се одвиваат непречено, без никакви застои, пензиите и другите основни обврски што ги има буџетот се исплаќаат и предвремено“, потенцира премиерот Димитар Ковачевски на отворањето на економски форум во организација на Finance Think.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
„Завршува ерата на неточни броила“: Министерството за енергетика бара опремата за проверка на струјомерите веднаш да биде на располагање на граѓаните

Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини активно работи на воведување системски решенија кои ќе ја зголемат заштитата на граѓаните и ќе обезбедат поголема транспарентност и контрола врз мерењето на потрошената енергија. Во таа насока, министерката Божиновска бара, во најкраток можен рок, Бирото за метрологија да ја стави во функција софистицираната опрема за тестирање и верификација на броилата, која поради неажурност во претходните години останала неискористена и не била ставена во функција.
Станува збор за машина – Трофазен систем за мерење на електрична енергија и моќност, која повеќе од 7 години седи неупотребена во подрумските простории на Бирото. Со ставањето во употреба на оваа опрема, крајна цел е, освен верификација на мерилата, и да се испитува исправноста на мерилата по жалба на потрошувач, за која Божиновска инсистира да биде спроведувана и заради честите поплаки и барања од граѓаните.
Минатата недела, Министерката Божиновска при посетата на Бирото за метрологија изврши обиколка на опремата со цел да се утврди нејзината состојба. Веднаш беа дадени насоки да се започне со сите потребни активности за нејзино итно активирање. По што доби уверување од раководството на Бирото дека веднаш ќе се распише потребниот тендер за проверка на функционалноста, инсталација и пуштање во употреба на опремата, како и обука на вработените, по што ќе може да започне со проверки на броилата.
Со оваа мерка, граѓаните ќе добијат можност за независна проверка на исправноста на своите броила, директно во државна институција. Ова ќе овозможи секој сомнеж за неправилно фактурирање да се провери со прецизни и официјални мерења, при што граѓаните ќе добијат јасен и недвосмислен одговор за состојбата на нивниот инструмент.
Истовремено, ова ќе претставува дополнителен механизам на контрола врз компаниите кои ги инсталираат и одржуваат броилата, со што ќе се обезбеди поголема правичност во наплатата на потрошената енергија и ќе се намалат можностите за неправилности. Министерството останува посветено на заштитата на правата на граѓаните и воведување механизми кои ќе обезбедат фер и точен систем на мерење.
Економија
Божиновска во Вруток: И покрај предизвиците Мавровскиот систем произведе 28% над планот

Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини, Сања Божиновска, ја посети Хидроелектраната Вруток, во рамки на нејзините заложби за редовна проверка на сите енергетски капацитети во земјата. Оваа посета е дел од континуираните активности на Министерството за следење на состојбата на клучните енергетски објекти и подобрување на нивната ефикасност.
ХЕЦ Вруток, како најголема електрана во рамки на Мавровскиот хидроенергетски систем, игра стратешка улога во македонскиот електроенергетски систем. Со инсталирана моќност од 165,6 MW и просечно годишно производство од 350 GWh, Вруток е клучен фактор во обезбедувањето стабилност на снабдувањето со електрична енергија.
„Континуираниот надзор и инвестиции во хидроелектраните се суштински за енергетската безбедност на земјата. Нашата цел е да ја зголемиме ефикасноста, сигурноста и одржливоста на хидропотенцијалот што го имаме. Мавровскиот хидроенергетски систем е столбот на обновливото производство на електрична енергија во Македонија, и затоа е важно да се одржува со највисоки стандарди“, изјави министерката Божиновска.
И покрај предизвиците со ниската кота на Мавровското Езеро (2,74 m под нивото од 2023 г.), преку реорганизација и оптимално планирање, ХЕС „Маврово“ постигна производство од 493,27 милиони kWh во 2024 година – за 28% над планот. Ова придонесе за стабилно снабдување со енергија во земјата и задоволување на потребите во периоди на врвна потрошувачка.
Мавровскиот хидроенергетски систем, кој покрај ХЕЦ Вруток ги опфаќа и ХЕЦ Равен и ХЕЦ Врбен, со вкупна инсталирана моќност од 200 MW и годишно производство од околу 450 GWh, претставува еден од најголемите и најсложените во земјата. Водите што се влеваат во езерото се собираат од површина од над 500 километри квадратни од планининските масиви на Кораб и Шар Планина. Водата се пренесува со канали и цевководи долги над 130 километри. Со акумулација од 275 милиони кубни метри вода, овој систем е од критично значење за енергетската одржливост и балансирање на производството од обновливи извори
Во текот на посетата, министерката Божиновска се запозна со тековните активности за одржување и планираните инвестиции во модернизација на постројките. Во последните декади, системот беше предмет на три фази на ревитализација, со вкупна инвестиција од преку 60 милиони евра. Последната фаза од ревитализацијата, завршена во 2014 година, овозможи зголемување на инсталираната моќност за дополнителни 18,58 MW и годишното производство за 40 GWh. Дополнително, ревитализацијата придонесе за намалување на емисиите на CO₂ за 36.400 тони годишно.
Во наредните години, се планира реализација на третата фаза на ревитализација, Овие активности ќе осигурат продолжување на животниот век на објектите, зголемување на нивната сигурност и стабилност, како и дополнителни економски придобивки. Дополнителни приходи од околу 2,5 мил. евра од зголеменото производство и околу 2,5 мил. евра од системски балансни услуги.
Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини ќе продолжи со стратегијата за развој на хидроенергијата, а во наредниот период се предвидени нови инвестиции за зголемување на ефикасноста на постоечките капацитети и подобрување на нивната стабилност. Со вакви активности, Министерството го потврдува својот фокус на енергетската транзиција и одржливо производство на електрична енергија.
Економија
УЈП: Поднесете ги ДДВ-04 пријавите навреме, избегнете дополнителни трошоци

Управата за јавни приходи ги повикува сите даночни обврзници да ги достават потребните документи до своите сметководители и навремено да ги поднесат ДДВ-04 пријавите за изминатиот даночен период. Крајниот рок за поднесување на ДДВ-04 пријавата е 25-ти февруари (вторник).
„До вчера до крај на работниот ден од очекуваните 7.396 ДДВ пријави, поднесени се 1.862 што претставува 25% од вкупниот број на ДДВ – 04 пријави за овој даночен период. Ова покажува дека значителен број на обврзници сè уште не ја исполниле својата законска обврска, односно остануваат да се поднесат уште 5.534 ДДВ – 04 пријави“, велат од УЈП.
Управата за јавни приходи апелира до сите даночни обврзници да ги исполнат своите законски обврски навремено, за да избегнат стрес, казни и дополнителни финансиски трошоци.
„Навременото поднесување на ДДВ-04 пријавата е од исклучителна важност за правилното усогласување со даночните прописи, одржување на финансиската стабилност на бизнисите и за развојот на економијата.
Даночните обврзници кои имаат потреба од дополнителни информации или поддршка можат да се обратат на:
Е-пошта: [email protected]
Телефонски броеви:
Од фиксна линија: 0800 33 000
Од мобилен телефон: 02 3253 200
Управата за јавни приходи и нејзините тимови во секое време стојат на располагање за да обезбедат информации со цел успешно исполнување на даночните обврски од страна на даночните обврзници“, се додава во соопштението на УЈП.