Со поставување камен темелник денеска официјално започна реализацијата на инвестицијата на турската компанија „Шахтерм“, производител на грејачи и отпорници за бела техника и електрични апарати, во Технолошко-индустриската развојна зона (ТИРЗ) – Скопје. Во првата фаза, инвестицијата ќе изнесува 25 милиони евра и ќе отвори 200 нови работни места, додека во втората фаза се планира вкупна инвестиција од 50 милиони евра и преку 500 вработени.

Премиерот Христијан Мицкоски, присутен на поставувањето на темелите, истакна дека оваа инвестиција претставува важен чекор кон економскиот развој и индустрискиот напредок на земјата.

„Инвестицијата во првата фаза ќе изнесува 25 милиони евра со 200 нови работни места, додека планот е оваа инвестиција да има и втора фаза каде што вкупната вредност ќе изнесува 50 милиони евра, а бројот на вработени се планира да биде над 500“, изјави Мицкоски.

Тој додаде дека станува збор за проект кој потврдува стабилноста и економскиот напредок на државата, нагласувајќи ги последните економски показатели како позитивни сигнали за македонската економија.

„Индустриското производство во март 2025 година е пораснато за 5,2 проценти на годишно ниво. Странските директни инвестиции за 2024 година достигнаа 1,255 милијарди евра, со што Македонија е земја со најмногу странски инвестиции по глава на жител во Европа. Инфлацијата во март е под 3 проценти – 2,7, а во април 2,6 проценти. Платите растат од 9 до 10 проценти на годишно ниво, а кредитната активност во првиот квартал е зголемена за 13 проценти – што е шест пати повеќе од просекот во Европската Унија. Македонија е на добар пат да стане една од најбрзо растечките економии во Европа“, нагласи премиерот.

Фабриката на „Шахтерм“ ќе се протега на површина од над 13.000 квадратни метри и ќе вклучува и центар за истражување и развој. Ова ќе биде прв производствен капацитет на компанијата надвор од Турција.

Турскиот амбасадор во земјава, Фатих Улусој, изрази задоволство од почетокот на инвестицијата, истакнувајќи дека „Шахтерм“ е компанија која работи со најголемите светски брендови во индустријата.

„Ги охрабруваме турските бизнисмени да инвестираат во оваа земја и ќе продолжиме да го правиме тоа. Компанијата Шахтерм ќе го заземе своето место меѓу компаниите кои гордо ја претставуваат нашата земја во Северна Македонија и ќе го зголеми придонесот за економијата на Северна Македонија“, изјави Улусој.

Тој истакна дека трговската размена меѓу двете земји се приближила до 1 милијарда долари, со заедничка цел да се зголеми на 2 милијарди долари. Очекувањата се наскоро да започнат и преговори за ажурирање на Договорот за слободна трговија од 1999 година.

„Со многуте компании и организации кои работат во земјата – во банкарство, образование, култура, здравство, индустрија, обновливи извори на енергија, туризам, градежништво, земјоделство, текстил, малопродажба – Туркије ги продолжува своите економски врски и инвестиции со Северна Македонија“, рече Улусој.

Претседателот и основач на „Шахтерм“, Фарук Шахин, ја претстави компанијата и нејзините глобални капацитети.

„Имаме повеќе од 40 години искуство во дизајн и производство на системи за греење за бела техника и апарати за домаќинство. 60 отсто од нашето производство го извезуваме. Моментално сме дел од петте водечки компании во светот во оваа дејност. Работиме со брендови како ‘Вирпул’, ‘Амика’, ‘Горење’, ‘Беко’ и ‘Кенди’,“ рече Шахин.

Агенцијата за кредитен рејтинг „Мудис“ го намали кредитниот рејтинг на Соединетите Американски Држави од највисокото ниво „Ааа“ на „Аа1“, наведувајќи ја загриженоста за експлозивниот раст на јавниот долг кој достигна 36 трилиони долари. Овој потег претставува сериозен удар за администрацијата на претседателот Доналд Трамп, која се обидува да ги намали даноците и да ја стабилизира економијата.

„Мудис“, која ѝ го додели највисокиот рејтинг на Америка уште во 1919 година, стана третата водечка агенција што го деградираше американскиот рејтинг. Агенцијата соопшти дека повеќе американски влади, вклучително и Конгресот, не успеале да донесат ефективни мерки за да ги намалат годишните фискални дефицити и зголемените каматни трошоци.

„Товарот на федералниот долг ќе се искачи на околу 134% од БДП до 2035 година, во споредба со 98% во 2024“, предупреди „Мудис“, притоа менувајќи ја перспективата за американската економија од „негативна“ во „стабилна“.

Иако претседателот Трамп по неговото враќање во Белата куќа изјави дека има намера да го балансира буџетот, напорите досега не вродија со плод. Финансискиот секретар Скот Бесент вети намалување на трошоците за финансирање, но според проценките, ниедна предложена мерка не нуди одржливо намалување на дефицитот.

Дополнителен притисок доаѓа и од создавањето на нови тела како Одделот за ефикасност на владата, предводен од Елон Маск, кој не ги исполни очекувањата. Истовремено, трговските политики на Трамп, вклучително и новите царини за клучни партнери, ги зголемија стравувањата за економско забавување и нарушување на глобалната трговија.

„Тоа во основа придонесува на доказите дека САД имаат премногу долг“, вели Дарел Дафи, професор по финансии на Стенфорд. „Конгресот едноставно ќе мора да се дисциплинира: или да собира повеќе приходи или да троши помалку.“

Рејтингот на САД беше намален и од другите големи агенции: „Фич“ тоа го направи во август 2023 година, а „Стандард и Пурс“ уште во 2011 година. Според експертите, новото намалување ќе значи повисоки трошоци за задолжување и за јавниот и за приватниот сектор.

„Ова е продолжение на долгорочниот тренд на фискална неодговорност“, предупредува Спенсер Хакимијан од Толоу Капитал. „Последиците ќе ги почувствуваат и граѓаните и бизнисите.“

Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини изрази благодарност за официјалната поддршка од Секретаријатот на Енергетската заедница по повод усвојувањето на новиот Закон за енергетика во Собранието на Република Македонија. Од Министерството порачуваат дека оваа поддршка е јасен сигнал за европската ориентација на државата и нејзината заложба за усогласување со европските енергетски стандарди.

„Поддршката од нашите европски партнери е признание за квалитетот на новата правна рамка. Овој закон претставува стратешки чекор кон поголема енергетска интеграција, сигурност и одржливост за нашите граѓани и компании“, соопшти Министерството за енергетика.

Директорот на Секретаријатот на Енергетската заедница, Артур Лорковски, ја поздрави одлуката на Собранието, нарекувајќи го новиот закон „значајна пресвртница“ за интеграцијата на земјата во европскиот енергетски пазар.

„Усвојувањето на овој закон ја потврдува силната заложба на Македонија за европска енергетска интеграција. Новата рамка овозможува поврзување со европските ден однапред и интрадеј пазари, што е клучно за развојот на електроенергетскиот сектор“, истакна Лорковски.

Од Министерството нагласуваат дека законот е резултат на инклузивен процес со вклученост на експерти, регулатори, енергетски компании, граѓански организации и академската заедница.

„Работевме транспарентно и заеднички со сите засегнати страни. Законот не само што ги следи директивите на ЕУ, туку ги вградува и реалните потреби и предизвици на македонскиот енергетски сектор“, додаваат од Министерството.

Во наредниот период, Министерството ќе продолжи со тесна соработка со Енергетската заедница за да се обезбеди целосна имплементација и редовна верификација на усогласеноста на законските одредби.

„Нашата крајна цел е целосно учество на Македонија во европскиот енергетски пазар, со конкретни економски придобивки, енергетска стабилност и позелена иднина за сите“, се наведува во соопштението.