Економија
Народната банка одржа работилница за новинарите: „Дигитализацијата на финансиските услуги и нивната примена во банкарскиот сектор“
Дигиталната технологија сѐ повеќе влијае врз финансиската индустрија. Модернизацијата на плаќањата е особено изразена и зема сѐ поголем замав и во нашата економија. Според податоците од платежната статистика за 2023 година на Народната банка, забележано е зголемување на безготовинските платежни трансакции од 16%, во споредба со 2022 година, односно 87 трансакции по глава на жител. Според глобалната база на податоци „Финдекс“ на Светската банка, процентот на возрасни кои извршиле или примиле дигитални плаќања се зголемил од 44% во 2014 година на 64% во 2021 година.
Ова го истакна гувернерката Анита Ангеловска-Бежоска на почетокот на Работилницата за новинари под наслов „Дигитализацијата на финансиските услуги и нивната примена во банкарскиот сектор“, којашто се одржа во Народната банка. Пред новинарите се обратија и Игор Величковски, директор на Дирекцијата за платни системи при Народната банка, Кристина Трпезаноска, заменик-претседавачка на Комисијата за информативна сигурност и членка на Комисијата за ризици при МБА и директорка на Одделот за управување со ризици при „Прокредит банка“ и Киро Чадиковски, директор на Дирекцијата за банкарски картички и платежни сметки во „Комерцијална банка“ АД Скопје.
Гувернерката посочи дека преку низа активности се поддржува примената на новите технологии во плаќањата, а дека од суштинско значење за ова е и стратегискиот пристап и носењето на Финтек-стратегијата за финансиските регулатори за периодот од 2023 до 2027 година, изработена од Народната банка, во соработка со претставници од регулаторните и надзорните институции во финансиската сфера. Гувернерката Ангеловска-Бежоска во своето обраќање ја истакна важноста на регулативната рамка, но и иновациите во процесите на плаќање и широката примена на механизмите за електронско прифаќање на плаќањата, како значителна промена што води кон економија без готовина.

Во своето обраќање, гувернерката посочи дека покрај предностите, дигитализацијата носи и нови ризици, како кибернападите. Оттаму, од голема важност е да се подигне јавната свест за овие предизвици преку процесот на финансиска едукација, но и преку спроведувањето на европскиот Закон за дигиталната оперативна отпорност. „Kибернападите бележат постојан раст, а стануваат и сѐ посложени и посилни. Се проценува дека на дневна основа има повеќе од 2200 напади, односно еден напад на секои 39 секунди. Финансиската индустрија традиционално е прва на листата по бројот на кибернападите.“
На Работилницата стана збор и за Законот за платежни услуги и платни системи, којшто води кон значајна пресвртница и со кој се овозможуваат нови решенија за дигиталните плаќања, коишто покрај банките и штедилниците, ќе ги развиваат и новите даватели на платежни услуги од финтек-секторот.
„Се очекува дека новата правна рамка којашто е усогласена со правото на Европската Унија ќе го зајакне трендот на дигитализација на платежните услуги во земјата и истовремено ќе ги отвори можностите за забрзана интеграција на земјата во СЕПА и поврзување со платежната инфраструктура во Европската Унија, што ќе овозможи побрзи и поевтини плаќања во евра за граѓаните и компаниите“, истакна Игор Величковски, директорот на Дирекцијата за платни системи.
Директорката на Одделот за управување со ризици во „Прокредит банка“, Кристина Трпезаноска, посочи дека во последните години во банкарскиот сектор во нашата држава е направен виден исчекор во дигитализацијата, поддржана од соодветните законски промени. „Понудата на дигиталните услуги ќе се зголеми во идниот период, а должност на банките е да обезбедат нивна практична, лесна и ефикасна употреба, како и унапредување на дигиталната писменост на крајните корисници. Во овој процес на засилена дигитализација, од суштинско значење е да се спроведат стандардите за информативна безбедност и заштита на дигиталниот простор“, нагласи Трпезаноска.
Претставниците на банките се согласни дека дигитализацијата на финансиските услуги значително го трансформира финансискиот сектор.
„Мобилните апликации и интернет-банкарството овозможуваат управување со финансиите од каде било, додека напредните методи за автентикација ги заштитуваат податоците. Финансиската вклученост, брзите плаќања и поврзаноста со други услуги дополнително придонесуваат за позитивните ефекти на дигитализацијата, овозможувајќи економски развој и напредок“, порача Киро Чадиковски, директор на Дирекцијата за банкарски картички и платежни сметки во „Комерцијална банка“ АД Скопје.
На Работилницата присуствуваа новинари од голем број медиуми коишто известуваат во доменот на економијата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Операционализација на плаќањата преку СЕПА за државата и за државните институции
Гувернерот на Народната банка, д-р Трајко Славески, од една страна и претседателот на Управниот одбор на НЛБ д.д. Љубљана, Блаж Бродњак и членот на Управниот одбор на НЛБ д.д. Љубљана, Антонио Аргир, од друга, потпишаа договор за меѓусебна соработка којшто ѝ овозможува на Народната банка да започне со плаќања преку СЕПА.
Од 9 декември 2025 година, државата и државните институции ќе можат да плаќаат и да примаат средства во евра, согласно стандардите на СЕПА, побрзо, побезбедно и со пониски и фиксни надоместоци. Наместо досегашните просечни трошоци од 14 евра за плаќање преку кореспондентните банки, плаќањата преку СЕПА ќе чинат 3 евра за електронските налози и 5 евра за хартиените налози, а сите приливи преку СЕПА ќе се наплатуваат 3 евра. Имајќи предвид дека 80% од вкупните одливни плаќања и 90% од вкупните приливи на државата се во евра, пониските надоместоци директно ќе овозможат поголеми заштеди за државата и за државните органи.

„Со овој значаен чекор Народната банка, покрај регулаторната и надзорната улога во платежната сфера, ја потврдува и својата оперативна улога во обезбедувањето подобри и поквалитетни услуги за државата и за државните органи во извршувањето на прекуграничните плаќања“, истакна гувернерот Славески.
„Ни претставува чест што сме избрани за банка одговорна за обработка на плаќањата преку СЕПА за Народната банка на Република Северна Македонија и упатуваме искрена благодарност за укажаната доверба. Ова достигнување претставува значаен чекор кон подлабока интеграција со платниот систем на Европската Унија и ја поддржува пошироката цел за интеграција во ЕУ. Оваа пресвртница се надоврзува на нашето неодамнешно воведување на услугата „Епл пеј“ (Apple Pay) за сите наши клиенти во ЈИЕ и успешното влегување на „НЛБ банка“ Скопјe во шемата на кредитниот трансфер преку СЕПА, дополнително зајакнувајќи ја посветеноста на Групацијата НЛБ за поттикнување на финансискиот развој и иновациите во Северна Македонија“, изјави Блаж Бродњак, претседател на Управниот одбор на НЛБ д.д. Љубљана.
По пристапувањето на нашата земја кон СЕПА, со што за граѓаните и за компаниите веќе се овозможени побрзи, побезбедни и поевтини плаќања во евра, Народната банка како банкар на државата им овозможува и на државните институции да ги користат придобивките од СЕПА. На овој начин, ќе се овозможат значителни заштеди за државата и за државните институции при извршувањето на прекуграничните плаќања во евра со четириесетте земји членки на СЕПА.
Економија
Buyback гаранција: Како P2P.mk ја претвора неизвесноста во сигурност
Кога пазарот се менува брзо, а информациите кружат уште побрзо, сигурноста станува најважниот фактор. Инвестирањето во денешниот финансиски свет може да изгледа како пловидба по немирни води, но со механизми како што е нашата “Buyback” гаранција, P2P.mk ја претвора неизвесноста во сигурност за секој инвеститор.
Ваквите заштитни механизми се причината што сe повеќе инвеститори му веруваат на P2P моделот и го гледаат како стабилен начин за создавање пасивен приход.
“Buyback” гаранција – Забрзаната еволуција на инвестициските платформи и улогата на заштитните механизми
Развојот на алтернативните платформи за инвестирање како P2P.mk ја подигна потребата за сериозна заштита на средствата на инвеститорите. Како што овој модел растеше, растеше и очекувањето дека вложените пари мора да бидат заштитени од ризици што инвеститорите не можат да ги контролираат.
“Buyback” гаранцијата е механизам дизајниран за дополнителна заштита на вашите инвестирани средства. Како што P2P.mk се позиционира не само како првата peer-to-peer платформа во Македонија туку и како сигурна и стабилна платформа за инвестирање во потрошувачки кредити, безбедноста на вашиот капитал станува наш најголем приоритет.
Со воведувањето на Buyback гаранција како заштитен механизам, ние им нудиме на нашите инвеститори нова димензија на сигурност, што директно придонесе за огромниот раст на P2P инвестирањето. Oваа гаранција е еден од најстабилните заштитни механизми за секој инвеститор што сака да ги заштити инвестираните средства.
Мисијата на P2P.mk – Buyback гаранција како основа за доверба и сигурност
P2P.mk има јасна мисија: да обезбеди сигурни и безбедни инвестиции за секој кој сака да го стави својот капитал во движење. На платформата се објавуваат кредити што веќе се пласирани од кредитни друштва, а инвеститорите можат да ги откупат и да остварат заработка до 14%.
Тоа значи дека секој инвеститор што вложува на P2P.mk има дополнителен заштитен слој. Buyback гарантира дека финансиските средства се обезбедени дури и во ситуација кога заемопримачот не ги исполнува своите обврски.
Како функционира “Buyback” гаранцијата?
• 60-дневна заштита за откуп: Ако заемот доцни со плаќање повеќе од 60 дена, кредитното друштво (кредитниот оригинатор) автоматски го откупува кредитот од вас, инвеститорот. Со оваа гаранција, вашите инвестиции се заштитени од потенцијални неплаќања на крајниот заемопримач (лицето кое го земало кредитот)
• Целосно покритие: Кредитниот оригинатор ја откупува инвестицијата за номиналната вредност на главницата и каматата што е акумулирана до датумот на откупот.
Тоа е заштитен механизам што ја гради довербата меѓу платформата, кредитните друштва и инвеститорите. Кога постои ваква заштита, инвеститорот знае дека не вложува сам и дека во позадина стои партнер кој има финансиска моќ да преземе одговорност.
Карактеристики и предности на заштитните механизми како “Buyback” гаранција
1. Сигурност и доверба
P2P.mk има мисија да обезбеди сигурни и безбедни инвестиции. Гаранцијата за откуп ги обезбедува вашите инвестиции со 60-дневна заштита, трансформирајќи ја секоја трансакција во јасно и доверливо инвестициско патување.
2. Заштита на капиталот
Најголемиот ризик во P2P инвестирањето е ризикот од неплаќање. Со “Buyback” гаранцијата, овој ризик го презема кредитното друштво, а не вие. Ако заемот доцни, давателот на кредитот ќе го откупи, покривајќи ја и главницата и пресметаната заработка од тој ден.
3. Поголема безбедност
Фактот што како заемодавачи се јавуваат кредитни друштва, а не директно со поединци, веќе нуди поголема стабилност. Дополнително, P2P.mk работи само со проверени и регулирани кредитни друштва, дополнително зајакнувајќи ја сигурноста и довербата кај нашите инвеститори. “Buyback” гаранцијата е дополнителен слој на заштита, кој ја прави платформата привлечна за поширок спектар на инвеститори.
4. Стабилен принос без главоболки
Бидејќи кредитното друштво ја гарантира откупот и заработката, вие како инвеститор можете да се фокусирате на оптимизирање на вашето портфолио и уживање во приносот до 14%, наместо да трошите време и енергија на следење на наплатата на доцнење на потрошувачки кредити. Едноставно, вашата заработка останува постојана и предвидлива.
P2P.mk – Инвестирајте со спокојство
Нашата гаранција за откуп (Buyback Гаранција) гарантира дека вашите средства се сигурни и вашето инвестициско патување е јасно и доверливо. Гаранцијата за откуп го прави P2P.mk модел кој е подготвен за иднината, нудејќи им на сите инвеститори шанса да учествуваат во профитабилни инвестиции со минимизиран ризик.
На P2P.mk оваа гаранција претставува суштински дел од заштитната мрежа што секој инвеститор ја добива уште на првиот ден. Инвестирајте денес и искористете ја моќта на нашата “Buyback” гаранција за сигурна иднина.
ПР
Економија
Рекордни приходи од концесии: За 9 месеци наплатени 931 милиони денари надоместоци за експлоатација на минерални суровини, известува Министерството за енергетика
Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини информира дека наплатата на надоместоците за експлоатација на минерални суровини во третиот квартал од 2025 година достигна рекордни 384.166.062,00 денари. Ова претставува зголемување за повеќе од два и пол пати во однос на истиот период во 2024 година, кога беа наплатени 147.703.963,00 денари денари.
Овој успех следи по исклучителните резултати од првиот квартал од 2025 година, кога беа наплатени 260.327.223,00 денари, во споредба со 110.576.324 денари во првиот квартал од 2024 година и вториот квартал од 2025 година наплатени беа 286,355,517.00 денари, а истиот период во 2024 година, кога беа наплатени 133 576 534 денари, извести Министерството за енергетика.
Збирно, за деветте месеци од 2025 година, Министерството оствари наплата од над 931.000.000 денари, што е историски успех во управувањето со природните ресурси и претставува зголемување за два и пол пати во однос на истиот период во 2024 година
Министерството очекува оваа бројка да расте со оглед на фактот дека се испратени опомени до концесионерите што се ште не ја регулирале обврската да го сторат тоа во рокот во спротивно ризикуваат со раскин на договори за оние кои не ги почитуваат законите. Владата на предлог на Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини во изминатиот период има донесено вкупно 46 одлуки за едностран раскин на Договорот за концесија за експлоатација на минерална суровина а дел од нив се поради неплаќање на концесискиот надоместок согласно утврдениот Тарифник.
Овие резултати се директна последица на посветените активности на Министерството за подобрување на наплатата и зајакнување на контролата врз обврските на концесионерите, вклучувајќи:
· Засилени инспекциски контроли: Редовни и вонредни теренски проверки за обезбедување усогласеност со законските обврски.
· Писмени опомени и санкции: Испратени се предупредувања до концесионерите за навремено подмирување на обврските, со едностран раскин на договори за оние кои не ги почитуваат законите.
· Нов Тарифник од 1 јануари 2025: Воведен е нов Тарифник кој ја зголеми висината на надоместоците до 100%, обезбедувајќи правична вредност за користење на природните ресурси. Овие измени не се однесуваат на енергетските минерални суровини, како јагленот, со цел да се заштитат граѓаните од дополнителен притисок врз цените на електричната енергија.
Зголемената наплата директно придонесува за зголемување на буџетите на општините каде работат концесионерите, како и на државниот буџет. Овие средства се инвестираат во:
· Поголеми буџети за општините,
· Инвестиции во комунална инфраструктура,
· Проекти за енергетска транзиција и одржлив развој.
· Проекти за заштита на животната средина.
Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини останува посветено на воспоставување на највисоки стандарди за транспарентно и фер управување со природните ресурси. Овие резултати се доказ за нашата определба да ги зајакнеме економските придобивки од експлоатацијата на минералните суровини, истовремено обезбедувајќи одржлив развој и поддршка за локалните заедници, се додава во соопштението на Министерството за енергетика.

