Економија
Народна банка: Ризиците од пандемијата и натаму се присутни во домашната економија

На 16 декември 2020 година се одржа редовна седница на Комитетот за оперативна монетарна политика на Народната банка, на којашто беа разгледани движењата на меѓународните и домашните финансиски пазари и показателите за домашната економија во контекст на поставеноста на монетарната политика.
По намалувањето на каматната стапка на благајничките записи во три наврати од почетокот на годината, на оваа седница беше одлучено таа да се задржи на нивото од 1,5%. Намалувањето на основната каматна стапка до тековното ниво, како и досегашното позначително намалување на понудениот износ на БЗ, придонесе за зголемување на ликвидноста на банкарскиот систем и поддршка на кредитните текови во економијата. Со оглед на веќе извршеното олабавување, а при и понатаму присутни ризици и неизвесност, на оваа седница беше одлучено каматната стапка на благајничките записи да се задржи на постојното ниво, како соодветно на тековните економски и финансиски услови. Истовремено, на седницата беше оценето дека ослободената ликвидност од вкупно 15 милијарди денари преку основниот инструмент на Народната банка во април и мај е соодветна, при што се одлучи на аукцијата што ќе се одржи денес да се понудат благајнички записи во непроменет износ од 10 милијарди денари.
Последните расположливи макроекономски показатели упатуваат на годишен пад на бруто домашниот производ во првите три квартали од годината од 5,9%, што е во согласност со очекувањата од октомвриската проекција. Најголемиот дел од надолното приспособување е резултат на остварувањата во вториот квартал од годината, кога и беа воведени построги рестриктивни мерки за заштита на јавното здравје. Во третиот квартал се забележува значително забавување на годишниот пад на БДП на 3,3%, во согласност со привременото стабилизирање на состојбата со пандемијата во овој период од годината и олабавувањето на мерките за спречување на нејзиното ширење, надополнето со ефектот од преземените монетарни и фискални мерки. Тековно расположливите високофреквентни податоци за четвртиот квартал од 2020 година, иако во ограничен обем, упатуваат на поумерени негативни ефекти од здравствената криза врз економската активност. Ова е видливо преку забавувањето на годишните стапки на пад на индустријата и трговијата, во услови на повторно воведување рестриктивни мерки, но во значително поблага форма, во споредба со тие од почетокот на пандемијата.
Просечната годишна стапка на инфлација и натаму е на ниско и стабилно ниво и за првите единаесет месеци од годината изнесува 1,1%, што е блиску до проектираната стапка на инфлација според октомврискиот циклус проекции. Во вакви услови, при ревизии во различни насоки кај надворешните влезни претпоставки, тековно ризиците во однос на проекцијата на инфлацијата за 2020 година се оценуваат како урамнотежени.
Девизните резерви и понатаму се на соодветно ниво и во сигурната зона, со динамика на промена којашто е очекувана според октомвриската проекција. Во однос на расположливите податоци од надворешниот сектор за четвртиот квартал, податоците за менувачкиот пазар заклучно со ноември упатуваат на остварувања кај приватните трансфери во согласност со проекциите за последниот квартал. Истовремено, податоците за надворешнотрговската размена за октомври упатуваат на можност за остварување трговски дефицит во рамките на проектираниот за последниот квартал од годината. Исто така, остварувањата кај билансот на плаќања во третиот квартал од 2020 главно се во согласност со октомвриската проекција.
Во однос на движењата кај вкупните депозити и вкупните кредити, првичните податоци за ноември покажуваат нивен натамошен солиден годишен раст, во рамките на очекувањата согласно со октомвриската проекција.
Во периодот од последната, ноемвриска, седница на Комитетот наваму, ликвидноста на банкарскиот систем во домашна валута и натаму се зголемува, што придонесе за многу ниска потреба на банките за тргување со краткорочни денарски ликвидни средства на пазарите на пари. На девизниот пазар во ноември имаше умерено повисока нето-побарувачка за девизи од корпоративниот сектор, што е вообичаено за овој месец од годината и стабилна месечна нето-понуда на девизи од физички лица на менувачкиот и девизниот пазар. Пазарните движења беа проследени со одржување на девизната ликвидност на банките на релативно стабилно и високо ниво, поради што Народната банка настапуваше со ниски и повремени дневни интервенции за продажба на девизи.
Во ноември, движењата на меѓународните финансиските пазари во најголем дел беа условени од оптимистичките информации околу развивањето вакцини против Kовид-19, што придонесе за очекувања на инвеститорите дека глобалното економско закрепнување ќе настапи поскоро од очекуваното. Следствено, пазарните учесници имаа зголемен интерес за вложувања во акции, поради што продолжи нагорниот тренд на светските берзански индекси, достигнувајќи нови највисоки нивоа. Во такви околности, беше забележано намалување на вредноста на САД-доларот во однос на еврото, пад на цената на златото и на цените на најбезбедните државни обврзници во еврозоната.
Општо земено, на седницата на Комитетот беше заклучено дека засега тековите се стабилни и последните макроекономски показатели главно се движат во согласност со очекувањата, при што согледувањата за амбиентот за спроведување на монетарната политика се непроменети во однос на претходната оцена. Сепак, неизвесноста и ризиците од пандемијата предизвикана од Kовид-19 и натаму се присутни, како во глобални рамки, така и во рамки на домашната економија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Лагард предупредува: Економијата на ЕУ зависи од странските работници

Претседателката на Европската централна банка (ЕЦБ), Кристин Лагард, изјави дека приливот на странски работници во изминатите години значително ја поттикнал економијата на еврозоната, помагајќи да се надомести намаленото работно време и падот на реалните плати.
Говорејќи на годишниот симпозиум на Федералните резерви на САД, што се одржува во Џексон Хол, сојузната држава Вајоминг, Лагард нагласи дека миграцијата кон Европската Унија довела до рекорден број жители и покрај негативниот природен прираст.
„Странските работници дадоа значителен придонес за европската економија. Тие овозможија да се компензираат структурните предизвици, како што се пократкото работно време и пониските плати во одредени сектори“, изјави Лагард.
Таа додаде дека иако растот на бројот на работници ја поддржа економската стабилност, одредени влади на земјите-членки воведуваат ограничувања за нови мигранти, поради зголемено незадоволство кај дел од локалното население.
Според Лагард, оваа динамика ќе остане еден од клучните фактори во обликувањето на идните економски и социјални политики во Унијата.
Економија
Македонија е големо градилиште, над 1.200 проекти во општините, велат Перински и Николоски

Во моментов целата Македонија е едно големо градилиште, а само во општините се реализираат повеќе од 1.200 активни проекти поддржани од Владата и Министерството за транспорт, истакна Александар Николоски, потпретседател на ВМРО-ДПМНЕ и министер за транспорт, на Саем-Отчетот на градоначалниците на ВМРО-ДПМНЕ.
„Тоа се само проекти преку Министерството за транспорт, а да не зборуваме за големите инфраструктурни проекти како автопатите Охрид-Кичево, Кичево-Букојчани, Букојчани-Гостивар, Гостивар-Тетово, Прилеп-Битола, како и експресните патишта Прилеп-Градско и Куманово-Крива Паланка. Сега започнатите проекти се завршуваат, а граѓаните гледаат резултати“, рече Николоски.
Министерот подвлече дека ова ја враќа самодовербата кај граѓаните и покажува дека Македонија е способна да води големи проекти.
„Не е само патната инфраструктура, туку и железничките линии, аеродромите, авио линиите и обновливите извори за енергија. Во помалку од година дена завршивме еден проект со вредност од половина милијарда евра“, додаде тој.
Министерот за локална самоуправа, Златко Перински, истакна дека Владата финансирала околу 1.200 проекти во сите општини.
„На првиот повик беа пријавени 288 проекти, од кои 137 се завршени. На вториот повик беа поднесени 887 апликации, а прифатени беа 828 проекти. Кумулативно, тоа се околу 1.200 проекти кои се реализираат со помош на централната власт“, рече Перински.
Министерот додаде дека општините се соочувале со големи предизвици и немале поддршка од претходната власт.
„Ние им помогнавме да ги детектираат проблемите, да обезбедат одржливост и да ги реализираат поголемите проекти. Секој градоначалник се бори да направи што е можно повеќе, а по изборите се надеваме дека мотивацијата ќе биде уште поголема“, рече Перински.
Економија
Вреди: Поддршка за 200 нови зелени работни места во микро, мали и средни претпријатија

Од Вреди како коалициски партнер на Владата денеска објави историска мерка за поддршка на создавање нови работни места преку зелени инвестиции, во соработка со Министерството за економија и труд и Агенцијата за вработување.
Оваа мерка ќе овозможи вработување на 200 невработени граѓани во микро, мали и средни претпријатија, кои ќе добијат финансиска поддршка преку неповратен грант од 250.000 до 750.000 денари, во зависност од бројот на новите работни места: 250.000 денари за едно работно место, 500.000 за две и 750.000 за три.
Грантовите ќе овозможат компаниите да инвестираат во нова опрема и машини, софтвер и лиценци, како и технологии за обновлива енергија и материјали за енергетска ефикасност. На тој начин, мерката создава не само работни места, туку и зелени работни места кои придонесуваат за одржлива економија.
Јавниот повик е отворен за сите микро, мали и средни претпријатија кои ги исполнуваат законските услови, со приоритет за стратешките сектори: преработувачка индустрија, земјоделство, шумарство, водостопанство, водоснабдување и управување со отпад, градежништво и транспорт. Апликациите можат да се поднесуваат до 1 септември секој работен ден од 08:00 до 14:00 часот во Центрите за вработување низ целата земја, а сите информации се достапни на веб-страницата на Агенцијата за вработување.
„Ова е чекор кој покажува дека владата не се мери со слогани, туку со резултати. Инвестираме во вработување, развој, зелена економија и безбедна иднина за сите. Ова е промената што ја ветивме – влада која работи со срце и визија“, се наведува во соопштението.