Економија
Од утре секое домаќинство ќе може да произведува и да продава струја
Министерот за економија Крешник Бектеши информираше дека Министерството за економија ги подготви измените и дополнувањата на Правилникот за обновливи извори на енергија со кои се овозможува граѓаните и компаниите да произведуваат електрична енергија на нивните покриви и да ја продаваат на откупувачот и дистрибутер на електрична енергија.
Овие измени, како што кажа министерот Бектеши, стапуваат на сила утре, со објавување на Правилникот во Службен весник.
„Со Правилникот за обновливи извори на енергија донесен од страна на Министерството за економија, согласно Законот за енергетика во 2019 година се воведуваат производителите потрошувачи како нови учесници на пазарот. Согласно Правилникот потрошувач производител е домаќинство, мал потрошувач, буџетски корисник кој може да изгради постројка за производство на електрична енергија од обновлив извор на енергија, при што произведената електрична енергија ја користи за сопствена потрошувачка, а вишокот на произведена електрична енергија го предава во електродистрибутивната мрежа. Досега потрошувач производител може да го предава вишокот на произведена електрична енергија во електродистрибутивната мрежа ако, меѓудругото, не е снабдуван со електрична енергија од универзалниот снабдувач, кажа министерот.
Според него, со овие измени се овозможува секое домаќинство, мал потрошувач и буџетски корисник да склучи договор за снабдување и предавање на вишокот на произведена електрична енергија со кој било снабдувач со електрична енергија, вклучително и со универзалниот снабдувач, при што вишокот на преземената електрична енергија во пресметковниот период е просечната набавна цена на електричната енергија која универзалниот снабдувач ја набавува за снабдување на домаќинствата и малите потрошувачи.
„Со измените се овозможува потрошувач производител да постави производна постројка со поголема инсталирана моќност со цел целосно да ја задоволи својата потрошувачка и воедно да пласира поголема количина во мрежата, со што за одредени категории субјекти целиот концепт станува поатрактивен. Па така наместо досегашните 4 kW, се предлага инсталираната моќност на постројката за производство да не е поголема од 6 kW, за домаќинствата и наместо досегашните 20 kW, се предлага инсталираната моќност на постројката за производство да не е поголема од 40 kW, за мал потрошувач, буџетски корисник и единка корисник“, кажа Бектеши и дополни дека со измените се овозможува заедница на домаќинства сопственици на посебни делови во станбена зграда или заедница на домаќинства сопственици на посебни делови во станбена зграда кои склучиле договор за вршење управувачки услуги со управител на станбени згради, да може да изгради постројка за производство на електрична енергија од обновливи извор до 6 kW, а произведената електрична енергија да се користи за потребите на заедничките делови во станбената зграда.
Според министерот со цел да се поттикне инвестирањето во обновливи извори на енергија, Владата, на предлог на Министерството за економија ја донесе Програмата за промоција на обновливи извори на домаќинствата за 2022 година.
„Средствата за реализација на оваа програма се во износ од 60.000.000 денари и истите ќе се користат за надоместување на дел од трошоците за купување и инсталирање на фотонапонски панели за производство на електрична енергија за сопствена потрошувачка за домаќинствата, на градба на која има право на сопственост или користење, до 30%, но не повеќе од 62.000 денари по домаќинство за 2022 година. Согласно тоа Министерството за економија во наредниот период ќе распише јавен оглас, на кој заинтересираните домаќинства ќе имаат право да аплицираат за остварување на надомест на дел од трошоците за купување и инсталирање на фотонапонски панели за производство на електрична енергија за сопствена потрошувачка“, кажа министерот и додаде дека со цел поедноставување на процедурите за инсталирање на фотонапонски системи на кров за производство на електрична енергија за сопствена потрошувачка, Министерството за економија предложи до Министерството за транспорт и врски да се направат измени во Законот за градење, односно да се избрише одредбата со која општината издава решение за поставување на фотонапонски системи на кров за потрошувачите производители.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Од полноќ нови цени на горивата
Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Северна Македонија (РКЕ) донесе одлука со која се врши зголемување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 2,40 % во однос на одлуката од 22.04.2025 година.
Од 29.4.2025 година од 00:01 часот максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат:
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 95 73,50 (денари/литар)
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 98 75,50 (денари/литар)
Дизел гориво ЕУРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V) 66,00 (денари/литар)
Масло за горење Екстра лесно 1 (ЕЛ-1) 65,50 (денари/литар)
Мазут М-1 НС 37,155 (денари/килограм)
Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 како и на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) се зголемуваат за 2,00 ден/лит.
Малопродажната цена на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) се зголемува за 1,50 ден/лит.
Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС се зголемува за 0,375 ден/кг и сега ќе изнесува 37,155 ден/кг.
Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат зголемување во просек: кај бензините за 1,713%, кај дизелот за 1,399%, кај екстра лесното масло за 1,293% и кај мазутот зголемувањето е за 1,959%.
Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е понизок за 0,3526%.
Економија
Дурмиши: Безбедноста и здравјето на работниците се наш фокус, дигитализацијата ќе овозможи отворање нови работни места
Министерот за економија и труд Бесар Дурмиши денеска се обрати на настан по повод одбележување на „Светскиот ден на безбедност и здравје при работа“
„Во услови на длабоки промени во светот на работата, глобализацијата, технолошките промени, новите бизнис-модели и слично, еден од најзначајните предизвици на Министерството за економија и труд е да дефинира кои лица, односно работници треба да бидат предмет на заштита и да уживаат соодветна заштита во работата.Брзиот развој на технологијата и дигитализацијата на деловниот свет во последната деценија овозможи отворање на нови видови работни места, кои пред десет години не можевме ни да ги замислиме.
Заедно со отворањето нови работни места, ќе има и промени на постојните работни места, што ќе бара работниците да развијат нови вештини и да се прилагодат на новите технологии и начини на работа. Тоа е затоа што новите технологии често го менуваат начинот на кој се работи и бараат различен сет на вештини“, рече Дурмиши.
Во таа насока а со цел полесно вклучување и прилагодување на работниците на потребите на пазарот на труд, односно стекнување на компјутерски вештини и дигитална писменост, заради зголемување на вработливоста и конкурентноста на пазарот на трудот со Оперативниот план за активни програми и мерки за вработување и услуги на пазарот на трудот за 2025 година се предвидуваат повеќе мерки кои се однесуваат на обуки и развој на дигитални вештини, како што се обуки за напредни ИТ вештини, специјалист за вештачка интелегенција, специјалист за мрежи, обуки за дигитален маркетинг и современите технологии засновани на вештачка интелегенција.
Сите овие обуки, според Дурмиши ќе овозможат преквалификација, доквалификација на сите кои сакаат да се стекнат но и да ги унапредат своите вештини заради зголемување на нивната конкурентност и побрза интеграција на пазарот на трудот и вклучување во новите трендови како што се дигитализација на работни места, бидејќи само на овој начин преку вложување во развој на дигитални вештини ќе отвориме нови работни места.
„Како министер, за економија и труд, кој има надлежност и улога да се грижи за унапредување на работничките права, во светот на дигитализацијата не смееме да го заборавиме работникот кој што треба да биде вклучен во секоја промена на секој технолошки развој. Мораме да бидеме свесни за тоа како технолошките промени влијаат на физичкото и менталното здравје на работниците. Односно да создадеме работна средина, работно место каде технологијата ќе служи за да ги подобри условите, но не и да го игнорира човечкото достоинство. Технологијата е тука за да ни помогне, но човечкиот фактор останува клучен. Наша задача е да осигураме дека дигиталниот напредок оди рака под рака со грижата за здравјето и благосостојбата на работниците. Напредокот и технологијата можат да создадат подобар свет, но само ако тој свет е изграден врз основа на безбедност, доверба и грижа за луѓето“, посочи Дурмиши.
Министерството во наредниот период, како што најави, ќе работи на подигнување на свеста, поттикнување на дебати и дискусии за важноста на безбедноста и здравјето при работа во оваа дигитална ера со посебен акцент на неопходноста да се има „пристап фокусиран на човекот“ при дизајнирањето, спроведувањето, управувањето и користењето на дигиталните технологии.
„Мора да ни биде јасно дека е клучно да бидеме проактивни во прилагодувањето на новите трендови и технологии за да останеме конкурентни на пазарот на трудот и да обезбедиме успешна кариера во иднина, за да можеме да ги задржиме младите во нашата земја но и да ги привлечеме оние кои се надвор од државата да се вратат и тука да ја креираат својата иднина“, истакна Дурмиши.
Економија
„Двојно поголема наплата: рекордни 247 милиони денари од концесии“, извести Министерството за енергетика
Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини објави дека наплатата на надоместоците за експлоатација на минерални суровини во првиот квартал од 2025 година достигна 247.491.155 денари. Ова претставува повеќе од двојно зголемување во однос на истиот период во 2024 година, кога беа наплатени 110.576.324 денари, извести Министерството.
„Овој значаен раст е резултат на посветените и засилени активности на Министерството за подобрување на наплатата и зајакнување на контролата врз обврските на концесионерите“, велат од Министерството за енергетика.
„Министерството спроведе сериозни активности за зајакнување на наплатата на надоместоците, вклучувајќи:
· Испраќање писмени опомени до концесионерите со предупредување за можен раскин на концесијата доколку не ги подмират навреме обврските.
· Засилување на редовните и вонредните инспекциски контроли на терен.
· Едностран раскин на десетина договори со концесионери кои не ги почитувале законските обврски, со уште десетина постапки во тек.
· Донесување нов Тарифник за утврдување на висината на надоместоците, кој е во сила од 1 јануари 2025 година.
Со новиот Тарифник, висината на надоместоците за издавање дозволи и концесии за експлоатација на минерални суровини е зголемена до 100%, со цел да се обезбеди правична вредност за користење на природните ресурси. Клучните измени вклучуваат:
· Зголемување на надоместокот за користење простор за експлоатација за околу 30%.
· Надоместок за експлоатација на мермер: 5% од приходот од продадената суровина, наместо од претходна фиктивна цена.
· Зголемување на надоместокот за металични минерални суровини од 2% на 4%.
· Просечно зголемување над 100% за неметалични минерални суровини.
Овие измени не се однесуваат на енергетските минерали, како јагленот, со цел да се избегне дополнителен притисок врз цените на електричната енергија“, соопшти Министерството.
„Порастот на наплатата директно влијае врз зголемувањето на буџетите на општините каде што работат концесионерите, како и на буџетот на Република Македонија. Овие средствата се користат за изградба и одржување на комунална инфраструктура на
подрачјето на единиците на локалната самоуправа, проекти за одржлив развој и енергетска транзиција и за спроведување на проекти за заштита на животната средина“, се додава во соопштението на Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини.
Шпанија прогласи вонредна состојба по прекинот на електричната енергија
Шпанското Министерство за внатрешни работи прогласи вонредна состојба во земјата по денешниот прекин на електричната енергија. Шпанскиот оператор за електрична...
Прекинот на електричната енергија во Португалија и Шпанија предизвикан од редок атмосферски феномен
Португалскиот оператор на електричната мрежа – РЕН објави дека прекинот на електричната енергија што ги погоди Португалија и Шпанија е...
Обвинителството ги кани на средба семејствата на жртвите од Кочани пред протестот најавен за утре
Јавното обвинителство кани на средба претставници на семејствата на жртвите од пожарот во дискотеката „Пулс“ кои би сакале подетално да се...
Палевски вели дека не се пријавил во полицијата во Баликесир оти секако ќе го нашле, се видел на сите вести во пицеријата додека пиел еспресо
Обвинетиот за убиствата на Вања и Панче, Љупчо Палевски, во судот одговараше на прашањата на обвинителите. Тој беше прашан зошто...
Путин најавува тридневно примирје
Рускиот претседател Владимир Путин објави таканаречен хуманитарен прекин на огнот од 8 мај до полноќ на 11 мај по повод...
(Видео) Кузеска: Нов скандал, братот на градоначалникот Стефковски лета по улиците, за него не важат законите
Денеска објавуваме нов скандал. Граѓаните ќе видат она што одамна го знаат: функционерите на власта прават што сакаат, без никаква...
„Заслужуваме одговори“: семејствата на жртвите од пожарот во Кочани утре на протетстен марш во главниот град
Семејствата на загинатите во трагичниот пожар во Кочани за утре, 29 април, најавија протестен „Марш за ангелите“ во Скопје. „Ние...
Двајца браќа обвинети за убиство и за обид за убиство на подмолен начин
По спроведена истражна постапка, јавен обвинител од Основното јавно обвинителство Скопје денеска поднесе обвинителен акт против две лица, кои како...
Подготовките за избор на нов папа се во тек: исходот неизвесен од кога било досега
Подготовките за избор на нов папа се во тек, а исходот е понеизвесен од кога било, со оглед на тоа...
Трамп: Зеленски е подготвен да ѝ го препушти Крим на Русија
Американскиот претседател Доналд Трамп изјави дека верува оти неговиот украински колега Володимир Зеленски е подготвен да го отстапи Крим на...
(Видео) Судир меѓу брод и ферибот на Флорида: едно лице загина, неколку повредени
Едно лице загина, а неколку други се повредени откако рекреативен брод се судри со ферибот што превезувал 45 лица во...
(Видео) 30-годишниот маж, кој газеше луѓе на канадски фестивал, обвинет за убиство
Триесетгодишен маж е обвинет по осум точки за убиство од втор степен, откако со автомобилот се забил во толпа луѓе...
САД предупредуваат: Вмешаноста на Пјонгјанг во војната мора да престане
Американскиот Стејт департмент соопшти дека е загрижен поради директното вклучување на Северна Кореја во војната на Русија во Украина и...
Северна Кореја потврди: Нашите војници се борат за Русија во војната против Украина
Северна Кореја за прв пат потврди дека испратила војници да се борат за Русија во војната со Украина по наредба...
Таравари отиде во Турција каде ги посети пациентите од трагедијата во Кочани
Министерот за здравство Арбен Таравари денеска ја посетил болницата „Чам ве Сакура“ во Истанбул, каде што се лекуваат двајца од...
Премиерот уверува дека Владата е стабилна и силна
Владата е стабилна и силна, и ги исполнува очекувањата на граѓаните, и покрај бројните предизвици и општата економска катастрофа која...
Детето што загина со мотор немало ниту возачка, ниту кацига, а возело со брзина над дозволената
Дежурен јавен обвинител од Основното јавно обвинителство Скопје извршил увид на местото на тешката сообраќајната несреќа во која загина 16-годишен...
Русија лансираше 97 беспилотни летала во неколку региони низ Украина
Во текот на ноќта, Русија лансираше 97 беспилотни летала во неколку региони низ Украина, соопштија Воздухопловните сили на вооружените сили...
Власта молчи пред дивеењето на Сашо Мијалков на Охридското езеро, обвини Левица
Периодов интензивно се одвиваат градежни активности на самото крајбрежје на Охридското езеро, во локалитетот познат како Горица 3, додека инвеститор...
Од денеска за верниците се отвора гробницата на папата Франциско во базиликата Санта Марија Маџоре во Рим
Од денеска гробницата на папата Франциско во базиликата Санта Марија Маџоре во Рим ќе биде отворена за верниците, соопшти Ватикан....
