Економија
Од 15 мај во оптек влегуваат првите полимерни банкноти

Народната банка на Република Македонија првпат воведува полимерни банкноти. Банкнотите изработени од полимер, со апоенска вредност од 10 и 50 денари, на 15 мај годинава влегуваат во оптек.
Од Народната банка објаснуваат дека причината зошто е одбран полимерот е затоа што не се оштетува лесно, што не е случај и со хартијата, па затоа полимерните банкноти имаат многу подолг животен век од хартиените. Анализите покажуваат дека животниот век на банкнотите изработени од полимер е подолг 2,5-3 пати, а во некои случаи и 4 пати од оној на банкнотите изработени од хартијата во чија основа се памучни влакна.
Полимерните банкноти не може лесно да се скинат при секојдневна употреба ниту, пак, може лесно да се оштетат при допир со вода, а се и неколкукратно поотпорни на влага во споредба со хартиените. Се очекува и потребата од нови изданија со иста апоенска вредност да биде многу помала, што значи заштеда и на ресурси и на средства.
Изработувањето банкноти од многу тенка флексибилна пластична фолија овозможува нивниот дизајн да содржи безбедносни карактеристики и заштитни знаци кои не може масовно да се репродуцираат со употреба на воспоставените техники за фалсификување банкноти. Истражувањата потврдуваат дека банкнотите изработени од полимер се поеколошки од оние што се изработени од хартија.
Полимерот овозможува на банкнотите да има втиснати ознаки во вид на издигнати точки, кои се корисни за распознавање на апоените од страна на лицата со оштетен вид. Со употреба на полимерни банкноти се започнува во 1988 година, и тоа во Австралија. Денес, полимерни банкноти се употребуваат во над 20 држави, меѓу кои, покрај Австралија, се и Канада, Велика Британија, Нов Зеланд, Малдиви, Брунеи, Романија итн.
Од 15 мај годинава Република Македонија ќе биде на мапата на државите чија централна банка има започнато процес на полимеризација на банкнотите на националната валута.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Вредноста на синдикалната минимална кошница во септември намалена за 430 денари

За покривање на основните животни потреби, во септември на четиричлено семејство му се потребни 65.077 денари, пресмета Сојузот на синдикати на Македонија. Споредено со месец август, вредноста на синдикалната минимална кошница е намалена за 430 денари.
Месецов за храна и пијалоци, како што стои во табелата, се потребни 23.394 денари, односно 670 денари помалку од август, кога требало да се потрошат 24.064 денари.
Според пресметките на синдикатите, доколку семејството живее под кирија, во изнајмен стан од 60 квадрати, месецов ќе му требаат најмалку 80.452 денари.
Економија
МФ: „Фич“ го потврди кредитниот рејтинг „BB+“ со стабилен изглед, препознавајќи стабилен раст и доверливи економски политики

Агенцијата за кредитен рејтинг „Фич“ го потвди кредитниот рејтинг на РС Македонија на нивото „BB+“ со стабилен изглед.
Според Министерството за финансии, оваа оценка е потврда за стабилноста на економските политики и сигнал за доверба во макроекономските перспективи на земјата.
„Во својот извештај, „Фич“ нагласува дека кредибилните и доследни макроекономски политики, долгогодишната политика на фиксен девизен курс и подобрите показатели за управување во однос на земјите со слична оценка остануваат клучни фактори што ја поддржуваат стабилноста. Во првата половина од 2025 година, реалниот БДП порасна за 3,2%, поддржан од силна приватна потрошувачка и зголемен извоз. Економските изгледи за следниот период се позитивни“, велат од Министерството за финансии.
„Фич“ очекува економијата да оствари раст од 3,2% за целата 2025 година и просечно 3,4% во периодот 2026–2027, што е над потенцијалниот долгогодишен раст од околу 3%.
„Растот дополнително ќе го поттикнат големите инфраструктурни проект кои ќе создадат нови можности за инвестиции и поврзување на економијата со европските пазари. Посветеноста кон процесот на евроинтеграции е дополнително препознаена како сидро за спроведување на структурни реформи и зајакнување на институциите. Иако се очекува умерено намалување на странските директни инвестиции по рекордните 7% од БДП во 2024 година, тоа главно се должи на недостиг на работна сила и глобалната неизвесност во автомобилската индустрија“, пишуваат од МФ.
Според „Фич“ ограничувачки фактори за економскиот развој се негативните демографски трендови како и нискиот раст на продуктивноста, кои претставуваат структурни предизвици на среден рок.
„Фич“ ја нотира одложената имплементација на Законот за буџети, заради инвестициските активности и очекува постепено намалување на буџетскиот дефицит и стабилизирање на јавниот долг на ниво значително под прагот од 60% од БДП на среден рок.
„Потврдата на кредитниот рејтинг на „BB+“ со стабилен изглед е значаен сигнал до меѓународните финансиски пазари и инвеститорите дека РС Македонија успешно ја зачувува економската стабилност во услови на глобални предизвици.Оваа одлука е дополнителна потврда за кредибилноста на економските политики и претставува охрабрување за продолжување на реформите, за јакнење на фискалната дисциплина и за подобрување на конкурентноста на економијата, со крајна цел обезбедување повисок животен стандард за граѓаните и нови можности за развој“, стои во соопштението на Министерството за финансии.
Економија
Цените на кафето Арабика паднаа на најниско ниво во последниот месец

Цените на кафето арабика паднаа на најниско ниво во последниот месец – 8 долари (6,8 евра) за килограм.
Ова дојде по веста дека американските парламентарци подготвуваат закон за ослободување на увозот на кафе од царини, кои беа воведени во јануари 2017 година, објави „Трејдинг економикс“.
Претставници на обете партии во американскиот Конгрес, и републиканци и демократи, поддржуваат предлог што би го опфатил печеното кафе, како и кафето без кофеин и нуспроизводите.
Дури и ако Конгресот го усвои, предлогот сепак ќе бара потврда од американскиот претседател Доналд Трамп.
Пазарите на кафе беа нестабилни, а арабика се приближи до рекордни максимуми претходно оваа недела поради неизвесноста во снабдувањето и трговските нарушувања по царините што САД ги воведоа врз Бразил, најголемиот извозник на кафе во светот.
Потенцијалното ослободување би ги намалило тие притисоци, бидејќи бразилските земјоделци би можеле да ослободат залихи и да ја зголемат понудата.
Временската прогноза е исто така во фокусот, а очекуваните врнежи од дожд во Бразил се клучни за жетвата следната година.
Од друга страна, Виетнам се подготвува за најголемата жетва на кафе робуста во последните четири години, што дополнително влијае на цените.