Економија
Потпишан договорот за инвестициски грант од 1,5 милион евра

АД „Електрани на Северна Македонија, денес потпиша договор за инвестициски грант за проектот „Фотонапонска електрана Осломеј 1“ со водечката меѓународна финансиска институција – Европска банка за обнова и развој, добиен преку инвестициската рамка за Западен Балкан.
„Инвестицискиот грант во вредност од над 1,5 милион евра предвидено е да биде искористен за финансирање на ставките од грантот, во согласност со договорот за набавка и поставување на фотонапонска електрана ‘Осломеј 10 MW’, склучен помеѓу АД ЕСМ – Скопје и реномираната турска компанија ‘Гиришим електрик’, потпишан во ноември 2019 година“, изјави во денешното обраќање генералниот директор на АД ЕСМ, Васко Стефанов.
„Целта на инвестицискиот грант е да обезбеди поддршка во финансирањето на трошоците за фотонапонската електрана, кои вклучуваат набавка на опрема, градежни работи и работи поврзани со инсталација на опремата“, додаде Стефанов.
Нагласи дека поддршката и соработката со институции како ЕБОР е од клучно значење и ќе придонесе за побрза и полесна транзиција кон зелената агенда за Западен Балкан, со заложбата за транзиција кон чиста енергија, која има цел намалување на емисиите на стакленички гасови за 61 процент.
„Северна Македонија е земја на сонцето. Оттука, изградбата на соларниот фотоволтаичен проект од 10 MW на местото на поранешниот рудник за јаглен во Осломеј е природен и логичен чекор за енергетскиот премин на земјата од фосилни горива кон обновливи извори. Со користење на сончевата енергија за создавање чиста енергија овој проект ќе ѝ помогне на Северна Македонија да обезбеди многубројни придобивки вклучувајќи почист воздух и поголема енергетска безбедност, независност и отпорност. Ние во ЕУ се гордееме што ја поддржуваме оваа земја на нејзиното многу важно патување кон почисто и побезбедно снабдување со енергија, заедно со ЕБОР и другите развојни партнери“, изјави амбасадорот на Европската Унија во Република Северна Македонија, Дејвид Гир.
„Денешното потпишување на договорот помеѓу ЕСМ и ЕБОР за инвестициски грант од 1,5 милион евра, наменет за поставување фотонапонска електрана во ТЕЦ ‘Осломеј’, е во насока на имплементација на зелената агенда и енергетската транзиција. Проектот е успешно поставен и тоа е препознаено од ЕУ, која ги доделува овие грант-средства, кои се од даноците на граѓаните на ЕУ, а со што се намалува заемот обезбеден за реализација на проектот од ЕБОР. Проектот, чија вредност е 5,9 милиони евра, значи генерирање енергија со трансформација на постојните технологии на јаглен во обновливи извори на енергија. Користење на природната сончева енергија за производство на електрична енергија, создавање одржлив раст и развој и постигнување поквалитетен живот за нас и идните генерации. Тоа е дел од нашата европска иднина, која не значи само носење закони, туку правење реални промени на условите за живеење. Ова е чин што ја одбележува солидарноста на ЕУ, на вредностите што ги споделуваме со земјите од ЕУ и граѓаните од ЕУ, а каде што припаѓа и нашата земја“, истакна министерот Бесими.
„Ние сме заинтересирани да продолжиме да работиме со Северна Македонија на намалување на нејзината зависност од застарената инфраструктура на јаглен. По успешното завршување на фотонапонската електрана „Осломеј 1“, возбудени сме што гледаме дека Владата продолжува со инвестиции во соларна енергија и остануваме подготвени да обезбедиме дополнителна поддршка доколку е потребно“, изјави директорот на Европската банка за обнова и развој за Република Северна Македонија, Анди Аранитаси.
Фотонапонската електрана „Осломеј 1“ со моќност од 10 MW во април минатата година почна да ги произведува првите количини чиста и зелена електрична енергија од сонце.
Фотонапонската електрана изградена во кругот на РЕК „Осломеј“ e прв пример на енергетска транзиција во Југоисточна Европа, каде што електричната енергија ќе се произведува од сонце преку панели поставени на просторот врз стариот и исцрпен рудник за јаглен. Таа е прва во низата електрани што треба целосно да го заменат досегашниот инсталиран капацитет на РЕК „Осломеј“.
Фотонапонскаат електрана „Осломеј“ предвидено е да има годишно производство од 15 до 17 гигават-часа електрична енергија, да исфрли 13.000 тони емисии на CO2 годишно и да ги обезбеди потребите за струја на околу 2.800 домаќинства, но истовремено се прави рекултивација и облагородување на 19 хектари површина необработливо земјиште.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Димитриеска – Кочоска ќе го следи поскапувањето на бензините, не кажа дали тоа ќе повлече други поскапувања

Министерката Гордана Димитриеска – Кочоска по денешните најави за поскапување на бензините кажа дека Министерството за финансии ќе ја следи состојбата, но не даде конкретен одговор на новинарско прашање дали поскапувањето на бензинот кај нас ќе повлече и други поскапувања.
„Станува збор за берзански производ на кој не можеме да имаме никакво влијание, така што ќе следиме што ќе се случува. Сме имале години кога сме имале и многу високи цени, да се вратиме наназад да ги видиме, сега немаме некоја премногу висока цена на горивото меѓутоа да видиме што ќе се случува на берзанските производи. На тоа Владата не може да има влијание затоа што станува збор за цени кои се формираат на светските берзи“, рече министерката Димитриеска – Кочоска денес по состанокот со постојаната координаторка на Обединетите нации во земјава, Рита Колумбија, на кој се договорија амбасадите на координации во Министерството за финансии да ги договараат проектите за кои ќе одвојуваат средства во земјава, за да нема поклопување.
Регулаторната комисија за енергетика утрово извести дека од ноќеска по полноќ за 1,50 денар за литар поскапуваат бензините еуросупер 95, еуросупер 98 и дизелот, а мазутот е поскап за 1,293 денари по литар
Економија
Се зголемува цената на бензините и на дизелот

Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Северна Македонија (РКЕ) донесе Одлука со која се врши зголемување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 1,63 % во однос на одлуката од 9.06.2025 година.
Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат зголемување во просек: кај бензините за 4,088%, кај дизелот за 5,626%, кај екстра лесното масло за 5,127% и кај мазутот зголемувањето е за 5,691%.
Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е понизок за 0,6205%.
Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 и на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) се зголемуваат за 1,50 ден/лит.
Малопродажната цена на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) се намалува за 1,00 ден/лит.
Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС се зголемува за 1,293 ден/кг и сега ќе изнесува 39,779 ден/кг.
„Напоменуваме дека ова се максималните цени на нафтените деривати од 00:01 часот на 17.6.2025 година. Трговците на големо и трговците на мало со нафтени деривати и горива за транспорт можат да ги формираат цените на одделни нафтени деривати и горива за транспорт и пониско од највисоките утврдени цени“, велат од РКЕ.
Економија
Средба на гувернерот Славески со МБА: Стабилниот и одговорен банкарски сектор како неопходна потпора за економијата

„Во услови на светска неизвесност и постојани економски предизвици, воспоставувањето стабилен, добро капитализиран и одговорен банкарски сектор претставува суштинска потпора за граѓаните и за развојот на домашната економија.“ Ова беше една од централните пораки на средбата помеѓу гувернерот на Народната банка, д-р Трајко Славески и раководството на Македонската банкарска асоцијација (МБА) – претседателката, д-р Маја Стевкова Штериева и заменик-претседателот, м-р Бојан Стојаноски.
На средбата беше нагласено дека одржувањето на стабилноста на банкарскиот сектор е заеднички приоритет и предуслов за градење долгорочна доверба кај граѓаните и кај стопанството. Гувернерот Славески истакна дека банкарскиот сектор кај нас е добро капитализиран, со стапка на адекватност на капиталот од 19%, што овозможува отпорност и во услови на евентуални шокови. Воедно, беше потцртано дека Народната банка е активно вклучена во унапредувањето на регулативата преку свој придонес во подготовката на новиот Закон за банките, како и во доследното спроведување на Законот за решавање банки, заради понатамошно зајакнување на стабилноста и усогласеноста со европските стандарди.
„Народната банка преку добро поставените политики обезбедува стабилна и предвидлива средина. Тоа е предуслов за банките да ги исполнат очекувањата на граѓаните и компаниите – со сигурни, достапни и со квалитетни услуги“, рече гувернерот.
Посебен акцент беше ставен на потребата од натамошно унапредување на конкуренцијата во платниот промет, особено преку финтек-иновации и нови технологии. Во таа смисла беше отворено и прашањето за напредокот во пристапувањето на банките кон Единствената област за плаќања во евра (СЕПА). Беше нагласено дека крајниот рок за поднесување на барањата е 5 октомври оваа година и дека се очекува од банките да ги засилат активностите за навремено исполнување на оваа важна стратегиска цел, со која ќе се подобри интеграцијата и ефикасноста на прекуграничните плаќања.
Во однос на монетарната политика, гувернерот истакна дека Народната банка внимателно ги следи движењата на внатрешните и надворешните фактори на ризик. Секоја идна одлука за основната каматна стапка ќе биде донесена врз основа на детални макроекономски анализи, со цел да се зачува ценовната стабилност и да се поддржи економската активност.