Економија
Фајнанс тинк прогнозира пад од 3,8 проценти на економијата
Институтот за економски истражувања и политики Фајнанс тинк прогнозира пад од 3,8 отсто на економијата годинава. Најголем интензитет на падот се очекува во вториот квартал од дури 12.7 отсто,. економска консолидација се очекува да почне од третиот квартал.
„Економската активност во Северна Македонија започна значајно да забавува во втората половина на март 2020 (крај на прв квартал), водена од два главни тенденции затварањето на фирмите, главно во угостителско-хотелиерскиот сектор и секторот трговија на мало, како резултат на одлуките на Владата со цел спречување на ширењето на Ковид-19.
Намалувањето на обемот на производство (а во некои случаи и привремено запирање на производството) во компаниите чиј синџир на снабдување и/или испорака е значајно нарушен поради намалената мобилност со цел спречување на ширењето на Ковид-19.Според ограничените податоци со кои располагаме во моментот, проектирањето на динамиката на економската активност во следните квартали од 2020 година е особено тешко и соочено со следните неизвесности:колку долго ќе траат мерките од домашните здравствени власти со кои се ограничува или стопира економската активност, и колку долго ќе биде ограничена меѓународната трговија, детерминирана од одлуките на Светската здравствена организација и следствените одлуки на националните здравствени власти кај земјите трговски партнери“, се вели во анализата.
Дури и по олабавувањето на рестрикциите наметнати од здравствените власти, колку брзо ќе се одвива заздравувањето на економијата во смисла на:заздравувањето на меѓународната трговија (наспроти повикот од многу национални власти за фокус врз потрошувачка на домашни производи); ибихевиоралниот одговор на потрошувачите (на пример, дури и во случај на целосно укинување на сите рестрикции, дали, кога и колку потрошувачите ќе сакаат да користат услуги на ресторани, меѓународно патување и сл.).
И покрај огромните неизвесности, Фајнанс тинк соопшти дека презеле чекор за проектирање на динамиката на економската активност низ 2020 година.
Проекцијата се базира на следните претпоставки:
– Мерките за спречување на ширењето на Ковид-19 ќе останат на сила во целосен интензитет најмалку до крајот на април 2020, по што ќе следува постепено олабавување до втората половина на мај 2020;
– Фирмите во секторите угостителство, хотелиерство и трговија на мало кои беа затворени, позначајно ќе ја вратат својата активност кон средината/крајот на мај 2020 година;
– Фирмите кои се дел од меѓународните синџири на снабдување постепено ќе ја воспостават меѓународната трговија во првата половина од јуни 2020 година;
– Мерките за помош на фирмите од Владата кои се објавени во моментот на пишување на овој ФТ Став ќе бидат во полна имплементација најдоцна до почетокот на мај 2020, оневозможувајќи нагол скок на невработеноста (отпуштање на работниците, наместо нивно задржување со помош на владините мерки);
– Потенцијалниот недостиг на средства за финансирање на објавените мерки и нови мерки кои евентуално би биле донесени ќе бидат обезбедени навремено од домашни или меѓународни извори на финансирање, така што довербата на економските агенти во носителите на економските политики нема да се соочи со драстични падови.
Врз основа на овие претпоставки, Фајнанс тинк проектира вкупен економски пад за 2020 година од -3.8%. Тој се очекува да достигне најголем интензитет во вториот квартал (-12.7%), а согласно на претпоставките, следните квартали да забележат економска консолидација. На следниот графикон се претставени проекциите за растот на БДП, заедно со интервалот на доверба, кој ја отсликува неизвесноста сврзана со погорните претпоставки.
Интервалот на доверба на погорните проекции е поголем од вообичаено, поради големата неизвесност во проектирањето. Секое отстапување од претпоставките ќе ги измести и погорните проекции. Поскоро олабавување на рестрикциите од здравствените власти ќе го намали проектираниот пад. Пролонгирање на овие рестрикции, особено во услови на забрзување на растот на бројот на заразени лица, ќе го зголеми проектираниот пад. Поради ова, Фајнанс тинк соопштува дека будно ќе ја следи состојбата и соодветно ќе ги ревидира погорните проекции како што претпоставките се менуваат и/или доаѓаат нови информации.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Претседавачот на ЕБА: Комбинацијата на мерки на Народната банка и останатите централни банки вродија со плод
Комбинацијата од монетарното затегнување и макропрудентните мерки, која Народната банка, како и останатите централни банки ја применија, е неопходна како одговор на инфлациските притисоци со кои во последно време се соочуваме, посочи во интервју за “Независен”, Хозе Мануел Кампа, претседавач на Европскиот банкарски одбор-ЕБА.
Претседавачот Кампа истакнува дека централните банки ширум светот, вклучително и во ЕУ, го усвоија овој двоен пристап за да обезбедат финансиска стабилност. “Преку покачувањето на каматните стапки, централните банки директно се соочуваат со инфлацијата, додека макропрудентните мерки, како што е зголемувањето на капиталните побарувања или стрес-тестирањето, им помагаат на банките да останат отпорни во соочувањето со економските шокови”, вели Кампа и нагласува дека треба да се постави рамнотежа помеѓу одржувањето на ценовната стабилност и гаранциите дека банкарскиот сектор може соодветно да ги поддржи нашите економии. “Макропрудентните мерки се гаранција дека банките имаат доволно капитал да ги апсорбираат загубите од нефункционалните кредити и да го одржат кредитниот тек, кој што е клучен за економското закрепнување”, вели Кампа.
Претседавачот на ЕБА истакнува дека воведените мерки вродија со плод бидејќи видовме пад на инфлацијата под таргетот од 2% во ЕУ. “Иако ова е позитивен знак, сепак мора да останеме внимателни. ЕБА продолжува тесно да соработува со централните банки и државните органи за да го процени влијанието на овие мерки и да се осигура дека банкарскиот сектор останува истовремено отпорен и способен да ја поддржи пошироката економија”, посочува Кампа.
Европскиот банкарски одбор (ЕБА – European banking authority), е независен орган на ЕУ чија улога е заштита на интегритетот и робусноста на банкарскиот сектор на ЕУ за поддршка на финансиската стабилност во ЕУ. Претседавачот на ЕБА, Хозе Мануел Кампа, беше учесник на Десеттата меѓународна конференција на Народната банка, која како централна тема ја имаше работата на централните банки во сегашниот предизвикувачки амбиент.
Економија
Претставници на Народната банка работеа на клучно истражување за македонската економија објавено од ММФ
Како резултат на заедничкиот проект на експерти од Народната банка и од Чешката централна банка, изготвен е работен материјал, под наслов „Преглед на новиот калибриран модел ДСГЕ за економијата на Северна Македонија“, од авторите Тибор Хледик, Јоана Маџоска, Мите Митески и Јан Влчек, којшто беше објавен во реномираната серија работни материјали на ММФ. Изготвувањето на трудот е во рамките на проект за техничка соработка со експерти од ММФ и од Чешката народна банка, чијашто цел беше изградба на нов динамички стохастички модел на општа рамнотежа (ДГСЕ) за македонската економија. Ова претставува прв труд од нашата институција којшто се објавува како работен материјал на ММФ, со што се дава важен придонес во афирмирањето на Народната банка во меѓународни рамки и во јакнењето на нејзината аналитичка инфраструктура, доближувајќи ја до стандардите на централните банки од развиените економии.
Работниот материјал нуди детална анализа на меѓусебните поврзаности на секторите во македонската економија со примена на софистицираниот модел ДСГЕ, којшто беше приспособен соодветно за да ги опфати нејзините карактеристики, а добиените резултати ја нагласуваат неговата корисност како алатка за обликување на монетарната политика на Народната банка засновано на информации.
Овој објавен труд не само што ја истакнува работата и посветеноста на нашиот кадар, туку ја подвлекува и улогата на нашата институција како водечка во придонесот кон истражувањата од економската област во нашата држава.
Економија
Цените на бензините и на дизелот остануваат непроменети
Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад донесе одлука со која се врши зголемување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 0,59% во однос на одлуката од 7.10.2024 година.
Од 11.10.2024 година од 00:01 часот максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат:
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 95 75,50 (денари/литар)
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 98 77,50 (денари/литар)
Дизел гориво ЕУРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V) 68,50 (денари/литар)
Масло за горење Екстра лесно 1 (ЕЛ-1) 68,50 (денари/литар)
Мазут М-1 НС 44,034 (денари/килограм)
Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС се зголемува за 1,254 ден/кг и сега ќе изнесува 44,034 ден/кг.
Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98, како и на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) и на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) не се менуваат.
Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат зголемување во просек: кај бензините за 3,37%, кај дизелот зголемувањето е за 3,192%, кај екстра лесното масло исто има зголемувањето од 3,675% и кај мазутот зголемувањето за 3,034%.
Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е повисок за 0,8091%.