Македонија
НБРМ: Позитивни движења на девизниот пазар

Советот на Народната банка на Република Македонија денес ја одржа својата четиринаесетта седница на која беше разгледан Извештајот за ризиците во банкарскиот систем во третиот квартал од 2016 година, при што се констатира дека дојде до постепено стабилизирање на очекувањата на економските субјекти, што доведе до позитивни движења на девизниот и смирување на случувањата на сите сегменти на депозитниот пазар.
Стабилизацијата во третиот квартал позитивно се одрази на банкарското работење во целина. Квартален раст е забележан како кај корпоративните депозити, така и кај депозитите на секторот „домаќинства“, а речиси еднаков придонес за формирање на растот на вкупните депозити забележаа и денарските и девизните депозити. Сепак, претходно забележителниот процес на денаризација забави, а најголем придонес во кварталниот раст на депозитите имаа депозитите по видување.
Намалувањето на ризиците во третиот квартал се гледа од растот на ликвидните средства на банките од 5,5% во третиот квартал. Растот овозможи речиси целосно обновување на ликвидните средства што се употребија во текот на вториот квартал за амортизирање на кризната епизода со одливот на депозитите.
Кредитите на нефинансиските субјекти бележат квартално зголемување од 0,2%, а годишно од 2,9%. Доколку се изземат ефектите од задолжителниот пренос на дел од нефункционалните кредити кварталното зголемување на кредитната активност би изнесувало 0,5%, а годишното 7,4%. Фактори што би можеле да влијаат во насока на остварување на кредитниот ризик се првенствено нивото на концентрација во кредитните портфолија на банките, неможноста за наплата на воспоставеното обезбедување за кредитите по прифатлива цена и присуството на кредити каде што потешко може навреме да се воочат финансиските проблеми на клиентот.
Банките се изложени и на ризик од идно зголемување на каматните стапки, но широката примена на прилагодливите каматни стапки во договорите за кредити и депозити вршат замена на овој вид ризик со изложеност на правен и репутациски ризик, притоа преземајќи индиректен кредитен ризик поради чувствителноста на кредитоспособноста на клиентите од нагорни промени на каматните стапки.
Во текот на првите девет месеци од 2016 година, банките покажаа повисок износ на добивка од работењето споредено со истиот период минатата година, а со тоа се подобрија и стапките на поврат на капиталот и средствата.
Показателите за солвентноста на банките во третиот квартал од 2016 година покажаа мало подобрување. Стапката на адекватност на капиталот на крајот од третиот квартал на 2016 година изнесува 15,7% и овозможува доволен простор за апсорбирање на евентуалните неочекувани загуби на банките. Поволен факт е и доминантното место на основниот капитал во структурата на основните средства.
На денешната Седница беше разгледана и донесена и Одлуката за изменување на Одлуката за методологијата за утврдување на адекватноста на капиталот. Оваа Одлука се носи за усогласување на домашната регулатива со реформите на меѓународниот капитален стандард Базел 3, како и со одредбите на европската Регулатива 575/2013 за прудентните барања за кредитните институции и инвестициските фирми, во делот на структурата на сопствените средства на банките. Најзначајните измени се однесуваат на зајакнување на квалитетот на сопствените средства, како од аспект на нивната структура, така и од аспект на критериумите што треба да ги исполнат одредени позиции за да можат да бидат дел од сопствените средства на банките. Воедно, постоечките ограничувања во однос на учеството на одделните елементи на сопствените средства се заменуваат со законски пропишаните минимални стапки од активата пондерирана според ризиците и тоа: 4,5% за редовниот основен капитал, 6% за основниот капитал и 8% за сопствените средства. На овој начин, најголемо значење се дава на позициите од редовниот основен капитал (акции, резерви, задржана нераспоредена добивка), како капитални позиции со највисок квалитет. Исто така, се воведува и нова компонента на сопствените средства: додатен основен капитал, во кој се вклучуваат инструменти коишто, меѓу другото, содржат клаузула за нивно претворање во инструменти од редовниот основен капитал или за нивен отпис на времена или на трајна основа (намалување на вредноста на нивната главница), доколку настане т.н. критичен настан.
На седницата беше усвоена и Програмата за работа на Народната банка на Република Македонија за 2017 година, којашто содржи детален преглед на планираните активности за следната година. Во рамките на актите коишто се однесуваат на работењето на Народната банка на Република Македонија за следната година, Советот ги разгледа и ги усвои и Програмата за работа на Дирекцијата за внатрешна ревизија за 2017 година и Среднорочната програма за работа на Дирекцијата за внатрешна ревизија 2017 – 2019 година. На денешната седница, Советот на Народната банка на Република Македонија ги разгледа и ги усвои и Финансискиот план, Планот за инвестиции и Планот за јавните набавки за 2017 година.
Советот на Народната банка на Република Македонија, врз основа на предвидениот распоред и динамика на активностите, ги усвои Одлуката за издавање и Одлуката за пуштање во оптек на комплетот ковани пари за колекционерски цели „Триптих“ во количина од 5000 парчиња. Комплетот ковани пари за колекционерски цели „Триптих“ го сочинуваат следниве ковани пари за колекционерски цели: „Исус Христос“, „Богородица“ и „св. Никола Чудотворец“. Овие ковани пари се со апоен од 10 денари. /крај/со/ст
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Средба на министерката Божиновска со казахстанскиот министер за енергетика Аккенженов

Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини, Сања Божиновска, во Астана, оствари билатерална средба со министерот за енергетика на Република Казахстан, Ерлан Аккенженов.
На средбата се разговараше за искуствата на двете земји во спроведувањето на енергетската транзиција, улогата на критичните минерали во зелената економија, како и за потенцијалите за соработка во делот на обновливи извори на енергија, геолошки истражувања и инвестициски можности.
Министерката Божиновска истакна дека Македонија е посветена на изградба на одржлив и транспарентен модел за користење на домашните минерални ресурси и дека регионалната и меѓународната соработка е клучен предуслов за успешно управување со глобалните енергетски предизвици.
„Размената на искуства со земји како Казахстан, кои имаат силна традиција и експертиза во енергетскиот сектор, е значајна за нашата земја во процесот на градење одржлива енергетска иднина.“ изјави министерката Божиновска.
Министерот Аккенженов ја поздрави заложбата на Македонија за зелена транзиција и истакна дека Казахстан гледа можности за соработка со земјите од Западен Балкан, особено во делот на размена на технички знаења и пристап до нови технологии.
„Казахстан е подготвен да споделува искуства и да гради нови партнерства со земји кои имаат јасна визија за енергетскиот развој и рационално користење на ресурсите.“ нагласи министерот Аккенженов.
Состанокот помина во конструктивна и отворена атмосфера, при што двајцата министри се согласија дека постои реален потенцијал за продлабочување на соработката меѓу Македонија и Казахстан во областа на енергетиката. Беа идентификувани конкретни можности за размена на знаења и техничка експертиза, особено во однос на развојот на хидроген како енергент на иднината – област во која Казахстан веќе има активни и напредни проекти.
Дополнително, беше посочено дека искуството на Казахстан во воспоставување и примена на батериски системи за складирање на енергија може да биде од голема корист за Македонија, во процесот на стабилизирање и модернизација на националниот енергетски систем.
На крајот од средбата, министерката Божиновска го покани министерот Аккенженов да ја посети Македонија и да учествува на Меѓународниот форум што ќе се одржи во октомври во Скопје, во организација на Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини. Форумот ќе претставува важна платформа за унапредување на регионалната и меѓународната соработка во секторот.
Попладнето, министерката Божиновска во рамки на Астана интернационален форум ќе се обрати како говорник на пленарна сесија со наслов „The Resource Race: Who Controls the Green Future“.
Економија
(Видео) Трајчулевски: Зошто кредит од 6 милјарди евра кога имаме можност за неповратни грантови од ЕУ?

Договорите како планираниот со Велика Британија во никој случај не треба да значат замена за европските фондови кои се единствениот начин нашата држава да добие неповратни средства за реализација крупни инфраструктурни проекти, порача пратеникот на СДСМ, Митко Трајчулевски, на денешната собраниска седница на која на дневен ред беше Предлог-законот за ратификација на Договорот меѓу Владата на Република Северна Македонија и Владата на Обединетото Кралство на Велика Британија и Северна Ирска. Затоа, како што кажа Трајчулевски, полноправното членство во ЕУ мора да остане најважен надворешно политички проект за нашата држава.
„Не постои ниту една држава поединечно, која може да обезбеди помош како Европската Унија. Единствениот начин нашата држава да добие неповратни средства за изградба на нашата инфраструктура е преку процесот на европска интеграција. Ќе се согласиме – не е исто, суштински е различно. Да добиете грант, неповратни средства без да ги задолжувате идните генерации или да се задолжувате со огромни кредити како овој денес“, рече Трајчулевски.
Во своето излагање Трајчулевски рече дека предложените приоритетни проекти за финансирање со договорот со Велика Британија – железничкиот Коридор 10 и Коридорот 8, се паневропски коридори за кои многу лесно ќе можеше да се обезбедат грантови преку ЕУ. Македонија го нема луксузот да не користи неповратни средства кои ѝ стојат на располагање“, рече Трајчулевски.
„Сакам да се осврнам на предложените приоритетни проекти за финансирање, особено железничкиот Коридор 10 и Коридорот 8, кои се наведени во анексот кон договорот. И двата овие коридори, и десетката и осмицата се паневропски коридори и се наоѓаат на главната мрежа на европски коридори. Ова значи дека многу лесно може да се обезбедат грант-средства за изградба на овие коридори од фондовите на Европската Унија“, потенцираше Трајчулевски и порача Владата да не се откажува од европските фондови, особено во делот на транспортната инфраструктура, која е најскапа и изискува огромни средства.
Економија
Матура еден ден – финансиска слобода засекогаш

Водич за матуранти кои знаат што сакаат
Поминаа сите тестови, сите стресови околу матурската вечер, фотографирањата и прашањата „а што понатаму?“. Официјално завршува едно поглавје, но она што следи е уште поважно – самостојност.
Моментот кога ќе почнете да носите одлуки за себе, за своето време, за своите пари – е почеток на зрелоста. И колку и да изгледа предизвикувачки, таа самостојност може да започне со еден едноставен, но значаен чекор, а тоа е финансиската грижа за себе.
Паметен почеток значи сигурност
Финансиската писменост не е резервирана само за возрасни. Напротив, колку порано ја стекнете, толку подобро ќе се снаоѓате во сè што следи – студии, први патувања, први сериозни обврски, први приходи. Да имате сметка што не ве оптоварува со непотребни трошоци, да можете самостојно да префрлате пари или да платите нешто онлајн, да знаете каде ви се парите и како ги користите, тоа се мали чекори што водат кон голема самодоверба.
Halk EZ – вашата прва вистинска сметка
Halk EZ е банкарски пакет од Халкбанк, дизајниран за млади на возраст од 16 до 24 години. Преку овој пакет добивате Visa PayWave дебитна картичка без годишна членарина, бесплатна мобилна апликација и електронско банкарство, како и сметка без трошоци за одржување. Со Halk EZ можете да подигнувате готовина без провизија од сите банкомати во земјата, но и во странство – без дополнителни трошоци од страна на Халкбанк.
Сè е осмислено така што вие да можете самостојно и сигурно да ги водите вашите финансии – без компликации и без непријатни изненадувања.
Зошто баш сега?
Затоа што ова е моментот кога сè почнува. Ќе патувате самостојно, ќе се селите во друг град, ќе се справувате со сопствени трошоци и ќе планирате нови искуства. Ќе имате желби што ќе бараат поддршка – и ќе ви биде важно да ја имате контролата во свои раце. Halk EZ е тука да ви помогне во тоа – не како товар, туку како практична, флексибилна алатка што ве следи на секој чекор.
Наместо да чекате да „пораснете“, почнете веднаш – со вистинските ресурси, во вистинско време.
ПР