Контакт

Култура

Васил Мукаетов: Во сите мои песни навивам за децата

Објавено пред

Светот на децата, нивното растење, нивните палавости, мудрости, емоции и разни ситуации, се инспирација за неуморниот писател Васил Мукаетов, кој вчера (4.4) во „Литература.мк“ во „Скопје сити мол“ ја промовира својата нова книга „Има ли и страна петта?“

dobivaj vesti na viber

Промотори на изданието беа Татјана Димовска-Атанасова, уредничка во „Арс ламина“, проф. д-р Весна Мојсова-Чепишевска, одделенската наставничка Владанка Д. Миче и долгогодишниот пријател на Мукаетов, Мишо Китановски. Извадоци од книгата интерпретира познатата актерка Снежана Конеска-Руси.

Со стиховите од неговата песна „Зошто да се пишува“, писателот објасни зошто своето творештво им го посветува на најмладите: „Во овие криви светски / ти си запеал – песни детски? / Ако. Со децата ми е лесно. / Тука е сè кристално и чесно/ И: во децата и младината, е иднината!“

– Оваа година одбележувам 30 години од објавувањето на мојата прва книга за деца. Драго ми е што голем дел од моето творештво го посветив на доближување на творештвото на мојот книжевен идол, Марко Цепенков, со новите генерации. Исто така ми е задоволство што пишувам за нив, најважните читатели, децата. Се инспирирам од секојдневната дружба со тие умни глави. Внимателно ги слушам децата што кажуваат, нивните мудрости, досетки и бисери, прераснуваат во најинтересни стихови. Многу е важно да ги слушаме децата што кажуваат, така ќе ги разбереме полесно. Во сите мои песни навивам за сите деца. Детето додека е мало е безгрешно, дури и кога ќе направи беља. Детето треба да се сака повеќе со срце, отколку со рака. Вистината е многу блиска до децата да им попуштаме, но да ги советуваме – рече Мукаетов, кој сподели многу интересни ситуации и разговори со децата и неговите внуци, од кои подоцна произлегле неговите песни.

Кон новата книга и творештвото на Мукаетов се осврна проф. д-р Весна Мојсова-Чепишевска, професорка на Филолошкиот факултет „Блаже Конески“, која истакна дека авторот, во својата повеќедецениска работа, „постојано се обидува да биде во ритамот на новото дете, со секоја нова збирка прави посвета на новите генерации деца“.

– Преку стиховите, децата учат кои се нивните права и желби, но и обврски. И за големата филозофија, дека целиот живот е постојана лекција и дека секое дете и возрасен секојдневно учи. Дел од песните се вистински мали лекции или толкувачи на помалку познати зборови. Одредени песни може да се чита како поимник во речник и како неофицијален учебник. Таа низ игра и јазична организација ги објаснува поимите како архаични одамна извадени од употреба, но и нови што ги препознаваат децата или ја открива тајните на природата, ги учи на сообраќајна култура, песнички-приказни за поими од секојдневниот живот, но и од географијата и историјата, односно македонската традиција и култура. Авторот умешно ги вметнал познатите бајки и басни во стиховите, како приказните за Мравката и Штурецот или за Зајакот и Желката. Притоа, создава нови свои поетски басни. Ги опфаќа и емоциите што детето го возбудуваат и го вознемируваат, но и стравот со кој се соочуваат – рече Мојсова-Чепишевска.

Едукативната димензија на делата на Мукаетов, од агол на практичар, ја долови Владанка Д. Миче, која е одделенска наставничка во ООУ „Христијан Тодоровски-Карпош“, Скопје, која рече дека е пресреќна што мислите на Мукаетов, со кои и таа растела, сега ги споделува со своите ученици, на час.

– Васил Мукаетов беше дел од моето детство. Тој е икона на убавиот збор на добро смислената мисла упатена кон нас, кога бевме деца, впрочем моите родители често се дружеа со Мукаетов. Бевме гости во неговиот домот, каде што првпат видовме толку голема домашна библиотека, првпат го почувствував мирисот на книгите. Како наставник бев воодушевена кога видов дека во учебниците се присутни делата од почитуваниот Мукаетов. За мене беше непроценливо богатство тоа што ќе имам можност, тоа што сум го почувствувала како дете, да им го пренесам на моите ученици. Песните на Мукаетов се со теми што ги засегаат и ги интересираат децата. Начинот на кој се напишани им е близок на новите генерации, користи термини и фрази со кои тие меѓусебно комуницираат. Кога ги обработувавме неговите песни гатанки, децата покажуваат толку голем интерес и разбирање, кое буди неискажливи чувства… На основа на неговата песничка се запознававме со медиумската писменост… Не можам да ви опишам колку позитивна рефлексија добивме, часот течеше толку лесно и во креативен амбиент, на многу спонтан начин ги освоивме сите цели и замисли за тој ден… Му посакувам на Мукаетов уште многу години да твори и да биде меѓу децата – рече таа.

Мишо Китановски во своето обраќање го истакна значењето на Мукаетов во литературата за деца во нашата земја. Сподели и анегдоти од нивните дружби.
На книжевниот настан со наслов „Васил Мукаетов на страната на децата“ беа претставени и уште пет други, понови публикации за најмладите читатели од авторот: „Чукни, чукни трипати“, „Мариовски сказни – Пејови приказни“, „Од згода до згода, заграб бистра вода“, „Што е, а што не е?“ и „Ај погоди!“ Станува збор за читанки, збирки поезија, гатанки и раскази, кои се во издание на „Либи“, дел од „Арс Ламина – публикации“.

Стихозбирката „Има ли и страна петта?“ содржи весели и духовити песни за шарениот, љубопитен и разигран свет на децата. Преку веселите стихови, ова дело го носи читателот на потрага по петтата страна на светот. А таа е каде, ако не каде што има деца. Децата сакаат изненадувања, возбудувања, насмевнувања во секој сегмент од нивниот живот – секаде каде што ќе ги сретнеш, дома, на игралиштата, со другарите. Во училниците, во училишните дворови. Со велосипедите по сообраќајниците. Меѓу излетниците. Во камповите првпат сами на летување – значи пораснати. Во библиотеките, книжарниците, слаткарниците. Во театарските, игроорните дружини. И на детските сцени. На балетските часови. Наградени на математички, литературни, ликовни натпревари и на фестивалите. Дома и во странство. Дури и на билборди. Ете, со стиховите во оваа книга ја побаруваме и петтата страна. На детството. На адресите: „Сите деца се исти, за петки и игри специјалисти“. Потоа, „Денот е убав кога помагаш и кога си другар“. Потсетуваме – „Децата имаат светски права, да ли доволно се знаат?“

Васил Мукаетов е еден од најактивните македонски автори за деца, кој неуморно твори и во деветтата деценија од својот живот. Со своите читатели другарува уште од шеесеттите години на минатиот век, преку тогашните списанија „Титов пионер“, „Другарче“, „Нова Македонија“ – „Колибри“, „Развигор“ и „Другарче“, сè до денешните „Ѕвезди“, „Прв детски клик“ и „Детски клик“. Објавува и во литературните ревии и списанија – „Стожер“, „Слово“, „Бранување“.
Застапуван е во повеќе учебници по македонски јазик и литература за основното образование. Член е на Друштвото на писатели.
Негови позначајни дела се: „Ти реков ми рече“ (1995), „Ние дома“ (2003), „Поглед со двоглед“ (2005), „Што е, што не е“ (2011), „Ај погоди“ (2011), „Да нацртаме другар“ (2013), „Колку да се рече – записи“ (2014), „Кој кого расте?“ (2013), „По зелени раеви – слезови и чаеви“ (2016), „Децата можат сè“ (2016), „Скокни – прескокни“ (2017), „Ние по тротоари, булевари“ (2019), „Чукни, чукни трипати“, „И да и не“ (2018), „Сè е игротека“ (2018) и други. Добитник е на наградата на ДПМ – „Ванчо Николески“ за најдобра книга за деца во 2017 година за „Скокни – прескокни“.

Книгите од Васил Мукаетов се достапни во сите книжарници на „Литература.мк“ и онлајн преку www.literatura.mk.

Култура

Факултетот за музичка уметност го најави годишниот концерт „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“

Објавено пред

Факултетот за музичка уметност – Скопје го најави годишниот концерт насловен „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“, кој ќе се одржи во петок, 5 декември, со почеток во 20:00 часот во Големата концертна сала на Македонската филхармонија. Настанот е дел од одбележувањето на 59-годишнината од постоењето на институцијата.

dobivaj vesti na viber

ФМУ – Скопје истакнува дека како алма матер на голем број уметници од земјата и регионот, останува централниот столб на музичкото и балетското образование, создавајќи генерации изведувачи, педагози и творци кои го обликуваат уметничкиот живот во Македонија.

На концертната програма ќе настапат Симфонискиот оркестар на ФМУ, Мешаниот хор „Драган Шуплевски“, Камерниот гудачки оркестар „ФМУ Солисти“, Оркестарот од народни инструменти со солисти, студенти од Катедрата за балетска педагогија, од Катедрата за џез и популарна музика, како и дувачкиот ансамбл на ФМУ, под водство на проф. м-р Цанев, проф. м-р Татарчевски и доц. м-р Спироски.

Публиката ќе има можност да слушне дела од Пурсел, Сен-Санс, Прокофјев, Тиле/Вајс, Коен, Сусато, Горецки, Гершвин, македонска традиционална музика, како и нови композиции од студентите А. Голчева и М. Цветановска.

Влезот на настанот е слободен.

Прикажи повеќе...

Култура

Сè што ни е заедничко“ – во МСУ изложба што го иницира прашањето „Дали навистина го дишеме истиот воздух?“

Објавено пред

Сè што ни е заедничко (Институција во дишење) – нова изложба во МСУ-Скопје од 27 ноември

dobivaj vesti na viber

Во Музејот на современата уметност – Скопје на 27 ноември 2025 година, со почеток во 20 часот, ќе биде отворена изложбата „Сè што ни е заедничко (Институција во дишење)“, кураторски проект на Мира Гаќина и Јованка Попова.

Во изложбата учествуваат Forensic Architecture, Денис Фереира да Силва и Арџуна Неуман, Дурмиш Ќазим, Џумана Мана, Зорица Зафировска и Палестинскиот музеј.

Проектот тргнува од прашањето дали навистина го дишеме истиот воздух. Изложбата го поставува воздухот како ресурс што формално го делиме, но не и еднакво, укажувајќи на токсичните атмосфери – буквални и политички – и на позицијата на маргинализираните заедници.

Инспирирана од концептот на Фанон за „борбено дишење“, поставката ги истражува уметничките практики што откриваат колонијални, империјални и капиталистички структури впишани во воздухот што го дишеме. Авторите визуелизираат токсични облаци, архиви на насилство и невидливи атмосфери што влијаат врз секојдневието.

Паралелно со изложбата, која ќе трае до крајот на февруари, ќе се одржат јавни програми. Во рамките на проектот „Институционални градини“ на Зорица Зафировска ќе има детски работилници за садење и изработка на семенски топчиња, активности за чистење и обновување на просторот околу МСУ, поставување компостна кутија и прикажување едукативни видеа.

Со оваа поставка МСУ-Скопје се претставува како „институција во дишење“ – отворена, инклузивна и ориентирана кон заедницата, со повик за заедничко размислување и акција. Визуелниот идентитет на проектот е дело на Албана Бектеши.

Прикажи повеќе...

Култура

Промоција на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска

Објавено пред

Во среда, 3 декември, со почеток од 19:00 часот во „Јавна соба“, Скопје, ќе се одржи промоцијата на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска, посветена на најпознатата и најуспешна македонска кореографка за современ танц ‒ Рисима Рисимкин. Изданието е на „ПНВ Публикации“ и објавено е со поддршка од Министерството за култура и туризам.

dobivaj vesti na viber

Монографијата низ разговор со Јасна Франговска и Рисима Рисимкин ќе ја претстави Јулијана Величковска, главен и одговорен уредник на „ПНВ Публикации“.

Во ова обемно и луксузно издание, на 180 страници, опфатени се сите значајни аспекти од 45-годишната кариера на Рисима Рисимкин ‒ од самите почетоци како балерина, со сите предизвици со кои се соочувала, до големите успеси што ја дефинираа како истакната кореографка од областа на современиот танц, којашто со нејзината едукациска работа зад себе остава нови генерации танчари и кореографи. Рисима Рисимкин е клучна фигура во македонската култура, а нејзиниот труд годинава беше крунисан и со високото признание ‒ Витез на францускиот ред на уметностите и книжевностите што го доделува државата Франција.

Покрај извонредно питкото писмо на Франговска, што на многу топол и непосреден начин го доближува животниот и професионалниот пат на Рисимкин, извадоците од позначајните рецензии за нејзините дела и обраќањата до читателот од самата Рисима, изданието е збогатено и со неверојатни фотографии од личната архива на Рисимкин и од архивата на „Интерарт културниот центар“, чиишто автори се: Андреј Гиновски, Драган Перковски, Сашо Димоски, Сердар Ајдин, Aнтонио Пиштолов, Ивана Тасев, Олга Ибатулина, Зоран Велјаноски ‒ Летра, Емил Петров и Борис Грдановски.

„Би ја опишала како македонската Пина Бауш, потпрена на белиот балет, којашто во еден момент посакува да излезе од таа рамка и да оди во слободата на движењето…“, ќе изјави Мирјана Радочевиќ за „Политика“, Белград во 2003 г.

Прикажи повеќе...

Најново

Македонија2 часа

Мицкоски: Ако се жалат судиите со 3-4.000 евра месечни примања, тогаш како им е на дечињата во градинка кои немаат играчки за играње

Реновираме градинки, училишта, цениме дека е поголем приоритет отколку да ги зголемиме платите на судиите и обвинителите. Мислиме дека е...

Македонија5 часа

Поради превенција од свлечиште на Водно надлежните на итна координација

Поради превенција за активирање на свлечиштето на падините на Водно, во близина на улиците „Белградска“ и „Партенија Зографски“, и реалната...

Македонија6 часа

Филков до СДСМ: Груевски има политички азил, се занимавате со циркус, а не со реална работа

Министерот за правда Игор Филков одговарајќи на пратеничко прашање од Миле Талески од СДСМ, зошто не се бара екстрадиција на...

Македонија6 часа

По вчерашното труење со храна во „Димо Хаџи-Димов“, вонредна инспекција во кујните на девет основни училишта во Карпош

Инспекциски тимови од Агенцијата за храна и ветеринарство (АХВ) денес спроведуваат вонредни инспекциски контроли во кујните на 9 основни училишта...

Македонија6 часа

Мицкоски: Главен фокус в година ќе бидат капиталните инвестиции, целта е да дојдеме до раст на БДП над 4 отсто проценти

Премиерот Христијан Мицкоски на денешната седница во Собранието за пратенички прашања истакна дека в година главен фокус на Владата ќе...

Регион9 часа

Нема да биде екстрадиран: Ацо Боцевски, 28 години по убиството, живее во Грција и издава соби

Солунскиот жалбен совет одлучи да не го екстрадира во Македонија 60-годишниот Ацо Боцевски, познат под прекарот Циганот, осуден на повеќегодишна...

Регион10 часа

(Видео) Тешка сообраќајна несреќа во Србија: четири лица загинаа во судир на комбе и работна машина – валјак

Во тешка сообраќајна несреќа што се случи рано утрово, околу 6:20 часот, на патот помеѓу Ириг и Рума во Србија,...

Топ11 часа

(Видео) Сообраќајна несреќа во центарот на Скопје: пешак удрен од автомобил пред гимназијата „Јосип Броз-Тито“

Во текот на вчерашниот ден на улицата „Димитрие Чуповски“ пред гимназијата „Јосип Броз Тито“ во центарот на Скопје се случи...

Свет11 часа

Суспендирана миграцијата од Авганистан во САД откога Авганистанец застрела припадници на Националната гарда во близина на Белата куќа

Двајца припадници на Националната гарда на Западна Вирџинија се во критична состојба откако вооружен човек отвори оган врз нив во...

Свет11 часа

(Видео) Нови податоци: најмалку 55 лица загинаа во пожарот во облакодер во Хонг Конг

Бројот на жртви од катастрофалниот пожар што зафати станбен облакодер во Хонг Конг се искачи на најмалку 55, потврди противпожарната...

Свет12 часа

Двајца гардисти застрелани во близина на Белата куќа; Трамп: Животното што го изврши злосторството ќе ја плати највисоката цена

Двајцата војници на американската Национална гарда кои беа застрелани во близина на Белата куќа во среда се во критична состојба,...

Свет13 часа

Девојка убиена, млад маж повреден во напад на ајкула во Австралија

Една жена загина, а еден маж е сериозно повреден во напад од ајкула во близина на популарно место за сурфање...

Свет13 часа

Хамас побара евакуација на своите борци што останаа заробени во тунелите

Палестинската екстремистичка група Хамас ги повика земјите-посредници да извршат притисок врз Израел да им дозволи на десетици нејзини борци да...

Македонија1 ден

Муцунски во Стразбур: Македонскиот јазик, идентитетот и достоинството на граѓаните не може да бидат предмет на преговарање

Министерот за надворешни работи и надворешна трговија, Тимчо Муцунски, попладнево учествуваше и се обрати на 24-тиот состанок на Мешовитиот парламентарен...

Македонија1 ден

ДСЗИ нареди вонредно чистење и здравствени прегледи на вработените во училиштето „Димо Хаџи Димов“

Државниот санитарен и здравствен инспекторат освен затворање на кујната во училиштето „Димо Хаџи Димов“ во Влае како потенцијален извор на...

Македонија1 ден

Гаши: Ниедно билатерално прашање не смее да стане пречка на нашиот европски пат

Ниедно билатерално прашање не смее да стане пречка на нашиот европски пат. Ние остануваме подготвени за принципиелен дијалог со сите...

Македонија1 ден

Мицкоски: Нема да има нови ресори, еден човек ќе биде и вицепремиер и министер

Нема да има нови ресори, еден човек ќе биде и вицепремиер и министер за нешто, изјави денеска премиерот Христијан Мицкоски...

Македонија1 ден

Во развиените држави ги среќавам моите најдобри студенти, а на Клинички ме фаќа страв каква услуга ќе добијам, рече Беќаровски

Партизацијата тотално го деградира квалитетот на јавното здравство и затоа итно се потребни системски промени за кои мора посилно да...

Македонија1 ден

Повеќе од 900 жени годинава жртви на семејно насилство: „Оваа бројка е повик за итна акција“

Сега е време да се обединиме и да ја промениме приказната, да ставиме крај на насилството врз жените и девојките....

Македонија1 ден

Словенија ги призна возачките дозволи oд Македонија

Словенија усвои измени на Законот за возачите, со кои им се овозможува на носителите на возачки дозволи издадени во Македонија,...