Култура
Дебати за владиниот пиар, социјалните медиуми и состојбите во македонското истражувачко новинарство на вториот ден на ИФФС
Мора да ги поучите младите и возрасните како да разликуваат лажна вест од вистинска. За почеток научете ги луѓето за новинарството. Кога ќе прочитате некоја вест, најпрвин проверете ја нејзината веродостојност, на пример, на „Гугл“, па подоцна споделете ја, ова се дел од искуствата што со публиката на Истражувачкиот филмски фестивал Скопје ги сподели новинарката Џејн Литвиненко од „Базфид њуз“, синоќа, на отворањето во киното „Култура“.
„Ниеден ден во ‘Базфид њуз’ не е ист на друг. Мене ме радува што не морам да се објаснувам многу со мојот уредник. Сите статистики покажуваат дека лажните вести денес имаат повеќе следбеници од вистинските, особено во време на политички избори“, рече таа и додаде дека една од поинтеренсите теми што сака да ги работи е разоткривањето измами со криптовалути.
Првиот ден на фестивалот го отворија Кристина Озимец, главен координатор на ИФФС, и Милан Живковиќ од „Фридрих Еберт Штифтунг“, партнер на Фестивалот.

„Владиниот пиар и социјалните медиуми: влијание, присуство или преголемо присуство“ е темата на која ќе се дискутира денеска во 11 часот во киното „Култура“ во Скопје, на вториот фестивалски ден на Истражувачкиот филмски фестивал.
Гости на дебатата ќе бидат: Бранко Героски, Божидар Божиновски, Марјан Забрчанец, Бојан Кордалов и Васко Маглешов, кој ќе ја модерира дебатата.
Во 12.30 часот ќе следува презентација и работилница на дигиталниот медиум „Види вака“. Мите Кузевски, еден од основачите на овој медиум, ќе зборува на темата „Како да ја продадеш твојата приказна со помош на едноминутно видео?“
Два документарни филма на македонски автори ќе бидат прикажани како дел од програмата на фестивалот. Во 17.30 часот ќе биде проекцијата на „Случај ‘Дрисла’: Не смрди само ѓубрето“, истражувачки телевизиски документарец на SCOOP. Половина час подоцна ќе следува „Водомила“, во режија на Јордан Дуков, а во продукција на „Кадар“.

„Длабоко во 21 век, во центарот на Македонија, долгогодишната негрижа на властите предизвикува апсурдна ситуација, каква што веројатно нема ниту во земјите од третиот свет“, велат организаторите во краткото сиже за овој документарец.
Во 19 часот е закажана дебата на темата „Истражувачкото новинарство во Македонија – предизвици и како понатаму“.
Ќе дискутираат новинарите: Александра Денковска, Фуркан Салиу, Владо Апостолов, Елида Зилбеари, Петар Клинчарски и Васко Попетревски, кој ќе биде и модератор на дискусијата.
Краткометражниот филм „Бајка за лажните вести“ на Кејт Стоунхил во 20.30 часот ќе нè одведе до еден неверојатен епицентар на лажни вести – Велес. Додека, пак, „Дафне: Егзекуцијата“ во 20.45 часот ќе го отвори прашањето која била новинарката Дафне Каруана Галиција и зошто била убиена?
Истражувачкиот филмски фестивал Скопје го организира Платформата за истражувачко новинарство – ПИНА во соработка со ФЕС Скопје.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Гоце Цветановски со специјална награда во Белград за придонес во филмската уметност и индустрија
Македонскиот режисер и сценарист Гоце Цветановски доби специјална награда за придонес во филмската уметност и индустрија на 19. издание на Српскиот фестивал за фантастични филмови, еден од најзначајните регионални фестивали посветени на жанровскиот и авторскиот филм.
Свеченото отворање на фестивалот се одржа во Културниот Центар во Белград, во присуство на бројни филмски автори, професионалци и љубители на фантастичниот филм. На настанот присуствуваше и директорот на македонскиот Културно-информативен центар во Белград, Васко Шутаров.
Наградата на Цветановски му беше врачена по проекцијата на оскаровецот „Поплава“, по што следеше панел-дискусија на тема иднината на анимираниот филм во регионот. На панелот, покрај Цветановски, учествуваа и истакнатите автори Растко и Ивана Чириќ, Никола Мајдак и Алекса Гајиќ, кои разговараа за предизвиците, новите технологии и можностите за регионална соработка во современата анимација.
При примањето на наградата, Цветановски се наврати на своите почетоци и емотивната врска со фестивалот:
„Мојата прва награда во кариерата ја добив токму на овој фестивал, за краткиот игран филм ‘Мал дисконтинуитет во време-просторот’ во 2014 година. Затоа ова признание за мене носи особена емоционална и професионална вредност.“
Наградата доаѓа како признание за долгогодишната авторска работа на Цветановски и неговиот придонес во современиот филм, со посебен акцент на фантастичниот и анимираниот жанр.
Култура
Во Центарот за култура „Трајко Прокопиев“ втора меѓународна изложба на уметничка фотографија „Мотус 2025“
Здружението за промоција на интелектуални, мултикултурни и спортски вредности – Мотус од Куманово, преку својот Фото клуб – Мотус, во период од 18 декември (четврток) 2025 во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово, ќе ја организира втората Меѓународна изложба на уметничка фотографија Мотус 2025.
На изложбата ќе бидат изложени пеесетина фотографии. Учество зедоа 249 автори од 50 земји.

Финансиер на изложбата е Општина Куманово, преку програмата за подршка на културни манифестации за 2025 година, а истата е под патронат на Меѓународната Федрација на Фотографска Уметност (ФИАП 2025/393), (Фото Сојуз на Македонија (ФСМ 2025/003) и Меѓународна Фото Асоцијација Дунав (ДИПА 2025/054).
Изложбата ќе биде отворена на 18 (четврток) декември 2025 во 19:30 часот во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово.
Култура
„Интер(но)фејс“ на Борис Шемов во „Мала станица“
На 18 декември 2025 година, со почеток во 20.00 часот, во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, во рамките на програмските активности на Националната галерија, ќе биде отворена изложбата „Интер(но)фејс“ на уметникот Борис Шемов, курирана од д-р Ана Франговска.
„Интер(но)фејс“ е мултимедијален проект кој се фокусира на односот меѓу човекот и вештачката интелигенција, на улогата на јазикот како визуелно, идеолошко и комуникациско средство, како и на пост-интернет естетиката како нова културна реалност. Преку различни медиумски форми – текстуални интервенции, видео-содржини, алгоритамски и дигитални процеси – изложбата отвора прашања за моќта, контролата, технологијата и трансформацијата на субјектот во современиот дигитален контекст.
Насловот „Интер(но)фејс“ упатува на двојната природа на интерфејсот – како техничка површина на комуникација меѓу човекот и машината, но и како внатрешен, идеолошки простор во кој се преговараат значењата, одлуките и позициите на моќ. Изложбата го третира интерфејсот не само како функционален медиум, туку како критичка зона на судир меѓу човечкото искуство и алгоритамската логика.
Проектот се надоврзува на актуелните уметнички и теориски дискурси за постхуманизмот, визуелната култура и дигиталната медијација на реалноста. Во таа рамка, „Интер(но)фејс“ ја поставува вештачката интелигенција не како неутрален технолошки алат, туку како активен фактор во креирањето на современите културни, политички и етички релации.
Изложбата „Интер(но)фејс“ може да се посети во периодот од 18 до 24 декември 2025 година во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, Национална галерија, Скопје.

