Култура
Дебати за владиниот пиар, социјалните медиуми и состојбите во македонското истражувачко новинарство на вториот ден на ИФФС
Мора да ги поучите младите и возрасните како да разликуваат лажна вест од вистинска. За почеток научете ги луѓето за новинарството. Кога ќе прочитате некоја вест, најпрвин проверете ја нејзината веродостојност, на пример, на „Гугл“, па подоцна споделете ја, ова се дел од искуствата што со публиката на Истражувачкиот филмски фестивал Скопје ги сподели новинарката Џејн Литвиненко од „Базфид њуз“, синоќа, на отворањето во киното „Култура“.
„Ниеден ден во ‘Базфид њуз’ не е ист на друг. Мене ме радува што не морам да се објаснувам многу со мојот уредник. Сите статистики покажуваат дека лажните вести денес имаат повеќе следбеници од вистинските, особено во време на политички избори“, рече таа и додаде дека една од поинтеренсите теми што сака да ги работи е разоткривањето измами со криптовалути.
Првиот ден на фестивалот го отворија Кристина Озимец, главен координатор на ИФФС, и Милан Живковиќ од „Фридрих Еберт Штифтунг“, партнер на Фестивалот.

„Владиниот пиар и социјалните медиуми: влијание, присуство или преголемо присуство“ е темата на која ќе се дискутира денеска во 11 часот во киното „Култура“ во Скопје, на вториот фестивалски ден на Истражувачкиот филмски фестивал.
Гости на дебатата ќе бидат: Бранко Героски, Божидар Божиновски, Марјан Забрчанец, Бојан Кордалов и Васко Маглешов, кој ќе ја модерира дебатата.
Во 12.30 часот ќе следува презентација и работилница на дигиталниот медиум „Види вака“. Мите Кузевски, еден од основачите на овој медиум, ќе зборува на темата „Како да ја продадеш твојата приказна со помош на едноминутно видео?“
Два документарни филма на македонски автори ќе бидат прикажани како дел од програмата на фестивалот. Во 17.30 часот ќе биде проекцијата на „Случај ‘Дрисла’: Не смрди само ѓубрето“, истражувачки телевизиски документарец на SCOOP. Половина час подоцна ќе следува „Водомила“, во режија на Јордан Дуков, а во продукција на „Кадар“.

„Длабоко во 21 век, во центарот на Македонија, долгогодишната негрижа на властите предизвикува апсурдна ситуација, каква што веројатно нема ниту во земјите од третиот свет“, велат организаторите во краткото сиже за овој документарец.
Во 19 часот е закажана дебата на темата „Истражувачкото новинарство во Македонија – предизвици и како понатаму“.
Ќе дискутираат новинарите: Александра Денковска, Фуркан Салиу, Владо Апостолов, Елида Зилбеари, Петар Клинчарски и Васко Попетревски, кој ќе биде и модератор на дискусијата.
Краткометражниот филм „Бајка за лажните вести“ на Кејт Стоунхил во 20.30 часот ќе нè одведе до еден неверојатен епицентар на лажни вести – Велес. Додека, пак, „Дафне: Егзекуцијата“ во 20.45 часот ќе го отвори прашањето која била новинарката Дафне Каруана Галиција и зошто била убиена?
Истражувачкиот филмски фестивал Скопје го организира Платформата за истражувачко новинарство – ПИНА во соработка со ФЕС Скопје.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Факултетот за музичка уметност го најави годишниот концерт „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“
Факултетот за музичка уметност – Скопје го најави годишниот концерт насловен „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“, кој ќе се одржи во петок, 5 декември, со почеток во 20:00 часот во Големата концертна сала на Македонската филхармонија. Настанот е дел од одбележувањето на 59-годишнината од постоењето на институцијата.
ФМУ – Скопје истакнува дека како алма матер на голем број уметници од земјата и регионот, останува централниот столб на музичкото и балетското образование, создавајќи генерации изведувачи, педагози и творци кои го обликуваат уметничкиот живот во Македонија.
На концертната програма ќе настапат Симфонискиот оркестар на ФМУ, Мешаниот хор „Драган Шуплевски“, Камерниот гудачки оркестар „ФМУ Солисти“, Оркестарот од народни инструменти со солисти, студенти од Катедрата за балетска педагогија, од Катедрата за џез и популарна музика, како и дувачкиот ансамбл на ФМУ, под водство на проф. м-р Цанев, проф. м-р Татарчевски и доц. м-р Спироски.
Публиката ќе има можност да слушне дела од Пурсел, Сен-Санс, Прокофјев, Тиле/Вајс, Коен, Сусато, Горецки, Гершвин, македонска традиционална музика, како и нови композиции од студентите А. Голчева и М. Цветановска.
Влезот на настанот е слободен.
Култура
Сè што ни е заедничко“ – во МСУ изложба што го иницира прашањето „Дали навистина го дишеме истиот воздух?“
Сè што ни е заедничко (Институција во дишење) – нова изложба во МСУ-Скопје од 27 ноември
Во Музејот на современата уметност – Скопје на 27 ноември 2025 година, со почеток во 20 часот, ќе биде отворена изложбата „Сè што ни е заедничко (Институција во дишење)“, кураторски проект на Мира Гаќина и Јованка Попова.
Во изложбата учествуваат Forensic Architecture, Денис Фереира да Силва и Арџуна Неуман, Дурмиш Ќазим, Џумана Мана, Зорица Зафировска и Палестинскиот музеј.
Проектот тргнува од прашањето дали навистина го дишеме истиот воздух. Изложбата го поставува воздухот како ресурс што формално го делиме, но не и еднакво, укажувајќи на токсичните атмосфери – буквални и политички – и на позицијата на маргинализираните заедници.
Инспирирана од концептот на Фанон за „борбено дишење“, поставката ги истражува уметничките практики што откриваат колонијални, империјални и капиталистички структури впишани во воздухот што го дишеме. Авторите визуелизираат токсични облаци, архиви на насилство и невидливи атмосфери што влијаат врз секојдневието.
Паралелно со изложбата, која ќе трае до крајот на февруари, ќе се одржат јавни програми. Во рамките на проектот „Институционални градини“ на Зорица Зафировска ќе има детски работилници за садење и изработка на семенски топчиња, активности за чистење и обновување на просторот околу МСУ, поставување компостна кутија и прикажување едукативни видеа.
Со оваа поставка МСУ-Скопје се претставува како „институција во дишење“ – отворена, инклузивна и ориентирана кон заедницата, со повик за заедничко размислување и акција. Визуелниот идентитет на проектот е дело на Албана Бектеши.
Култура
Промоција на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска
Во среда, 3 декември, со почеток од 19:00 часот во „Јавна соба“, Скопје, ќе се одржи промоцијата на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска, посветена на најпознатата и најуспешна македонска кореографка за современ танц ‒ Рисима Рисимкин. Изданието е на „ПНВ Публикации“ и објавено е со поддршка од Министерството за култура и туризам.
Монографијата низ разговор со Јасна Франговска и Рисима Рисимкин ќе ја претстави Јулијана Величковска, главен и одговорен уредник на „ПНВ Публикации“.
Во ова обемно и луксузно издание, на 180 страници, опфатени се сите значајни аспекти од 45-годишната кариера на Рисима Рисимкин ‒ од самите почетоци како балерина, со сите предизвици со кои се соочувала, до големите успеси што ја дефинираа како истакната кореографка од областа на современиот танц, којашто со нејзината едукациска работа зад себе остава нови генерации танчари и кореографи. Рисима Рисимкин е клучна фигура во македонската култура, а нејзиниот труд годинава беше крунисан и со високото признание ‒ Витез на францускиот ред на уметностите и книжевностите што го доделува државата Франција.
Покрај извонредно питкото писмо на Франговска, што на многу топол и непосреден начин го доближува животниот и професионалниот пат на Рисимкин, извадоците од позначајните рецензии за нејзините дела и обраќањата до читателот од самата Рисима, изданието е збогатено и со неверојатни фотографии од личната архива на Рисимкин и од архивата на „Интерарт културниот центар“, чиишто автори се: Андреј Гиновски, Драган Перковски, Сашо Димоски, Сердар Ајдин, Aнтонио Пиштолов, Ивана Тасев, Олга Ибатулина, Зоран Велјаноски ‒ Летра, Емил Петров и Борис Грдановски.
„Би ја опишала како македонската Пина Бауш, потпрена на белиот балет, којашто во еден момент посакува да излезе од таа рамка и да оди во слободата на движењето…“, ќе изјави Мирјана Радочевиќ за „Политика“, Белград во 2003 г.

