Култура
Почнува петтото издание на „Фенер“ – меѓународен фестивал за детски театар
„Буден театар“ го најавува петтото издание на меѓународниот фестивал за детски театар „Фенер“, што ќе се одржи од 12 до 14 октомври на сцената на Драмскиот театар во Скопје. Преку мотото „Тука растат“ тематски дефинираната програма во фокусот ги поставува екологијата и нашата одговорност да им обезбедиме на децата чиста и здрава животна средина.
Како предвесник на фестивалот, „Буден театар“ ја спроведе кампањата „Мижи! Замисли промена“, која ги повика децата и родителите преку споделување фотографии на социјалните мрежи да мапираат еколошки проблеми и да замислат идеи за нивно надминување. Некои од испратените фотографии, со испишаните идеи за промена, се изложени на Камениот мост во Скопје.
Главната програма на „Фенер“ ќе прикаже четири меѓународни претстави, наменети за разни возрасти на деца:
В петок фестивалот ќе биде отворен со словачкиот театар „Одиво“, кој ни ја носи „Аеро“, претстава лабораторија за воздух, наменета за деца над 1,5 година (12. 10. 2018, 18 ч/ 13. 10. 2018, 11 ч);
„Ленка“ (3+ години) е црвенокосото девојче кое ни пристига заедно со Куклениот театар од Бјалисток, Полска. Таа се чувствува малку поинаква од другите и поради тоа е осамена. Сепак, вие можете да бидете нејзини пријатели, нели? (13. 10. 2018, 19 ч/14. 10. 2018, 11 ч);
Петар Никл доаѓа од Чешка и носи куп бубачки кои кога слушаат музика, умеат да цртаат. Во „Бубачкување“, перформанс за сите возрасти, тој е нивниот диригент (12. 10. 2018, 19 ч/14. 10. 2018, 12 ч);
Израелската уметница Мајан Јунман ја раскажува „Хартиената приказна“ (5+ години)(14. 10. 2018, 19 ч);
Како дел од придружната програма, в сабота се предвидени урбани еколошки акции со „Замисли промена“, преку кои ќе бидат реализирани три детски идеи за промена, дел од проектот „Мижи! Замисли промена“, поддржан од ФООМ (13. 10. 2018, 15-18 ч, со почеток пред Драмскиот театар во Скопје). Неделата е посветена на проектот „Триаголници на соработка“, поддржан од швајцарската амбасада во Македонија, преку презентација во фоајето на Драмскиот театар во Скопје (14. 10. 2018, 13.30 ч), а на „Дестинација – Креација Матка“ (14. 10. 2018, 14.30 – 17.30 ч);
„Коко даш“ од Србија ќе го разубавува Драмскиот театар во Скопје со интерактивната изложба „Дрвото што недостига“, која ќе биде поставена во текот на трите фестивалски дена.
Билетите во продажба за претставите од главната програма може да се најдат на билетарницата на Драмскиот театар во Скопје за цена од 200 денари. Активностите од придружната програма се бесплатни, а за „Дестинација – Креација Матка“ потребно е пријавување на [email protected].
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Гоце Цветановски со специјална награда во Белград за придонес во филмската уметност и индустрија
Македонскиот режисер и сценарист Гоце Цветановски доби специјална награда за придонес во филмската уметност и индустрија на 19. издание на Српскиот фестивал за фантастични филмови, еден од најзначајните регионални фестивали посветени на жанровскиот и авторскиот филм.
Свеченото отворање на фестивалот се одржа во Културниот Центар во Белград, во присуство на бројни филмски автори, професионалци и љубители на фантастичниот филм. На настанот присуствуваше и директорот на македонскиот Културно-информативен центар во Белград, Васко Шутаров.
Наградата на Цветановски му беше врачена по проекцијата на оскаровецот „Поплава“, по што следеше панел-дискусија на тема иднината на анимираниот филм во регионот. На панелот, покрај Цветановски, учествуваа и истакнатите автори Растко и Ивана Чириќ, Никола Мајдак и Алекса Гајиќ, кои разговараа за предизвиците, новите технологии и можностите за регионална соработка во современата анимација.
При примањето на наградата, Цветановски се наврати на своите почетоци и емотивната врска со фестивалот:
„Мојата прва награда во кариерата ја добив токму на овој фестивал, за краткиот игран филм ‘Мал дисконтинуитет во време-просторот’ во 2014 година. Затоа ова признание за мене носи особена емоционална и професионална вредност.“
Наградата доаѓа како признание за долгогодишната авторска работа на Цветановски и неговиот придонес во современиот филм, со посебен акцент на фантастичниот и анимираниот жанр.
Култура
Во Центарот за култура „Трајко Прокопиев“ втора меѓународна изложба на уметничка фотографија „Мотус 2025“
Здружението за промоција на интелектуални, мултикултурни и спортски вредности – Мотус од Куманово, преку својот Фото клуб – Мотус, во период од 18 декември (четврток) 2025 во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово, ќе ја организира втората Меѓународна изложба на уметничка фотографија Мотус 2025.
На изложбата ќе бидат изложени пеесетина фотографии. Учество зедоа 249 автори од 50 земји.

Финансиер на изложбата е Општина Куманово, преку програмата за подршка на културни манифестации за 2025 година, а истата е под патронат на Меѓународната Федрација на Фотографска Уметност (ФИАП 2025/393), (Фото Сојуз на Македонија (ФСМ 2025/003) и Меѓународна Фото Асоцијација Дунав (ДИПА 2025/054).
Изложбата ќе биде отворена на 18 (четврток) декември 2025 во 19:30 часот во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово.
Култура
„Интер(но)фејс“ на Борис Шемов во „Мала станица“
На 18 декември 2025 година, со почеток во 20.00 часот, во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, во рамките на програмските активности на Националната галерија, ќе биде отворена изложбата „Интер(но)фејс“ на уметникот Борис Шемов, курирана од д-р Ана Франговска.
„Интер(но)фејс“ е мултимедијален проект кој се фокусира на односот меѓу човекот и вештачката интелигенција, на улогата на јазикот како визуелно, идеолошко и комуникациско средство, како и на пост-интернет естетиката како нова културна реалност. Преку различни медиумски форми – текстуални интервенции, видео-содржини, алгоритамски и дигитални процеси – изложбата отвора прашања за моќта, контролата, технологијата и трансформацијата на субјектот во современиот дигитален контекст.
Насловот „Интер(но)фејс“ упатува на двојната природа на интерфејсот – како техничка површина на комуникација меѓу човекот и машината, но и како внатрешен, идеолошки простор во кој се преговараат значењата, одлуките и позициите на моќ. Изложбата го третира интерфејсот не само како функционален медиум, туку како критичка зона на судир меѓу човечкото искуство и алгоритамската логика.
Проектот се надоврзува на актуелните уметнички и теориски дискурси за постхуманизмот, визуелната култура и дигиталната медијација на реалноста. Во таа рамка, „Интер(но)фејс“ ја поставува вештачката интелигенција не како неутрален технолошки алат, туку како активен фактор во креирањето на современите културни, политички и етички релации.
Изложбата „Интер(но)фејс“ може да се посети во периодот од 18 до 24 декември 2025 година во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, Национална галерија, Скопје.

