Контакт

Култура

Исмаил Кадаре – добитник на „Прозарт“ за 2020

Објавено пред

Наградата „Прозарт“, која Интернационалниот литературен фестивал „ПРО-ЗА Балкан“ му ја доделува на истакнат автор за авторски придонес кон развојот на книжевноста на Балканот, оваа 2020 година му припадна на големиот албански писател Исмаил Кадаре за неговиот импозантен повеќедецениски романсиерски и есеистички опус, кој редовно предизвикува највисоки одгласи кај европската и светската критика.

dobivaj vesti na viber

Поради неможноста фестивалот да се одржи во вообичаениот термин (крајот на мај), лауреатот ја доби наградата, која се состои од статуетка и паричен дел, во неговиот дом во Париз. Организаторите најавуваат дека 8. издание на фестивалот ќе се одржи наесен. Во прозното творештво на Кадаре се преплетуваат минатото и современоста, митот и иронијата, индивидуалното и колективното, пренесени на многу специфичен и карактеристичен стилски и јазичен идиом, кои го издвојуваат неговото дело во групата на современите светски великани на литературата.

„Со голема чест му ја доделуваме наградата „Прозарт“ на писателот што ги одбележа втората половина на минатиот век и почетокот на новиот век со провокативноста и компактноста на неговите книжевни остварувањa“, стои во образложението на одборот за доделување на наградата „Прозарт“.

Одборот на наградата го сочинуваат: Ермис Лафазановски, претседател, Александар Прокопиев и Дејан Трајкоски, членови.
Кадаре е автор на повеќе светски познати книги, меѓу кои „Генералот на мртвата војска“, „Тврдина“, „Трострелниот мост“, „Пирамида“, „Наследникот“… Сите овие книги се разликуваат во однос на тематиката, времето и просторот кои се обработуваат, но многу сродни во однос на етичките и стилските суштествени одлики на писмото на Кадаре.

„Непомирлив во однос на чесноста на писателскиот, но и интелектуален став, со непресушен имагинативен капацитет, Кадаре постојано во текот на половина век творештво ги изненадува познавачите на литературата со високолитерарна разработка на теми во кои содејствуваат локалното и универзалното.

Кадаре изрази благодарност за признанието:

„Се натажив што нема да можам да ја прифатам поканата на фестивалот за лично да ја примам наградата која љубезно ми ја доделивте, но поради моментната пандемија, се надевам дека ова писмо на благодарност од далечина е доволно. Се разбира, особено важно ми е дека наградата „Прозарт“ ја велича литературата од Балканот и сум почестен што влегувам во друштво на досегашните лауреати на ова признание. Читателите на моите дела може првично ме сметаат за албански писател и тоа е прилично разумно. Тие можеби ме сметаат и за автор кој истражува извесни настани во историјата, кои не се важни само за балканскиот регион – Шекспир, грчката трагедија, Втората светска војна, аферата „Пастернак“.

Можеби, сепак, само читателите на Балканот се тие што може најдобро да проценат како моите дела комуницираат со прашања за регионалниот идентитет – историја, топографија и сл. Можеби исто така еден албански читател или кинески читател би почувствувал одредена врска со мојот роман „Концертот“, кој го истражува, меѓу другото, ненадејното заладување на кинеско-албанските односи – нешто што австралиски или аргентински читател не може да го почувствува така, а истовремено тој албански и кинески читател можеби нема да го паметат периодот во кој се случиле настаните или дури и не биле родени во тоа време. Го кажувам сето ова за да нагласам дека наградата што ја слави литературата на Балканот е особено добредојдено признание од истакнати литературни творци и се гордеам што можам да дадам придонес.

Можам да додадам дека литература на Балканот е глобална литература затоа што толку многу балкански автори, вклучувајќи ме и мене, се читаат од превод. Уште повеќе, нашите регионални прашања се глобални прашања – каде, на пример, завршува Европа? Не станува збор за прашање на кое литературата – од Балканот или која било друга – може да одговори дефинитивно, но е прашање на кое литературата и историјата се покажале фасцинантни“, напиша Кадаре во писмото.

Интернационалниот литературен фестивал „ПРО-ЗА Балкан“ и годинава ќе се реализира со помош на: Делегацијата на ЕУ во Скопје, Министерството за култура, Град Скопје и Институтот „Јунус Емре“ од Скопје.



©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура

Кевин Спејси одржа говор во Кан по скандалот; Фестивалот: Немаме никаква врска со тоа

Објавено пред

Кевин Спејси одржа страстен говор во Кан, критикувајќи ја културата на откажување.

dobivaj vesti na viber

Во 2017 година, Спејси (65) беше обвинет за сексуален напад или несоодветно однесување од повеќе од 30 мажи. Неговата кариера тогаш практично запре. Во 2022 година, тој беше прогласен за невин на судење во Њујорк, а во 2023 година беше ослободен од девет обвиненија за сексуален напад во кривично судење во Лондон.

Години откако обвиненијата излегоа на виделина, тој се врати во Кан за прв пат од 2016 година. Актерот доби награда за животно дело од Фондацијата „Подобар свет“ на тивок настан за време на фестивалот. За време на говорот, кој го документира весникот „Варајети“, актерот зборуваше против културата на „црните листи“ и му се заблагодари на Мануел Колас де ла Рош, основачот на фондот што ја поддржува филмската индустрија.

„Сакам да му се заблагодарам на Мануел, основачот на Фондот за подобар свет. Какво прекрасно име. Организацијата чија цел е да прави добро во светот се нарекува „Подобар свет“. Но, тие прават повеќе од само добро, како што кажува нивното име“.

Тој додаде дека му е неверојатно што неговото присуство се смета за чин на храброст, со оглед на тоа што е ослободен од сите обвиненија.

„Кој некогаш би помислил дека почестувањето на некој кој бил ослободен од обвиненијата во секоја судница во која стапнал може да се смета за храбра идеја?“,

Тој потоа се спореди себеси со сценаристот Далтон Трамбо, кој беше на црната листа откако беше откриено дека има врски со комунизмот, но беше поддржан од актерот Кирк Даглас: „Но, еве сме. Размислував за некој друг кој се обидува да го направи овој свет подобро место, а тоа беше човекот што го видовте на екранот порано вечерва, Кирк Даглас, големиот американски актер.

Потоа зборуваше за мрачен период во кој животот и кариерата на професионалците беа уништени со лажни обвинувања.

„Секако, луѓето знаат за Трамбо, но мислам дека многу малку од вас знаат или некогаш слушнале за 475 други професионалци од индустријата чии животи беа уништени од лажни обвинувања, кои исто така не можеа да најдат работа во Холивуд во тој долг и мрачен период“, рече Спејси.

Својот долг говор го заврши цитирајќи ги зборовите од песната на неговиот пријател Елтон Џон: „Сè уште стојам“.

Организаторите на настанот подоцна се оградија од Спејси, велејќи за Телеграф дека тој „нема никаква врска со фестивалот“.

Во соопштението тие додаваат: „Филмскиот фестивал во Кан не бил вклучен или известен за поканата или наградата на г-дин Спејси за време на овој приватен настан“.

Прикажи повеќе...

Култура

„Црно семе“ на Битолскиот театар во официјална програма на 59. МТФ „Војдан Чернодрински“ во Прилеп

Објавено пред

Претставата во продукција на Битолскиот театар, „Црно семе“ од Ташко Георгиевски, во режија на Андреј Цветановски, е дел од официјалната програма на 59. издание на Македонскиот театарски фестивал „Војдан Чернодрински“ во Прилеп.

dobivaj vesti na viber

Истата ќе се изведе на 07.06 во сабота, со почеток од 19 часот.

Одлуката да се постави култниот роман на Георгиевски на сцената на Битолскиот театар го покажува потребниот однос кон сопствената традиција и посвета на трагичната судбина на македонскиот народ од егејскиот дел на Македонија. Трауматичната приказна на Македонците затворени на еден пуст остров во Егејското Море, овој пат низ драматизацијата на Јелена Цветановска и режијата на Андреј Цветановски, е прикажана на мошне сликовит и сценичен начин, особено со ефективната актерска игра на целиот ансамбл вклучен во претставата.

Актерите покажуваат на кој начин може да се покаже трагичната судбина без нагласена патетика, намерно прикажувајќи ја и интимната и суптилна страна на поединечните човечки судбини. Човекот, неговото интимно страдање во однос на политичкиот контекст овде ја прикажува храбрата слика на сплотувањето во колективното и резултатот на личната борба наспроти општествената.

Може да се заклучи дека претставата нуди една емотивно внимателна вивисекција на страдањето создавајќи моќна театарска слика.

Во претставата играат: Мартин Мирчевски, Огнен Дранговски, Васко Мавровски, Никола Стефанов, Никола Пројчевски, Петар Горко, Борче Ѓаковски, Александар Стефановски, Александар Димитровски, Александар Копања, Марија Цветановска, Петар Спировски, Живко Борисовски, Хари Михајловски. Драматизацијата е на Јелена Цветановска, сценограф Сергеј Светозарев, костимограф Благој Мицевски, музика Димитар Андоновски, кореограф Дамјан Цветановски. Учествуваат и 4 млади момци од КУД Илинден: Давид Балтовски, Филип Стефановски, Виктор Крстевски и Александар Ѓорѓиовски. Покрај авторската музика на Андоновски, се користи и композицијата „Бело море“ од Мизар и хорот Хармосини од албумот „Детето и белото море“.

За претставата советникот при Министерството за култура, проф. Атила Клинче ќе каже:

„ Прекрасна претстава, одлични актери кои максимум се ангажирани. Одлична режија на Андреј, уште поубава сценографија и светло дизајн, музика, се тоа дава одличен ритам на претставата. Битолскиот театар затоа е голем театар народски кажано „Театар со сите нишани“. Ме радува тоа што после долги години не сум се видел со многу мои драги пријатели како што се Пепи, Тино, Петар, Вале, Огнен и уште многу други мои пријатели колеги, па се видовме на премиерата. Прекрасно доживување, бев многу импресиониран од претставата, едно големо браво“.

А актерот од Прилепскиот театар, кој игра и на сцената на Битолскиот, Илија Волчески, додава:

„Ништо помалку не се очекуваше од искусниот Андреј Цветановски, а и од фамилијата Цветановски која беше вклучена во овој процес. Се разбира битолските актери и целата креативна и техничка екипа на ниво како и секогаш. Приказната е јасна и се следи со внимание. Одлична структура на претстава, одлично темпо, одлични каратери од страна на сите актери. Многу функционална сценографија со јасни симболи. Како сценографијата, така и костимите, а и дизајнот на светлото и самата музика. Нека се множат уште многу праизведби и премиери и на Андреј и на битолскиот театар“.

Годинешното издание на фестивалот во Прилеп го отвора претставата „12“ во режија на Синиша Евтимов, во продукција на Македонскиот народен театар од Скопје, а го затвора на 13 јуни, претставата „Вистината 2“ на театар Комедија, од Флоријан Зелер, во режија на Владимир Јурц. На истиот доајенката на Битолски и македонскиот театар, Соња Мијахлова ќе ја добие наградата за животно дело.

Прикажи повеќе...

Култура

Весна Петрушевска лауреат на Денови на комедијата Куманово

Објавено пред

Од

Лауреат на 28. издание на Меѓународниот театарски фестивал Денови на комедија 2025 е актерката Весна Петрушевска.

dobivaj vesti na viber

„Фестивалот и Советот на Фестивалот МТФ Денови на комедија Куманово во состав на: Сања Русеска, Владанка Крстевски, Сефедин Шабани, Крсто Богојевски и Александар Крстевски, доделува награда „Васил Иљоски“ на актерката Весна Петрушевска за особен придонес во театарската уметност, посебно во делот на комедијата“, соопштија од Фестивалот.

Наградата ќе биде врачена на денот на отворањето на Фестивалот  на 24 септември во голема сала на Центар за култура Куманово.

Прикажи повеќе...

Најново

Македонија3 часа

Tрајко Славески е предлогот на Сиљановска-Давкова за гувернер на Народна банка

Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова го предложи Трајко Славески за гувернер на Народната банка. Од нејзиниот кабинет велат дека при носењето на...

Македонија6 часа

Со шесте милијарди евра за Македонија ќе се градат брза пруга, болници, студентски дом – Николоски од Лондон со детали за договорот

Вицепремиерот и министер за транспорт Александар Николоски кој ја предводи официјалната делегација на Македонија во Обединетото Кралство, оствари средба со...

Топ9 часа

Уапсени четири лица во Скопје, ликвидирале луѓе по нарачка

Врз основа на обезбедени докази во текот на истражната постапка што се спроведува против членовите на криминалната група „Беланоца-Барон“ во...

Македонија10 часа

Нов министер за здравство ќе има следната недела, таа позиција останува во „Вреди“, вели Мицкоски

Владините коалиционери се договориле до крајот на оваа недела да се дефинираат кадровските решенија по излегувањето на Арбен Таравари од...

Македонија11 часа

(Видео) Данела Арсовска во живо се вклучи од објект во Чаир: „Дивоградба на државно земјиште“

Градоначалничката на град Скопје, Данела Арсовска, се вклучи во живо од инспекција на нелегален објект во општина Чаир.   Таа...

Македонија11 часа

Ристоска: Поради мојата кандидатура за судија во ЕСЧП, цел сум на клевети и напади

Во изминатиот период, поради мојата апликација за кандидат за судија во Европскиот суд за човекови права, цел сум на неосновани...

Свет11 часа

Брисел предлага нова такса од две евра за пакет за купувања од платформи како „Тему“

Европската комисија размислува за воведување такса од 2 евра за пакет за пратки надвор од ЕУ купени преку онлајн-платформи, како...

Македонија12 часа

Со новиот закон ќе може да се вработуваат студенти, пензионери, корисници на социјална помош…

Со новиот закон за привремено и сезонско ангажирање лица, кој вчера беше изгласан во Собранието, работодавците ќе може да ги...

Македонија13 часа

Царината заплени тутунски производи, автоделови, ветеринарни лекови, девизи, облека

Во текот на минатата недела, царинските службеници открија повеќе обиди за криумчарење разна стока, при што привремено се задржани цигари,...

Македонија13 часа

Муцунски: Усвоени измените на Законот за надворешните работи – суштински чекор за професионализација на дипломатијата и подобрување на условите за македонските дипломати во странство

Министерот за надворешни работи и надворешна трговија, Тимчо Муцунски, преку социјалните мрежи информираше дека вчера Собранието, на предлог на Министерството...

Македонија14 часа

Голема полициска акција во Скопје, се вршат претреси на пет локации

Под раководство на предметниот обвинител што постапува во предметот под кодно име „Бункер“, единиците на МВР од рано утринава вршат...

Свет15 часа

(Видео) Драматични сцени од Австралија: хеликоптери и чамци ги евакуираа жителите заробени на покривите

Австралиската телевизија „Еј-би-си“ објави „поплави од невидени размери“, опишувајќи драматични сцени додека хеликоптери и чамци ги евакуираа жителите заробени на...

Свет16 часа

(Видео) Рубио: Граѓанска војна од епски размери може да почне во Сирија за неколку недели

Американскиот државен секретар Марко Рубио повика на поддршка за преодните власти во Сирија и предупреди дека земјата може да биде...

Свет16 часа

Си-ен-ен: Израел подготвува голем напад врз иранските нуклеарни постројки

Соединетите Американски Држави добија нови разузнавачки информации кои сугерираат дека Израел се подготвува за напад врз нуклеарните постројки на Иран,...

Европа17 часа

Мелони: Папата ми рече дека е подготвен да биде домаќин на мировни преговори за Украина

Италијанската премиерка Џорџa Мелони изјави дека папата Лав во телефонски разговор со неа ја потврдил својата подготвеност да биде домаќин...

Свет17 часа

(Видео) Трамп: Го избрав дизајнот за ракетниот штит „Златна купола“

Американскиот претседател Доналд Трамп изјави дека го избрал дизајнот за ракетниот одбранбен штит „Златна купола“ вреден 175 милијарди долари и...

Македонија18 часа

Нормализиран сообраќајот на експресниот пат Градско – Прилеп

Сообраќајот на експресниот пат Градско – Прилеп од ноќеска, во 01:20 часот е нормализиран, извести АМСМ. Претходно од АМСМ информираа...

Економија1 ден

Николоски: Договорот ќе го потпишеме во четврток во Лондон, 22 мај ќе биде датум кој долго ќе се споменува

Вицепремиерот и министер за транспорт Александар Николоски на денешната прес-конференција објави дека Владата го усвоила Договорот за стратешко партнерство со...

Економија1 ден

Мицкоски: Оптимист сум дека растот на БДП ќе биде помеѓу 3,5 и 4 проценти

Претседателот на Владата, Христијан Мицкоски, во одговор на новинарско прашање поврзано со проекциите на Европската комисија и за економскиот раст...

Македонија1 ден

Николовски се пофали дека Царината за пет месеци сработила колку за три години, но спореди со периодот од 2020 до 2022 година

Директорот на Царинската управа, Бобан Николовски, се пофали дека со засилени контроли за неполни пет месеци сработиле колку што претходно...