Култура
Кратки филмови со длабоки теми – избрани победниците на Галичник филм фестивал
Првото издание на Галичник филм фестивал, кое се одржа онлајн изминатиот викенд (28-30 август), понуди програма од 50 краткометражни филмови од цел свет. Овој нов културен настан ја промовира уметноста на краткометражниот филм, но и нови филмски автори и нивните остварувања.
Филмовите беа бесплатни за гледање, а од фестивалот најавуваат дека, поради големиот интерес, ќе претстојат и ревијални емитувања на победниците. Жирито во состав Теона Стругар Митевска, Дина Дума и Наум Доксевски ги додели наградите за најдобрите филмски наслови.
Наградата за најдобар краткометражен игран филм е доделена на „Мутирано” во режија на Фам Тиен Ан, кој минатата година се закити со награда на Канскиот филмски фестивал за филмот „Остани буден, биди подготвен”.

„Супер одиграна и претставена приказна, во смисла на раскажувањето, како и начинот на кој е користена кинематографската форма, предизвкувана и истражувана. Ни се допадна ‘тишината’ и минималистичката употреба на кино-јазикот, сè со цел засилување на доживувањето. Филмот се занимава со важни општествени теми: модерноста урната против традицијата и очекувањата од поединецот – нè потсетува дека светот и покрај сè продолжува да се движи”, изјави Теона Стругар-Митевска.

Наградата за најдобар краткометражен анимиран филм ја доби „Санта мраз” во режија на Метју Барб, Демиен Девин, Виктор Хае.
„Ова беше единствената награда која жирито едногласно ја додели. Едноставно го гледаш анимираниот филм и ти ја топи душата. Филм кој е важен поради начинот на кој е направен, прекрасниот стил на анимација, кој е контрапункт на тешката темата која ја обработува и пред сè темата која ти создава голема тага и на еден суптилен начин те потсетува дека човекот не е над природата”, изјави Дина Дума.

Наградата за најдобар краткометражен документарен филм замина кај „Забрането плачење на масата за вечера” во режија на Карол Нујен.
„Потребно е многу храброст да се зборува за приказните кои се потиснати и оставени нераскажани, посебно кога тие го засегнуваат целото семејство. Храброст е потребна да ја снимаш сопствената фамилија, да ја соголиш нивната душа пред камерата и да продолжиш да снимаш без разлика колку тоа и да боли. Најчесто најблискиот ни станува најдалечен и токму затоа овој документарец е важен, да нè потсети дека треба да зборуваме со најблиските, колку и да боли тоа затоа што повеќе боли ако работите останат некажани”, изјави Дума.

Жирито додели специјално признание на „Девојка убиец, вистинска приказна” во режија на Диана Галимзјанова, која најавува и долгометражно издание на истиот наслов.
„Уживавме во хуморот, интелигенцијата и размислувањето за актуелните тенденции во филмот: светот на интернет-очекувањата, културата на славните блогери, виртуелниот свет позициониран наспроти реалноста, обичните жена и маж, нивните потреби и завидливости. За поздрав е слободата на режисерката во мешањето на жанровите. Се поставува прашањето дали е игран или документарен филм. Ние велиме игран!“, изјави Теона Стругар-Митевска.

Специјално признание беше доделено и на краткометражниот „Ќе завршам во затвор” во режија на Александар Дости.
„Одлично избраниот каст, решителноста во карактерот на Морин заедно со импресивната фотографија го прават овој филм супер возбудлив за гледање”, изјави Наум Доксевски.
Галичник филм фестивал е во организација на Дарма Филм, во соработка со месната заедница Галичник. Фестивалот е поддржан од Агенцијата за филм и Делегацијата на Европската Унија.
Догодина фестивалот се враќа на својата основна идеја за организација на проекции под отворено небо во прекрасниот Галичник.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Поддршка за културата во Битола: MINT зад Шекспир фестивалот 2025
Денес официјално започнува Шекспир фестивалот во Битола, еден од најзначајните и најреномирани театарски настани во регионот, кој годинава повторно ги обединува највлијателните и најиновативните Шекспирови продукции од светот.
Организиран од Народниот театар Битола, фестивалот претставува платформа каде класичните драмски текстови добиваат современи интерпретации, а Битола станува центар на висока сценска уметност.
Во пресрет на свеченото отворање, денес се одржа работна средба помеѓу директорот на Народниот театар Битола, Васко Мавровски, и генералниот директор на MINT Fintech Group, Никола Јошевски. MINT е долгогодишен партнер и спонзор на Народниот театар Битола, а годинава ја проширува својата поддршка и како клучен спонзор на Шекспир фестивалот.
Средбата, одржана во фоајето на театарот, беше можност за разговор за заедничката визија, новите идеи и стратешкото планирање на програмските и културните иницијативи за 2026 година.
„MINT продолжува да вложува во културата не како обврска, туку како уверување дека уметноста ја гради заедницата, а силната културна сцена значи силно и одржливо општество,“ истакнаа од компанијата.
Вечерва, со кревање на завесата, Битола повторно ќе стане театарски центар чијашто традиција, енергија и визија ја прават препознатлива на културната мапа на регионот.
(ПР)
Култура
Објавен „Речник на псевдонимите во македонската книжевност од првата половина на ХХ век“ од Славчо Ковиловски
„Македоника литера“ објави нова книга на Славчо Ковилоски со наслов „Речник на псевдонимите во македонската книжевност од првата половинана ХХ век“.
Овој речник се надоврзува на „Речникот на псевдонимите во македонската книжевност од XIX век“, од истиот автор, публикуван во 2022 година. Покрај лажните имиња од сите видови (псевдоними, кратенки, знаци) овде се вклучени и одредници со прекари на публицисти, родените имиња на авторите, како и одреден број партизански псевдоними.
Во Речникот се наоѓаат книжевни псевдоними на 187 автори и 36 псевдоними од други области со вкупен број од 223 лица со скриени имиња. Исто така, има 19 родени (крстени) имиња на луѓе од книжевноста и културата, како и 37 автори чии прекари се споменуваат покрај нивните имиња. Вкупниот број на псевдоними изнесува повеќе од петстотини. Посебно поглавје е посветено на теорискиот пристап при објаснувањето на методологијата, односно постапките за дешифрирање и категоризирање на скриените имиња. Овој дел е особено важен, бидејќи без соодветен критички метод на потврдување или негирање на авторството препишано според псевдоним, не може да се добие релевантен одговор, прецизно дефиниран, елабориран според современите концепции на теоријата на книжевноста, но и на книжевно-историските односи и практики.
Славчо Ковилоски (Скопје, 1978) е македонски книжевен историчар, културолог, поет, прозаист. Автор е на неколку прозни, поетски и монодрамски дела, како и на повеќе монографии од областа на книжевноста, историјата и културологијата. Прикази и статии објавувал во повеќе македонски списанија и дневните весници. Има преведено шест белетристички и научни дела од хрватски и бугарски на македонски јазик и повеќе преводи од српски јазик објавени во периодиката. Делови од неговото прозно и поетско творештво се преведени и препеани на неколку европски јазици.
Работи во Институтот за македонска литература (Одделение за македонска литература во XIX век), при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје.
Култура
Пијано-рецитал „Скопје во петолиние 2028“
Културниот информативен центар – Скопје го најавува пијано рециталот „Скопје во петолиние 2028“ – македонска музичка приказна во чест на Скопје, Европска престолнина на културата 2028.
Овој уникатен рецитал ќе ја раскаже музичката приказна на нашиот град преку внимателно одбрани дела на македонски композитори, претворајќи го Скопје во вистинска партитура, а пијаното – во раскажувач. Рециталот претставува интимна пијанистичка нарација која го пренесува духот и енергијата на градот директно до срцето на публиката.
На пијаното ќе настапи Давид Павиќ, млад, но веќе признат пијанист кој го претставува новиот бран на македонски уметници. Со внимателно одбраниот репертоар, рециталот ќе го истакне генерацискиот премин на македонските композитори и континуитетот на музичкото изразување во Македонија.
Овој рецитал е прв целовечерен концерт од ваков вид воопшто кај нас, во кој младата надеж на македонската пијанистичка сцена, Давид Павиќ, преку својот личен уметнички израз ќе ги претстави делата на македонските композитори во ново светло.
Со внимателна интерпретација и емоционална длабочина, тој не само што ги оживува музичките дела на македонските композитори, туку и ги афирмира пред домашната и меѓународната публика.

