Култура
Маестро Најден Тодоров со Софиската филхармонија гостува во Скопје
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2023/03/thumbnail_Најден-Тодоров.jpg)
Софиската филхармонија на 11 март, со почеток во 20 часот, гостува во салата на македонската Филхармонија. Под диригентската палка на маестро Најден Тодоров, кој воедно е и актуелен министер за култура во владата на Бугарија, ќе прозвучи програма со дела од Вангелис, Ханс Цимер, Енио Мориконе, Дмитри Шостакович и Џон Вилијамс. Концертот е со наслов „Новата класика“, а солист ќе биде обоистот Владимир Лазаревски. Концертот се организира во соработка со бугарскиот Културно-информативен центар во Скопје.
Филмската музика, првично создадена како обид за подобрување на влијанието на киното, одамна стана класика и е дел од репертоарот на симфониските оркестри. Софиската филхармонија редовно одржува тематски концерти посветени на киното. За концертот во Скопје маестро Тодоров избра некои од најголемите ремек-дела на филмската музика од филмовите, како „Пиратите од Карибите“, 1492: Conquest of Paradise, „Мисијата“, „Хари Потер“, „Индијана Џонс“ и „Војна на ѕвездите“.
Повеќе од три децении талентот на Најден Тодоров достигнува нови врвови во разни жанрови и се наметнува на најпрестижните сцени во светот. На крајот на 2022 година, неговите концерти во Богота со Националната филхармонија на Колумбија, со познатиот виолончелист Сантијаго Канон-Валенсија како солист, како и концертот со Симфонискиот оркестар на Сан Ремо, доживеаја голем успех. Во ноември 2022 година со Софиската филхармонија тој гостуваше во Загреб, а во декември во големата сала на Берлинската филхармонија. Во меѓувреме, во октомври Најден Тодоров го презеде својот втор мандат како директор на Софиската филхармонија по презентирањето на брилијантно одбранетиот концепт за просперитет на националниот оркестар на Р. Бугарија.
Неговата професионална кариера почнува во пловдивското музичко училиште „Добрин Петков“, каде што на 16-годишна возраст дебитирал како диригент, а го создава младинскиот оркестар „Пловдив“, со кој учествува на неколку европски турнеи. Студирал диригирање кај Крстју Марев и Александар Владигеров, од 1993 година бил студент кај Урош Лајовиц и Карл Остерајхер на Универзитетот во Виена, во 1996 година специјализирал на Музичката академија „Рубин“ во Ерусалим кај Менди Родан. Магистрирал на Новиот бугарски универзитет, докторирал на Универзитетот во Лондон и насока културен менаџмент на Новиот бугарски универзитет. Бил стипендист на Меѓународната фондација „Св. Кирил и Методиј“, Фондацијата „Боргезе“, Ротари-клубот – Виена и швајцарската Фондација „Георг Вехтер“.
Првиот постојан меѓународен ангажман го доби во 1998 година во Хаифа, Израел, каде што беше избран меѓу повеќе од 150 кандидати за диригент на Симфонискиот оркестар на северен Израел. Во следните години ги посетил најголемите културни центри во Европа, Азија, Африка и во Америка. Од 2000 година, на 26 години, е музички директор на Пловдивската опера и Филхармонијата. Во операта во Пловдив ја изведе суперпродукцијата на Дарио Фо, „Севилскиот бербер“ од Росини, со која беше на турнеја во Холандија, Германија и во Велика Британија. Наградата „Пловдив“ ја доби за концертот со Пловдивската филхармонија и Џон Лорд.
Од 2001 година почнува неговото постојано партнерство со Рајна Кабаиванска, тој ги диригирал не само концертите на нејзините мастер-класи во Бугарија туку и нејзините настапи во Италија и Шпанија. Во 2002 година дебитира во Софиската опера, со која изведуваше претстави, концерти и сними многубројни оперски албуми со познати пејачи, гостуваше на оперскиот фестивал „Солотурн“, а првата заедничка продукција ја реализира со швајцарскиот режисер Џан Џаноти. На покана на диригентот Михаил Ангелов станува уметнички директор на Операта и на Филхармонијата во Бургас, а подоцна и на хорот „Дунавски звуци“ во Русе. Од 2004 година е диригент на популарната продукција „Ноќта на петте тенори“, со која ги посети Берлинската филхармонија, „Херкулес саал“ во Минхен, „Лајсхале“ во Хамбург, „Лидерхале“ во Штутгарт, „Алтеопер“ во Франкфурт, „Мајстерсингерхале“ во Нирнберг итн. Од 2005 година има контакти со Грандопера Вичита, каде што реализира разни продукции со светски изведувачи.
Во периодот од 2005 до 2017 година Најден Тодоров беше директор на Државната опера во Русе, со која настапуваше во Австрија, Швајцарија, Германија, Италија, Шпанија, Португалија, Франција, Белгија, Холандија, Луксембург, со бугарски и странски пејачи. Сними неколку ЦД-иња со Филхармонијата во Русе, едно со дела од Панчо Владигеров за Наксос. Објавено е ДВД од концертот во Букурешт со Филхармонијата во Русе и Џон Лорд. Со балетот на Операта во Русе тој почнува турнеи во Италија, Јужна Кореја и во Дубаи. Поставката на „Катерина Измаилова“ од Шостакович под режисерската палка на Вера Немирова беше објавена во специјална програма на австриската телевизија, како и во магазинот DieOpernwelt. За својата работа со Операта во Русе, Најден Тодоров доби неколку „Кристални лири“, наградите „Златна книга“, „Емил Чакеров“, музичар на годината и титулата почесен граѓанин“п на градот Русе.
Во 2006 година дебитира со Берлинскиот симфониски оркестар и една година подоцна беше поканет да диригира на турнеја во најголемите градови во Јапонија, во 2009 година го одржа својот прв концерт во салата „Чајковски“ во Москва, а во 2010 година дебитира во Виенската народна опера со изведбите на „Оревокршачка“ од Чајковски со Виенскиот државен балет. Најден Тодоров диригирал стотици симфониски концерти, оперски и балетски претстави во Австрија, Германија, Италија, Шпанија, Португалија, Велика Британија, Романија, Србија, Република Северна Македонија, Косово, Полска, Чешка, Словачка, Турција, Русија, Израел, Египет, Кина, Јужна Кореја, САД итн. Учествувал и во меѓународни кросовер-проекти, како концерти со Џон Лорд, Анастасија, Даги Вајт, Ана-Марија Кауфман, Стив Балсамо, Касија Ласка итн. Во 2019 година „Дизни“ го организира првиот концертен настап на „Војна на ѕвездите“ (StarWarsinaConcert) во најголемите градови во Кина, со Софиската филхармонија под диригентската палка на Најден Тодоров.
Во Бугарија има работено апсолутно со сите симфониски оркестри и оперски куќи, но особено е поврзан со Софиската филхармонија, со која дебитира во 2001 година. Од 2004 година е нејзин постојан гостин диригент, подоцна главен диригент, а од 2017 година е нејзин директор. За изведбата на Втората симфонија на Малер со Филхармонијата (2005) ја добива својата прва „Кристална лира“. Истата година направи нов запис на националната химна на Бугарија со солистите Рајна Кабаиванска, Никола Ѓузелев, Роберта и Орлин Горанов. За промоција на бугарската музика, со Филхармонијата ја добил наградата „Златен квинтет“ на Сојузот на бугарските композитори, наградата „Златна книга“, како и Плакета на претседателот на Република Бугарија итн. Во 2008 година со Софиската филхармонија и солистите Светлин Русев, Људмил Ангелов и Борислав Јоцов дебитира во салата на УНЕСКО во Париз. На почетокот на 2018 година диригирал со Филхармонијата на концертот на отворањето на Бугарското претседателство со Европскиот совет во салата БОЗАР во Брисел, со солистите Соња Јончева и Људмил Ангелов. Во 2019 година со Филхармонијата со голем успех одржа концерти во златната сала на „Музикфераин“ во Виена и во салата „Ватрослав Лисински“ во Загреб. Во мај 2022 година повторно триумфира со Софиската филхармонија во златната сала на „Музикфераин“. Во септември ја диригира првата турнеја во Бугарија на Виенскиот симфониски оркестар. На концертите со Софиската филхармонија негови партнери се познати музичари, како Рајна Кабаиванска, Ангела Георгиу, Соња Јончева, Веселина Кацарова, Пол Бадура-Шкода, Јуриј Башмет, Патриција Копачинскаја, Сара Чанг, Максим Венгеров, Вадим Репин, Џулиутиан Капусон, Мидори, Пласидо Доминго, Марта Аргерич, Емануел Пају, Катја и Мариел Лабек, Сергеј Накарјаков, Гидон Кремер, Марија Жоао Пирес, Ками Тома, Иво Погорелиќ и многу други.
Најден Тодоров од 2018 година стана водител на емисијата „На концерт со БНТ 2“. Тој одржува курсеви за оркестарско диригирање во Бугарија и мастер-класи во Португалија и Шпанија. Бил член на жирито и претседател на меѓународниот натпревар по диригирање „Син Дунав“ и претседател на жирито на натпреварот „Гена Димитрова“.
Во 2019 година Најден Тодоров вторпат е избран за музичар на годината, во 2020 година ја добива хуманитарната награда „Богдан Богданов“, на 1 ноември 2021 година повторно е награден со „Кристална лира“. Во септември 2022 година добива и награда за култура на Град Софија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2022/08/makfax_logo_350px.jpg)
Култура
Објавена програмата на 36. поетска ноќ во Велестово
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2024/07/thumbnail_velestovo-poster-mkD-1.jpg)
36. Поетска ноќ во Велестово ќе се одржи од 16 до 18 август на локации во Велестово и Охрид. Со поетски портрет годинава ќе биде претставено творештвото на Елизабета Баковска, а во интернационалната програма ќе гостуваат поети од шест земји, и тоа: Велика Британија, Ирска, САД, Хрватска, Србија и Македонија.
‒ Од годинава, за наредниот 4-годишен циклус имаме неколку концепциски промени, имено, наместо преку беседа, творештвото не поетот во фокус ќе биде претставувано преку разговор, во дослух со современите трендови. Исто така, се воведува настанот „Поетско интермецо“ преку кој странските поети ќе имаат можност да читаат и пред публиката во Велестово, а не само во Охрид ‒ истакна програмскиот директор на фестивалот, Јулијана Величковска.
Годинешното издание ќе биде отворено на 16 август од 21 часот на сретсело во Велестово со „Езеро“ ‒ мал музички концерт на хрватската кант-авторка Нина Ромиќ во придружба на Јелена Галиќ. Ќе следува поетскиот портрет на Елизабета Баковска, а потем и настанот „Поетско интермецо“. Вечерта ќе биде затворена со изложбата на фотографии „Паметници на заборавот“ од Сашо Димоски, во тремот на црквата „Успение на Пресвета Богородица“. Автор на постерот за годинешното издание е Андреј Павлов.
На 17 август со почеток од 19 часот во кафе и бар „Шила“ во Охрид ќе се одржи интернационалното поетско читање „Мозаик“ на кое ќе настапат: Патрик Котер (Ирска), Фиона Сампсон (Белика Британија), Иван Херцег (Хрватска), Марко Ѓорѓевиќ (Србија), Минг Ди (Кина/САД), Елизабета Баковска, Владимир Мартиновски и Христина Цветаноска од Македонија, а по читањето, публиката ќе има можност да ужива во уште еден настап на Нина Ромиќ и Јелена Галиќ.
Фестивалот ќе заврши на 18 август со организрано разгледување на културно-историското наследство на градот Охрид и природните убавини на планината Галичица, придружено со неформални поетски читања.
Фестивалот го овозможија Министерството за култура, Општина Охрид, Традуки и Комерцијална банка АД Скопје, а негови помагатели се Хрватското друштво на писатели (ХДП), кафе и бар „Шила“ од Охрид, Пелистерка АД Скопје, вила „Сансет“ од Велестово, ресторан „Домаќинска куќа Велестово“ и пицерија „Немо“ од Охрид.
Култура
Поетски фестивал и изложба во рамките на одбележувањето 61 година од скопскиот земјотрес
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2018/02/MKC.jpg)
Во рамките на одбележувањето 61 година од катастрофалниот земјотрес се одржуваат повеќе активности и манифестации.
Со почеток во 19 часот, во ЈУ Младински културен центар ќе се одржи првиот интернационално традиционален поетски фестивал „Заедно за Скопје“, посветен на земјотресот од 1963 година, а учество зедоа 130 поети од 40 држави.
Во Музејот на Град Скопј,е во 20.30 часот ќе биде отворена изложбата „Културните институции во Скопје по земјотресот во 1963 година“, која е подготвена по повод одбележувањето 61 година од катастрофалниот земјотрес, кој се случил во Скопје на 26 јули 1963 година. Изложбата зборува за земјотресот во Скопје од 26 јули 1963 година и состојбата на културните институции. Поголемиот дел од скопските музеи претрпеле големи и неповратни штети. Народната и универзитетска библиотека, Народниот театар и други културни институции биле толку многу оштетени што немале ни најелементарни услови за работа. Разурнатите згради на издавачките и новинско-издавачките претпријатија до крајни граници го отежнувале нормалното работење. Многу од спомениците на културата, како и тврдината Кале, биле целосно разурнати. Ударот уништил многу значајни историски документи и уникатни експонати. Под урнатините останале значајни артефакти – сведоци на многубројни цивилизации, кои опстојувале на скопската почва.
Изложбата по повод одбележувањето на овој значаен датум од поновата историја на градот Скопје е посветена на културата и културните институции, на последиците од земјотресот и на нивното функционирање во постземјотресни услови.
Култура
Докуметарецот „Лука“ прикажан на мултимедијалниот алтернативен фестивал „ГИГА фест“
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2024/07/thumbnail_850_2513.jpg)
На втората фестивалска вечер од мултимедијалниот алтернативен фестивал „ГИГА фест“, која се одржа на платото пред Градскиот музеј, беше прикажан документарниот филм „Лука“, во продукција на „Транзен“, а потоа следуваше музичкиот перформанс „Ставро и Џејд“.
Режијата на документарецот „Лука“ е на Ице Виранов, сценариото на Бинева Џејд, костимограф е Столе Ангелов, камерман Иво Јанков, а музиката ја потпишуваат Ставро Ангелаков и Љубен Маџиров.
Филмот, кој веќе е прикажан на повеќе фестивали и има освоено специјална награда од жирито на Jeju Movie Concert Festival во Јужна Кореја, е бунт против конзумеризмот и против отпадот и ѓубрето во уметноста наспроти уметноста што се создава од отпад и ѓубре во обид млади музичари од Струмица да најдат место и израз за своите креативни идеи.
„Сигурно дека ова време што го живееме носи свои ѓубриња. Мислам дека во секој жанр на музика и во секоја уметност воопшто 99 проценти од она што се создава не чини, а оној еден процент е она што вреди, тоа е мое лично мислење“, изјави Ставрос Ангелков, музичар.
По проекцијата на филмот, следуваше музичка вечер на авторска музика со Ставро (гитара), еден од главните протагонисти во документарецот, и Џејд (вокал), која всушност е и сценаристка на ова филмско остварување.
Јулската фестивалската програма на „ГИГА фест“ продолжува на 31 јули со проекција на документарно-музичкиот филм The Hip – Brainstorm , во режија и продукција на Јане Алтипармаков, по оригинална идеја на Љубиша Петрушевски. Камерата е на Наташа Гелева и Ања Илиева, а монтажата на Михаил Димитров. Во август следуваат нови фестивалски вечери посветени на ликовната и музичката уметност.
Мултимедијалниот алтернативен фестивал „ГИГА фест“ е посветен на прерано починатиот режисер Глигор Цветковски, а е поддржан од Општина Крива Паланка. Годинава се реализира во рамките на Кривопаланечко културно лето и манифестацијата „Крива Паланка – град на културата“.