Култура
Националната галерија по повод чествувањето на Денот на независноста
Националната галерија на Република Северна Македонија учествува во програмата со наслов „Отворен град“, која е во организација на Владата на Република Северна Македонија по повод одбележувањето на државниот празник 8 Септември – Денот на независноста, по повод 32 години од независноста со слоганот: „8 Септември – Гласник на слободата“.
Покрај многубројните настани, Националната галерија како учесник од програмата ги отвора вратите на трите објекти со следната културно-уметничка понуда:
Даутпашин амам
Избор ликовни дела од колекцијата изложени како „Трајна поставка XIV-XX век“
Трајната поставка е сместена во Националната галерија на Македонија, основана во 1948 година и е една од најстарите ликовни институции во Република Македонија. Сместена е во културно-историскиот споменик на исламската профана архитектура, кој го изградил Даут-паша во втората половина на 15 век.
Националната галерија со својата постојана поставка го потврдува своето стожерно место во македонската ликовна уметност, како средиште и како вредносен супстрат, кој им се претставува на увид на домашната и странската јавност.

Чифте амам
ВЕТАР ПАРАКЛЕТ – Самостојна изложба на Димитрие Дурацовски
На галериската сцена во Чифте амам може да се види творештвото на исклучителен автор – уметник во доменот на ликовното творештво и пишаниот збор. Димитрие Дурацовски како сликар уметник речиси четири децении не е претставен пред публиката, меѓутоа неговата особеност во ликовниот израз е предмет на анализа во повеќе студии и литература за теоријата на ликовната уметност.
Творештвото на Дурацовски може да се одбележи како метафизичко и во исто време концептуално и имајќи го предвид времето во кое почнува да твори (1973) и кога неофицијално престанува со сликарството (1987), можеме недвосмислено да кажеме дека тој е творец претеча на современиот концептуален ликовен израз во Република Северна Македонија.

„Мала станица“
Изложба на Мирчо Матевски-Рисимкин „Средба со историјата: една слика – една приказна“
Мултимедијалниот центар е место каде што може да се видат делата на Матевски-Рисимкин и да се препознае неговата вљубеност во историјата. Сите негови дела се инспирирани од некој вистинит историски настан, јунак, личност, кои оставиле длабока трага во историјата. Трајко Матевски-Рисимкин, татко му, бил главен инструктор за тепихарство во Македонија и работел во „Македонски фолклор“, така што своето детство МатевскиР-исимкин го поминал покрај неговите шеми, нацрти и планови што ги подготвувал за изработка на теписи. Тајните на уметноста како да му биле предодредени во животот.
На 8 Септември сите објекти се отворени за посетителите во рамките на работното време од 10 дд 18 часот, а влезот е бесплатен.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
„Слугинките“ на Агнес Нокшиќи и ВР перформанс вечерва на МОТ
Текст и танц низ 15 сцени, вешто споени во кореографско – драмско дело кое ја има улогата на театарско огледало, во кое не само што ќе се огледаат „Слугинките“ на Жан Жане, туку режисерката Агнес Нокшиќи овозможува да се огледа и секој еден од публиката.
Приказната го истражува сложениот однос љубов-омраза помеѓу две слугинки, госпоѓа и господин. Заробени во циклуси на ропство и фантазија, слугинките копнеат по слобода, но остануваат врзани од своите желби и угнетувачката динамика на моќта.
„Текстот „Слугинките“ е избран поради сложените односи на моќ, желби и постојано менување на улогите, што отвора богат простор за истражување. Материјалот дозволува игра, претерување, промена на енергиите и слободно движење меѓу фикцијата и реалноста. Делото ја открива тенката линија меѓу сериозност и апсурд, создавајќи можност за продлабочена креативна работа и силна перформативна изразност“ – открива режисерката Нокшиќи.
Како и во животот, некои го користат своето страдање не како рана, туку како оружје, извртувајќи ја својата жртва во контрола, манипулирајќи, заплашувајќи – барајќи сочувство, а не покажувајќи никаква.
Во ова театарско огледало секој се одразува, па можеби некои ќе се препознаат себеси, а другите ќе погледнат настрана, а пак некои ќе откријат дека нивниот стисок никогаш не бил толку силен како што замислувале.
Претставата ќе се случи во МКЦ – клуб ресторан, а во неа играат Арбнора Адеми, Блендон Ахмети, Доника Ахмети и Агнес Нокшиќи.
Меѓудругото, вечерва на 50.МОТ ќе се одржи и ВР перформанс, проект на Нина Николиќ и Борјан Стојков, а во продукција на Ехо Анимато (Белград), LOOP (Атина) и Oyoun (Берлин), премиерно изведена во Берлин, мај 2025, спојувајќи ја технологијата и активизмот за преосмислување на театарот како простор за еколошка и емоционална поврзаност во рамките на проектот PROSPER кофинансиран од Европската Унија.
„Ехо од длабочината“ е имерзивен ВР перформанс што поетски ја истражува еколошката ранливост на Охридското Езеро – едно од најстарите езера во Европа, но и најбогато со биодиверзитет. Спојувајќи виртуелна реалност и жива перформативност, делото ја поканува публиката да нурне под површината во кревкиот подводен свет и да се замисли над односот меѓу човекот и природата. Создадена во рамки на меѓународна резиденција со осум уметници, изведбата обединува дигитална слика, звук и телесно раскажување приказни, поттикнувајќи емпатија и еколошка свесност. Перформансот завршува така што публиката ќе има можност да испрати лични пораки до граѓаните на Охрид, создавајќи симболичен мост на прекугранична солидарност.
Во него играат Саша Ханџиќ, Маја Зеќо и Благој Веселинов.
Култура
Гала концерт во Националната опера и балет со светски познатата оперска дива Инва Мула на 28 ноември
На сцената на Националната опера и балет на 28 ноември 2025 година, со почеток во 20.00 часот, ќе се одржи Гала оперски концерт на кој ќе настапи светски познатата оперска дива Инва Мула, заедно со Дешира Амети-Крлиу (сопран), Исмет Вејсели (тенор) и оркестарот на МОБ, под диригентската палка на Иван Еминовиќ, а во режија на Дејан Прошев.
Инва Мула, сопран е едно од најистакнатите имиња на современата оперска сцена. Родена во уметничко семејство во Албанија, таа многу рано го започнува своето музичко образование, истакнувајќи се како исклучителен вокален талент со лирска прецизност и емоционална длабочина. Во текот на својата блескава кариера настапувала на најпрестижните оперски сцени во светот, вклучувајќи ги Париската опера, Миланската Скала и Метрополитен опера, во соработка со врвни диригенти и режисери.
Нејзиниот уникатен и препознатлив глас ѝ донесе светска популарност и надвор од оперската уметност: таа го позајми својот глас за ликот на Дивата во култниот научно-фантастичен филм „Петтиот елемент“ (1997).
На програмата на концертот се вклучени избрани дела од оперската класика на Џузепе Верди, Лео Делиб, Џакомо Пучини, Жорж Бизе, Жак Офенбах и други автори.
Култура
Нов роман на Венко Андоновски, различен од сè што напишал досега – „Александар јава на запад“
Во издание на Издавачки центар ТРИ денес пристигна најновото дело на Венко Андоновски, „Александар јава на запад“.
Андоновски е автор, меѓу другото, на 2 книги поезија, 3 книги раскази, 5 романи, 1 прирачник за креативно пишување, 18 изведени театарски пиеси и 1 сценарио за игран филм. И покрај целиот овој опус, „Александар јава на запад“ не припаѓа во ниту една од овие категории. Станува збор за фасцинантна фарса и ведра гротеска напишана со брутална смелост и пародиски означена со жанрот „чекајќи роман“.
Со овој „нов жанр“ Андоновски се разликува од самиот себеси и од сè што досега напишал како романсиер, а истовремено потсетува на сјајните моменти од неговите комедии и фарси, кои беа хитови цели две децении на нашите театарски сцени.
Содржината на романот го следи текот на еден необичен настан – оживуваат два споменика на скопскиот плоштад, оној на Александар и оној на Гоце Делчев, па тргнуваат да видат како денес изгледа светот.
Од Издавачки центар ТРИ најавуваат промоција на почетокот на декември, со очекување дека и оваа книга ќе стане популарна како неговите останати остварувања, што го прави еден од најчитаните домашни автори во Македонија. „Папокот на светот“ досега е печатена во 15 000, а „Вештица“ во 11 000 примероци.
„Кандид во земјата на чудата“ беше на репертоарот на Драмски театар цели седум години, со над сто изведби. Со оглед на тоа што е напишан со динамика што потсетува на сцена и се чита како да се гледа, се очекува дека и овој роман ќе добие слично, ако не и поголемо внимание и ќе изврши големо влијание, со потенцијал да биде препознаено и надвор од нашата книжевна сцена.
Венко Андоновски е веќе преведен на десетина јазици, меѓу кои на англиски, француски, руски, унгарски, грчки, словенечки, хрватски, српски, бугарски.

