Култура
Недела на шпански филм во Кинотека
Во рамките на одбележувањето на јубилејот 25 години од воспоставувањето на билатерални односи со Шпанија, амбасадата на Шпанија во соработка со Министерството за култура и Кинотеката на Македонија организира „Недела на шпански филмови“.
Свеченото отворање на манифестацијата е планирано да се одржи на 21 ноември во Кинотека на Македонија со проекција на филмот Requisitos para ser una persona normal (Requirements to be a normal person), 2015, во режија на Летисија Долера.
Сите филмови имаат превод на македонски и на англиски јазик.
Во прилог, репертоарот за проекциите.
21 НОЕМВРИ (ЧЕТВРТОК), 20:00 ч.
КАКО ДА СЕ БИДЕ НОРМАЛНА ЛИЧНОСТ
(Requisitos para ser una persona normal / Requirements to Be a Normal Person)
Игран филм, Шпанија
2015, 90 мин., колор, блуреј
Режија: Летисија Долера (Leticia Dolera)
Сценарио: Летисија Долера (Leticia Dolera)
Улоги: Летисија Долера, Мануел Бурк, Силвија Мунт (Leticia Dolera, Manuel Burque, Silvia Munt)
Марија има 30 години, посебна жена е и има една цел – да стане нормална личност. Поради тоа мора да открие што значи да се биде нормален. Марија е невработена и не платила кирија за станот, па мора го напушти и да се врати во куќата на родителите, со кои не е во добри односи. Нема врска со маж и во основа се смета себеси за неуспешна личност. Си ги поставува прашањата каква личност е. Дали е нормална? Што значи да се биде нормален? Тие прашања ја копкаат длабоко во душата, и откако ќе ги наведе сите услови да се стане нормална личност, ќе одлучи да ги постигне. На патот на осознавањето ќе ѝ помогне брат ѝ Алекс, 25-годишно момче со заостанат ментален развој.
Марија го запознава и Борја, момче опседнато со диети за слабеење. Двајцата ќе склопат необичен сојуз: Марија ќе му помогне на Борја да живее активен и здрав живот, а Борја ќе ѝ помогне на Марија да стане „нормална личност“.
Филмските критичари го истакнуваат префинетиот хумор на авторката и актерка Летисија Долера, препорачувајќи им го филмот на гледачите кои сакаат комедии поинакви од холивудските.
Возрасна категорија: 12 години
Влезница: бесплатен влез
22 НОЕМВРИ (ПЕТОК), 20:00 ч.
КИНЕСКА ПРИКАЗНА
(Un cuento chino – Chinese Take-Out)
Игран филм, Шпанија / Аргентина
2011, 93 мин., колор, ДЦП
Режија: Себастијан Боренштајн (Sebastián Borensztein)
Сценарио: Себастијан Боренштајн (Sebastián Borensztein)
Улоги: Рикардо Дарин, Муриел Санта Ана, Игнасио Хуанг (Ricardo Darín, Muriel Santa Ana, Ignacio Huang)
Во Буенос Ајрес живее огорчениот, но методичен Роберто, осаменик и сопственик на продавница за железарија. Хобито на Роберто е собирање бизарни вести од светот, а неговата познајничка Мари страда поради невозвратената љубов од Роберто, бидејќи тој постојано ја избегнува.
Еден ден, додека го гледа слетувањето на авионот на аеродром, Роберто здогледува Кинез кој е исфрлен од такси-возилото. Му помага да стане на нозе. Кинезот се вика Јун, но не говори шпански, туку само му покажува некоја адреса истетовирана на неговата рака. Роберто го носи Јун на наведената адреса и откриваат дека местото му припаѓало на Јуновиот чичко, кој го продал пред три и пол години. Роберто и Јун одат во полициска станица, во кинеската амбасада и во кинескиот кварт, во потрага по чичкото на Јун, но залудно.
Роберто го сместува Јун во неговата куќа и по низа инциденти го пронаоѓа доставувачот на храна кој на Роберто ќе му ја преведе од кинески на шпански јазик драматичната животна сторија на Јун…
Возрасна категорија: 12 години
Влезница: бесплатен влез
23 НОЕМВРИ (САБОТА), 19:00 ч.
АПОСТОЛ
(O Apóstolo / The Apostle)
Анимиран филм, Шпанија
2012, 80 мин., колор, блуреј
Режија: Фернардо Кортизо (Fernando Cortizo)
Сценарио: Фернардо Кортизо (Fernando Cortizo)
Улоги: Карлос Бланко, Хосе Мануел Оливеира Пико, Паул Наши (Carlos Blanco, Xosé Manuel Olveira ‘Pico’, Paul Naschy)
АПОСТОЛ е долгометражен анимиран првенец на Фернандо Кортизо, а воедно и прва шпанска дигитална бурлеска снимена со техниката на 3Д стоп-анимација.
Бегалец од затвор се враќа по пленот од грабежот што го скрил неколку години претходно. Но, наместо пленот, наоѓа нешто страшно, што не би помислил ниту на сон: злокобни претци, чудни појави, духови… сите тие ќе се најдат во приказната полна со тајни, хумор и фантазија.
Фернандо Кортизо е присутен на филмската сцена од почетокот на 1990-тите, најпрвин со краткиот игран филм ЧУДОВИШТЕ НА ПЛАЖА (El monstruo de la playa), а потоа му се посвети на анимираниот филм, претежно со техниката на стоп-анимација.
Возрасна категорија: 12 години
Влезница: бесплатен влез
23 НОЕМВРИ (САБОТА), 21:00 ч.
ДОЖДОТ ИСТО ТАКА
(También la lluvia / Even the Rain)
Игран филм, Шпанија / Мексико / Франција
2010, 103 мин., колор, блуреј
Режија: Исијар Болаин (Icíar Bollaín)
Сценарио: Пол Лаверти (Paul Laverty)
Улоги: Гаел Гарсија Бернал, Луис Тосар, Кара Елехалде (Gael García Bernal, Luis Tosar, Karra Elejalde)
Режисерот Себастијан и неговата филмска екипа започнуваат со снимање на контроверзен филм за Кристофер Колумбо во едно мало место во Боливија. Себастијан е од Шпанија, извршниот продуцент Коста и целата екипа се од Боливија, а темата на филмот е за истражувачкиот потфат на Колумбо и начинот на кој Шпанците се однесувале кон Индијанците пред повеќе од 5 века.
Коста го избрал токму тоа место за снимање бидејќи има тенок буџет, па планира да ангажира луѓе од локалното население како актери и статисти за малку пари. Снимањето се одвива според планираното сè додека локалното население не се побуни против приватизацијата на водените ресурси, поточно на изворите за чиста и питка вода. Еден од главните актери е на чело на протестите…
Возрасна категорија: 12 години
Влезница: бесплатен влез
24 НОЕМВРИ (НЕДЕЛА), 19:00 ч.
ЦРН ЛЕБ
(Pa negre / Black Bread)
Игран филм, Шпанија
2010, 108 мин., колор, блуреј
Режија: Агусти Виљаронга (Agustí Villaronga)
Сценарио: Агусти Виљаронга (Agustí Villaronga)
Улоги: Францеск Коломер, Марина Комас, Нора Навас (Francesc Colomer, Marina Comas, Nora Navas)
Десетгодишниот Андреа наоѓа мртви тела на еден човек и неговиот син во шумата. Локалните власти сакаат да го обвинат таткото на Андреа за ова убиство, бидејќи тоа најмногу им одговара, па детето по секоја цена се труди да го открие вистинскиот убиец.
Низ целата приказна се провлекува легендата за питоријули, духот од локалната пештера, со кого мештаните ги плашеле децата. Во личната потрага по вистината, Андреа најпрво открива дека целиот свет на возрасните е изграден на лаги, а дознава и дека духот од пештерата, всушност хомосексуалец, бил жртва на група локални силеџии. На крајот ќе открие кој ги убил сите тие луѓе и зошто, па целосно разочаран и повреден си заминува од селото. Една влијателна госпоѓа сака да го посвои и Андреа се согласува со тоа…
Драмата е сместена во Каталонија, уништена од граѓанската војна во 30-тите години од минатиот век, а режисерот посебно внимание им посветил на живописните каталонски предели. ЦРН ЛЕБ е добитник на девет национални шпански филмски награди „Гоја“. Филмот на Виљаронга е и прв филм на каталонски јазик кој ги добил овие признанија, меѓу кои и најдобар филм на Шпанија за 2010.
Возрасна категорија: 12 години
Влезница: бесплатен влез
24 НОЕМВРИ (НЕДЕЛА), 21:00 ч.
МАРТИН (ЈУНИОР)
(Martín Hache)
Игран филм, Шпанија / Аргентина
1997, 123 мин., колор, ХД
Режија: Адолфо Аристараин (Adolfo Aristarain)
Сценарио: Адолфо Аристараин, Кати Сааведра (Adolfo Aristarain, Kathy Saavedra)
Улоги: Федерико Лупи, Хуан Диего Бото, Еузебио Понсела (Federico Luppi, Juan Diego Botto, Eusebio Poncela)
Мартин Јуниор (или помладиот), викан „Хаш“ е 19-годишно момче кое, откако неговата девојка ќе го напушти, се предозира со дрога, речиси со фатални последици. Сепак тој преживува и мајка му ќе го испрати во Мадрид, да живее со татко му Мартин. Насловот на филмот алудира на терминот „јуниор“; буквата h (се изговара hache) во шпанскиот јазик е ознака за „hijo“, што значи син, а е еквивалент за „junior“ во англискиот јазик).
Мартин Сениор (или Постариот) е успешен филмски творец, но не сака да се грижи за син му бидејќи сака да живее сам, но и затоа што неговите двајца пријатели, Алисија и Данте, по малку експериментираат со уживањето во дрогите. Сепак, без оглед на тоа, го прима синот во домот, надевајќи се дека ќе ги спречи евентуалните лоши влијанија кои би можеле да предизвикаат Мартин Јуниор да ѝ се врати на дрогата и(ли) да изврши самоубиство.
Како што времето одминува, пријателствата на Мартин Постариот сè повеќе се затегнуваат и станува јасно дека Мартин Помладиот треба да го напушти татковиот дом и да си живее свој живот.
Возрасна категорија: 12 години
Влезница: бесплатен влез
25 НОЕМВРИ (ПОНЕДЕЛНИК), 18:00 ч.
ЖИВОТОТ ПРОДОЛЖУВА
(El mundo sigue / Life Goes On)
Игран филм, Шпанија
1965, 121 мин., црно-бел, ДЦП
Режија: Фернандо Фернан Гомез (Fernando Fernan-Gomez)
Сценарио: Фернандо Фернан Гомез (Fernando Fernan- Gomez)
Улоги: Лина Каналехас, Фернандо Фернан Гомез, Гема Куерво (Lina Canalejas, Fernando Fernán Gómez, Gemma Cuervo)
Низ приказната за две сестри кои се обидуваат да успеат во животот, да ја најдат љубовта и да стекнат статус во Мадрид во раните 60-ти години од минатиот век во Мадрид, режисерот Гомез дава силен и реалистичен портрет на Шпанија од тој период. Тоа е време исполнето со омраза, завист, бес, алчност, насилство, прељуби, коцкање, просторуција, измами, лоша позиција на жените во општеството…
Заедно со претходниот филм на Гомез, НЕОБИЧНО ПАТУВАЊЕ (1964) – инаку, еден од омилените филмови на Педро Алмодовар – ЖИВОТОТ ПРОДОЛЖУВА најпрвин бил забранет филм. Мелодрамата со елементи на неореализам на Гомез била тајно прикажувана. За познавачите на филмот, ЖИВОТОТ ПРОДОЛЖУВА е скапоцен камен во шпанската кинематографија и една од најсилните осуди на режимот на диктаторот Франциско Франко.
Возрасна категорија: 12 години
Влезница: бесплатен влез
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Групна изложба на осум хрватски уметници „Инфраред – уметност на иднината“ во Скопје
Групна изложба на осум хрватски уметници: Дијана Назор Чорда, Ивана Ожетски, Марија Галиќ, Нада Жиљак, Јана Жиљак Гршиќ, Вилко Жиљак, Ивица Фиштер и Ивана Жиљак Станимировиќ со наслов „Инфра ред – уметност на иднината“ ќе биде отворена на 25 ноември, вторник, во Мала станица, со почеток во 20 часот. Куратор на изложбата е Санда Станаќев Бајзек.
Во рамките на Годишната програма на Националната галерија на Македонија, ќе биде отворена групната изложба под наслов „Инфра ред – уметност на иднината“. Изложбата, која е финансирана од Министерството за култура и туризам на Република Северна Македонија и Министерството за култура и медиуми на Република Хрватска, се реализира на иницијатива и во соработка со Хрватското здружение на ликовни уметници и критичари.
Куратор на изложбата е Санда Станаќев Бајзек, претседател на здружението, и истата претставува осум хрватски уметници: Дијана Назор Чорда, Ивана Ожетски, Марија Галиќ, Нада Жиљак, Јана Жиљак Гршиќ, Вилко Жиљак, Ивица Фиштер и Ивана Жиљак Станимировиќ.
Според кураторката Санда Станаќев Бајзек „Уметничкиот израз кој во себе носи особини на ново, и на формално и на изразно ниво, кој ја менува перцепцијата и ги разоткрива сликарските тајни претставувајќи своевиден визуелен феномен, се крие под името – InfraredArt (инфрацрвена уметност) и INFRAREDESIGN (инфрацрвен дизајн). Го претставуваме преку примери на уметници кои сликаат таканаречени „инфрацрвени слики“ или продуцираат со графички печат, како ново и различно создавање визуелно дело. Тоа создавање е втемелено на перцепцијата на бојата, односно на нејзините физички карактеристики, поточно на карактеристиките на светлината, а го има искористено и хрватскиот научен тим што ја создаде денес веќе добро познатата метода за продуцирање двојна слика – „infraredesign“ (инфрацрвен дизајн) и „InfraredArt“ (инфрацрвена уметност). Тоа се посебно креирани компјутерски графики и уметнички слики со двојна и различна содржина за визуелното и за инфрацрвеното подрачје. Едната е видлива со голо око на дневна светлина, а другата на инфрацрвена бранова должина само со помош на инфрацрвена ЗРГБ камера. Како нов начин за дизајнирање со помош на графиката, односно уметничкото сликање, иницираше и истражување на тоновите на стандардните бои и пигменти што се разликуваат по својството на апсорпција на инфрацрвената светлина, бидејќи секоја од сликарските бои може да се направи на безброј начини, а да го задржи истото својство на апсорпција на светлината во видниот спектар на човечкото око, а да има потполно различни својства во блиското инфрацрвено подрачје… Оттаму, “InfraredArt“ не е само презентација на технологија. Тоа е нов ликовен израз, сосема оригинален и единствен пристап на претставување, односно создавање слика.“
Во рамките на изложбата, на 26 ноември 2025 година (среда), во 19 часот (објект Мала станица), Ивана Ожетски ќе одржи презентација под наслов „InfraredArt – перцепција на бои надвор од видливиот спектар: презентација на инфрацрвено сликарство со проекција на филм за “InfraredArt“.
Култура
Изложба ART CODE на Маја Ралева-Миладиновски во Скопје
Изложбата „ART CODE“ на Маја Ралева Миладиновски ќе биде отворена во Културно-информативниот центар – Скопје, Продажен ликовен салон, на 25 ноември, со почеток во 20 часот.
Самостојната изложба „Арт Код― на мр. Маја Ралева Миладиновски, претставува концептуално истражување на секојдневното кодирање што нè опкружува и нè дефинира како современи човечки суштества. Авторката ја анализира идејата за човекот како жив систем на податоци — како биолошка и дигитална структура што постојано се кодира и декодира.
Во просторот се поставени јутани, минимални маици, секоја со апликации на луѓе, баркодови и визуелни интерпретации на генетски код. Овие дела висат поединечно во континуитет, формирајќи визуелна и симболичка мрежа. Просторот се претвора во тек на информации — како да се движиме низ низа ДНК низи или дигитални податоци што пулсираат во воздухот.
Маица, како интимен и секојдневен предмет, станува метафора за човечкото тело како површина на означување, а јутата внесува материјалност и органска текстура во контраст со ладната точност на баркодот. Во тие контрасти се создава дијалог меѓу природното и вештачкото, индивидуалното и колективното, телесното и системското.
Вклучувањето на генетскиот код отвора подлабока релација меѓу уметноста и науката — уметникот не само што ги набљудува технолошките структури, туку и го истражува кодот како универзална форма на живот. „Арт Код― го прикажува човекот како биолошки и дигитален организам во исто време, а уметноста како медиум што може да го поврзе тој двоен свет.
Маја Ралева Миладиновски дипломирала на ФЛУ – Скопје Педагошки оддел насока вајарство во 2006 г. Магистрирала на Академијата за ликовни уметности во Нови Сад (Србија) во 2014 г. Реализирала 11 самостојни изложби во земјата и странство
Изложбата ќе биде отворена до 09.12.2025 година.
Култура
Ретроспектива на Марк Рапорт во Кинотеката
Кинотеката на Македонија, во соработка со Ми Филм, со особена чест најавува ексклузивна ретроспектива посветена на легендарниот американски режисер, сценарист и пионер на експерименталниот есејистички филм – Марк Рапапорт. Ретроспективата ќе се одржи од 22 до 27 ноември 2025, со секојдневни проекции во 20:00 часот.
Рапапорт е еден од најоригиналните автори на независната кино-сцена, познат по својот уникатен пристап кон документарниот и играниот филм, своите револуционерни видео-есеи, како и по способноста да ги преосмислува историјата на филмот, актерските митологии и културните артефакти на Холивуд и Европа. Неговите филмови се прикажувани на најголемите фестивали во светот, а оваа ретроспектива претставува ретка можност македонската публика да види значаен дел од неговиот опус на големо платно.
Програмата ја истражува неговата фасцинација со историјата на филмот, митологијата на холивудските ѕвезди, фикцијата, архивата, и односот меѓу перцепцијата и идентитетот. Рапапорт сè уште останува уникатен глас во современиот филмски есеј – вешто комбинирајќи архиви, интерпретација, фикција и поп-култура за да создава дела што долгорочно резонираат.
Оваа ретроспектива претставува исклучителна можност домашната публика да се запознае со еден од најзначајните независни автори на нашето време.
Посебен настан во рамки на ретроспективата:
Еден од деновите ќе биде организиран видео кол со Марк Рапапорт, по кој ќе следи Q&A сесија со публиката — единствена шанса домашната публика директно да комуницира со авторот, да поставува прашања и да отвори разговор за процесот, естетиката и филмските идеи што го обликуваат неговиот опус.
Публиката исто така ќе има можност да ја купи неговата последна арт-книга со колажи, Book of Dreams — лимитирано издание штампано во Македонија, веќе претставено на меѓународни фестивали и книжарници.
ПРОГРАМА
22 НОЕМВРИ (САБОТА), 20:00 ч.
ЈАС, ДАЛИО (I, Dalio) – документарен филм (2015, 33′)
Портрет на Марсел Далио – славниот актер од „Правилата на играта“ и „Големата илузија“ – и длабока рефлексија за идентитетот, миграцијата и тоа како другите нè дефинираат.
СЦЕНИЧНА РУТА (The Scenic Route) – играна драма (1978, 76′)
Експериментална визуелна приказна за љубовен триаголник, раскажана преку оперски, сликарски и мелодрамски мотиви.
Возрасна категорија: 16+ | Влезница: 150 ден.
24 НОЕМВРИ (ПОНЕДЕЛНИК), 20:00 ч.
ИЗМАМНИЦИ (Impostors) – играна комедија/мистерија (1979, 110′)
Еден од најпознатите филмови на Рапапорт – добитник на „Златен Хуго“ во Чикаго – за двајца магионичари во потрага по египетски скапоцени камења.
Возрасна категорија: 16+ | Влезница: 150 ден.
25 НОЕМВРИ (ВТОРНИК), 20:00 ч.
ДЕБРА ПЕЈЏЕТ, НА ПРИМЕР (Debra Paget, for Example) – видео-есеј (2016, 36′)
Фасцинантен кино-портрет на актерката Дебра Пејџет и Холивудскиот систем на конструирање ѕвезди.
ВЕРИЖНИ ПИСМА (Chain Letters) – играен филм (1985, 96′)
Што се случува кога едно верижно писмо ќе промени животи? Комбинација од романса, случајност и трагедија.
Возрасна категорија: 16+ | Влезница: 150 ден.
26 НОЕМВРИ (СРЕДА), 20:00 ч.
ПОСЛЕДНАТА ГОДИНА ВО ДАХАУ (Last Year in Dachau) – документарен есеј (2020, 29′)
Моќен размислувачки филм што го поврзува филмот на Ален Рене „Минатата година во Мариенбад“ со трауматичната историја на конц-логорот Дахау.
ДОМАШНИТЕ ФИЛМОВИ НА РОК ХАДСОН (Rock Hudson’s Home Movies) – документарен филм (1992, 63′)
Револуционерен филм кој ги преиспитува холивудските митови и јавната слика на Рок Хадсон.
Возрасна категорија: 16+ | Влезница: 150 ден.
27 НОЕМВРИ (ЧЕТВРТОК), 20:00 ч.
БРАКОТ ПОМЕЃУ ГРЕТА ГАРБО И СЕРГЕЈ ЕЈЗЕНШТАЈН (The Marriage of Greta Garbo and Sergei Eisenstein) – играно (2023, 27′)
Замислена приказна – еден вид „што ако“ – за љубовта помеѓу две филмски икони кои никогаш реално не се сретнале.
ОД ДНЕВНИЦИТЕ НА ЖАН СЕБЕРГ (From the Journals of Jean Seberg) – документарен филм (1995, 97′)
Импресивен автобиографски документарец што го истражува животот на актерката Жан Себерг, политиката, Холивуд и митологијата на новиот бран.
Возрасна категорија: 16+ | Влезница: 150 ден

