Култура
Режисерите од „златната ера“ на унгарскиот филм Илдико Ењеди и Корнел Мундручо за крај на „Киненова“
Со програмата „Фокус кон современата унгарска кинематографија“ целосно се заокружи програмата на годинашното издание на филмскиот фестивал „Киненова“. Во рамките на програмата „Фокус на современата унгарска кинематографија“ беа прикажани четири унгарски филмови од Илдико Ењеди и Корнел Мундручо, успешни режисери кои ја претставуваат „златната ера“ на унгарскиот филм.
-Во изминатите две децении унгарската кинематографија доживува преродба со голем број современи унгарски филмови што добиваат престижни меѓународни награди, вклучувајќи и два Оскара, во 2015 и во 2017 година, соопшти Амбасадата на Унгарија.
Програмата ја отвори филмот „За тело и душа“,сценарио и режија: Илдико Ењеди, кој лани влезе во најтесен круг за „Оскар“. Илдико Ењеди (1955) и’ припаѓа на постарата генерација унгарски филмаџии, со завидна филмографија зад себе која брои 14 режисерски остварувања. Своите сценарија ги реализираше во текот на 80-те и 90-те години на минатиот век, неретко освојувајќи и фестивалски награди, како „Златна камера“ на Канскиот фестивал за филмот „Мојот 20 век“ (1989). Но, по одличниот „Симон магионичарот“ во 1999 година Ењеди се повлекува од филмската сцена. На радост на многумина, по 18 години таа го реализираше „За тело и душа“ кој финишираше во ТОП 5 најдобри филмови за 2017 година снимени надвор од САД, по што авторката доби покана да стане член на Академијата за науки и уметности (АМPAS).
Од истата авторка беше прикажан и филмот „Мојот 20 век“ за кој Ењеди ја доби наградата „Златна камера“ на Канскиот фестивал во 1989 година.
Викендот, пак беше резервиран за проекции на филмовите „Нежен син: Проектот Франкештајн“, сценарио и режија: Корнел Мундручо (Kornel Mundruczo), работен според романот „Франкенштајн“ на Мери Шели (Mary Shelley) и „Јупитеровата Месечина“, сценарио и режија исто така на Мундручо. Учесникот на канскиот фестивал и добитникот на фестивалските награди во Сараево и Севиља го стави во фокус како еден од најинтересните млади европски автори во новиот милениум.
Корнел Мундручо (1975) и‘ припаѓа на новата генерација на унгарски филмаџии кои со своите први и втори остварувања веќе се наметнаа како нов бран во унгарската и европската кинематографија. Интересно, тој е успешен и како сценарист, и како актер, но најпознат е како режисер, неретко играјќи помали улоги во своите остварувања. Зад себе има неколку наградувани кратки и телевизиски серии и филмови, а неговата филмографија веќе брои 7 долгометражни филмови, меѓу кои овие два кои се дел од ревијата, според критичарите, се неговите најдобри.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Факултетот за музичка уметност го најави годишниот концерт „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“
Факултетот за музичка уметност – Скопје го најави годишниот концерт насловен „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“, кој ќе се одржи во петок, 5 декември, со почеток во 20:00 часот во Големата концертна сала на Македонската филхармонија. Настанот е дел од одбележувањето на 59-годишнината од постоењето на институцијата.
ФМУ – Скопје истакнува дека како алма матер на голем број уметници од земјата и регионот, останува централниот столб на музичкото и балетското образование, создавајќи генерации изведувачи, педагози и творци кои го обликуваат уметничкиот живот во Македонија.
На концертната програма ќе настапат Симфонискиот оркестар на ФМУ, Мешаниот хор „Драган Шуплевски“, Камерниот гудачки оркестар „ФМУ Солисти“, Оркестарот од народни инструменти со солисти, студенти од Катедрата за балетска педагогија, од Катедрата за џез и популарна музика, како и дувачкиот ансамбл на ФМУ, под водство на проф. м-р Цанев, проф. м-р Татарчевски и доц. м-р Спироски.
Публиката ќе има можност да слушне дела од Пурсел, Сен-Санс, Прокофјев, Тиле/Вајс, Коен, Сусато, Горецки, Гершвин, македонска традиционална музика, како и нови композиции од студентите А. Голчева и М. Цветановска.
Влезот на настанот е слободен.
Култура
Сè што ни е заедничко“ – во МСУ изложба што го иницира прашањето „Дали навистина го дишеме истиот воздух?“
Сè што ни е заедничко (Институција во дишење) – нова изложба во МСУ-Скопје од 27 ноември
Во Музејот на современата уметност – Скопје на 27 ноември 2025 година, со почеток во 20 часот, ќе биде отворена изложбата „Сè што ни е заедничко (Институција во дишење)“, кураторски проект на Мира Гаќина и Јованка Попова.
Во изложбата учествуваат Forensic Architecture, Денис Фереира да Силва и Арџуна Неуман, Дурмиш Ќазим, Џумана Мана, Зорица Зафировска и Палестинскиот музеј.
Проектот тргнува од прашањето дали навистина го дишеме истиот воздух. Изложбата го поставува воздухот како ресурс што формално го делиме, но не и еднакво, укажувајќи на токсичните атмосфери – буквални и политички – и на позицијата на маргинализираните заедници.
Инспирирана од концептот на Фанон за „борбено дишење“, поставката ги истражува уметничките практики што откриваат колонијални, империјални и капиталистички структури впишани во воздухот што го дишеме. Авторите визуелизираат токсични облаци, архиви на насилство и невидливи атмосфери што влијаат врз секојдневието.
Паралелно со изложбата, која ќе трае до крајот на февруари, ќе се одржат јавни програми. Во рамките на проектот „Институционални градини“ на Зорица Зафировска ќе има детски работилници за садење и изработка на семенски топчиња, активности за чистење и обновување на просторот околу МСУ, поставување компостна кутија и прикажување едукативни видеа.
Со оваа поставка МСУ-Скопје се претставува како „институција во дишење“ – отворена, инклузивна и ориентирана кон заедницата, со повик за заедничко размислување и акција. Визуелниот идентитет на проектот е дело на Албана Бектеши.
Култура
Промоција на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска
Во среда, 3 декември, со почеток од 19:00 часот во „Јавна соба“, Скопје, ќе се одржи промоцијата на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска, посветена на најпознатата и најуспешна македонска кореографка за современ танц ‒ Рисима Рисимкин. Изданието е на „ПНВ Публикации“ и објавено е со поддршка од Министерството за култура и туризам.
Монографијата низ разговор со Јасна Франговска и Рисима Рисимкин ќе ја претстави Јулијана Величковска, главен и одговорен уредник на „ПНВ Публикации“.
Во ова обемно и луксузно издание, на 180 страници, опфатени се сите значајни аспекти од 45-годишната кариера на Рисима Рисимкин ‒ од самите почетоци како балерина, со сите предизвици со кои се соочувала, до големите успеси што ја дефинираа како истакната кореографка од областа на современиот танц, којашто со нејзината едукациска работа зад себе остава нови генерации танчари и кореографи. Рисима Рисимкин е клучна фигура во македонската култура, а нејзиниот труд годинава беше крунисан и со високото признание ‒ Витез на францускиот ред на уметностите и книжевностите што го доделува државата Франција.
Покрај извонредно питкото писмо на Франговска, што на многу топол и непосреден начин го доближува животниот и професионалниот пат на Рисимкин, извадоците од позначајните рецензии за нејзините дела и обраќањата до читателот од самата Рисима, изданието е збогатено и со неверојатни фотографии од личната архива на Рисимкин и од архивата на „Интерарт културниот центар“, чиишто автори се: Андреј Гиновски, Драган Перковски, Сашо Димоски, Сердар Ајдин, Aнтонио Пиштолов, Ивана Тасев, Олга Ибатулина, Зоран Велјаноски ‒ Летра, Емил Петров и Борис Грдановски.
„Би ја опишала како македонската Пина Бауш, потпрена на белиот балет, којашто во еден момент посакува да излезе од таа рамка и да оди во слободата на движењето…“, ќе изјави Мирјана Радочевиќ за „Политика“, Белград во 2003 г.

