Со претставувањето на романот „Некој беше тука“ од Николина Андова-Шопова, синоќа, во Охрид, заврши 31. издание на интернационалната манифестација Поетска ноќ во Велестово.

Во трите фестивалски вечери пред многубројна публика се претставија десетина уметници (поети, музичари, сликари, актери, како и теоретичари) од три земји: Македонија, Ирска и Бугарија.

Првата вечер се одржа во селото Велестово, а беше отворена со спектакуларен настап на Зарина Првасевда и Александар Петров на тапан. Понатаму, програмата продолжи со поезијата на Иван Џепароски во интерпретација на актерот Владимир Јачев и беседата на проф. д-р Наташа Аврамовска. Вечерта заврши со отворањето на изложбата на академскиот сликар Воскресија Андреевска.

Следниот ден, во НУ Библиотека „Григор Прличев“ во Охрид се одржа настанот „Поезија напладне“ со Поли Муканова, под модераторство на охридскиот поет Зоран Јакимоски, а имавме можност да чуеме стихови и од поетот Владимир Левчев од Бугарија.

Истата вечер во Кафе и бар „Шила“ во Охрид се одржа промоција на стихозбирката „Жалба до музата“ од ирскиот поет Џери Марфи, избор и препев на Јулијана Величковска. Стихови читаше актерот Јован Цветкоски, а книгата ја претстави проф. д-р Димитар Пандев.

Во рамките на манифестацијата излезе и 19. број на интернационалната ревија Поетска ноќ во Велестово.

Првите две епизоди од втората сезона од ТВ-серијата „Фамилијата Марковски“ на 22 август (четврток) премиерно ќе бидат прикажани на годинешното јубилејно издание на Сараевскиот филмски фестивал. Покрај македонскиот ТВ-проект, дел од програмата Avant Premiere Gala се уште четири балкански серии од висока продукција.

Првата сезона македонската серија ја имаше во 2017 и наиде на позитивни критики и популарност кај публиката. Слична историја има и српската историска драма „Сенки над Балканот“ на Драган Белогрлиќ, која исто така ќе доживее премиера на својата втора сезона токму на Сараевскиот филмски фестивал. Покрај овие две, ќе бидат прикажани и епизоди од српските серии „Беса“ и „Групата“, како и словенечката „Езерото“.

„Со самото тоа што новата сезона ќе биде дел од една ваква селекција, на реномиран филмски фестивал како што е Сараевскиот, значи признание за нас, како и за модерната македонска телевизиска продукција. Серијата, секако, ќе се прикажува и во нашата земја, но со оглед дека сè уште се прецизираат деталите, информациите ќе ги објавиме набргу“, велат од продукцијата „Арт проект лаб“, која стои зад серијата „Марковски“.

Премиерно прикажана во 2017, со иницијални осум епизоди, „Фамилијата Марковски“ во фокусот го има секојдневието на едно просечно семејство, чии случувања се рефлексија на актуелното македонско општество. Главните улоги ги толкуваат Александар Микиќ, Силвија Стојановска, Владимир Петровиќ, Тамара Ристоска и Петар Петковски. Режисер на серијата е Даријан Пејовски. Втората сезона е составена од нови осум епизоди и ќе се емитува од есен.

На два дена пред почетокот на 10. издание на Фестивалот на креативен документарен филм „Македокс“, организаторите најавија мастер-клас со наслов „Не следете ги моите правила. Направете си свои“ на 24 август во Даут-пашиниот амам, што ќе го одржи еден од најзначајните европски и светски документаристи – Виктор Косаковски. Тој ќе зборува за своите принципи при создавањето на филмските дела не само како режисер туку и како сценарист, снимател и монтажер.

„Не правете филмови ако можете да живеете без да правите филмови“, вели првото од десетте правила за млади документаристи на Косаковски. Овој современ раскажувач со восхитувачко поетски пристап во правењето документарци ќе ги сподели и своите искуства и мислења за заемната условеност на естетското и етичкото во документарните филмови поаѓајќи од својот личен став дека добрите луѓе веројатно не треба да прават документарци. Визуелната поезија на Косаковски е мошне ценета меѓу критичарите и гледачите бидејќи тој умешно ги претвора внатрешните и надворешните светови во синестетски искуства.

Како филмаџија документарист, Косаковски има добиено над 100 награди на меѓународни филмски фестивали градејќи филмографија со фокус на разни теми, кои ја истражуваат стварноста и ја преведуваат во визуелна поезија раскажана на автентичен филмски јазик. Во 1989 година тој го режирал својот дебитантски филм „Лосев“, три години подоцна и својот најпознат документарец „Белови“, а со „Да живеат антиподите!“ го има отворено Венецискиот филмски фестивал во 2011 година. Косаковски неуморно продолжува да прави филмови и да предава документаристика инспирирајќи ги филмаџиите во светот.

24.8. / 14-16.30 ч / мастер0-клас / Даут-пашин амам

„Не следете ги моите правила. Направете си свои“

Како блескав пример на неговата работа, еден ден претходно во киното „Милениум“ ќе биде прикажан документарецот „Акварела“ (2018), чиј стожерен лик е семоќниот сопатник на Земјата – водата. По проекцијата, ќе следува сесија на прашања од публиката.

23.8. / 21 ч / „Акварела“ / кино „Милениум“

Велика Британија, Германија / 2018 / 89’

Филмско нуркање низ непредвидливата убавина и безмилосноста на водата. Нејзиниот ќудлив нарав и суровата сила докажуваат дека луѓето се само бледа сенка на природата. Од опасните ледени води во руското Бајкалско Езеро, преку Мајами среде вителот на ураганот Ирма, па сѐ до венецуелските Ангелски Водопади – стожерниот лик во оваа приказна е водата, прикажана во сиот свој раскош и ужас.

Работилницата „Идеи преку граници“ со Јана Цисар ќе биде фокусирана на филмската копродукција, а заедно со учесниците ќе се трага по идеи што би биле прикажани на потенцијалните копродукциски партнери. Работилницата ќе се одржи од 22 до 24 август во Даут-пашиниот амам. Предавањата на работилницата ќе опфатат теми како наоѓање и избирање партнери за поддршка на филмовите, публика и финансирање.

22-24 август, 2019 / 10-13 ч / Даут-пашин амам

Јана Цисар е родена во Маринанске Лазне, Чехословачка, а живее во Западна Германија уште од 1969 година. Кариерата ја почнува со работа во театарска продукција како асистентка на Дејвид Брн при подготовките на претставата „Шумата“ на Роберт Вилсон во 1988 година. Потоа продолжува да работи како продукциски раководител во Денови на германскиот театар во Москва и како менаџерка за турнеи на „Малиот театар во Ленинград“ во 1989 година. Цисар има работено на разни програми со Лес Бланк, Ричард Ликок, Брадрс Квеј, Јан Шванмаер, Дејвид Брн и Томас Браш за „Компанијата за развој на телевизиски програми“ на Александер Клуге (TV DCTP). Заедно со Мануела Стрихавка го имаат направено филмскиот фестивал „Сомерзене“ во Салцбург. Од 1990 до 1995 година има живеено во Прага, каде што со група луѓе ја има основано програмата „Промоција на чешкиот филм“, но работела и на чешкиот Меѓународен филмски фестивал „Карлови Вари“. Живее во Берлин од 1995 година и работи како независна филмска продуцентка.

Работилницата е поддржана од Институтот „Гете“ во Скопје.

Филмската програма на 10. „Македокс“ ќе содржи вкупно 70 документарни остварувања на автори од целиот свет, а ќе бидат одржани и повеќе други програмски активности од 21 до 28 август. Се очекува на фестивалот да присуствуваат 100-ина гости.

Фестивалот ќе се одвива со мотото „Десет лета ‘Македокс’“.