Култура
Синдикатот на културата: Да се повлече предлог-законот за култура и да се почне со транспарентна процедура за нов
Синдикатот на културата на Република Македонија (СКРМ) на прес-конференција обвини дека Министерството за култура изготвило нова нацрт-верзија на Закон за културата, во кој социјалниот дијалог со репрезентативните синдикати во културата е сведен на „осум дена за забелешки, мислења и предлози и доколку е потребно, состаноци за заедничка дискусија“.
Од Синдикатот бараат да се повлече предлог-законот за култура и да се почне со транспарентна процедура за нов, во кој ќе бидат вклучени и претставници од репрезентативните синдикати.
„Иако партнерски, искрено и конструктивно претходно договорени дека заеднички ќе учествуваме во изработката на новиот предлог-текст, кој сите ќе нè засега со години во иднина, нашите претставници, кои беа номинирани и доставени до Министерството за култура уште во февруари 2022 година, не беа повикани на ниеден состанок на работната група, која е формирана во април 2022 година. Впрочем, според нашите сознанија токму во овие моменти додека го држиме овој прес, се одржува еден од последните состаноци на работната група, на кој претставници на синдикатите повторно не се повикани.
Нетранспарентноста во донесувањето на Законот за културата од 2014 година од страна на претходната власт, но и неговата катастрофалната содржина, ги сплоти вработените во културата во еден чесен, искрен и одговорен синдикат, а тоа е Синдикатот на културата на Република Македонија, каде што императивот за нашата борба, покрај колективниот договор, стана нов и транспарентен Закон за културата.
Во годините што следуваа нашиот партнерски однос со Министерството за култура макотрпно беше граден преку процесите на нивелација и историскиот колективен договор, во кои активни фактори во нивната изработка постојано беа претставници на СКРМ. Наши претставници беа и дел од тимот што учествуваше во изработката на претходната предлог-верзија на Законот за јавен интерес во културата, која не помина на комисиската дебата во Собранието на РМ и според нашите информации, беше закочен со неколку илјади амандмани.
Повлекувањето на овој предлог-закон за јавен интерес во културата резултира со негово ревидирање од страна на работна група формирана од министерката за култура, која во новата верзија на законот ги отфрли речиси сите предлози на СКРМ што беа интегрирани во претходната верзија на законот.
И, така, повторно се вративме на старата пракса кога од трети лица дознавме дека без нас е изготвуван закон што ќе се однесува токму на нас. Преку целиот нетранспарентен процес на изготвување на предлог-текстот, кој суштински многу и не се разликува од скандалозниот закон од 2014 година и сам по себе заслужува посебна критичка прес-конференција, искрено и јавно се прашуваме дали некој намерно во тоа Министерство сака да го сруши партнерскиот однос, кој макотрпно го градевме толку време? Се прашуваме дали некој тивко и незабележно преку протнување на овој предлог-текст на закон се обидува да го саботира социјалниот дијалог? Се прашуваме дали не сме само ние жртва на нетранспарентноста на одредени поединци во Министерството за култура, туку и самата министерка како највисок претставник на власта во културата? Се прашуваме дали некој на мала врата и за ситни лукративни интереси сака сите нас повторно да нè врати онаму каде што бевме во 2014 година, па и пред тоа и да урне 6 години искрена и чесна соработка. Културата сме ние, а Министерството е сервис кој очигледно работи на наша штета, нè уназадува и ни го сопира напредокот.
Ја повикуваме министерката во знак на досегашниот коректен и партнерски однос да провери кој и зошто инсистира на штетниот закон од 2014 и ја урива праксата на квалитетен, европски принцип на социјално партнерство меѓу Министерството за култура и СКРМ, да го повлече овој предлог-закон и да почне транспарентна процедура за нов, во кој ќе бидат вклучени и претставници од репрезентативните синдикати.
СКРМ отсекогаш настапувал чесно и транспарентно и останува лојален партнер во фер, транспарентен и коректен социјален дијалог, но на секое отстапување од утврдената пракса ќе реагира соодветно, во насока на заштита на сите свои членови, но и фактори на процесите во културата“, истакнаа од Синдикатот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
„Патувања“ – изложба на колажи изработени на работилниците за одбележувањето на Меѓународниот ден на лицата со попреченост
Во објектот Мала станица, на 12 декември, во 12:30 часот, ќе биде отворена изложба на колажи изработени низ работилниците организирани по повод одбележувањето на Меѓународниот ден на лицата со попреченост. Оваа година се работеше на тема – патување. Изложбата ќе биде поставена во наредните десетина дена.
„„Патувања“
Креативен инклузивен проект по повод Меѓународниот ден на лицата со попреченост
Децата размислуваат и сонуваат за патување низ времето како нешто што нема да биде строго поврзано со законите на физиката, туку како нешто магично, како премин од еден во друг портал. Низ нивните креации тие раскажуваат визуелно-емоционални приказни, често во вид на времеплов, низ кои ги истражуваат сите аспекти од времето – минато, сегашно и идно. На овој начин, нивната уметност, не само што нуди приказна за нивното лично доживување на светот, туку и ги поврзува сите луѓе во колективна свест, во едно заедничко универзално искуство. Тие креираат визии за иднината, истражувајќи не само технолошки можности, туку и социјални и морални дилеми. Ја користат својата уметност за да ги предвидат можните резултати на одредени општествени или еколошки трендови.
Учениците работеа во колаж-техника, со интервенција на боја, и на апстрактен или конкретен начин ни го пренесуваат длабокото разбирање на последиците што може да произлезат од одлуките што ги носиме денес.
Проектот „Патувања“ е инклузивен проект во кој заеднички твореа учениците од гимназиите „Орце Николов“, „Никола Карев“, „Јосип Броз-Тито“ – паралелка, меѓународна матура, ДСУРЦ „Партенија Зографски“ – училиште за деца со оштетен слух и говор. Ментори на учениците беа студентите од Факултетот за ликовни уметности – Скопје, водени од доц. м-р Велимир Жерновски и студенти од Универзитетот Фонтис од Холандија.
Преку уметноста, тие учеа за сите оние безвременски вредности како што се љубовта, прифаќањето, смислата на постоењето, нешта што не се зависни од времето, а сепак се толку универзални. Можеби тоа се и најважните лекции што секој од нас ќе треба да ги има на своето патување наречено живот“, пишува во најавата за изложбата од Националната галерија.
Едукатор на проектот е Маја Димитрова.
Култура
Со „Оче наш“ и доделувањето награди завршува годинешниот „Синедејс“
Со доделувањето на наградите во Официјалната и СЕЕ селекција се затемнува платното на овогодинешниот Cinedays. По седум интензивни филмски денови публиката имаше можност да погледне повеќе од 50 филмови, но за наградите на фестивалот се натпреваруваат осум во официјална конкуренција и шест во СЕЕ селекцијата.
„Имавме прекрасен фестивал и буквално „Се гледаме од другата страна“ со сите предизвици кои ни следеа во подготвителниот период. Филмската магија не покори и нас како организатори и гостите кои беа бројни и на ова издание. Сега сме во очекување на имињата на добитниците на наградите кои вечер ќе ги соопштат жири комициите во двете конкуренции“ – вели Маргарита Арсова програмски координатор на фестивалот.
По завршувањето на церемонијата на доделување на награди вечерва на репертоар е филмот „Оче наш“ на Горан Станковиќ, во кој македонски копродуценти се Огнен Антов и Стојан Вујичиќ од Dream factory.
„Филмот се бави со едно многу специфично место, место во кое во име на верата и духовноста, насилството се користи како оправдување за помош. Прва работа која ме наведе да размислувам за идеја на овој филм беше снимка од претепување во манастир во Црна Река. Таа снимка се појави во 2009 година, а контрадикторноста на сцената на сурово тепање на човек, со удирање на глава од икона на ѕид сосема ме збуни и вознемири. Од таму тргнав. Се разбира не би сакал да се генерализира на сите заедници кои пружаат духовна поддршка“ – вели режисерот Станковиќ.
Македонската страна на продукцијата во самиот филм ја претставуваат екипата сниматели на звук: Игор Поповски – Нивеа, Дејан Михајловски, Дарко Бошковски, Александар Ристевски и Горан Стаменков и брилијантниот Тони Михајловски:
„Тони е блескав актер со исклучително богата кариера и многу ми беше инспиративно да работам со него“ – дополнува режисерот Станковиќ.
Покрај Михајловски, во филмот играат: Вучиќ Перовиќ, Горан Марковиќ, Дадо Ќосиќ, Лазар Тасиќ, Јасна Жалица, Тони Михајловски, Ненад Хераковиќ …
Филмот ја имаше својата премиера на 50 јубилејно издание на престижниот филсмки фестивал во Торонто, а со него се завтора и вечерашниот Cinedays. По проекцијата, следи диџеј сет на Кунгфулиш, односно Ненад Стефановски од музичкиот состав Фулишгрин.
Култура
Македонскиот филм „Неми филмови“ меѓу најдобрите анимирани кратки дела за 2025 според „Animation Magazine“
Kраткометражен анимиран филм „Неми Филмови“ на режисерот Крсте Господиновски е вклучен во изборот на Animation Magazine за најистакнати анимирани кратки филмови во 2025 година.
Во текстот „Избор на познавачот: Субјективен критички преглед на најдобрите кратки анимирани филмови за 2025 година“, авторот Крис Робинсон – долгогодишен уметнички директор на Меѓународниот фестивал за анимиран филм во Отава – го наведува филмот како едно од најзначајните остварувања во годишниот преглед.
Робинсон го оценува „Неми Филмови“ како дело што се издвојува по визуелниот јазик, атмосферата и авторскиот пристап, особено преку неговата stop-motion естетика и внимателно развиена визуелна нарација. Како влијателна фигура во светот на независната анимација, неговата препорака се смета за важен сигнал за квалитет и релевантност на филмот.

