Годинешното издание на Охридско лето заврши синоќа со маестрална изведба на театарската претстава „Одисеј“ на Античкиот театар во Охрид, така како што му прилега на еден фестивал кој е нависок ранг во семејствотоо европски фестивали и кој секоја година ги носи најдобрите проекти од областа на класичната музика и театарската уметност.

Претставата чиј текст беше напишан од големиот македонски драмски писател Горан Стефановски, извонредно режирана од извонредниот режисер Александар Поповски, остави силен впечаток врз преполниот амфитеатар. Актерите во овој копродукциски проект од театрите „Гавела“ од Загреб, „Улисис“ од Бриони, Српскиот народен театар од Нови Сад, „Драма“ од Марибор, „Ателје 212“ од Белград, Стериин театар и Театар „Навигатор“ од Скопје ги откажаа нивните театарски ангажмани во изминатиот период, само за да бидат дел од оваа претстава и синоќа на сцената покажаа врвна актерска игра, позитивна енергија и донесоа силни пораки.

„Одисеј“ е претстава што го долови враќањето дома на еден човек во својата татковина, во својот двор, под својата маслинка.

„Желба ми беше, поради Горан, оваа претстава да ја играме во Охрид и тука на своевиден начин тој да ја најде својата Итака . Охридско лето е нов почеток на едно ново Одисеево патување“, вели режисерот Поповски.
Режисерот Поповски и драматургот Дора Делбијанко препознаа во тектот на Стефановски простор за иронично отстапување од митот, за пародијата, фарсата, па дури и бурлеската. „Одисеј“ е еден вид потсмев на Одисеј, кој го иронизиратрагичниот писедестал, а истовремено ја задржува и драмската тензија полемизирајќи притоа за темите на војната, геноцидот, силувањата жени во војна, поствоениот хаос и цивилизациската пропаст како последица на воените пустошења.

Годинешната драмска програма на фестивалот Охридско лето беше посветена на големиот драмски писател Горан Стефановски, кој почина во ноември минатата година, но остави силен печат врз македонската драма. Неговите драми имаа нешто заедничко – преку трагедијата на едно семејство авторот ни ја предава историјата на македонскиот народ, со своите болки и рани, со социјалните неправди, политичките разидувања, стремежот за подобро утре.

Со проекцијата на документарните филмови „Мизерикордија“ (Шпанија, Бразил/2019/22 мин.) на Ксавиер Марадес и „И сѐ стана песна“ (Ирска, Велика Британија/2019/92 мин.) на режисерот Шејмус Марфи во Куршумли ан ќе биде отворено 10. издание на Фестивалот на креативен документарен филм „Македокс“.

Краткиот документарец „Мизерикордија“ открива портрет на една заедница насликан со сништата на нејзините жители. Режисерот поминува три месеци на островот Итапарика во државата Бахија, Бразил, собирајќи соништа од луѓе чии животи ги снима секојдневно. Спојот на сонот и документарното создава уште една реалност што му припаѓа на магичното: сон на соништата, филм што ги опишува волшепствата и наследството од Бахија, африканското срце на Бразил.

Документарецот „И сѐ стана песна“ (Ирска, Велика Британија/2019/92 мин.) на режисерот Шејмус Марфи се прикажува во селекцијата „Нови автори“. Станува збор за автентично интимно патување низ инспирацијата, пишувањето и снимањето на албумот The Hope Six на познатата музичарка Пи Џеј Харви.

Харви, писателка и музичарка, и наградуваниот фотограф Шејмус Марфи ги сплотуваат/здружуваат своите креативни потенцијали и тргнуваат на пат минувајќи низ Авганистан, Косово и Вашингтон. Харви собира зборови, а Марфи слики. Кога ќе се вратат дома, зборовите стануваат поезија, па песни, па албум кој е снимен како неповторлив уметнички експеримент во Сомерсет Хаус, Лондон.
По проекцијата на филмот, ќе се одржи концерт на Џон Периш и Марта Колика, со Џорџа Поли како специјална гостинка.

Претходница на филмската програма е фотоизложбата „Македокс временска машина“.

„На десеттото патувачко кино на ’Македокс‘, продолжувајќи ја традицијата на првите киноприкажувачи, правевме фотографии со една прастара технологија. Ги ставивме современите лица во една постара рамка и најчесто во рамките се засекогаш овековечени љубезните домаќини и љубопитните гости во еден кадар. Магијата што настана можеби и не е достапна за сите и не е зависна од техничкиот, ами од човечкиот квалитет кој е внесен во секоја фотографија. Секоја прашинка и лоша експозиција на стаклените плочи носат дополнителна информација за речиси неверојатните услови за правење фотографии на ваков начин, како и за неизмерната стрпливост и убава енергија на сите фотографирани. Затоа нивната вредност е непроценлива. Скенирани, овие фотографии имаат многу изгубено од својата убавина, но, секако, ќе можете да ги видите во Куршимли ан, во оригинал“, открива авторот на изложбата, Сашо Н. Алушевски.

Фестивалот „Македокс“ од 21 до 28 август ќе се одвива со мотото „Десет лета Македокс“.

Јубилејното издание на „Македокс“ е поддржано од Агенција за филм на Република Северна Македонија, „Креативна Европа – медија“, Националната фондација за демократија од Вашингтон (НЕД), Институт „Јунус Емре“, Музејот на РСМ, Археолошкиот музеј на РСМ, Националната галерија, МНТ, Гете-институтот, Францускиот институт во Скопје, Амбасадата на Швајцарија во Северна Македонија, италијанска амбасада во Скопје, Амбасадата на Република Чешка во Скопје, Чешкиот центар Софија, Град Скопје, Амбасадата на Република Словенија во Скопје, Current Time TV.
Партнери на „Македокс“ се „Петра Пан“, киното „Култура“, МКЦ и Кинотеката на РСМ.
Медиумски покровители на фестивалот се „Слободен печат“, „Нова Македонија“, „Плус инфо“, „Сакам да кажам.мк“, „МКД.мк“, „Окно“, „Е-магазин“, „Плагиј.ат“, „Его“, радио МОФ, радио „Антена 5“, „Канал 103“, радио „Џез ФМ“, радио „Бубамара“, „Лајф радио“, „Види вака“, „Гледај.мк“ и PopUp.

Оваа година 15-ти јубилејен пат, во организација на Град Скопје и ЈУ Универзална сала – Скопје, се одржува културната манифестација „Бела ноќ“.

За таа цел, распишан е отворен јавен повик, на кој заинтересираните уметници до 6 септември ќе може да се пријавуваат и со тоа да бидат дел од годинешната „Бела ноќ“.

Визуелните уметности, применетите уметности, музиката, филмот, јавната уметност, како и урбаните изведби и перформанси се областите што ќе бидат опфатени и кои скопјани ќе може да ги видат на „Белата ноќ“ в сабота, 5 октомври.

Заинтересираните уметници апликацијата ќе може да ја симнат од веб-страницата http://belanok.mk/, а пополнета ќе може да ја достават на адресата на ЈУ Универзална сала, булевар Партизански одреди бр. 45, 1000 Скопје, со назнака „За ‘Бела ноќ’“ или по електронски пат на [email protected]

По завршувањето на повикот, учесниците ќе бидат оценети врз основ на квалитетот на делото, иновацијата, како и карактерот во опсег на предложениот концепт, а конечната селекција ќе биде извршена од страна на организаторот.