Култура
Чешка вечер на Охридско лето со концерт 4 пијана „Бах за вас“

Во рамките на музичката програма на фестивалот Охридско лето, вечерва ќе се одржи Чешка вечер со концертот 4 пијана „Бах за вас“, во изведба на уметници од камерниот оркестар „Чешки виртуози“, Ема Једличка-Гогова, Хелена Сухарова, Сара Медкова и Лукаш Клански. Концертот е со почеток од 21 часот во предворјето на црквата „Св. Софија“.
Ема Једличка-Гогова е педагог, пијанист со интернационална кариера, уметнички директор и сестран музичар. Почнува да учи пијано во својот роден град Штип, а нејзиното деби со оркестар ѝ се случува на 16-годишна возраст со Филхармонијата на Република Северна Македонија и изведба на Концертот за пијано и оркестар од Едвард Григ. Набргу следуваат и првите целовечерни рецитали, како и студиите на ФМУ Скопје во класата на проф. Стела Слејанска. Студира и на Музичката академија „Јаначек“ во Брно, во класата на Зденек Хнат. Изведувачката кариера ја носи во повеќе од 15 земји во Европа и Канада како солист и камерен музичар, а настапува и со Филхармонијата на Република Северна Македонија, оркестарот на театарот во Опава, во Националниот театар во Брно, со Моравската филхармонија „Оломуц“ и др. Уметнички директор и претседател е на Асоцијацијата за интеркултурен и креативен живот и член е на одборот на Фондацијата „Ј. С. Бах“. Редовно е член на жири-комисии на интернационални натпревари, а била и претседател на натпреварот „Ј. С. Бах“ во Добрани во Република Чешка.
Хелена Сухарова-Вајзер студирала на Прашкиот конзерваториум, како и во класата на Иван Клански на Академијата за изведувачки уметности во Прага. Студиите ги завршува со резиденцијален престој на Универзитетот „Рузвелт“ во Чикаго, а посетува и мајсторски курсеви кај Малком Фрагер во Луцерн. Уште додека студира, освојува награди на повеќе меѓународни натпревари, а настапува не само во својата татковина Чешка, туку и во Германија (каде што живеела до 2003), во Полска, Финска, Велика Британија, Швајцарија, Франција, Грција, во земјите на поранешна Југославија и во САД. Покрај солистичката кариера, Сухарова-Вајзер настапува и како камерен музичар. Има снимено ЦД-иња со квартетот „Штамиц“, со Влах квартетот од Прага, Вихан квартетот, кларинетистот Кристоф Рајф и со пијано-квартетот „Ад либитум“. Дел е од жири на повеќе чешки и меѓународни натпревари, а во 2019 станува директор на јуниорскиот натпревар за пијанисти „Прашки ноти“ за натпреварувачи од 5 до 15 години. Од 2012 година предава пијано на Академијата „Јаначек“ во Брно, а веќе неколку години предава и на Академијата за изведувачки уметности во Прага.
Сара Медкова спаѓа во групата водечки млади чешки пијанисти. Настапува на сцените на повеќе од 20 европски земји, како и во САД, Азија и Африка, притоа премиерно изведувајќи повеќе од 100 нови композиции. Носителка е на награди од повеќе интернационални натпревари, а настапува со познати оркестри во Чешка и надвор од неа. Во 2009 и 2010 Медкова е иницијатор на уникатен проект, во кој се изведени концертите за три пијана од Бах и Моцарт, како и нејзиниот авторски концерт со наслов Di Ritorno, кој ги изведува со Филхармонијата на градот Брно и со оркестарот „Прашки академски солисти“. Во 2012 година магистрира на Музичката академија во Прага, а како студент на „Еразмус-програмата“ поминува една година на Универзитетот за музика „Карл Марија фон Вебер“ во Дрезеден во класата на А. Зензипер. Учествува на повеќе мајсторски курсеви под раководство на Елисо Вирселадзе, Даниел Полак, Андреј Гаврилов и др. Нејзиното прво цеде De Profundis го издава компанијата „Арта рекордс“ во 2017 година.
Лукаш Клански е еден од најквалитетните чешки пијанисти од помладата генерација. Како победник на повеќе натпревари, тој е често ангажиран како солист и камерен музичар. Член е на успешното трио „Лобкович“, со кое победува на натпреварот „Јоханес Брамс“ во Австрија во 2014 година. Клански освојува втора награда на натпреварот „Ханс фон Булов“ во 2018 година во категоријата диригирање од пијаното. На 15-годишна возраст го има дебито како солист со оркестар во салата „Дворжак“ во Прага со Прашкиот камерен оркестар. Настапува со многубројни оркестри под диригентските палки на: Либор Пешек, Андреа Себастиан Вајзер, Гунди Емилсон и Иштван Денес, а настапува и на фестивали во: Чешка, Италија, Германија, Грција, Швајцарија и др. Дипломира на Прашкиот конзерваториум во класата на Ева Богуниова, а продолжува да се усовршува кај татка си Иван Клански на Академијата за изведувачки уметности во Прага. Како солист се претставил пред публиката во: Словачка, Унгарија, Германија, Австрија, Франција, Италија, Белгија, Холандија, Хрватска, Словенија, Грција, Полска, Турција, САД и Јужна Африка. Неговите снимки се издадени од „Прага диџиталс“, „Радиосервис“, „Грамола“ и „Наксос“. Лукаш Клански студирал диригирање кај Леош Сваровски, а настапува како диригент, честопати свирејќи и диригирајќи од клавијатурата.
Камерниот оркестар „Чешки виртуози“ под уметничкото раководство на Карел Прохазка ја почнува концертната кариера пред повеќе од 20 години. Од тогаш, па до денес имаат остварено над 800 концертни настапи, на кои изведувале музика од разни епохи – од барок па сè до современа музика, и тоа: симфониски дела, духовна, музика и оперски дела. На концертите во Виенската концертна сала или, пак, во дворецот Шонбрун, најчесто се претставуваат со дела од Моцарт, но поради нивната разнообразна програмска определеност, често се канети да настапуваат на фестивали во Холандија, Италија и во Шпанија. Настапиле на Деновите на чешката музика во Дижон во 2015 година, а оствариле и три концертни турнеи во Јапонија во 2003, 2010 и во 2011 година. Членови на оркестарот, меѓу другото, се и концерт мајсторите и солистите на оркестарот на операта „Јаначек“, како и на Филхармонискиот оркестар во Брно. Настапуваат со многубројни чешки и меѓународно етаблирани солисти, како виолинистката Естер Ју и вокалните солисти Милагрос Побладор и Наталија Ушакова под диригентската палка на реномирани чешки диригенти. Овој камерен состав има снимено повеќе ЦД-иња, а последното, кое е издадено минатата година, е нивна соработка со белгискиот диригент Ерик Ледерхандлер.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Maкедонскиот уметник Цветин им пиша на Трамп и Путин – да не се повторат Хирошима и Нагасаки

Македонскиот сликар и уметник, Живко Поповски – Цветин упати писма до американскиот и до рускиот претседател, Доналд Трамп и Владимир Путин.
На англиски и на руски јазик, во писмата упатени до американскиот и рускиот претседател, Цветин порачува да не се повтори катастрофата со фрлање на атомските бомби во Хирошима и Нагасаки.
„По повод вашата средба што наскоро ќе се одржи на Алјаска, како поддршка, авторот на изложбата Цвеќе на мирот, која е отворена во знак на одбележување на 80 години од Хирошима и Нагасаки, ви испраќа една од неговите изложени слики со надеж дека со оваа средба ќе се најде решение за прекин на дејствијата и да владее Мирот во светот“, пишува Цветин.
Цветин, пред извесно време, ја отвори изложбата „Цвеќе на мирот“ во галеријата Метаноја, на која учествуваа Лидија Лучко-Јеремиќ со поема по повод атомските бомби врз Хирошима и Нагасаки. Музичко поетски перформанс имаа музичарите Никола Стојковски и актерката Арна Шијак. За оваа изложба д-р Коста Милков рече дека „низ долгите години на неговите заложби за мир, Цветин насликал илјадници и илјадници слики со цвеќе на мирот. Неговиот прв формален настап е во далечната 1972 со изложени мозаици и колажи во Демир Хисар, а последниот е во Задар во јуни 2025, под име „Цвеќе на мирот“ по повод „Денови на уметноста“ во Хрватска. Повеќе од пет децении преданост и посветеност сведочат за непоколебливоста да се биде миротворец.“
Цветин е и креатор и идеолог на Декларацијата за мир во светот и против војните и употребата на нуклеарното оружје, која досега ја потпишаа повеќе од 3.500 лица. Оваа Декларација е отворена за потпишување како крик против војните и употребата на нуклеарното оружје и во поддршка на миротво светот.
За сите потфати Цветин ќе каже „Цвеќето во човекот не ги сака ветровите на војната. Јас не измислувам нови цветови, туку само пресликувам цветови во луѓето што ја сакаат слободата и мирот“.
Живко Поповски – Цветин (1944, с. Брезово) е сликар на мирот и хуманист. Тој е поранешен претседател на Џрвениот крст на Македонија и спаѓа меѓу номинираните за Нобелова награда за мир. Поповски – Цветин како уметник е препознатлив по мисијата „Цвеќето на мирот“. Од 1970 година има реализирано над 300 изложби во земјата и светот и подарено повеќе од 40.000 слики, кои пренесуваат порака на мир и надеж. Неговите дела се наоѓаат кај државници, уметници, поети и обични луѓе ширум светот.
Култура
Драмскиот театар Скопје, по четири успешни изведби во Будва, настапува на Охридско лето

По премиерата и вкупно четирите изведби на 39. фестивал „Град театар“ во Будва, каде што публиката со големо воодушевување ја прифати претставата „Животот на провинциските плејбои по Втората светска војна или Туѓото го сакаме – своето не го даваме“, НУ Драмски театар Скопје најавува дека со оваа најнова копродукција ќе гостува во Охрид.
Македонската публика ќе има можност да ја гледа возбудливата и духовита комедија во рамките на драмската програма на фестивалот „Охридско лето“, на 17 август (недела) од 21:00 часот, во Центар за култура „Григор Прличев“.
Режијата е на реномираниот хрватски автор Иван Пеновиќ, а текстот е на еден од најзначајните драмски писатели во регионот – Душан Јовановиќ. Претставата е четирипартитна копродукција на НУ Драмски театар Скопје, Белградско драмско позориште, Местно гледалишче Љубљана и „Град театар“ Будва, создадена во чест на петгодишнината од смртта на авторот.
Во програмската белешка се вели: „Ова е текст од раниот драмски опус на Душан Јовановиќ, напишан во формата на комедија дел арте во 1972 година, во период на бурни историски движења и под влијание на ‘Сексуалната револуција’ и ‘Пролетта од 1968’. Претставата пулсира со живата еротика, младост и незаситна страст, но меѓу редови се насетува и празнината и суетата на општеството кое трча по уживање“.
Претставата по премиерата на 10 август беше изведена уште трипати на летната сцена во комплексот „Словенска плажа“ и секоја изведба наиде на искрен прием од фестивалската публика, која ја наградуваше екипата со долги аплаузи за енергичната изведба, актерската игра и исклучителната сценска атмосфера.
Авторски тим:
Режија – Иван Пеновиќ
Превод – Соња Должан
Сценографија – Лазе Трипков
Костимографија – Александар Ношпал
Композиција – Владимир Пејковиќ
Сценско движење – Дамир Клемениќ
Актерската екипа од четирите уметнички куќи од регионот ја сочинуваат: Лазар Христов, Јулита Кропец, Марко Гверо, Соња Стамболжиоска, Лазар Николиќ, Вукашин Јовановиќ, Нејц Језерник, Марјан Наумов, Јована Спасиќ.
Култура
Светската премиера на „Море сокол пие“ од Дарија Андовска грмна во Италија

Уште една светска премиера од плодната соработка на нашиот, а светски тенор Благој Нацоски и композиторката Дарија Андовска.

Дарија Андовска
Во изведба на Благој Нацоски и Андреа Скалцо, првпат прозвуче најновата композиција „Море сокол пие“ од Андовска на деветтото издание на PianoLab фестивалот во Италија.
PianoLab е мобилен фестивал на пијаното, создаден од La Ghironda APS, кој од 2017 година ги обединува музиката и архитектурата преку концертни перформанси во историски вредни места на југот на Италија (Пулија и Матера).
Фестивалот го слави „кралот на инструментите“ – пијаното – во формат отворен за сите: професионалци, студенти и ентузијасти. Програмата се состои од соло рецитали, специјални настапи на светски пијанисти, воведни концерти и главен настан „Suona con noi“ — маратон на пијано низ градското ткиво.
Во последното, осмо издание (2024), фестивалот траеше од 5 јули до 1 септември, со учество на познати уметници и над 200 изведувачи за два дена во Ceglie Messapica, создавајќи магична атмосфера и зајакнување на културниот туризам на регионот.
Овогодишното деветто издание на „Suona con noi“ — маратонот на пијано се прошири и со рецитали со глас и пијано. Се одржа на 11 и 12 август во три локалитети на Мартина Франка и 20 концерти во тие два дена. Рециталот на Благој Нацоски и Андреа Скалцо беше едно музичко патување од Хендл, преку Белини, Тости, Пучини, Масне, се’ до дела од Бенџамин Бритн и светската премиера на „Море сокол пие“ од Дарија Андовска, специјално напишана за оваа прилика и посветена на Нацоски.