Култура
Јордан Плевнеш – нов претседател на „Академија Балканика еуропеана“

Македонскиот писател со интернационално реноме Јордан Плевнеш избран е, едногласно, од сите 33 членови од десетте држави на Балканскиот полуостров, за претседател на Академија Балканика еурпеана.
Плевнеш беше предложен од претседателот на Европската акедемија на науките уметностите и книжевностите, Жан-Патрик Конрад, професор од Кралскиот колеџ од Лондон.
Овој избор следеше по неодамнешното заминување во вечноста на првиот претседател на Акадмијата, Јон Карамитру, избран во Букурешт на 29 октомври 2017 годиона, легендарен балканофил, театарски и филимски деец, прв министер за култура на Романија по падот на Чаушеску.
Првиот состанок на Основачкиот комитет беше организиран во февруари 2017 година во Скопје, во рамките на симпозиумот „Европа и Хамлет – Да се биде или не” со учество на петнаесет познати меѓународни уметници од Балканот, во организација на Интернационалниот универзитет „Еуропа прима“, каде што беше донесена „Скопската декларација“, која повика на духовно и културно единство меѓу сите балкански народи.
Под мотото „Балканот во срцето на Европа” на 29 октомври 2017 година, во Националниот театар Букурешт е основана Academia Balkanica Europeana – првата културна институција која го третира Балканот како составен дел на нашата заедничката европска цивилизација.
Основачкиот Комитет ги избра првите 33 академици за редовни членови на оваа, кои што потекнуваат од десет земји на Балканот: Романија, Грција, Бугарија, Турција, Србија, Албанија, Босна и Херцеговина, Македонија, Црна Гора и Косово.
Досега, за редовни членови на Академијата се избрани: од Романија: Ана Бландијана – поетеса, Жорж Бани – театарски критичар и теоретичар, Матеј Вишњек – драмски писател, романсиер и поет, од Турција: Недим Ѓурсел – романсиер, Бедри Бајкам – визуелен уметник, додека од Албанија се избрани писателот Башким Шеху, режисерот Кујтим Чашку и Васил Толе – композитор. Од Босна и Херцеговина членови на академијата се: писателот и режисер Градимир Гојер, режисерката Јасмила Жбаниќ и визуелниот уметник Марина Финци, од Бугарија писателите Алек Попов и Христо Бојчев, Делија Чаушева – визуелен уметник, режисерката Елена Панајотова, од Србија писателот Владислав Бајац, режисерот Слободан Шијан и композиторката Исидора Жабељан, членка на САНУ, која неодамна почина во Белград. Меѓу другите за редовни членови на академијата се избрани и црногорскиот режисер Бранислав Мичуновиќ, писателката Дорутина Баша и визуелниот уметник Ветон Нурколари од Косово, грчките писатели Анастасис Вистонитис и Јоргос Куљарас, како и македонските автори Алаксандар Прокопиев и Елизабета Шелева.
Основачкиот комитет го редложи изборот на почесните членови: Орхан Памук, добитник на Нобеловата награда за литература, Вангелис – композитор и музичар, Марина Абрамовиќ – концептуален уметник, Светлана Броз, кардиолог и хуманитарен активист и Жан-Патрик Конрад, претседателот на Европската акедемија на науките уметностите и книжевностите. Во духот на познатата изрека на Жан Моне – „Ако сакаме да ја обновиме Европа, мора да почнеме од културата“, Academia Balkanica Europeana има мисија да поттикнува нови врски меѓу балканските уметници, со цел да се промовираат активности и меѓународни културни проекти. Во тој контекст, во овие пет години постоење академија разви широка дејност, која низ темелни потфати ја оправдуваше својата визија дека Балканот е срцето на Европа. Уште во првата година го формира веб-магазинот „The Bridge” (www.bridge-magazine.net), во кој, со свои текстови се застапени цела плејада истакнати балкански уметници и теоретичари. Исто така, академијата секоја година ги доделува признанијата SEE Actor и SEE Legend на Фестивалите на Југоисточна Европа во Париз, Берлин и Вашингтон (SEE Film Festival Paris, Berlin, Washington).
Меѓу досегашните добитници на овие наднационални признанија за животен творечки опус се: Лучијан Пинтилие, Душан Макавејев, Вељко Булајиќ, Раде Шербеџија, Милена Зупанчич, Цветана Манева, Мето Јовановски, Кујтим Чашку и Арта Доброши.
Academia Balkanica Europeana организира бројни симпозиуми во Европа и во светот, посветени на балканските култури, а воедно ги избира добитниците на „Големата повелба Балканот – Срцето на Европа“ на Интернационалниот театарски фестивал Актерот на Европа.
По изборот на новиот претседател Јордан Плевнеш, отворен е повик за избор на нови членови на академијата од областа на природните и општествените науки (од 5 април до 30 мај 2022 година). Научно-истражувачкиот институт којшто ќе биде формиран од новоизбраните академици ќе работи во четири приоритетни области поврзани со проектот „Отворен Балкан“ – економија, екологија, медицина и обновливи енергетски извори.
Пленарното заседание на Academia Balkanica Europeana која по првото седиште во Букурешт, сега е официјално регистрирана во Скопје, се очекува да се одржи на крајот на јуни и почетокот на јули 2022 година во Македонија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Промоција на „Ќумур смоквин млеч“, дебитантската стихозбирка на Стефан Спасовски

В четврток од 20:00 часот, во кафе-книжарницата „Буква“ ќе се одржи промоцијата на „Ќумур смоквин млеч“, збирката првенче на младиот поет Стефан Спасовски. Преку разговор и читање на дел од песните ќе биде претставена стихозбирката.
Промотор ќе биде Андреј Медиќ Лазаревски, кој во својот текст за стихозбирката пишува: „’Ќумур смоквин млеч’ е стегната и јасна стихозбирка, со избистрен јазик, структурно одлично обмислена, интертекстуална и интердискурзивна книга. Таа е во широк дијалог со современата, пред сѐ, македонска книжевност, рефлектирајќи прашања кои се земени од општото, традиционалното и перенијалното, вметнувајќи ги во личните прашања, современиот контекст на светот во кој живееме и длабоко интимните проблеми и ставови.“
„Ќумур смоквин млеч“ беше наградена со Антев часовник од Меѓународната поетско-културна манифестација „Анте Поповски – Антево перо“ за необјавена поетска збирка од млад автор и организаторите на манифестацијата за стихозбирката велат дека е интересно патување по сетилните меридијани на поетовата млада душа.
Стефан Спасовски е студент на Катедрата за македонски јазик на Филолошкиот факултет „Блаже Конески” во Скопје. Дел е од тимот на кафе-книжарницата „Илика“, а во Здружението за афирмација на младинската култура „Култура Бета“ работи врз јазично уредување и редакција на текстовите. Бил дел од уредничкиот одбор на студентското списание „In medias reѕ“. Се занимава со пишување есеи и поезија. Има учествувано на повеќе поетски читања („Поетска епизода“, Скопски поетски фестивал…).
Култура
Гала концерт на отворено „Од #MOБ за Скопје“

Националната опера и балет на 5 јули со почеток во 21 часот на Плоштадот Мајка Тереза (на платото пред МОБ) ќе одржи гала концерт „Од #MOБ за Скопје“,
Концертот ќе се одржи во чест на 200 годишнината од раѓањето на Јохан Штраус, еден од најзначајните композитори на виенската класика. Ќе настапи оркестарот при МОБ составен од 80 музичари, под диригентска палка на маестро Винценц Праксмарер и солистите Бригита Симон и Иван Наумовски, со репертоар составен од најпознатите валцери, арии и маршеви на Штраус.
Овој уникатен концерт е организиран во соработка со Австриската Амбасада во Скопје, со поддршка од институциите и приватниот сектор и ќе биде сниман и директно пренесуван на каналот на МРТ1.
Култура
Проекција на седум кусометражни играни филма во Кинотеката

На 2 јули (среда) со почеток во 20 ч., во летното кино „Мирно лето“ на Кинотеката на РСМ ќе се одржи проекција на седум кусометражни играни филмови работени според сценарија на македонски писатели.
На програмата се филмовите: „Сонце зад решетки“ од 1957 г., по сценарио и во режија на Славко Јаневски; „Твојот роденден“ од 1961 г., по сценарио на Илхами Емин, во режија на Здравко Велимировиќ; „Невољите на покојникот К. К.“ од 1963 г., по сценарио на Коле Чашуле, во режија на Здравко Велимировиќ; „Давид, Голијат и петел“ од 1960 г., по сценарио и режија на Славко Јаневски; „Лифт горе, лифт долу“ од 1967 г., по сценарио на Ташко Георгиевски, во режија на Душан Наумовски; „Човекот во црно“ од 1970 г., по сценарио на Мето Јовановски, во режија на Бранко Ставрев и „Споменик“ од 1968 г., по сценарио на Бошко Смаќоски, во режија на Вељо Личеноски.
Проекцијата е организирана од Кинотеката на РСМ, во соработка со Друштвото на писателите на Македонија, а селектор на програмата е вонр. проф. д-р Атанас Чупоски, вработен како филмолог советник во Кинотеката и член на ДПМ.