Култура
Јордан Плевнеш – нов претседател на „Академија Балканика еуропеана“
Македонскиот писател со интернационално реноме Јордан Плевнеш избран е, едногласно, од сите 33 членови од десетте држави на Балканскиот полуостров, за претседател на Академија Балканика еурпеана.
Плевнеш беше предложен од претседателот на Европската акедемија на науките уметностите и книжевностите, Жан-Патрик Конрад, професор од Кралскиот колеџ од Лондон.
Овој избор следеше по неодамнешното заминување во вечноста на првиот претседател на Акадмијата, Јон Карамитру, избран во Букурешт на 29 октомври 2017 годиона, легендарен балканофил, театарски и филимски деец, прв министер за култура на Романија по падот на Чаушеску.
Првиот состанок на Основачкиот комитет беше организиран во февруари 2017 година во Скопје, во рамките на симпозиумот „Европа и Хамлет – Да се биде или не” со учество на петнаесет познати меѓународни уметници од Балканот, во организација на Интернационалниот универзитет „Еуропа прима“, каде што беше донесена „Скопската декларација“, која повика на духовно и културно единство меѓу сите балкански народи.
Под мотото „Балканот во срцето на Европа” на 29 октомври 2017 година, во Националниот театар Букурешт е основана Academia Balkanica Europeana – првата културна институција која го третира Балканот како составен дел на нашата заедничката европска цивилизација.
Основачкиот Комитет ги избра првите 33 академици за редовни членови на оваа, кои што потекнуваат од десет земји на Балканот: Романија, Грција, Бугарија, Турција, Србија, Албанија, Босна и Херцеговина, Македонија, Црна Гора и Косово.
Досега, за редовни членови на Академијата се избрани: од Романија: Ана Бландијана – поетеса, Жорж Бани – театарски критичар и теоретичар, Матеј Вишњек – драмски писател, романсиер и поет, од Турција: Недим Ѓурсел – романсиер, Бедри Бајкам – визуелен уметник, додека од Албанија се избрани писателот Башким Шеху, режисерот Кујтим Чашку и Васил Толе – композитор. Од Босна и Херцеговина членови на академијата се: писателот и режисер Градимир Гојер, режисерката Јасмила Жбаниќ и визуелниот уметник Марина Финци, од Бугарија писателите Алек Попов и Христо Бојчев, Делија Чаушева – визуелен уметник, режисерката Елена Панајотова, од Србија писателот Владислав Бајац, режисерот Слободан Шијан и композиторката Исидора Жабељан, членка на САНУ, која неодамна почина во Белград. Меѓу другите за редовни членови на академијата се избрани и црногорскиот режисер Бранислав Мичуновиќ, писателката Дорутина Баша и визуелниот уметник Ветон Нурколари од Косово, грчките писатели Анастасис Вистонитис и Јоргос Куљарас, како и македонските автори Алаксандар Прокопиев и Елизабета Шелева.
Основачкиот комитет го редложи изборот на почесните членови: Орхан Памук, добитник на Нобеловата награда за литература, Вангелис – композитор и музичар, Марина Абрамовиќ – концептуален уметник, Светлана Броз, кардиолог и хуманитарен активист и Жан-Патрик Конрад, претседателот на Европската акедемија на науките уметностите и книжевностите. Во духот на познатата изрека на Жан Моне – „Ако сакаме да ја обновиме Европа, мора да почнеме од културата“, Academia Balkanica Europeana има мисија да поттикнува нови врски меѓу балканските уметници, со цел да се промовираат активности и меѓународни културни проекти. Во тој контекст, во овие пет години постоење академија разви широка дејност, која низ темелни потфати ја оправдуваше својата визија дека Балканот е срцето на Европа. Уште во првата година го формира веб-магазинот „The Bridge” (www.bridge-magazine.net), во кој, со свои текстови се застапени цела плејада истакнати балкански уметници и теоретичари. Исто така, академијата секоја година ги доделува признанијата SEE Actor и SEE Legend на Фестивалите на Југоисточна Европа во Париз, Берлин и Вашингтон (SEE Film Festival Paris, Berlin, Washington).
Меѓу досегашните добитници на овие наднационални признанија за животен творечки опус се: Лучијан Пинтилие, Душан Макавејев, Вељко Булајиќ, Раде Шербеџија, Милена Зупанчич, Цветана Манева, Мето Јовановски, Кујтим Чашку и Арта Доброши.
Academia Balkanica Europeana организира бројни симпозиуми во Европа и во светот, посветени на балканските култури, а воедно ги избира добитниците на „Големата повелба Балканот – Срцето на Европа“ на Интернационалниот театарски фестивал Актерот на Европа.
По изборот на новиот претседател Јордан Плевнеш, отворен е повик за избор на нови членови на академијата од областа на природните и општествените науки (од 5 април до 30 мај 2022 година). Научно-истражувачкиот институт којшто ќе биде формиран од новоизбраните академици ќе работи во четири приоритетни области поврзани со проектот „Отворен Балкан“ – економија, екологија, медицина и обновливи енергетски извори.
Пленарното заседание на Academia Balkanica Europeana која по првото седиште во Букурешт, сега е официјално регистрирана во Скопје, се очекува да се одржи на крајот на јуни и почетокот на јули 2022 година во Македонија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Kонцерт на џез триото АУМ
Во петок, во 20 часот во Салон 19:19 ќе се одржи концерт на Џез триото АУМ.
Џез триото АУМ (AUM) е формирано во 2024 година. Со својата авторска музика ги исполнува и преминува стандардните рамки на фри џез, дум џез и современа класична музика. Како звук, зборот „АУМ“ е синоним за почетокот на Универзумот, за првиот космички звук од кој потекнува креацијата на нашата реалност. Триото АУМ со своите оригинални теми и слободни импровизации, создава уметничко искуство што ги спојува редот и хаосот, претставувајќи израз на неограничената креативност во музиката. Овој настап е планиран да биде снимен со аудио и видео, како би се продуцирал и издал и првиот албум на АУМ со име „АУМ – во живо, КИЦ 2024“ („AUM – live in KIC 2024”).
Триото е составено од Благојче Томевски (кларинет и бас кларинет), Константин Хаџи Коцев (пијано) и Драган Теодосиев (тапани). Членовите на триото се дел од повеќе состави кои редовно настапуваат на концерти и фестивали, а зад себе имаат оставено многубројни ЦД изданија кои се високо рангирани на светски ранг листи. Некои од другите состави во кои тие учествуваат се: Taxi Consilium, Svetlost + Odron Ritual Orchestra, Зарина Првасевда, Cobalt Code Unit, Shock Troopers, како и многу различни формации како дел од проектите „Impromptu Meetings“ и „Џез за чудаци“.
Благојче, Драган и Константин се активни џез музичари на македонската и на европската сцена и често настапуваат на домашни и странски фестивали и концерти. Меѓу највлијателните се издвојуваат „Скопје Џез Фестивал“, „Пин Конференција“ и „MENT Ljubljana“ на кои настапуваат веќе неколку пати во различни состави. Драган Теодосиев ја добива наградата „Златен Орикс“ за најдобар џез музичар во 2023та година, доделена од Скопскиот Џез Фестивал.
Култура
Ново издание на „Скомрахи“ од 1 до 5 ноeмври
Студентските средби Скомрахи на Факултетот за драмски ументости (ФДУ) и годинава ги обединуваат во Скопје студентите од повеќе европски драмски и филмски академии. Под мотото „Дионизија сега“, тие својата креативност, идеи и енергија ќе ја престават од 1-ви до 5-ти ноември во повеќе простори во градот – Академската сцена на ФДУ, Драмскиот театар, Албанскиот Театар, Младинскиот културен центар и Котур Кафе и Филм. Публиката ќе има единствена можност да види театарски претстави и филмови на студенти од Украина, Белгија, Швајцарија, Словенија, Романија, Бугарија, Чешка, заедно со оние на домаќините – студентите на ФДУ. Прграмата на 32 издание на Скомрахи 2024 вклучува и изложба за ре-употреба на театарски „отпад“, колективна перформативна прошетка низ Скопје со Лабораторијата за просторно изведувачки практики „Градот како сцена“, панел дискусија, разговори по претставите и музички настани.
Парлалено на програмата, на ФДУ ќе се одвива и работилница за развој на колективен перформанс кој ќе биде изведен на последниот ден од средбите, а во чие создавање, покрај студентите на ФДУ ќе учествуваат сите учесници на Скомрахи, студенти од Факултетот за ликовна уметност, Факултетот за музичка уметност и Одделот за дизајн и инжинеринг на облека на Технолошко-металуршкиот факултет при УКИМ- Скопје, студенти од одделите Циркус и изведувачки уметности и Театрска педагогија на Академијата за уметност Фонтис од Тилбург, Холандија, како и неколку уметници од локалната дрег сцена.
Годинешните Скомрахи, целосно концепирани и програмирани од студентите на ФДУ, се инспирирани од колективното ослободување низ екстатичноста на Дионизиските церемонии. Иако припаѓаат на далечната историја Дионизиите се повеќе стануваат потребни како одговор на затвореноста, исклучивоста и насилството на денешниот свет. Наспроти нив студентите на Скомрахи повикуваат на здружување низ прегрнување на сите наши различности, посебности и противречности. И на колективно ослободување преку свечено заедништво.
Скомрасите ги повикуваат сите да се вклучат во „Дионизија сега“, започнувајќи од 1 ноември во Драмскиот театар – Скопје, со изведба на „Кралот Иби“ на Алфред Жари од студентите на ФДУ. Настаните на Скомрахи се отворени за публиката, со бесплатен влез, а целата програма е објавена на www.instagram.com/skomrahi и www.facebook.com/skomrahi. Средбите годинава се поддржани од ФДУ/УКИМ, Министерството за култура на РСМ и Europe House.
Култура
Почнаа читачките проби на претставата „Бог на колежот“
Почнаа читачките проби на претставата „Бог на колежот“ (копродукциски проект) по текст на светски познатата француска авторка Јасмина Реза, а во режија на Весна Петрушевска.
Станува збор за еден од најпоставуваните текстови на Реза, напишан во 2006 година, за кој добива и многубројни награди.
Режисерката Петрушевска го избира овој текст на оваа брутално црна комедија, која безмилосно ја разобличува современата елита, притоа користејќи иронија и сарказам за да предупреди на дволичноста на човечката природа.
Текстот изобилува со брилијантни дијалози и извонредна веродостојност на ликовите на два брачни пара, кои ги играат: Ѓорѓи Јолевски, Дарја Ризова, Симеон (Мони) Дамевски, Наталија Теодосиевa, а кавгата меѓу двете момчиња е причината родителите да ја преземат контролата врз нивните односи.
Односите стануваат сè понапнати, ситуацијата ескалира и се претвора во меѓусебни обвинувања и општо пресметување во сè поголеми размери. Паровите водат психолошка војна, а на виделина излегуваат и долго скриените несогласувања во двата брака.