Култура
Џијан Емин продолжува со европскиот музички поход: Патување низ епохите, од Бах до електроника со Тристано и Филхармонијата на Луксембург
Џијан Емин продолжува со европскиот музички поход: Патување низ епохите, од Бах до електроника со Тристано и Филхармонијата на Луксембург. Ова музичко доживување ќе започне со концертот за пијано и оркестар во Д мол од Ј.С.Бах, а ќе заврши со современа музика, вклучително авторски дела на Емин и Тристано, која ќе биде надополнета со користење на електроника и звучен дизајн.
Несекојдневно патување низ музичките епохи е најавено на концертот во Луксембург, под диригентско водство на нашиот Џијан Емин, со светски познатиот пијанист Франческо Тристано и Филхармонијата на Луксембург на 25 јануари во 19.30 часот. Ова музичко доживување ќе започне со концертот за пијано и оркестар во Д мол од Ј.С.Бах, а ќе заврши со современа музика, вклучително авторски дела на Емин и Тристано, која ќе биде надополнета со користење на електроника и звучен дизајн.

Концертот на Луксембург е уште еден од низата на Емин на европската сцена, по успешниот настап во Португалија на Џез фестивалот во Гимараеш, каде имаше авторски концерт на затворањето на престижниот фестивал заедно со симфонискиот оркестар на Гимараеш. На фестивалот во Гимараеш настапија светски имиња од џез сцената како Марија Шнајдер, Лео Вадада Смит, Крејт Таборн, Џеф Балард и др.
За Џијан Емин:
Џијан Емин е роден во Скопје. Тој е сестран музичар со големо музичко искуство. Од водач на хорнистите во Македонската филхармонија, до вешто свирење импровизирана музика или џез (на еден од многуте инструменти што ги владее), од диригирање на меѓународни оркестри до компонирање и аранжирање партитури за филм и театар, до свирење на гитара или клавијатури со рок групи, до продуцирање албуми и како уметнички директор на фестивали, Џијан блеска до крај, секогаш додавајќи скапоцен изворен глас и неспоредлива музикалност.
Како еден од водечките современи музичари од Македонија и регионот, Џијан исто така стекна голем авторитет низ целиот свет, како природен след кога станува збор за толку високо ниво на музицирање. Неговите соработници вклучуваат светски познати музичари како Дерик Меј, Хуан Аткинс, Џеф Милс, Франческо Тристано, а исто така и уметници добитници на Оскар и Греми како А.Р. Рахман, Курт Елинг, Френк Лондон, Малколм Бурн, Јан Банг, Арве Хенриксен Луис Бонила, Вилијам Паркер, Боб Стјуарт, Франческо Беарцати, Лука Акино, Џанлука Петрела, Фурплеј, Питер Херберт, Дамо Сузуки, „Ер“, Глорија Естефан, Рико Волшебникот (Дафт Панк), Рамбо Амадеус, Дарко Рундек, Кирил Џајковски, Архангел, Феми Кути, Влатко Стефановски…
Како диригент/продуцент на различни проекти неговата работа е претставена и изведена со Симфонискиот оркестар на Детроит, Симфонискиот оркестар на Мелбурн, Оркестарот L’amoureux – Париз, Симфонискиот оркестар Фландрија – Белгија, Македонската филхармонија, Оркестарот Регионален де Кан, Грузискиот Национален оркестар, Национален оркестар на Лорен, Белградска симфонија Оркестар, Симфониски оркестар Гимараеш и неодамна како главен диригент на Новиот џез оркестар од Скопје.
Тој беше витален дел од многу оркестри, вклучително и Белградската филхармонија, оркестарот No Borders, East West World Orchestra, F.A.M.E.S. Оркестар (како оркестратор и диригент) и многу други. Се појавува на десетици албуми, од кои на десетина како лидер. Има компонирано, оркестрирано и снимено музика за многу играни филмови, театарски претстави и безброј дела за реклами и слично.

За Франческо Тристано:
Додека беше во престижната њујоршка школа Џулијард, Франческо ги постави темелите на своите амбиции како толкувач на музиката на Бах: свиреше и ги сними концертите за пијано со неговиот ансамбл The New Bach Players. , како и снимените варијации Голдберг (кои се наоѓаат под малата етикета Accord). Набргу потоа, тој беше потпишан од француската издавачка куќа Infiné, каде што ги објави своите први плочи во комбинација со електроника и пијано: Not for Piano (2007), каде што создаде верзии на техно химни како The Bells на Џеф Милс или Strings of Life на Дерик Меј на пијаното; Auricle Bio On (2008), каде пијаното е замислено како семплер; и Idiosynkrasia (2010), во кои тој беспрекорно ја спои својата виртуозност на копчињата и неговата програмска вештина, усовршувајќи го својот концепт на „Piano 2.0“, каде што инструментот достигнува нова текстурална итерација преку употреба на компјутери.
Големиот скок на Тристано се случи во 2011 година, кога беше потпишан од Дојче Грамофон, со кој сними три програми инспирирани од неговото искачување како концертен пијанист со меѓународно признание. Првиот беше Бах/Кејџ (2011) – истражување на звучниот простор каде што музиката на Јохан Себастијан Бах и Џон Кејџ коегзистираа и покрај растојанието од три века: интерпункцијата на емоциите, потрагата по необични текстури, изненадувачкиот квалитет на серендипитниот. Снимено во студиото Planet E во Детроит – референтна точка за современото техно – Бах/Кејџ се обиде да создаде нова звучност за двајцата композитори од акустичната употреба на просторот.
На неговата трета плоча за Deutsche Grammophon, Scandale (2014), која ја сними со Алис Сара От, програмата беше заснована на пијано изведби на дела компонирани од Морис Равел, Николај Римски-Корсаков и Игор Стравински за легендарните (и некои можеби велат контроверзни) руски балети.
Во 2017 година, Франческо Тристано ја започна својата соработка со Sony Classical, фокусирајќи ги своите напори на издавање на сопственото дело во нова фаза како изведувач на снимање. Во неговиот најнов албум, Tokyo Stories (2019), тој и оддава почит на Јапонија и ги доловува атмосферите и искуствата акумулирани низ годините кога ја посетува земјата како уметник и се потопува во нејзината култура.

За Филхармонијата во Луксембург:
Луксембуршката филхармонија е основана во 1933 година како дел од радиодифузните активности на Радио Луксембург (РТЛ) и е јавно управувана од 1996 година.
Субвенционирана од Министерството за култура на Големото Војводство и финансиски поддржана од Градот Луксембург. Оркестарот е спонзориран од Banque de Luxembourg, BGL BNP Paribas и Mercedes-Benz. Од 2010 година, виолончелото „Le Luxembourgeois“, изградено од Матео Гофрилер е на располагање на оркестарот, благодарение на дарежливата поддршка од BGL BNP Paribas. Од сезоната 2022/23, една виолина од Џузепе Гуарнери филиус Андреае и една од Џенаро Гаљано се свири во оркестарот, великодушно позајмени од фондацијата Розмари и Хартмут Швиеринг.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Спроведени се значителни реформи во работењето во 2025 година, велат од Агенцијата за филм
Агенцијата за филм на прес-конференција презентираше дополнителни појаснувања поврзани со Конечниот ревизорски извештај на Државниот завод за ревизија (ДЗР) за финансиското работење на агенцијата заклучно со декември 2024 година, како и информации за тековните реформи што се спроведуваат под актуелното раководство.
„Во однос на објавеното соопштение од ДЗР и насловот „Слабости во работењето и неправилностите во Агенцијата за филм не се надминати и се повторуваат“, сметаме дека е важно да се појасни дека извештајот се однесува исклучиво на работењето до декември 2024 година, односно на период што претходи на актуелното раководство.
Формулацијата на насловот од соопштението на ДЗР, кој медиумите го презедоа, создаде впечаток дека констатираните состојби се однесуваат и на тековното работење на Агенцијата. Важно е да се појасни дека извештајот се однесува на ревизија на неколку избрани проекти и на период заклучно со 2024 година, што не ја одразува состојбата по спроведените реформи и активности реализирани во 2025 година“.
Ги цениме укажувањата на ДЗР, истакнуваат од агенцијата, кои како што велат, претставуваат солидна основа за натамошно унапредување на системите и процесите.
Прецизираат дека токму на тие реформи агенцијата активно работи уште од почетокот на 2025 година.
„Воспоставен е процес на целосна усогласеност на деловните книги со фактичката состојба, а во моментов се спроведува и детален попис на средствата, побарувањата и обврските, со што се обезбедува стабилно и транспарентно финансиско управување.
Активно се работи на изготвување на Стратегија за развој на филмската дејност, документ кој по повеќе години ќе обезбеди јасна визија, приоритети и долгорочни насоки за развој на секторот.
Во согласност со законските обврски и принципите на отчетност, новото раководство достави шестмесечен извештај за работењето до Владата на Република Северна Македонија, со што се демонстрира посветеност, отчетност и одговорно управување.
Во текот на 2025 година Агенцијата за филм реализира историски рекордна исплата во износ од 3.160.000 евра како финансиска поддршка за филмската дејност. Исплатата е реализирана кон вкупно 55 филмови и 36 фестивали. Истовремено, обврските за 2025 година, и покрај новите одобрени филмски проекти, се намалени за 20% во споредба со 2024 година, што укажува на зголемена финансиска дисциплина и подобрено планирање“.
Истакнуваат дека најголема новост е што агенцијата активно ја поддржува и кампањата за Оскарите на документарниот филм „Приказната за Силјан“ на Тамара Котевска, за што се издвоени 100.000 евра, со цел достојно претставување на нашата држава на најпрестижната филмска платформа во светот.
„Во изминатиот период вложивме големи напори да ја расчистиме институцијата од наследените административни заплеткувања и да воспоставиме нови, функционални принципи на управување. Нашата цел е едноставна — Агенцијата за филм да биде партнер и поддржувач на креативната заедница, а не пречка.
Како ново раководство, искрено се гордееме со успесите што македонскиот филм ги постигнува во 2025 година. Овој творечки подем е резултат на талентот и посветеноста на филмските автори, а наша задача е да создадеме стабилен, јасен и ослободен систем што ќе им обезбеди простор да творат слободно и креативно, притоа да бидат достојно поддржани“ – вели в.д директорот Сашко Мицевски.
Филмовите поддржани од Агенцијата бележат исклучителни меѓународни резултати. Филмот „Диџеј Ахмет“ на Ѓеорги М. Унковски од почетокот на годината до денес, ја претстави државата на над 70 меѓународни фестивали, освојувајќи 29 награди и признанија. Филмот „Мајка“ на Теона С. Митевска ја отвори официјалната селекција „Хоризонти“ на Фестивалот во Венеција, што претставува значаен успех за македонската кинематографија.
“Ова е патот по кој ќе продолжиме: поддршка, транспарентност, професионализам и создавање услови за нови филмски успеси. Веруваме во нашите автори и ќе направиме сè што е потребно за нивниот творечки потенцијал целосно да се реализира“ – заклучи Мицевски.
Култура
„Слугинките“ на Агнес Нокшиќи и ВР перформанс вечерва на МОТ
Текст и танц низ 15 сцени, вешто споени во кореографско – драмско дело кое ја има улогата на театарско огледало, во кое не само што ќе се огледаат „Слугинките“ на Жан Жане, туку режисерката Агнес Нокшиќи овозможува да се огледа и секој еден од публиката.
Приказната го истражува сложениот однос љубов-омраза помеѓу две слугинки, госпоѓа и господин. Заробени во циклуси на ропство и фантазија, слугинките копнеат по слобода, но остануваат врзани од своите желби и угнетувачката динамика на моќта.
„Текстот „Слугинките“ е избран поради сложените односи на моќ, желби и постојано менување на улогите, што отвора богат простор за истражување. Материјалот дозволува игра, претерување, промена на енергиите и слободно движење меѓу фикцијата и реалноста. Делото ја открива тенката линија меѓу сериозност и апсурд, создавајќи можност за продлабочена креативна работа и силна перформативна изразност“ – открива режисерката Нокшиќи.
Како и во животот, некои го користат своето страдање не како рана, туку како оружје, извртувајќи ја својата жртва во контрола, манипулирајќи, заплашувајќи – барајќи сочувство, а не покажувајќи никаква.
Во ова театарско огледало секој се одразува, па можеби некои ќе се препознаат себеси, а другите ќе погледнат настрана, а пак некои ќе откријат дека нивниот стисок никогаш не бил толку силен како што замислувале.
Претставата ќе се случи во МКЦ – клуб ресторан, а во неа играат Арбнора Адеми, Блендон Ахмети, Доника Ахмети и Агнес Нокшиќи.
Меѓудругото, вечерва на 50.МОТ ќе се одржи и ВР перформанс, проект на Нина Николиќ и Борјан Стојков, а во продукција на Ехо Анимато (Белград), LOOP (Атина) и Oyoun (Берлин), премиерно изведена во Берлин, мај 2025, спојувајќи ја технологијата и активизмот за преосмислување на театарот како простор за еколошка и емоционална поврзаност во рамките на проектот PROSPER кофинансиран од Европската Унија.
„Ехо од длабочината“ е имерзивен ВР перформанс што поетски ја истражува еколошката ранливост на Охридското Езеро – едно од најстарите езера во Европа, но и најбогато со биодиверзитет. Спојувајќи виртуелна реалност и жива перформативност, делото ја поканува публиката да нурне под површината во кревкиот подводен свет и да се замисли над односот меѓу човекот и природата. Создадена во рамки на меѓународна резиденција со осум уметници, изведбата обединува дигитална слика, звук и телесно раскажување приказни, поттикнувајќи емпатија и еколошка свесност. Перформансот завршува така што публиката ќе има можност да испрати лични пораки до граѓаните на Охрид, создавајќи симболичен мост на прекугранична солидарност.
Во него играат Саша Ханџиќ, Маја Зеќо и Благој Веселинов.
Култура
Гала концерт во Националната опера и балет со светски познатата оперска дива Инва Мула на 28 ноември
На сцената на Националната опера и балет на 28 ноември 2025 година, со почеток во 20.00 часот, ќе се одржи Гала оперски концерт на кој ќе настапи светски познатата оперска дива Инва Мула, заедно со Дешира Амети-Крлиу (сопран), Исмет Вејсели (тенор) и оркестарот на МОБ, под диригентската палка на Иван Еминовиќ, а во режија на Дејан Прошев.
Инва Мула, сопран е едно од најистакнатите имиња на современата оперска сцена. Родена во уметничко семејство во Албанија, таа многу рано го започнува своето музичко образование, истакнувајќи се како исклучителен вокален талент со лирска прецизност и емоционална длабочина. Во текот на својата блескава кариера настапувала на најпрестижните оперски сцени во светот, вклучувајќи ги Париската опера, Миланската Скала и Метрополитен опера, во соработка со врвни диригенти и режисери.
Нејзиниот уникатен и препознатлив глас ѝ донесе светска популарност и надвор од оперската уметност: таа го позајми својот глас за ликот на Дивата во култниот научно-фантастичен филм „Петтиот елемент“ (1997).
На програмата на концертот се вклучени избрани дела од оперската класика на Џузепе Верди, Лео Делиб, Џакомо Пучини, Жорж Бизе, Жак Офенбах и други автори.

