Култура
Џијан Емин продолжува со европскиот музички поход: Патување низ епохите, од Бах до електроника со Тристано и Филхармонијата на Луксембург
Џијан Емин продолжува со европскиот музички поход: Патување низ епохите, од Бах до електроника со Тристано и Филхармонијата на Луксембург. Ова музичко доживување ќе започне со концертот за пијано и оркестар во Д мол од Ј.С.Бах, а ќе заврши со современа музика, вклучително авторски дела на Емин и Тристано, која ќе биде надополнета со користење на електроника и звучен дизајн.
Несекојдневно патување низ музичките епохи е најавено на концертот во Луксембург, под диригентско водство на нашиот Џијан Емин, со светски познатиот пијанист Франческо Тристано и Филхармонијата на Луксембург на 25 јануари во 19.30 часот. Ова музичко доживување ќе започне со концертот за пијано и оркестар во Д мол од Ј.С.Бах, а ќе заврши со современа музика, вклучително авторски дела на Емин и Тристано, која ќе биде надополнета со користење на електроника и звучен дизајн.

Концертот на Луксембург е уште еден од низата на Емин на европската сцена, по успешниот настап во Португалија на Џез фестивалот во Гимараеш, каде имаше авторски концерт на затворањето на престижниот фестивал заедно со симфонискиот оркестар на Гимараеш. На фестивалот во Гимараеш настапија светски имиња од џез сцената како Марија Шнајдер, Лео Вадада Смит, Крејт Таборн, Џеф Балард и др.
За Џијан Емин:
Џијан Емин е роден во Скопје. Тој е сестран музичар со големо музичко искуство. Од водач на хорнистите во Македонската филхармонија, до вешто свирење импровизирана музика или џез (на еден од многуте инструменти што ги владее), од диригирање на меѓународни оркестри до компонирање и аранжирање партитури за филм и театар, до свирење на гитара или клавијатури со рок групи, до продуцирање албуми и како уметнички директор на фестивали, Џијан блеска до крај, секогаш додавајќи скапоцен изворен глас и неспоредлива музикалност.
Како еден од водечките современи музичари од Македонија и регионот, Џијан исто така стекна голем авторитет низ целиот свет, како природен след кога станува збор за толку високо ниво на музицирање. Неговите соработници вклучуваат светски познати музичари како Дерик Меј, Хуан Аткинс, Џеф Милс, Франческо Тристано, а исто така и уметници добитници на Оскар и Греми како А.Р. Рахман, Курт Елинг, Френк Лондон, Малколм Бурн, Јан Банг, Арве Хенриксен Луис Бонила, Вилијам Паркер, Боб Стјуарт, Франческо Беарцати, Лука Акино, Џанлука Петрела, Фурплеј, Питер Херберт, Дамо Сузуки, „Ер“, Глорија Естефан, Рико Волшебникот (Дафт Панк), Рамбо Амадеус, Дарко Рундек, Кирил Џајковски, Архангел, Феми Кути, Влатко Стефановски…
Како диригент/продуцент на различни проекти неговата работа е претставена и изведена со Симфонискиот оркестар на Детроит, Симфонискиот оркестар на Мелбурн, Оркестарот L’amoureux – Париз, Симфонискиот оркестар Фландрија – Белгија, Македонската филхармонија, Оркестарот Регионален де Кан, Грузискиот Национален оркестар, Национален оркестар на Лорен, Белградска симфонија Оркестар, Симфониски оркестар Гимараеш и неодамна како главен диригент на Новиот џез оркестар од Скопје.
Тој беше витален дел од многу оркестри, вклучително и Белградската филхармонија, оркестарот No Borders, East West World Orchestra, F.A.M.E.S. Оркестар (како оркестратор и диригент) и многу други. Се појавува на десетици албуми, од кои на десетина како лидер. Има компонирано, оркестрирано и снимено музика за многу играни филмови, театарски претстави и безброј дела за реклами и слично.

За Франческо Тристано:
Додека беше во престижната њујоршка школа Џулијард, Франческо ги постави темелите на своите амбиции како толкувач на музиката на Бах: свиреше и ги сними концертите за пијано со неговиот ансамбл The New Bach Players. , како и снимените варијации Голдберг (кои се наоѓаат под малата етикета Accord). Набргу потоа, тој беше потпишан од француската издавачка куќа Infiné, каде што ги објави своите први плочи во комбинација со електроника и пијано: Not for Piano (2007), каде што создаде верзии на техно химни како The Bells на Џеф Милс или Strings of Life на Дерик Меј на пијаното; Auricle Bio On (2008), каде пијаното е замислено како семплер; и Idiosynkrasia (2010), во кои тој беспрекорно ја спои својата виртуозност на копчињата и неговата програмска вештина, усовршувајќи го својот концепт на „Piano 2.0“, каде што инструментот достигнува нова текстурална итерација преку употреба на компјутери.
Големиот скок на Тристано се случи во 2011 година, кога беше потпишан од Дојче Грамофон, со кој сними три програми инспирирани од неговото искачување како концертен пијанист со меѓународно признание. Првиот беше Бах/Кејџ (2011) – истражување на звучниот простор каде што музиката на Јохан Себастијан Бах и Џон Кејџ коегзистираа и покрај растојанието од три века: интерпункцијата на емоциите, потрагата по необични текстури, изненадувачкиот квалитет на серендипитниот. Снимено во студиото Planet E во Детроит – референтна точка за современото техно – Бах/Кејџ се обиде да создаде нова звучност за двајцата композитори од акустичната употреба на просторот.
На неговата трета плоча за Deutsche Grammophon, Scandale (2014), која ја сними со Алис Сара От, програмата беше заснована на пијано изведби на дела компонирани од Морис Равел, Николај Римски-Корсаков и Игор Стравински за легендарните (и некои можеби велат контроверзни) руски балети.
Во 2017 година, Франческо Тристано ја започна својата соработка со Sony Classical, фокусирајќи ги своите напори на издавање на сопственото дело во нова фаза како изведувач на снимање. Во неговиот најнов албум, Tokyo Stories (2019), тој и оддава почит на Јапонија и ги доловува атмосферите и искуствата акумулирани низ годините кога ја посетува земјата како уметник и се потопува во нејзината култура.

За Филхармонијата во Луксембург:
Луксембуршката филхармонија е основана во 1933 година како дел од радиодифузните активности на Радио Луксембург (РТЛ) и е јавно управувана од 1996 година.
Субвенционирана од Министерството за култура на Големото Војводство и финансиски поддржана од Градот Луксембург. Оркестарот е спонзориран од Banque de Luxembourg, BGL BNP Paribas и Mercedes-Benz. Од 2010 година, виолончелото „Le Luxembourgeois“, изградено од Матео Гофрилер е на располагање на оркестарот, благодарение на дарежливата поддршка од BGL BNP Paribas. Од сезоната 2022/23, една виолина од Џузепе Гуарнери филиус Андреае и една од Џенаро Гаљано се свири во оркестарот, великодушно позајмени од фондацијата Розмари и Хартмут Швиеринг.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Во Чифте амам се отвора ретроспективната изложба „Рефлексии“ посветена на Ратка и Димче Протугер
Атриум го најавува отворањето на ретроспективната мултимедијална изложба насловена „Рефлексии“, во Националната галерија – Чифте амам, на 20 декември, со почеток во 19 часот. Изложбата нуди продлабочен поглед кон животот и творештвото на непокорните брачни другари – партизанката и авторка Ратка Ковачева Протугер и ликовниот уметник Димче Протугер.
Од уметничката продукција посочуваат дека изминатата година реализирале истражувачки и продукциски процес со цел да ја споделат слоевитоста на наследството што Ратка и Димче, како припадници на една будна генерација, им го оставиле на сите нас.
Историчарката на уметност и кураторка Јованка Попова, за изложбата напиша:
„(…) Во меѓусебните траектории на Ратка и Димче Протугер се открива двојство кое не може да се сведе само на биографија. Нивниот животен и уметнички пат се одвива како паралелен запис на две форми на отпор: борбата за политичка слобода и борбата за уметничка автономија.
Ратка, партизанка и активистка, учествува во материјалната и моралната изградба на слободата – онаа што се освојува со чин, со движење, со колективна жртва.
Димче, сликар и педагог, ја практикува слободата како метод: како постојано отфрлање на догмата, на дисциплинарниот код на социјалистичкиот реализам, на стереотипот на уметникот како идеолошко знаме.“
Од Атриум, покрај поканата за заедничко чествување на делото на Ратка и Димче Протугер, во сабота, со почеток во 19 часот, во Чифте амам, упатуваат и огромна благодарност до блиските семејства, потомците и пријателите кои придонеле за реализацијата на изложбата: Милчо Протугер со семејството, Невенка Протугер со семејството, Воденка Протугер Тошевска со семејството, Брезица Тошевска, Росица Тошевска, Владимир Лазаревски со семејството, Мила Протугер со семејството, Илија Трајковски со семејството, Камелија Пророчиќ, Стефан Миновски, Јованка Попова и Соња Абаџиева Димитрова.
Истражувачки тим:
Ива Рајчевска, Дино Чупевски, Матеј Лазаревски
Проектен тим:
Дино Чупевски, Ива Рајчевска, Веда Ивановска, Деспина Ралевска
Авторки на текстови во публикацијата:
Јованка Попова, Соња Абаџиева Димитрова, Воденка Протугер Тошевска
Одговорна уредничка на публикацијата:
Ива Рајчевска
Соработничка во уредништвото на публикацијата:
Веда Ивановска
Дизајнерка на постер:
Ива Јованова
Фотографија:
Александра Костадиновска
Видео:
Исток Чаповски
Проектот е поддржан од Министерството за култура и туризам на Република Македонија и Контура, на чии претставници им се заблагодаруваме за придонесот и поддршката.
Изложбата ќе биде отворена до 27 декември.
Култура
„Лилјакот“ од Јохан Штраус II на сцената на МОБ на 23 и 26 декември
Во празничниот декемвриски репертоар, Националната опера и балет најавува две изведби на оперетата „Лилјакот“ од Јохан Штраус II, кои ќе се одржат на 23 и 26 декември 2025 година со почеток во 19.30 часот. Ова ремек-дело, кое ја освои публиката уште со својата премиера, повторно ќе блесне на големата сцена на МОБ.
Диригент на изведбите е Бисера Чадловска, режијата е на Љупка Јакимовска, сценографијата на Марија Ветероска, костимографијата на Марија Пупучевска, кореограф е Саша Евтимова, хор мајстор е Јасмина Ѓоргеска, а концерт мајстор е Климент Тодороски, светло-дизајн е Милчо Александров.
Во солистичката екипа на настапуваат: Васко Здравков, Јане Дунимаглоски(23.12.) / Благој Нацоски(26.12.), Биљана Јосифов, Нада Талевска, Соња Пендовска Мадевска, Драган Ампов, Христијан Антовски, Марјан Николовски, Александра Лазаровска Василевски, Тихомир Јакимовски, заедно со хорот, оркестарот и балетскиот ансамбл на МОБ.
„Лилјакот“ е ремек-дело на „кралот на валцерите“ Јохан Штраус II, создадено во 1874 година. Оваа брилијантна оперета претставува маестрална комбинација на љубовни интриги, недоразбирања и комични ситуации, сместени во блескавиот виенски свет на валцери, балови и маскенбали. Штраус со својата непресушна музичка инвентивност и елегантна оркестрација создава партитура исполнета со валцери и арии кои зрачат со духовитост, шарм и живост. „Лилјакот“ е вистинска прослава на радоста, убавината и ведрината на животот – дело што повеќе од еден век ја воодушевува публиката ширум светот и останува вечен симбол на виенскиот шарм и музичката магија.
Култура
Распишан конкурсот за наградата „Роман на годината“ за 2025 година
Фондацијата за унапредување и промоција на културните вредности „Славко Јаневски“ го распиша годинашниот конкурс за наградата „Роман на годината“ за 2025 година, кој ќе трае од 15 декември годинава до 15 јануари 2026 година.
Право на учество имаат романите кои за првпат се објавени на македонски јазик во 2025 година. Kандидатите се обврзани да достават по пет примероци од романот кои не се враќаат, во просториите на Друштвото на писателите на Македонија (ул. „Максим Горки“ бр. 18, Скопје) секој работен ден од 9 до 15 часот или по пошта на адреса на Фондацијата, бул. „Кузман Јосифовски Питу“ 19/6-40, Скопје.
Пожелно е и доставување на романи во електронска верзија на адресата: [email protected]
Наградата „Роман на годината“ се состои од паричен износ од 150.000 денари, статуетка и плакета. Одлуката за добитникот на наградата петчлената жири-комисија е обврзана да ја донесе најдоцна до 15 март 2026 година и да ја објави на прес-конференција.
Наградата „Роман на годината“ годинава ќе се додели 27-ти пат.
Романот „Светот што го избрав“ на Калина Малеска („Или-или“, 2024) е лауреатот на наградата „Роман на годината“ за 2024 година.

