Култура
Алаѓозовски во Гдањск: Национализмот и авторитаризмот – главни ризици за заедничката европска иднина
Министерот за култура, Роберт Алаѓозовски, вчера во Гдањск, Република Полска, беше еден од главните излагачи на 6. Европски форум на тема „Европа – поглед кон иднината“, кој го организираше Европскиот центар за солидарност и Градот Гдањск од 28 до 30 мај. Тој вчера оствари средби и со градоначалникот на Гдањск, Павел Адамович, како и со иконата на демократијата, легендарниот водач на Солидарност, нобеловец и поранешен претседател на Полска, Лех Валенса, на која разговараа за актуелните состојби во Македонија и регионот и глобалните политички и демократски предизвици.
На 6. Европски форум на тема „Европа – поглед кон иднината“, кој се одржа во Гдањск изминатите два дена, учествуваа истакнати политичари, активисти, граѓански организации, стручњаци и културни работници од цела Европа. Министерот Алаѓозовски, кој на покана на Европскиот центар за солидарност и Градот Гдањск учествуваше на настанот и беше еден од главните говорници на конференцијата, во своето излагање пред присутните истакна дека национализмот и авторитаризмот се главни ризици за заедничката иднина на Европа.
„Таквите тенденции се видливи и во многу земји на ЕУ. Недостигот на политички одговори и решенија од областа на економијата, вработувањето, животниот стандард, животната средина итн., обично се компензира со разгорување на националистичките наративи, изолационизмот и поттикнување страв и омраза од и кон „другиот” (страв од различна политичка идеологија, различна етничка припадност, религија, страв од имигранти, Русија, Кина, САД …). Во јавната дискусија доминира во јазикот на немилост, на навреди и страв. Овој јазик не прави никакви чекори напред, туку останува тесен и згрчен. Ние сме заглавени во јазикот на стравот и ограниченоста, јазик кој не ја признава политиката на пријателство, туку политика на кадифена но постојана војна и вонредна состојба. Овој јазик не може да „произведе” слободна мисла, слободни слики – само произведува јами исполнети со жив песок на бесмислени политики во кои се давиме“, оцени Алаѓозовски, објаснувајќи ги неговите тези низ примерите од авторитарното владеење во Македонија во последната деценија.
Заедничката иднина на Европа, Алаѓозовски ја гледа во интензивната меѓусекторска соработка – хоризонталната соработка и интеграцијата на културата со другите секторски стратегии, како неизбежни за културниот развој и социјалната кохезија. „Поддршката и промоцијата на културната разновидност и разновидноста на културното изразување, културниот плурализам, поддршката и промовирањето на меѓукултурниот дијалог, институционалната размена и градење на капацитетите, активното граѓанство, развојот на публиката, решавање на проблемите на недозволена трговија со културни добра, авторските права и сл., се предизвици кои нè доближија во заедничка соработка во насока на придонес кон развојот на нашиот регион и Европа како една целина“, порача Алаѓозовски.
Пред настапот на конференцијата, министерот Алаѓозовски оствари срдечна средба и со градоначалникот на Гдањск, Павел Адамович, некогашен истакнат студентски лидер кој е речиси 2 децении и 4 мандати ја добива довербата на граѓаните на овој европски политички, активистички и културен центар.
Адамович и Алаѓозовски изразија задоволство од одличните македонско – полски релации, а разговараа и се заложија за остварување конкретна соработка, особено во културната размена и интензивирање на регионалната балканско – балтичка културна соработка.
На маргините на конференцијата министерот Алаѓозовски оствари средба и со Лех Валенса, поранешен претседател на Република Полска, добитник на Нобеловата награда за мир и водач на демократските промени во оваа земја во 80-тите и 90-тите години.
Алаѓозовски го запозна со актуелната политичка ситуација во Македонија, демократските промени кои се случија пред една година и чекорите на новата влада во насока на консолидација на демократските процеси и враќање на земјата кон евро-атланските интеграции. Валенса се интересираше за деталите околу решавањето на спорот со името и развојот на добрососедските односи. Тој ги поздрави напорите на Република Македонија да стане дел од НАТО и ЕУ и рече дека Европската Унија мора да го обедини целиот Европски Регион, да развие поблиски односи со САД доколку сака да ги преброди успешно предизвиците на глобализацијата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Изложба на колажи и графики од Ивана Мојсовска-Головска и Ема Димовска во Скопје
Изложба на колажи и графики од Ивана Мојсовска Головска и Ема Димовска во Скопје организира Културно-информативниот центар – Скопје.
„Room 93“ — Ивана Мојсовска Головска
Во интимниот свет на серијата колажи на Ивана Мојсовска Головска, просторот станува и засолниште и замка – псохолошки простор во кој фигурата ја преиспитува сопствената присутност. Во овие надреални сцени, блискоста и изолацијата се две лица на истата желба за поврзување. Свет што се шири до бесконечност, но во себе носи клаустрофобија.
Ивана Мојсовска Головска (р. 1993) е визуелен уметник чиј експресивен и експериментален пристап го дефинира нејзиното творештво. Дипломира и магистрира на Факултетот за ликовни уметности во Скопје, на отсек сликарство, каде што и денес живее и работи како независен уметник.
Нејзината практика опфаќа различни медиуми — сликарство, колажи, фотографија, инсталациja и сценографиja — преку кои таа често ја прикажува човечката емоционална комплексност во современиот свет. За неа, уметноста е начин за соочување со суровите и длабоко лични вистини на постоењето; нејзините дела ги изразуваат овие емоции преку апстрактни и експресивни форми, интензивирајќи ги чувствата на изолација и одвоеност. Во последните неколку години, Мојсовска го насочува своето внимание кон колажот — медиум што го истражува како простор на интимност, фрагментација и современа осаменост.
До сега има реализирано пет самостојни изложби, и има учествувано на повеќе од дванаесет групни изложби.
Награди:
2017 – „Четирите Мајстори на Модернизмот“, Галерија ФЛУ, Скопје
2023 – „The New Balkan Artistic Generation“, Osten Art Festival
„Which Self Ate Which Self“ — Ема Димовска
Серијата графики на Ема Димовска претставува визуелен запис на внатрешен процес во кој мислата се дели, набљудува и распаѓа. Формата не опишува, туку го анализира мигот на сопственото губење. Линијата и зборот делуваат како две свести што се одвојуваат и повторно се проголтуваат една со друга, создавајќи простор на постојано преклопување.
Делата ја откриваат тензијата меѓу субјектот што создава и субјектот што е предмет на сопствено испитување. Таму, во меѓупросторот помеѓу волјата и распадот, уметноста се појавува како доказ дека секое „јас“ е процес, а не форма.
ЕМА ДИМОВСКА (1994, Охрид). Дипломирала на Факултетот за ликовни уметности во Скопје (2019), оддел графика. Ја добила наградата за најуспешно графичко дело на изложбата „Студентска графика – Драгутин Аврамовски-Гуте“ (2016). Учествувала на неколку групни изложби во земјава и странство.
Изложбата ќе биде отворена до 08.11.2025 година.
Култура
Промоција на „Приказничар“ од Жарко Кујунџиски во Градската библиотека во Скопје
В среда (29 октомври) во 19 часот во Градската библиотека „Браќа Миладиновци“ ќе биде промовирана збирката раскази „Приказничар“ од Жарко Кујунџиски, добитник на наградата „Стале Попов“ за најдобро прозно остварување според Друштвото на писателите на Македонија во 2025 година. Модератор и промотор е Александра Јуруковска, а фрагменти од делото ќе чита актерот Андреј Серафимовски.
-Расказите на Жарко Кујунџиски се раскошно славење на приказната. Без разлика дали станува збор за приказни раскажани во прво лице или низ перспективата на сезнаечки наратор, овие текстови ги користат многубројните можности на расказот како форма, богато поигрувајќи си со неговите потенцијали – подвлекува Владимир Јанковски за збирката раскази „Приказничар“ која е во издание на Антолог.
Жарко Кујунџиски (1980) е писател и издавач. Дипломирал во 2003, а подоцна и магистрирал на Катедрата за општа и компаративна книжевност во Скопје. Бил колумнист во дневните весници „Утрински весник“ и „Дневник“, основач и уредник на електронското списание „Репер“ (www.reper.net.mk), копирајтер во маркетинг-агенција и прес-координатор на Филмскиот фестивал „Браќа Манаки“. Сопственик е на издавачката куќа „Антолог“ од Скопје. Автор е на 13 книги. Неговиот расказ „Кога се губат очилата“ е дел од реномираната антологија „The Best European Fiction“ 2013. „Spectator“ е прв дебитантски роман во современата македонска книжевност со осум изданија и досега е објавен на полски и на српски јазик. „Америка“ е објавен на италијански јазик. Романот „Сфинга на гневот“ бил македонски претставник за наградата „Балканика“ во 2021 година. Добитник е на неколку книжевни награди како и на една награда за глума. Член е на Друштвото на писатели на Македонија и на македонскиот ПЕН-центар.
Настанот е дел од традиционалните активности на Библиотеката за претставување и промоција на делата наградени од ДПМ.
Култура
Изведбата на оперетата „Лилјакот“ од Јохан Штраус II ќе се одржи на 28 октомври на големата сцена на МОБ
По успешната премиера на оперетата „Лилјакот“ од Јохан Штраус II, која предизвика одличен прием кај публиката и бурни аплаузи, Националната опера и балет ја најавува следната изведба на ова ремек-дело, што ќе се одржи на 28 октомври 2025 година со почеток во 20.00 часот на големата сцена на МОБ.
Диригент е Бисера Чадловска, режијата е на Љупка Јакимовска, сценографијата на Марија Ветероска, костимографијата на Марија Пупучевска, кореограф е Саша Евтимова, хор мајстор е Јасмина Ѓоргеска, а концерт мајстор е Верица Ламбевска, светло-дизајн е Милчо Александров.
Во солистичката екипа настапуваат: Васко Здравков, Дејан Стоев, Злата Тошевска Димовска, Ана Ројдева, Николина Јаневска, Кристијан Антовски, Невен Силјановски, Марјан Николовски, Јаворка Витанова и Тихомир Јакимовски, заедно со хорот, оркестарот и балетскиот ансамбл на МОБ.
„Лилјакот“ е ремек-дело на „кралот на валцерите“ Јохан Штраус II, создадено во 1874 година. Оваа брилијантна оперета претставува маестрална комбинација на љубовни интриги, недоразбирања и комични ситуации, сместени во блескавиот виенски свет на валцери, балови и маскенбали. Штраус со својата непресушна музичка инвентивност и елегантна оркестрација создава партитура исполнета со валцери и арии кои зрачат со духовитост, шарм и живост. „Лилјакот“ е вистинска прослава на радоста, убавината и ведрината на животот – дело што повеќе од еден век ја воодушевува публиката ширум светот и останува вечен симбол на виенскиот шарм и музичката магија.

