Култура
Велигденски концерт со грандиозната „Голема миса“ во Це-мол од генијалниот Моцарт

Во среда, со почеток во 20 часот, оркестарот на Македонската филхармонија ќе го одржи својот Велигденски концерт насловен „Per Aspera ad Astra“ („Низ трње до ѕвездите“). На концертот за првпат ќе биде изведена „Голема миса“ во це-мол, вокално –инструментално ремек-дело на Волфганг Амадеус Моцарт. Диригентка е Ребека Тонг од Индонезија, а како солисти ќе настапат сопранистките Милена Арсовска и Гонца Богоромова Краповски, тенорот Благој Нацоски и басот Игор Дурловски. Настапува и хорот „Едикт“ од Ниш.
Маестра Ребека Тонг е матичен диригент на Симфонискиот оркестар на Џакарта и уметнички директор на Ансамблот за современа музика во Џакарта. За време на студиите работела како асистент во Филхармонискиот оркестар на Би-би-си и со Кралскиот филхармониски оркестар на Ливерпул. Соработувала и со „Манчестер камерата“. Во сезоната 2020/21 година дебитирала со Оркестарот на Париз, Францускиот оркестар на Националната опера, Оркестарот „Моцарт“ од Париз… Во 2019 година ја добива наградата „Таки“, која ѝ овозможува блиска соработка со американската диригентка Марин Алсап. Соработувала со гудачкиот квартет „Great Wall“, Џеси Чанг, Џеф Тајер, Челси Пен. „Џакарта пост“ ја нарече „предводник на индонезиската класична музика“. Репертоарот на Тонг опфаќа симфониска, оперска и камерна музика. Посетувала мастеркласи кај ментори како сер Марк Елдер, Марк Шанахан, Кларк Рандел, Марк Херон, Нил Варон… Магистрирала оркестарско диригирање кај проф. Марк Гибсон, на Музичкиот конзерваториум во Синсинати, САД.
Гонца Богоромова Краповски е уметница која своите достигнувања успешно ги афирмира на домашната и меѓународната концертна сцена како една од најистакнатите вокални уметници од помладата генерација на солисти во нашата земја. Има активна и сестрана кариера како солист, педагог и камерен музичар. Како изведувач, таа остава силен впечаток со обемот на репертоарот кој вбројува дела од периодот на барокот, класицизмот, романтизмот и современата музика на 21 век, и важи за сопран со софистициран уметнички израз и исклучителна вокална техника.
Настапува со Македонската филхармонија, Камерниот оркестар од Минхен, оркестарот на Државната опера од Пловдив и оркестарот на Македонската опера и балет. Настапува со исклучителните пијанисти како Милица Шкариќ, Марија, Вршкова, Елена Атанасовска, Милен Станев, Вјара Шуперлиева, Димитри Василакис … Посветена на концертната дејност, таа е уметник која настапува на сите реномирани фестивали во земјава: „Скопско лето“, „Есенски музички свечености“, „Златна лира“, „ДММ“, а на 61-то издание на фестивалот „Охридско лето“ го остварува своето концертно деби каде заедно со ансамблот „Алтус“ беше изведена светска премиера на дела од композиторскиот опус на Панде Шахов. Со настапите на 62-то и 64-то издание на фестивалот „Охридско лето“, Богоромова се потврдува како уметник со голем афинитет кон современото македонско музичко творештво.
Одликувана како „претставник на младата генерација на квалитетни пејачи“ со „блескаво чист глас“, македонската сопранистка Милена Арсовска ја започна својата кариера на многу млада возраст во Македонската национална опера. Дипломира на Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“, Факултет за музичка уметност во Скопје, со диплома за музика cum laude и магистрира на МУК, Универзитетот за музика и изведувачки уметности во Виена. Студиите ги продолжува со учество на мастер класи кај реномирани пејачи како Мариела Девиа, Красимира Стојанова, Клаудија Виска и Илко Начев. Милена Арсовска ја започна својата сезона 2024/25 со голем успех како солист во 2-те прекрасни дела, Втората симфонија на Малер и Миса Солемнис од Бетовен со Националниот синфониски оркестар во Богота. Оваа сезона таа дебитира и во “La Boheme” како гостин на Театарот Вилки в Лоџи во улогата на Музета. На почетокот на новата година таа дебитира на Новогодишен гала концерт со Синфониски оркестар на Сицилија во Палермо. Нејзините ангажмани во театарот Мајнфранкен во Вурцбург оваа сезона ги вклучуваат улогите на Глауче во “Медеа”, Софи Шол во “Белата роза” и Микаела во “Кармен”.
Благој Нацоски е нашиот најпознат тенор во светот. Особенo ценет за неговиот префинет стил при изведбите и извонредната музикалност, Нацоски во изминатите години бележи огромни успеси во Миланската скала, Њујорк, Токио, Париз, Парма, Бангкок, Макао, Неапол, Валенсија… Кариерата на Нацоски започнува во 2003 со настапот на сцената на Римската опера (Teatro dell’Opera di Roma), како прв Македонец што воопшто настапил во оваа престижна оперска куќа. Од таму неговата кариера рапидно се шири низ целиот свет, настапувајќи во најпрестижните театри како „Сан Карло“ во Неапол, „Реџо“ во Парма, Операта во Каљари, „Верди“ во Трст, „Карло Феличе“ во Џенова, Операта во Сасари, Цирих Опернхаус, Баварската државна опера од Минхен, Операта во Франкфурт, Државната опера во Штутгарт, Кралската опера „Ла Моне“ во Брисел, Канадската опера во Торонто, Операта во Сиетл, Националната опера во Прага, Операта во Лимож, Гран театарот во Екс Ан Прованс, Театарот Бунка Каикан во Токио, Сантори хол во Токио, Рјутопиа центарот во Ниигата, Национална опера во Варшава, Градскиот театар во Клагенфурт, Националната моравска опера во Острава, како и Фестивалите во Салцбург, Мишколц и Халвил, пеејќи главни тенорски ролји. Нацоски има снимено неколку ДВД, и тоа Сонот на Скипион за Дојче грамофон и Аријадна на Наксос за ТДК и ЦД на Лучија од Ламермур за Динамик, Ромео и Јулија заедно со Андреа Бочели за ДЕККА, Зенобија во Палмира за Бонџовани и Те Деум од Флавио Колусо за МР Класикс, Блу-Реј од претставата Турандот од Миланска скала повторно за ДЕККА.
Игор Дурловски дипломирал на Факултетот за музичка уметност во Скопје и ја завршил својата магистратура со највисока оценка – cum laude. Дурловски дебитирал во 1999 година во Македонската опера, каде што учествувал во повеќе од 20 премиерни продукции. Неговото меѓународно деби било во Виенската камерна опера (Wiener Kammeroper) во улогата на Нонакур во „Il cappello di Paglia di Firenze“ од Нино Рота, по што следеле улогите на Плутон во „Ballo delle Ingrate“ и Плутоне во „Euridice“. Во сезоните 2009 – 2011 настапувал во бројни продукции во Државниот театар во Касел (Staatstheater Kassel). Во 2013 година дебитирал во Операта во Лајпциг (Leipziger Opera) како Грома/Крал на самовилите во „Die Feen“ од Вагнер, а истата година настапил и на Бајројтскиот фестивал (Bayreuth Festspiele). Во 2014 година дебитирал во Линцер Ландестеатар (Linzer Landestheater) во улогата на Зарастро во нова продукција на „Волшебната флејта“ („Die Zauberflöte“). Во 2015 година настапил во Државниот театар во Штутгарт (Staatstheater Stuttgart) во улогата на Аницето во „Berenike“. Во 2016 година дебитирал во улогата на Тимур во „Турандот“ во Макао, Кина, а во 2017 година настапил во Операта во Хонгконг со „Аида“. Здружението на македонски композитори му ја додели наградата „Георги Божиков“. Исто така, бил лауреат на меѓународниот натпревар „Jeunesses Musicales“ во Белград.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Актерката Снежана Коневски -Руси е добитник на наградата за животно дело на МТФ „Војдан Чернодрински“, Прилеп

По предлогот на НУ РСМ Македонски народен театар, наградата за животно дело на МТФ „Војдан Чернодрински“ за оваа 2025 година ѝ е доделена на Снежана Коневски-Руси (1952), актерка.
Снежана Коневски-Руси, легенда на македонскиот театар, филм и култура, повеќе од пет децении е дел од театарскиот филмски репертоар во земјава. Нејзината актерска кариера низ децении тивко и непрекинато ниже широк дијапазон на ликови на сцената на МНТ и на други сцени. А со самото тоа се огледува и се документира и голем дел од општата историја на театарот и на филмот во земјава. Нејзината кариера во бројки изгледа вака: 48 театарски улоги, 10 улоги во серии и во филмови и 20 режии и асистенции на режија.
Тука се и активностите како сценарист и водител на голем број детски музички фестивали, синхронизација на неброени цртани филмови и ТВ-проекти, образовни и контактни емисии и сл. Творец е и на голем број проекти за деца (од предучилишна и училишна возраст), позајмува гласови на ликови во серии за возрасни и за деца, реализатор е на голем број специјални програми на НВО и долгогодишен соработник на ФААТ и ДАФ, Кочани, како селектор, член на жири-комисија и уметнички директор, како и спикер-водител и член на голем број емисии од музички, забавен и водителски карактер и на Детската радиодрама во РТС. Постојаноста на сцената, одличната дикција, како нејзин клучен адут и секогаш убедливата актерска вештина ја прават Снежана Коневски-Руси една од најквалитетните актерки кај нас, секогаш барана од колегите режисери.
Прецизна е, докрај посветена на ликот и на неговото место во целото дејствие. Лесно и добро го наоѓа и го промислува секој код/знак што го носи ликот и со убедлива актерска вештина знае искреираниот (неретко комплициран) лик да го пренесе на лесно разбирлив, интелектуален начин пред публиката. Она што посебно ја истакнува од плејадата актери од највисок ранг е јасното говорење на текстот и прецизно (како со нож) изразената дикција.
Снежана Коневски-Руси искажува/прикажува чист сценски говор за да може секој јасно да ги чуе секој збор и значењето на текстот, на начин на говор што „везе“ на сцената и што треба да го има секој актер. Вредноста и посветеноста на Снежана Коневски-Руси кон театарот се забележани и се наградени од стручните театарски и театролошки лица.
Ги добива наградите: награда на МТФ „Војдан Чернодрински“ – Прилеп за најдобро актерско остварување за улогата на Маргарита во претставата „Ричард Трети“, 1991 г.; наградата „13 Ноември“ на Град Скопје за повеќегодишни значајни остварувања во областа на драмската уметност, 1992 г.; награда на МТФ „Војдан Чернодрински“ – Прилеп за епизодната улога на Слепата девојка во претставата „Крчма под зеленото дрво“, 1976; и награда на весникот „Млад Борец“ за најуспешен млад актер за улогата на Девојката во претставата „Димна Јуда, град градила“ и за монодрамата „Ана Франк”, 1974 г.
Култура
„Перото на Кочиќ“ за 2025 му е доделено на македонскиот поет Христо Петрески

Фондацијата „Петар Кочиќ“ Бања Лука – Белград ја додели престижната награда Перото на Кочиќ за 2025 година на македонскиот писател и поет Христо Петрески за книгата „Обратна (филозофија на полжавот)“, објавена во издавачката куќа „Македонија презент“ од Скопје.
Одлуката за наградата била донесена едногласно од жирито во состав: Никола Вуколиќ (претседател), Миљенко Јерговиќ и Младен Весковиќ (членови), истакнувајќи дека збирката поезија на Петрески претставува моќно поетско дело кое комбинира симболизам, филозофски размислувања и јазична прецизност.
„Оваа книга не е само збирка на поетски текстови – тоа е мозаик од интимни исповеди, општествена критика, антрополошки набљудувања и егзистенцијални прашања. Петрески пишува едноставно, но длабоко, често преку народна мудрост и лирска филозофија“, изјавува претседателот на жирито, Никола Вулолиќ.
Петрески, кој е роден во 1957 година во Крушево, се смета за еден од најзначајните современи македонски писатели. Тој е автор на бројни книги и добитник на голем број книжевни награди и признанија. Во збирката „Обратна (филозофија на полжавот)“, како што е наведено од страна на жирито, поетот се занимава со темите на моралните дилеми, секојдневните трауми, надежта и самоиспитувањето, со критика на општествената рамнодушност и слабостите.
Култура
14 претстави на програмата на 59. МТФ „Војдан Чернодрински“

Aктерите Соња Михајлова, Снежана Конеска-Руси и Гоце Тодоровски ќе ја добијат наградата за животно дело.
Девет претстави во официјална и пет во независна програма се селектирани за програмата на 59. МТФ „Војдан Чернодрински“ во Прилеп, што ќе се одржи од 6 до 13 јуни. Фестивалот ќе се одржи под мотото „Смеј се и осмели се“. Уметничкиот директор на фестивалот, Ана Стојаноска денеска ја објави програмата за претстојниот фестивал.
Собранието на фестивалот, на денешната средба ги избра и наградените за животно дело. Тоа се актерите Соња Михајлова, Снежана Конеска-Руси и Гоце Тодоровски.
За ова издание на фестивалот, од одгледаните претстави (и во институционалните театри и од независната продукција) се воспостави или се наметна впечатокот дека доминираа претстави во кои може да се препознаат ставот на режисерот и потребата да се создава автентична театарска продукција. На репертоарите во македонските театри повторно може да се забележи разногласие во однос на изборот и стилот на театарската продукција, стои во експликацијата на Стојаноска.
Претстави во официјалната селекција се:
„12“ според мотивите на „12 гневни луѓе“ од Реџиналд Роуз, во режија на Синиша Евтимов, продукција на Македонски народен театар, „Парови“ од Ана Ристоска-Трпеноска, во режија на Ивана Ангеловска, продукција на Драмски театар – Скопје, „Ричард Трети“ од Вилијам Шекспир, во режија на Куштрим Бектеши, продукција на Албански театар – Скопје, „Слепци“ од Морис Метерлинк и според „Погубни идентитети“ од Амин Малуф, во режија на Ќендрим Ријани, продукција на Турски театар − Скопје, „Црно семе“ од Ташко Георгиевски, во режија на Андреј Цветановски, продукција на Народен театар − Битола, „Бура“ од Вилијам Шекспир, во режија на Џон Блондел, продукција на Народен театар „Војдан Чернодрински“ − Прилеп, „Рацин“, драматург Сашо Димоски, во режија на Дејан Пројковски, продукција на Народен театар „Јордан Хаџи Константинов-Џинот“ − Велес, „Сите прекрасни нешта“ според монодрамата на Данкан Мекмилан, од Ана Ристоска-Трпеноска, во режија на Нела Витошевиќ, продукција на Народен театар – Штип, „Пар-распар“ од Нил Сајмон, во режија на Нина Николиќ, продукција на Театар Комедија − Скопје.
Претстави од независна продукција:
„Вампири“ − театарска минијатура за вампирите во театарот, во режија на Милош Б. Андоновски, продукција на „Театар за сите“ − Скопје „Снег“ од Максанс Фермин, во режија на Зоја Бузалковска, продукција на „Штрих“ − Скопје, „Сите најубави нешта“ според Данкан Мекмилан, во режија на Дејан Пројковски, изведба Игор Ангелов, продукција на „ОХО продукција“, „Казабалкан“ од Горан Стефановски, во режија на Дамјан Костовски, продукција на Здружение за развој на театарска продукција „Оска“ − Скопје, „Ла Магбет“ според Шекспир, во режија на Шенај Мандак, во изведба на Хакан Даци, продукција на „Хибрид“ – Скопје.
За фестивалските награди и годинава ќе одлучува меѓународно жири, во состав: Нела Оташевиќ, продуцентка од Црногорско народно позориште, Иван Меденица, театролог и професор од Белград и Лилиа Абаџиева, театарска режисерка од Бугарија.
За мотото на фестивалот, Стојаноска истакна:
-Театарот не’ учи да бидеме храбри, на секоја ситуација да имаме коментар. Театарот ги крие двете маски, трагичното и комичното. Откако го ставивме мотото, моите соработници се шегуваа дека ни се појавија многу предизвици. Наједноставно е во тешките моменти да бидеме нервозни, ама треба да бидеме храбри и да се насмееме – рече Стојаноска.
По иницијатива на семејството на музичарот Филип Стевановски, Собранието донесе одлука наградата за музика ќе ја именува според музичарот, кој што го изгуби животот во пожарот во Кочани. Стевановски беше актуелен директор на Центарот за култура „Ацо Шопов“ во Штип.
На програмата повторно ќе бидат детската зона, промоции на книги, разговори на тркалезна маса.
Годинава, наместо досегашната платформа „Автор во фокус“ во која се славеше опусот на еден значаен автор за македонскиот театар, годинава ќе биде ставен фокусот на тројца мошне значајни театарски дејци од Прилеп. Тоа се: актерот и долгогодишен директор на нашиот фестивал Кирил Ристоски, актерот Благоја Спиркоски Џумерко и драмскиот автор и писател Благоја Ристески Платнар.