Култура
(Видео) Љутков до Костадиновска: За реализација на фестивалот во Приштина одвоивте 30.000 евра, тоа е многу повеќе од парите за нашите „Ристо Шишков“ и „Скомрахи“
„Реакциите на јавноста со објавувањето на Годишната програма за култура не стивнуваат! Бидејќи не е јавно соопштено, новост е дека вчера, имињата на комисиите се објавени со линк, кој e додаден на веб страната на министерството заедно со резултатите од Годишната програма. Веројатно, за да нема поголема видливост“, вели Зоран Љутков, член на ИК на ВМРО-ДПМНЕ.
„Министерке, не дадовте ниту еден аргументиран демант и должите на македонската јавност уште многу неодговорени прашања: дали од овие членови членот на комисијата за музејска дејност е наставник по англиски јазик исто како вас и нема никаква допирна точка со музејската дејност? Дали членот на комисијата за визуелни уметности е се уште студент? Ако во времето на ВМРО-ДПМНЕ како што рековте Вие имало и академици, и во најмала рака универзитетски професори, комисијата за заштита на културно наследство сега е составена од членови кои немаат ниту научно звање, а за потсетување на јавноста, минатата година за член на истата комисија беше наставник по биологија! Дали претседателката на комисијата за интердисциплинарни, освен што е истакнат активист на СДСМ е и член на извршната канцеларија на Здружението на граѓани Младински културен центар Битола, за кое во оваа дејност самата си доделила 11.000 евра за проектот „Битола отворен град 2024“, и дали членови на комисијата за фолклор си доделувале средства во здруженијата на граѓани во кои тие самите партипицираат? И колкумина од вашите членови на комисии кои го чинат македонскиот народ со околу 80.000 евра, се активисти на СДСМ и ДУИ, односно повеќе се партиски препознатливи отколку по нивниот професионален бекраунд?!
Вие која никогаш не сте биле дел од културата, да Ви повторам уште еднаш она што културната јавност многу добро го знае, дека во времето на ВМРО-ДПМНЕ, пресовите на министерот при објавувањето на Годишната програма се одржуваа во присуство на сите членови на комисиите, затоа што, со квалитетни и истакнати професионалци и со буџети со износи од 9.000.000 – 12.000.000 денари, само во националните театри, не сме имале од што да се срамиме! А, хонорарите на членовите на комисиите беа за 70% пониски, иако тогаш во најмала рака како што веќе кажав, претседателите на комисиите беа со научни звања, универзитетски професори, дури и академици.
Бидејќи во овие два изминати денови, најжолчно се обидувавте да го одбраните фестивалот „Моисиу“ во Приштина, небаре лажеме, јавноста може да се увери од Годишната програма за меѓународна дејност за Националните установи, каде многу јасно е објавен насловот, цитирам: „Реализацијата на фестивалот „Моисиу“ во Приштина, Косово“. Ако тврдите дека не се работи за организација туку за учество, произлегува и дополнителна дилема, зошто сите останати национални театри кои се финансирани за учество во многу подалечни земји, се поддржани со десет пати помали средства? И доколку станува збор само учество, како тоа за само 100 километри пат, министерството издвоило 30.000 евра?! И конечно, ова наводно учество на фестивал во Косово, зошто чини многу повеќе, отколку организацијата на нашите етаблирани традиционални меѓународни фестивали „Ристо Шишков“ и „Скомрахи“ заедно.
Почитувани уметници и граѓани на Република Македонија кои сте дел од културното битисување, денес во мое име, а и во ваше име ќе и поставам на министерката и на Владата која таа ја застапува, уште неколку дополнителни прашања врзани за капиталните инвестиции во културата, кои сите нас не засегаат и тоа:
Зошто на одобрени 220 милиони денари за доизградба на Театарот во Струмица во 2017 година, Вашата Влада ги пренамени средствата и денес 7 години потоа истиот не е довршен?
Зошто ја стопиравте градбата на Драмскиот театар во Скопје иако беа обезбедени средства во буџетот за 2017 година, а истите ги пренаменивте?
Ви оставивме изградена карабина на Турскиот театар, седум години по ред, требаше само да ја завршите во првата фаза, а остатокот на објектот да се доизгради со средства од турската Влада.
Ни тоа не го направивте. Зошто од 2020 година, од кога помпезно имаше најава дека со Одлука на Влада се одобриле средства за изградба на нов објект на „Танец“, до денес никој не видел ниту проектна програма?
Зошто од 2017, секоја година изјавувате дека сега работите на Проектна програма за Театарот во Прилеп, во 2019 година дека сега се средуваат градежните дозволи во Општината, па во јуни минатата 2023 година, се обидовте да се ја префрлите топката на градоначалникот дека политички ве опструира, а кога за само еден месец сите услови ви беа обезбедени, повторно се вративте на старата песна и пак на проектната програма“, изјави Зоран Љутков, член на ИК на ВМРО-ДПМНЕ.
„Во 2022 година, по цели 5 години отпочнавте со реконструкција на кровот на НУБ „Св. Климент Охридски“ и најавивте дека ќе продолжите следната година со блоковите 3 и 5 од објектот, се’ до неговото завршување за повторно да го вратите сјајот на овој значаен архитектонски објект. Од тоа нема ништо!
А, што да кажеме за Театарот во Куманово? Исто така, долго најавената реконструкција, за која одвоивте 15 пати помалку средства, отпочнавте со уривање на ентериерот и денес театарот е неупотреблив за реализација на културни содржини. Нови средства во 2024 за него, секако нема!
И секако, еден од најголемите најавени инвестициски најавени зафати кој е предмет на манипулација е реконструкцијата на Универзална сала, па ќе ви ги поставам истите прашања кои ви ги постави пратеничката Ане Лашкоска. Кога распишавте тендер за реконструкција на Универзална сала? На сајтот за јавни набавки, ваква набавка нема! Која фирма ја избравте за изведувач и како? Кој е и како го избравте надзорот? И колку средства се обезбедени за 2024 година?
Искрено не очекувам одговори, бидејќи одамна е јасно дека оваа неспособна Влада, освен што со години ја манипулира јавноста, нема ниту една инвестиција во Република Македонија и затоа ќе остане уште долго време запаметена како Влада која една шајка нема заковано!
Жалам што државата ја доведовте на апарати, економски, институционално, регионално. Вие и Вашата Влада успеавте и она што со столетија ни е дадено, цивилизациското и културното наследство да го урнисате!
Министерке, да сум на Ваше место најмалку што можам да направам е да ја повлечам оваа срамна и убедливо најлоша Годишна програма!
Но, надежта последна умира. После 8-ми мај, овакви скандалозни програми ќе бидат минато!“, додаде Зоран Љутков, член на ИК на ВМРО-ДПМНЕ.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Поддршка за културата во Битола: MINT зад Шекспир фестивалот 2025
Денес официјално започнува Шекспир фестивалот во Битола, еден од најзначајните и најреномирани театарски настани во регионот, кој годинава повторно ги обединува највлијателните и најиновативните Шекспирови продукции од светот.
Организиран од Народниот театар Битола, фестивалот претставува платформа каде класичните драмски текстови добиваат современи интерпретации, а Битола станува центар на висока сценска уметност.
Во пресрет на свеченото отворање, денес се одржа работна средба помеѓу директорот на Народниот театар Битола, Васко Мавровски, и генералниот директор на MINT Fintech Group, Никола Јошевски. MINT е долгогодишен партнер и спонзор на Народниот театар Битола, а годинава ја проширува својата поддршка и како клучен спонзор на Шекспир фестивалот.
Средбата, одржана во фоајето на театарот, беше можност за разговор за заедничката визија, новите идеи и стратешкото планирање на програмските и културните иницијативи за 2026 година.
„MINT продолжува да вложува во културата не како обврска, туку како уверување дека уметноста ја гради заедницата, а силната културна сцена значи силно и одржливо општество,“ истакнаа од компанијата.
Вечерва, со кревање на завесата, Битола повторно ќе стане театарски центар чијашто традиција, енергија и визија ја прават препознатлива на културната мапа на регионот.
(ПР)
Култура
Објавен „Речник на псевдонимите во македонската книжевност од првата половина на ХХ век“ од Славчо Ковиловски
„Македоника литера“ објави нова книга на Славчо Ковилоски со наслов „Речник на псевдонимите во македонската книжевност од првата половинана ХХ век“.
Овој речник се надоврзува на „Речникот на псевдонимите во македонската книжевност од XIX век“, од истиот автор, публикуван во 2022 година. Покрај лажните имиња од сите видови (псевдоними, кратенки, знаци) овде се вклучени и одредници со прекари на публицисти, родените имиња на авторите, како и одреден број партизански псевдоними.
Во Речникот се наоѓаат книжевни псевдоними на 187 автори и 36 псевдоними од други области со вкупен број од 223 лица со скриени имиња. Исто така, има 19 родени (крстени) имиња на луѓе од книжевноста и културата, како и 37 автори чии прекари се споменуваат покрај нивните имиња. Вкупниот број на псевдоними изнесува повеќе од петстотини. Посебно поглавје е посветено на теорискиот пристап при објаснувањето на методологијата, односно постапките за дешифрирање и категоризирање на скриените имиња. Овој дел е особено важен, бидејќи без соодветен критички метод на потврдување или негирање на авторството препишано според псевдоним, не може да се добие релевантен одговор, прецизно дефиниран, елабориран според современите концепции на теоријата на книжевноста, но и на книжевно-историските односи и практики.
Славчо Ковилоски (Скопје, 1978) е македонски книжевен историчар, културолог, поет, прозаист. Автор е на неколку прозни, поетски и монодрамски дела, како и на повеќе монографии од областа на книжевноста, историјата и културологијата. Прикази и статии објавувал во повеќе македонски списанија и дневните весници. Има преведено шест белетристички и научни дела од хрватски и бугарски на македонски јазик и повеќе преводи од српски јазик објавени во периодиката. Делови од неговото прозно и поетско творештво се преведени и препеани на неколку европски јазици.
Работи во Институтот за македонска литература (Одделение за македонска литература во XIX век), при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје.
Култура
Пијано-рецитал „Скопје во петолиние 2028“
Културниот информативен центар – Скопје го најавува пијано рециталот „Скопје во петолиние 2028“ – македонска музичка приказна во чест на Скопје, Европска престолнина на културата 2028.
Овој уникатен рецитал ќе ја раскаже музичката приказна на нашиот град преку внимателно одбрани дела на македонски композитори, претворајќи го Скопје во вистинска партитура, а пијаното – во раскажувач. Рециталот претставува интимна пијанистичка нарација која го пренесува духот и енергијата на градот директно до срцето на публиката.
На пијаното ќе настапи Давид Павиќ, млад, но веќе признат пијанист кој го претставува новиот бран на македонски уметници. Со внимателно одбраниот репертоар, рециталот ќе го истакне генерацискиот премин на македонските композитори и континуитетот на музичкото изразување во Македонија.
Овој рецитал е прв целовечерен концерт од ваков вид воопшто кај нас, во кој младата надеж на македонската пијанистичка сцена, Давид Павиќ, преку својот личен уметнички израз ќе ги претстави делата на македонските композитори во ново светло.
Со внимателна интерпретација и емоционална длабочина, тој не само што ги оживува музичките дела на македонските композитори, туку и ги афирмира пред домашната и меѓународната публика.

