Македонскиот народен театар ќе го одбележи 27 март – Светскиот ден на театарот со изведбата на популарната претстава „12“, по мотивите на Реџиналд Роуз (12 Angry Men), во адаптација и режија на Синиша Евтимов.

Традиционално, пред почетокот на претставата ќе бидат прочитани меѓународната и македонската порака посветени на актуелниот театарски миг, а кои ги сподели Македонскиот центар на ИТИ. Автор на меѓународната порака е Теодорос Терзопулос, театарски режисер, едукaтор, автор, од Грција, основач и уметнички директор на Аттис – Театарска компанија, инспиратор на Театарската олимпијада и раководител на Меѓународниот комитет на Театарската олимпијада.

Авторот на македонската порака за 2025 година е актерот Емил Рубен, пензиониран актер од ансамблот на МНТ, филмски и ТВ-актер.

Двете пораки ќе бидат прочитани непосредно пред почетокот на претставата, а честа да ѝ се обратат на публиката е на прекрасните актерки Арна Шијак и Софиа Насевска-Трифуновска.

Претставата е работена по мотивите на драмата „12 гневни луѓе“ (12 Angry Men) од Реџиналд Роуз – еден од најдобрите филмови на сите времиња.

Игра познатата машка актерска екипа: Ѓорѓи Јолевски, Гораст Цветковски, Тони Михајловски, Никола Ристановски, Благој Веселинов, Александар Микиќ, Игор Џамбазов, Јордан Симонов, Сенко Велинов, Оливер Митковски, Владо Јовановски и Сашко Коцев.

Претставата забележа рекордна распродажба по премиерата и карти не можеа да се најдат и неколку месеци однапред.

Филозофскиот филмски фестивал – Скопје најавува проекција на четири филмови од Меријам Тафакори, наградувана иранско-британска уметница и филмска авторка, чии дела се одликуваат со длабока филозофска релевантност и иновативен пристап кон филмскиот јазик.

Проекцијата ќе се одржи на 28. март (петок), во 20:00 часот, во Музејот на современа уметност – Скопје. Ќе се проектираат следниве филмови: „Irani Bag“ (2021, 8’), „Nazarbazi“ (2022, 20’), „Code Names“ (2022, 21’) и „Mast-del“ (2023, 18’). По проекцијата ќе следи онлајн разговор со Меријам Тафакори, а модератори на разговорот ќе бидат Ивана Мирчевска и Ѓорги Пулевски.

Во врска со проекцијата, на 27. март (четврток) од 18:00 часот во КСП Центар-Јадро ќе биде одржана работилница, на која учесниците, преку користење на колажни техники, реорганизирање на постоечки визуелни архиви, текст и звук, ќе имаат можност да истражат нови релации, значења и наративи, инспирирани од нејзиниот уникатен пристап.

Меријам Тафакори е визуелна уметница и филмска режисерка родена во Иран, чии дела комбинираат поезија, архивски материјали и рефлексивна документаристика. Таа користи филмски колаж, поезија и архивски звук и слики, создавајќи динамичен дијалог околу теми како што се меморијата, идентитетот, моќта, интимноста и отпорот. Нејзините филмови поттикнуваат критичка рефлексија и дијалог, истовремено промовирајќи го филмот како медиум за филозофско размислување.

Тафакори нуди повеќеслојна леќа кон иранското кино и раскажувањето на приказни, без да се потпира на воспоставените погледи и пракси. Деконструирајќи го постреволуционерниот ирански филм таа ни го открива невидливото и интимните форми кои оперираат во овие слики во движење, а кои успеваат да ја заобиколат постоечката цензура. Со својата идиосинкретична филмска естетика и поетичен визуелен јазик, Меријам создава феминистички контра-архиви кои го предизвикуваат и Источниот и Западниот кинематографски поглед.

Нејзиниот филм Mast-del премиерно беше прикажан на Directors’ Fortnight во Кан и беше вклучен меѓу најдобрите кратки филмови и видео есеи на 2023 година. Нејзините дела се прикажувани во водечки институции како MoMA, Tate Modern, LUX London, како и на престижни фестивали, меѓу кои Locarno, Toronto и New York Film Festival.

Тафакори е добитничка на бројни награди, вклучувајќи ја Film London Jarman Award (2024), Gold Hugo (Chicago IFF), Tiger Short Award (Rotterdam IFF) и Barbara Hammer Feminist Film Award (Ann Arbor FF).

Проекцијата е поддржана од Британскиот совет.

Регионалното претставување на музичкиот проект „Балканско патување“ на гудачкиот квартет на Пламенка Трајковска започнува вечерва, со концерт што со почеток во 18.30 часот ќе биде одржан во галеријата на Културно-информативниот центар на РСМ во Софија, Република Бугарија.

На концертот настапуваат: Пламенка Трајковска – виолина, Милена Гиевска-Андоновска – виолина, Љубица Бошкоска – виола и Александра Јаневска на виолончело. Аранжманите се на Пламенка Трајковска. Концертот е со поддршка на Министерството за култура на Р.С. Македонија.

„Балканско патување“ е музичко-истражувачки проект, во кој се откриваат заедничките музички корени на балканските простори, богатата балканска музичка ризница и одделните мелодиски и ритмички елементи, кои се блиски на регионот, а за кои одделните народи сметаат дека се автентично нивни. Токму заедничките елементи се користени како основа за создавање на нови композиции со гудачки квартет.

Според Пламенка Трајковска, авторка на овој, по многу нешта, единствен музички проект, во новите композиции струјат неколку доминанти елементи како: влијанијата на класичната музика и сосема класичниот инструментариум на гудачкиот квартет, заедничките мелодиски и ритмички линии од сите региони на Балканот, како и аранжмански пристап кој има за цел да ги отслика музичките прелевања од регион во регион. Сите се вткаени во нови музички слики со гудачки квартет и балканска музика, кои имаат само еден наслов: Балканска композиција“.

Концертот „Балканско патување“ е покана и предизвик за слушателот преку интерпретација на балканските музички слики со гудачки квартет да се нурне во музичката ризница наречена Балканска музика за и преку неа да ја доживее историјата, културата и емоцијата на балканските народи.