Култура
ВМРО-ДПМНЕ: Случајот „Хотел ‘Шар ан’“ – реална слика на алармантната состојба во македонската култура
„Додека Комисијата за култура на ВМРО-ДПМНЕ постојано алармира и бара да се преземат одлучни мерки за заштита на културното наследство и, пред сè, заштита на културните богатства на Скопската чаршија, власта уште еднаш на дело ги покажа својата незаинтересираност, инертност и неефективност во случаите со превенирање и спречување на криминално-профитерските планови на своите партиски кадри и соработниците од коалициските партнери“, велат од Комисијата за култура на ВМРО-ДПМНЕ.
„Криминалното уривање на хотелот ‘Шар ан’ во рамките на старото градско јадро на главниот град на државава, со посебени закон и стратегија заштитената целина на Скопската чаршија, чие постоење е исторски датирано од XV век, а чие монументално потекло датира уште поназад во XI век, е случај за кој апелираме цела година. Вчерашните случувања предизвикаа силна реакција во јавноста, чија жестина е правопропорционална со молкот на одговорните владини претставници. Инволвираноста на кадрите на СДСМ и нејзините коалициски партнери организирани во криминална банда, делува навистина застрашувачки.
Дрското бришење на оваа културна реликвија не само што означува безобзирно непочитување на историското значење на културен простор во стариот дел на градот заштитен на највисоко ниво туку покажува и со прст кон свесното искористување на коруптивните механизми како начин на функционирње на оваа власт.
Рушењето на хотел „Шар ан“ е трагичен случај кој не претставува обична архитектонска загуба, туку посочува на системското распаѓање на државата, во која желбите за профит свесно ги прескокнуваат црвените граници за заштита на културно-историското наследство. Тајните зделки за вакво неовластено тргување со културното богатство на една држава, креираат слика на систем кој гние во своето јадро, во кое се вмешани поединци од различни државни институции и приватни правни лица“, пишуваат од Комисијата за култура на ВМРО-ДПМНЕ на социјалните мрежи.
„Значењето на Старата скопска чаршија не смее да се потцени, таа е монументален градски комплекс, културна ризница од сите видови културно наследство, таа е доказ за богатиот со наследство простор на Македонија и секоја нејзина девастација не е само чин на уривање на еден објект, туку дрзок напад врз богатата историја на Македонија.
По овој еклатантен чин на агресија врз културното наследство, довербата во властите е разнишана до тој степен, што ја остава јавноста сама да извлекува заклучоци, да суди и да се бори со прашањата за лична и колективна одговорност.
Наспроти изобилството декларации и прогласи за светоста на културното наследство ширум светот, наспроти потпишаните резолуции за прифаќање на Бледски договори или Љубљански процеси, се чувствува отсуство на брза, остра и решителна акција за зачувување на ваквите веќе ретки историски градби. Во ова се крие страшната вистина дека, профитот и личните интереси ја надминуваат личната и професионална етика и законската обврска за грижа и нега на македонското културно богатство.
Неспорна е одговорноста на раководителите на институциите, но неизбежно е прашањето за одговорноста и на другите раководни државни службеници во истите тие институции. Тие се клучните сегменти во системот на квалитетна работа кои треба да ги евидентираат и посочат сите недостатоци и неправилности во одредени постапки поврзани со заштитата. Очигледно е дека недостатоците и неправилностите се премолчувани токму од раководните државни службеници. Затоа, повторно прашање до министерката: По кои критериуми се поставуваат раководителите на институциите и раководните државни службеници на носечките сектори во нив? Случувањата од вчера личат на вешто замрсено клопче, со свесна намера, кое спротивно од логиката треба да се отплеткува од центарот.
Во општество во кое заштитата на културното наследство е на најниско можно ниво и по многуте наши укажувања не добивме одговор, ниту видовме нечија одговорност. Сè ова предизвикува сериозно длабока загриженост. Јавноста продолжува да го изразува своето згрозување, опозицијата во континуитет бара одговорност, а хотелот „Шар ан“, едноставно, го нема.
Во годината во која Комисијата за култура интензивно и професионално укажува и реагира, од културната мапа на Македонија, преку ноќ, исчезнуваат цели локалитети и културно-историски добра зад чие неповратно бришење стојат токму владините кадри, функционери, раководни државни службеници и нивните бизнис-соработници“, додаваат од Комисијата за култура на ВМРО-ДПМНЕ.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Премиера на претставата „Народен пратеник“ во рамките на јубилејот 80 години МНТ
Во рамките на одбележувањето на 80-годишнината на Македонскиот народен театар, на 25 јануари со почеток во 20:00 часот ќе се одигра премиерната изведба на претставата „Народен пратеник“ од авторот Бранислав Нушиќ, а во адаптација и режија на Егон Савин. Култното режисерско име Егон Савин се враќа во МНТ по подолг период. Ова е негова трета претстава во театарот, претходно ги има поставено „Злосторство и казна“ (1994) и „Лаж и паралаж“ (1996).
Во претставата игра внимателно одбрана и веќе докажана актерска екипа: Александар Микиќ, Дарја Ризова, Тони Михајловски, Јордан Симонов и Тања Кочовска. Бранислав Нушиќ, пак, е еден од најпоставуваните автори на сцената на МНТ, а овој „Народен пратеник“ е трета постановка на познатата драма на Нушиќ. Првата постановка премиерно е изведена на 8 мај 1945 година, во режија на Тодор Николовски, и таа е втората поставена драма на сцената на МНТ. Поставена е уште еднаш – 24 април 1993 година, во режија на Димитрие Османли. Таа е една од најпосетените и најдолговечни претстави: се игра до 2008 година, со вкупно 188 изведби. Режисерот Савин и авторот Нушиќ се неминовен и неизоставен дел од МНТ.
Сценограф на претставата е Весна Поповиќ, костимограф е Роза Трајческа-Ристовска, преводот на текстот го направи Загорка Поп-Антоска Андовска, а дијалектната адаптација на текстот е на Томислав Османли. Асистент на режисерот е Шенај Мандак, а изборот на музиката е на режисерот.
Првата реприза е закажана за 30 јануари, а билетите за истата се веќе распродадени.
Култура
Цуцковски: Заедно со новите селектори ќе создадеме врвна уметничката програма на Охридско лето
Симона Ѓорчева, музички менаџер и режисерот Ненад Витанов се новите селектори на музичкиот и драмскиот дел од програмата на НУ „Охридско лето“.
Директорот Ѓорѓи Цуцковски најави дека заедно со селекторите ќе создадат свежа, интересна и квалитетна програма. Вели дека ќе се залага да се искористи високиот уметнички кадар од Европа а ангажманот на Симона Ѓорчева во Македонија е прв пример за тоа. Според него нејзиниот придонес ќе биде од огромно значење во создавањето на една нова, модерна и креативна културна вредност како дел од вековна традиција на Фестивалот.
„Со професионалноста и умешноста на новите селектори ќе внесиме свежина во програмата и убеден сум дека тоа ќе го препознае стручната критика и нашата верна публика“, вели Цуцковски.
Ѓорчева и Витанов се истакнати уметници и културни работници, добро познати на домашната и меѓународната музичка и театарска јавност, со богата меѓународна професионална кариера.
Годинава од 12 јули до 20 август ќе се одржи 65 фестивалско издание на „Охридско лето“.
Култура
Промоција на книгата „Гледна точка” на Јани Бојаџи
На 21 јануари, вторник, со почеток од 19 часот, во Кинотека на Македонија, ќе биде промовирана книгата „Гледна точка“ на авторот Јани Бојаџи, македонски режисер, продуцент и сценарист.
„Дали навистина сум таков во текот на работа на сет или пак можеби не сосема? Со нетрпение чекам да видам дали е така како што сум пишувал?“, вели Бојаџи во најавата за промоцијата на книгата.
Водител на настанот ќе биде Александар Русјаков, а искуства ќе споделат и неколку актери, директори на фотографија и монтажери, соработници на Бојаџи.
Авторот најавува и специјално изненадување за сите кои ќе дојдат на промоцијата и ќе бидат дел од забавата. Ќе биде покажан трејлер од долгочекуваниот нов проект „Утре наутро“!
Книгата „Гледна точка“ навидум зборува за работи за кои зборуваат, повеќе или помалку, на овој или оној начин, и сите многубројни учебници по режија и слични прирачници: основите на филмската режија, работата на режисерот, соработката со кинематограферот, со продуцентите, актерите итн. Но, она што ја прави оваа книга посебна, специфична, е тоа што таа е сосема лично видување на авторот на сите овие процеси, кое произлегува од неговото образование и досегашното работно искуство на филмот и телевизијата. Оттаму, и јазикот на книгата е искрен, отворен и авторот без задршки, храбро, анализира многубројни теми кои влегуваат во неговиот фокус, изнесувајќи сосема лични ставови и констатации. Оттаму, не случајно и книгата завршува со ставот на авторот: „Ова е мојата гледна точка!“ – д-р. А. Чуповски
Јани Бојаџи е познат македонски режисер, продуцент и сценарист, кој зад себе има повеќе од десетици филмски и телевизиски проекти. Тој е доктор на науки, професор по филмска и телевизиска режија на Интернационален Универзитет Europa PRIMA и од 2019 година, е директор на Телевизија Алфа. Во 2013 година, се вработил во Канал 5, каде бил режисер, сценарист и извршен продуцент на серијалот „Македонски народни приказни“ и играни и документарни филмови, каде работел до 2017 година. Во март 2023 година, Бојаџи станува основач на платформата „Кинемое” која е наменета за македонска продукција за филмови и серии. Тој е директор на Фестивалот „Преку езерото“, кој се одржува еднаш годишно во Дојран од 2023 година. Бојаџи, има напишано повеќе од 50 колумни за весникот „Нова Македонија“, за театар и филм.
Тој им се заблагодарува на сите кои биле причина и инспирација да го создаде ова авторско дело од триста и кусур страници пишувани со љубов и страст кон филмот и уметноста на екранот, во безмалку три, за, како што вели, многу лути и многу слатки години, во исто време.