Култура
ВМРО-ДПМНЕ: Случајот „Хотел ‘Шар ан’“ – реална слика на алармантната состојба во македонската култура
„Додека Комисијата за култура на ВМРО-ДПМНЕ постојано алармира и бара да се преземат одлучни мерки за заштита на културното наследство и, пред сè, заштита на културните богатства на Скопската чаршија, власта уште еднаш на дело ги покажа својата незаинтересираност, инертност и неефективност во случаите со превенирање и спречување на криминално-профитерските планови на своите партиски кадри и соработниците од коалициските партнери“, велат од Комисијата за култура на ВМРО-ДПМНЕ.
„Криминалното уривање на хотелот ‘Шар ан’ во рамките на старото градско јадро на главниот град на државава, со посебени закон и стратегија заштитената целина на Скопската чаршија, чие постоење е исторски датирано од XV век, а чие монументално потекло датира уште поназад во XI век, е случај за кој апелираме цела година. Вчерашните случувања предизвикаа силна реакција во јавноста, чија жестина е правопропорционална со молкот на одговорните владини претставници. Инволвираноста на кадрите на СДСМ и нејзините коалициски партнери организирани во криминална банда, делува навистина застрашувачки.
Дрското бришење на оваа културна реликвија не само што означува безобзирно непочитување на историското значење на културен простор во стариот дел на градот заштитен на највисоко ниво туку покажува и со прст кон свесното искористување на коруптивните механизми како начин на функционирње на оваа власт.
Рушењето на хотел „Шар ан“ е трагичен случај кој не претставува обична архитектонска загуба, туку посочува на системското распаѓање на државата, во која желбите за профит свесно ги прескокнуваат црвените граници за заштита на културно-историското наследство. Тајните зделки за вакво неовластено тргување со културното богатство на една држава, креираат слика на систем кој гние во своето јадро, во кое се вмешани поединци од различни државни институции и приватни правни лица“, пишуваат од Комисијата за култура на ВМРО-ДПМНЕ на социјалните мрежи.
„Значењето на Старата скопска чаршија не смее да се потцени, таа е монументален градски комплекс, културна ризница од сите видови културно наследство, таа е доказ за богатиот со наследство простор на Македонија и секоја нејзина девастација не е само чин на уривање на еден објект, туку дрзок напад врз богатата историја на Македонија.
По овој еклатантен чин на агресија врз културното наследство, довербата во властите е разнишана до тој степен, што ја остава јавноста сама да извлекува заклучоци, да суди и да се бори со прашањата за лична и колективна одговорност.
Наспроти изобилството декларации и прогласи за светоста на културното наследство ширум светот, наспроти потпишаните резолуции за прифаќање на Бледски договори или Љубљански процеси, се чувствува отсуство на брза, остра и решителна акција за зачувување на ваквите веќе ретки историски градби. Во ова се крие страшната вистина дека, профитот и личните интереси ја надминуваат личната и професионална етика и законската обврска за грижа и нега на македонското културно богатство.
Неспорна е одговорноста на раководителите на институциите, но неизбежно е прашањето за одговорноста и на другите раководни државни службеници во истите тие институции. Тие се клучните сегменти во системот на квалитетна работа кои треба да ги евидентираат и посочат сите недостатоци и неправилности во одредени постапки поврзани со заштитата. Очигледно е дека недостатоците и неправилностите се премолчувани токму од раководните државни службеници. Затоа, повторно прашање до министерката: По кои критериуми се поставуваат раководителите на институциите и раководните државни службеници на носечките сектори во нив? Случувањата од вчера личат на вешто замрсено клопче, со свесна намера, кое спротивно од логиката треба да се отплеткува од центарот.
Во општество во кое заштитата на културното наследство е на најниско можно ниво и по многуте наши укажувања не добивме одговор, ниту видовме нечија одговорност. Сè ова предизвикува сериозно длабока загриженост. Јавноста продолжува да го изразува своето згрозување, опозицијата во континуитет бара одговорност, а хотелот „Шар ан“, едноставно, го нема.
Во годината во која Комисијата за култура интензивно и професионално укажува и реагира, од културната мапа на Македонија, преку ноќ, исчезнуваат цели локалитети и културно-историски добра зад чие неповратно бришење стојат токму владините кадри, функционери, раководни државни службеници и нивните бизнис-соработници“, додаваат од Комисијата за култура на ВМРО-ДПМНЕ.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Премиера на кратките филмови создадени во „Филмска училница“
На 13 декември, сабота, со почеток во 19:00 часот, во киносалата на Кинотеката ќе се одржи специјална проекција на кратките филмови изработени од младите филмаџии – учесници на работилницата „Филмска училница“, реализирана од Кинотеката на Република Северна Македонија и Гете-институт Скопје, како дел од меѓународниот проект ФилмЕД.
Премиерно ќе бидат прикажани четири кратки филма создадени во рамките на училницата: КЛЕТВАТА НА ПАПАГАЛОТ, ТИ И ЈАС, РОДЕНДЕНСКА МИТЕРИЈА, ПИСМОТО ЗА НАСТАВНИЧКАТА и ДЕВОЈЧЕТО НА СЛИКАТА.
Филмските училници од проектот ФилмЕД се одржуваа секоја сабота во Кинотеката во текот на првото полугодие од учебната 2025/26 година, а во нив учествуваа деца на возраст од 11 до 14 години. Под менторство на режисерите Саша Станишиќ, Светислав Подлешанов и Кирил Каракаш, младите учеа за основите на филмската уметност и активно работеа на создавање на свои први кратки филмови – во улоги на режисери, сниматели, актери и сценаристи.
„Филмска училница ФИЛМЕЈ“ е дел од проектот ФилмЕД, кој, покрај развој на методологии за филмска едукација, има за цел да ѝ понуди на младата публика можност да гледа филмови, но и место за дијалог и критичко промислување за нив. Преку интерактивни и креативни процеси, учесниците стекнаа основни знаења за филмот и филмската уметност, развија критичко размислување и добија практични вештини за создавање видео-содржини како средство за лично изразување. Кратките филмови што ги создадоа на овие училници утревечер ќе бидат прикажани пред нивните семејства, пријатели и пошироката јавност.
Кинотеката на Северна Македонија и Гете-институтот Скопје се дел од меѓународниот проект FilmED (Film Education), финансиран од Европската Унија преку програмата МЕДИА. Покрај нив, во проектот учествуваат партнери од Полска (Centrum Kultury Filmowej im. Andrzeja Wajdy), Унгарија (Nemzeti Filmintézet Közhasznú Nonprofit Zrt.), Чешка (Kruton) и Словачка (Kino Úsmev), а координатор на целиот проект е Гете-институтот во Прага.
Култура
Сашо Блажес изложува на меѓународна изложба во Кина
Современиот уметник Сашо Блазес е учесник на меѓународната групна изложба „Par-delà les nuages – abstraction“, организирана од реномираниот француски колектив Réalités Nouvelles, која се одржува во Сужоу, Кина, од 14 декември до 25 февруари.
Изложбата обединува современи апстрактни уметници од повеќе земји и ја истражува апстракцијата како универзален визуелен јазик што ги надминува културните и географските граници.
Проектот е куриран од Оливие Ди Пицио (Франција) и реализиран во соработка со француски и кинески културни институции.
Култура
Промоција на поетската книга „Ситна боранија“ од Јовица Ивановски
Во понеделник, 15.12.2025, со почеток во 20 часот, во новиот ЛАБОРАТОРИУМЛабораториум (12 Македонска Ударна Бригада бр. 2а, на паркингот позади старата Градска болница – некогашен Јукан), ќе се одржи промоција на поетската книга „Ситна боранија“, од Јовица Ивановски.
Книгата ќе ја промовираат Владимир Јанковски и Сашо Гигов-Гиш.
Авторот, воедно, прославува и двоен јубилеј: триесет години творештво и дваесетта книга поезија.
Jовица Ивановски е роден во Скопје, 1961 година. Автор е на дваесет книги поезија и неколку избори на македонски и англиски. Застапен е во повеќе антологии и препеан на петнаесетина јазици. Добитник е на наградата „Браќа Миладиновци“ на Струшките Вечери на Поезијата за книгата „Човек“ (2019).

