Култура
Во Иран игнорирана веста за „Златната палма“ на Кан, државата реагира дека коментарите биле навредливи
Францускиот министер за надворешни работи Жан-Ноел Баро ја поздрави победата на иранскиот режисер Џафар Панахи на Филмскиот фестивал во Кан, опишувајќи ја како чин на отпор против репресијата на иранскиот режим.
Како одговор, Иран го повика францускиот вршител на должност во Техеран на разговор, протестирајќи поради, како што наведоа, навредливите коментари од Париз, пренесоа иранските државни медиуми.
Иранскиот режисер Џафар Панахи (64) ја освои Златната палма во саботата за филмот „Тоа беше само несреќа“, политички силно обоено остварување во кое поранешни затвореници размислуваат за одмазда против својот мачител.
Филмот содржи и сцени во кои актерките се појавуваат без хиџаб.
„Во чин на отпор против репресијата на иранскиот режим, Џафар Панахи ја освојува Златната палма која буди надеж за сите борци за слобода низ светот“, напиша францускиот министер Баро на мрежата Икс, реагирајќи на наградата.
Поради ова, како што велат иранските власти, навредливо и неосновано обвинување од страна на францускиот министер за надворешни работи кон Иран, вршителот на должност во Техеран бил повикан на разговор во министерството, пренесе ИРНА.
Во соопштението, исто така, се наведува дека Иран ја осудува злоупотребата на фестивалот во Кан од страна на француската влада „со цел промовирање на политичка агенда против Исламската Република“.
Ниту еден ирански официјален претставник не го коментираше фактот дека Панахи е втор ирански режисер што освоил Златна палма, по Абас Киаростами за „Вкусот на црешата“ во 1997 година.
Панахи, познат по критиката кон власта, бил двапати затворан: првиот пат во 2010 година на 86 дена, а вториот пат меѓу 2022 и 2023 година, речиси седум месеци.
Реформистичките дневни весници „Етемад“, „Шарг“ и „Хам Михан“ ја пренеле победата на Панахи фактографски, без коментар, додека повеќето медиуми целосно ја игнорирале веста.
Државната телевизија воопшто не ја спомна Златната палма, туку акцентот го стави на Фестивалот на филмот на отпорот, официјален настан што ги наградува про-палестинските филмови и оние за иранско-ирачката војна (1980–1988).
Еден од најпознатите режисери на современиот ирански филм, Џафар Панахи и претходно има освоено награди на водечките светски фестивали од Кан, преку Венеција, до Берлин.
Панахи најави дека денес се враќа во Иран и напиша на Инстаграм: „Патниците се враќаат дома“ и објави фотографија со членовите на филмската екипа.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Гоце Цветановски со специјална награда во Белград за придонес во филмската уметност и индустрија
Македонскиот режисер и сценарист Гоце Цветановски доби специјална награда за придонес во филмската уметност и индустрија на 19. издание на Српскиот фестивал за фантастични филмови, еден од најзначајните регионални фестивали посветени на жанровскиот и авторскиот филм.
Свеченото отворање на фестивалот се одржа во Културниот Центар во Белград, во присуство на бројни филмски автори, професионалци и љубители на фантастичниот филм. На настанот присуствуваше и директорот на македонскиот Културно-информативен центар во Белград, Васко Шутаров.
Наградата на Цветановски му беше врачена по проекцијата на оскаровецот „Поплава“, по што следеше панел-дискусија на тема иднината на анимираниот филм во регионот. На панелот, покрај Цветановски, учествуваа и истакнатите автори Растко и Ивана Чириќ, Никола Мајдак и Алекса Гајиќ, кои разговараа за предизвиците, новите технологии и можностите за регионална соработка во современата анимација.
При примањето на наградата, Цветановски се наврати на своите почетоци и емотивната врска со фестивалот:
„Мојата прва награда во кариерата ја добив токму на овој фестивал, за краткиот игран филм ‘Мал дисконтинуитет во време-просторот’ во 2014 година. Затоа ова признание за мене носи особена емоционална и професионална вредност.“
Наградата доаѓа како признание за долгогодишната авторска работа на Цветановски и неговиот придонес во современиот филм, со посебен акцент на фантастичниот и анимираниот жанр.
Култура
Во Центарот за култура „Трајко Прокопиев“ втора меѓународна изложба на уметничка фотографија „Мотус 2025“
Здружението за промоција на интелектуални, мултикултурни и спортски вредности – Мотус од Куманово, преку својот Фото клуб – Мотус, во период од 18 декември (четврток) 2025 во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово, ќе ја организира втората Меѓународна изложба на уметничка фотографија Мотус 2025.
На изложбата ќе бидат изложени пеесетина фотографии. Учество зедоа 249 автори од 50 земји.

Финансиер на изложбата е Општина Куманово, преку програмата за подршка на културни манифестации за 2025 година, а истата е под патронат на Меѓународната Федрација на Фотографска Уметност (ФИАП 2025/393), (Фото Сојуз на Македонија (ФСМ 2025/003) и Меѓународна Фото Асоцијација Дунав (ДИПА 2025/054).
Изложбата ќе биде отворена на 18 (четврток) декември 2025 во 19:30 часот во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово.
Култура
„Интер(но)фејс“ на Борис Шемов во „Мала станица“
На 18 декември 2025 година, со почеток во 20.00 часот, во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, во рамките на програмските активности на Националната галерија, ќе биде отворена изложбата „Интер(но)фејс“ на уметникот Борис Шемов, курирана од д-р Ана Франговска.
„Интер(но)фејс“ е мултимедијален проект кој се фокусира на односот меѓу човекот и вештачката интелигенција, на улогата на јазикот како визуелно, идеолошко и комуникациско средство, како и на пост-интернет естетиката како нова културна реалност. Преку различни медиумски форми – текстуални интервенции, видео-содржини, алгоритамски и дигитални процеси – изложбата отвора прашања за моќта, контролата, технологијата и трансформацијата на субјектот во современиот дигитален контекст.
Насловот „Интер(но)фејс“ упатува на двојната природа на интерфејсот – како техничка површина на комуникација меѓу човекот и машината, но и како внатрешен, идеолошки простор во кој се преговараат значењата, одлуките и позициите на моќ. Изложбата го третира интерфејсот не само како функционален медиум, туку како критичка зона на судир меѓу човечкото искуство и алгоритамската логика.
Проектот се надоврзува на актуелните уметнички и теориски дискурси за постхуманизмот, визуелната култура и дигиталната медијација на реалноста. Во таа рамка, „Интер(но)фејс“ ја поставува вештачката интелигенција не како неутрален технолошки алат, туку како активен фактор во креирањето на современите културни, политички и етички релации.
Изложбата „Интер(но)фејс“ може да се посети во периодот од 18 до 24 декември 2025 година во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, Национална галерија, Скопје.

