Култура
Промоција на три стихозбирки од едицијата „Гравири“

Вечерва, 26 септември, во киното „Фросина“, во соработка со Младинскиот културен центар – Скопје, со почеток од 19 часот, ќе се одржи промоција на три стихозбирки од едицијата „Гравири“, едиција за современа европска поезија, на „ПНВ публикации“ од Скопје. Станува збор за стихозбирките „Земјата под абажур“ од Драгослав Дедовиќ (Србија), „Санг“ од Ален Брлек (Хрватска) и „Полето“ од Мартин Глаз Серуп (Данска).
Настанот ќе содржи поетско читање и разговор за предизвиците и задоволствата од преведувањето на делата помеѓу преведувачите Јовица Ивановски, Ѓоко Здравески и Јулијана Величковска, и авторите Драгослав Дедовиќ, Ален Брлек и Мартин Глаз Серуп.
„По успешниот настан ‘Во препев #1’, на кој синоќа беа промовирани книгите ‘На околу два и пол часа од рајот’ од Имануел Мифсуд (Малта), ‘Слободата чекори гола’ од Марам ал-Масри (Франција/Сирија) и ’13 хрватски поети: избор од современата хрватска поезија’, преку песните на Лана Деркач, се надеваме дека публиката повторно ќе се охрабри и активно ќе се вклучи со пишување свои стихови или со препев на некоја од песните на авторите на некој од странските јазици што ги познаваат, како што беше случај синоќа за време на паузата помеѓу делот со читањето и разговорот. Сметам дека непосредната комуникација со публиката и бришењето на таа невидлива граница што ги омеѓува сцената и аудиториумот е клучна и нужна за авторот и делото вистински да допрат до своите читатели, што воедно се или можеби ќе бидат и идни писатели или преведувачи“, изјави Јулијана Величковска, главен и одговорен уредник на „ПНВ публикации“.
Настанот е поддржан од „Традуки“ и од Данскиот фонд за уметност, а е во соработка со Хрватското друштво на писателите (ХДП), со кое „ПНВ публикации“ склучи билатерална соработка за книжевна размена.
Драгослав Дедовиќ (1963, Земун) објавил 11 книги поезија, меѓу кои: „Kафе Суматра“, (Сараево, 2005), „Динарски Буда“ (Белград, 2008), „Усвитување“ (Нови Сад, 2013), „Земјата под абажур“ (Сараево, 2021). Лириката му е препеана на повеќе јазици, неколкупати е наградуван. Застапен е во антологии на српската, на босанскохерцеговската и на светската поезија. Од германски има преведено десетина прозни дела, како и лирика на низа современи германски поети.
„Земјата под абажур“, во препев на Јовица Ивановски, беше издадена годинава со поддршка на „Традуки“.
Ален Брлек (1988, Загреб) пишува проза и поезија. Автор е на стихозбирките „Метакморфози“ (2015, Алгоритам; 2013 награда „На врх језика“), „Пратишина“ (2017, Контраст, Белград; второ издание 2012, Фрактура, Белград) и „Санг“ (2019, ХДП; награда „Мали Квирин“, во финале за наградите „Тин Ујевиќ“ и „Иван Горан Ковачиќ“). Збирките претставуваат трилогија на умот, духот и телото. Песните му се преведени на повеќе јазици и застапени се во неколку антологии на хрватската поезија. Во 2022 година избор песни е преведен и објавен на француски јазик од издавачката куќа Galerie – Librairie Lollave. Дел е од „Версополис“ и од музичко-поетскиот проект „Зарон“ заедно со Дарко Шепаровиќ, Емил Андреис и Луција Бутковиќ.
Неговата поезија на македонски во препев на Ѓоко Здравески е објавена во стихозбирката „Санг“ и во збирката „13 хрватски поети: избор од современата македонска поезија“, обете годинешни изданија на „ПНВ публикации“, поддржани од Министерството за култура и медиуми на Република Хрватска.
Мартин Глаз Серуп е роден во 1978 година и живее во Копенхаген, Данска. Автор е на многу книги за деца, на книжевни критики, есеи и проза, како и на девет стихозбирки, меѓу кои најновата е „Бескрајно лето“ (2020), а веројатно најпозната на меѓународно ниво е поемата „Полето“ (2010), што досега е објавена во девет земји и е неговата првообјавена книга на македонски јазик.
Препевот од англиски е на Јулијана Величковска, а книгата, со поддршка на Данската фондација за уметност, е издадена од „ПНВ публикации“, Скопје.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Македонскиот краток експериментален филм „Лима“на 78. издание на Канскиот фестивал

Македонскиот експериментален филм „Лима“ во режија на Батухан Ибрахим, годинава беше селектиран на „Short Film Corner“ на Канскиот филмски фестивал.
Филмот ќе има и затворена проекција на Кан наменета за филмски дистрибутери и филмски селектори. Проекцијата е закажана за среда, 21 мај, во рамки на SFC | Rendez-vous Industry на 78. издание на фестивалот.
„Лима“ е експериментален филм кој го следи патувањето на три силуети низ времето, низ просторот на поранешна Југославија, низ урнатини од заборавени спомени и скршена надеж. Играјќи си со спомените, минатото и трансформативната моќ на она што било и може да биде, филмот прикажува една дисторзирана перцепција на просторот, телото и времето. Препуштајќи се на ритамот на минатото, трите тела будат еден исчезнат, замрзнат во времето, свет кој пркосно одбива целосно да избледе од сеќавањето.
Батухан Ибрахим е филмски режисер и сценарист, магистер по филмска и ТВ режија при Факултетот за драмски уметности – УКИМ. Неговото творештво опфаќа кратки играни, експериментални и документарни филмови. Неговиот студентски филм „Twisted“ (2020) е прикажан на повеќе од 20 интернационални фестивали и е добитник на 8 награди. Независниот филм „Мавера“ (2023) доби специјално признание на ИФФК „Браќа Манаки“ и беше дел од неколку реномирани фестивали, вклучувајќи ја и официјалната селекција на филмскиот фестивал во Тирана. Во моментов работи на својот прв долгометражен игран филм, како и на неколку нови краткометражни проекти.
Култура
Денови на поезијата во Скопје

Со стихови од Григор Прличев и Константин Миладинов, како и од Адем Гајтани, Саме Лимани Жарноски, Гого Ивановски, Игор Исаковски, Абдулазис Ислами, Славко Јаневски, Фахри Каја, Бистрица Миркуловска, Георги Сталев и Лилјана Чаловска денес ќе биде отворено второто издание на Деновите на поезијата во Скопје Сити Мол, со почеток во 18 часот.
Под мотото „Поезијата е и стварност и фантазија, мит на јавето за блиското и далечно минато, за блиската или уште подалечна иднина“ (Ацо Шопов), организаторите на оваа културна манифестација, фондацијата „Ацо Шопов – Поезија“ и Скопје Сити Мол, и овојпат ќе ги поврзат во една нишка сите генерации поети, од основоположниците, преку афирмираните современи поети, до оние кои допрва почнуваат да ја градат утрешнината на македонската поезија, а свеченото отворање ќе им биде посветено на значајни јубилеи кои ги одбележуваме годинава.
Нивните стихови ќе ги чита Никола Ристановски, со придружба на Анастасија Трајковска и Давид Димоски, студенти од класата на Ангелчо Илиевски, на Факултетот за драмски уметности, и Никола Ѓоргиев и Антонио Трајкоски, студенти од класата на Драган Даутовски, на Факултетот за музичка уметност при УКИМ, а за нив ќе зборува Наташа Аврамовска, директорка на Институтот за македонска литература.
Аврамовска ќе се осврне и на другите значајни овогодишни јубилеи, како што се: 150 години од објавувањето од „Речник на три јазика“ и 145 години од објавувањето на „Слогница речовска“ од Ѓорѓија Пулевски; 135 години од првата докторска дисертација за македонскиот јазик на балто-германскиот лингвист Леонард Готхилф Мазинг; 100 години од објавувањето Абецедарот – буквар на македонски јазик за македонското национално малцинство во Грција, подготвен од специјална комисија на грчката влада, под покровителство на Друштвото на народите во Женева, отпечатен во Атина; и 80 години од усвојувањето на македонската азбука и македонскиот правопис, како и од печатењето на првиот Буквар во слободна Македонија.
Специјален гостин на отворањето ќе биде Јанко Ивановски, ученик во 7 б одделение, во училиштето „Ацо Шопов“ од Скопје, и правнук на поетот Гого Ивановски, роден пред точно сто години во Скопје, припадник на првата повоена генерација македонски поети кои го градеа современиот македонски јазик и го почнаа поинтензивно да го потврдуваат македонскиот идентитет на светската поетска сцена.
Во својство на претседател на Македонскиот ПЕН центар, Владимир Мартиновски, декан на Филолошкиот факултет „Блаже Конески“ при УКИМ ќе ги најави средбите и разговорите со нашите современици што ќе се одвиваат во следните два дена.
Омаж ќе им биде оддаден и на двајца поети кои нè напуштија меѓу две едиции на манифестацијата, Линдита Ахмети и Михаил Ренџов, чиј поетски збор ќе оживее преку нивните најблиски: писателот Џабир Ахмети и музичарот Петар Ренџов, со вокална придружба на Сашо Гигов-Гиш.
Свеченото отворање ќе се заокружи со поетскиот перформанс „Сенгор – Шопов: паралели со допирни точки“, во изведба на двајца првенеци на Македонскиот народен театар, актерите Никола Ристановски и Игор Џамбазов, со музичка придружба на Петар Ренџов. Со тоа ќе им се укаже почит на Леополд Седар Сенгор, сенегалски франкофон поет кој пред 50 години го доби „Златниот венец“ на Струшките вечери на поезијата, и Ацо Шопов, неговиот препејувач и пријател, кој пред 70 години ја објави збирката Слеј се со тишината со која беше одбележан историски пресврт во развојот на македонската поезија.
Култура
„Ајде, слушаш слушај…“ одекна во Белград, македонската култура доби свој дом

Со свечена програма насловена „Ајде, слушаш слушај…“ синоќа во Белград беше отворен македонскиот Културно-информативен центар – новото седиште на македонската култура, јазик, уметност и традиција во српската престолнина.
На отворањето присуствуваа бројни гости од културниот и политичкиот живот на двете земји, а свои обраќања имаа потпретседателот на македонската влада Иван Стоиљковиќ, министерот за култура и туризам Зоран Љутков, српскиот министер за култура Никола Селаковиќ, македонскиот амбасадор во Србија Никола Тупанчевски и директорот на КИЦ Белград, Васко Шутаров.
Министерот Зоран Љутков во своето обраќање истакна дека отворањето на Културно-информативниот центар во Белград претставува значаен чекор напред во билатералната соработка на културно поле.
„Да се отвори македонски културен центар овде во Белград, токму на улица која го носи името ‘Македонска’, не е само случајност, ова е и порака и сведоштво дека културата ги поврзува не само државите туку и луѓето“, рече Љутков.
Тој нагласи дека центарот ќе биде духовен дом за македонската заедница во Србија, но и место отворено за сите што сакаат да ја запознаат македонската уметност и традиција.
„Овој центар ќе биде и духовен дом за македонската заедница што живее и создава во Србија – место каде што ќе се негува сопствениот идентитет, но и ќе се отвораат врати за нови пријателства и заеднички иницијативи“, додаде министерот.
Настанот помина во атмосфера исполнета со музика, уметност и симболика, со цел да се претстави богатото македонско културно наследство на публиката во Србија и да се зајакнат културните врски меѓу двете земји.