Култура
Врвната македонска пијанистка Илинка Манова и виртуозниот виолинист Игор Пикајзен со маестрална изведба на фестивалот Охридско лето

Престижниот фестивал „Охридско лето“ беше домаќин на маестралната хармонија на двајца истакнати музичари – пијанистката Илинка Манова и виолинистот Игор Пикајзен, кои во саботната вечер ја красеа сцената во црквата „Света Софија“ во Охрид со заеднички концерт. Овој насап ја остави публиката воодушевена и слушателски инспирирана од нивниот исклучителен перформанс.
Илинка Манова, позната по својата енергичност на сцената и беспрекорната техника, ја покажа брилијантноста, музицирајќи на пијаното без напор. Во синхронија со нејзиниот талент, возбудливата изведба на виолината на Игор Пикајзен додаде слој на емотивна длабочина на репертоарот подготвен за концертната вечер.
Дуото ја почести публиката со разновидна програма која поминуваше низ различни музички периоди, од класични ремек-дела до современи композиции. Фаннтастичната интеракција помеѓу пијанистот Манова и виолинската моќ на Пикајзен одекна кај присутните, оставајќи потпис со фестивалско наследство.
Внимателно курираната програма содржеше дела од реномирани композитори, од Шуман, Парт, Исаије, Дебиси, Фајн и Фролов, истакнувајќи ги длабоките емоции и техничкиот сјај на двата инструмента.
Со отворањето на концертот со „Соната за виолина и пијано Оп. 105“ на Шуман, дуото мајсторски ги пренесе страста и контрастните расположенија на делото, воодушевувајќи ги слушателите уште од првата нота. „Fratres“ на Парт обезбеди момент на длабока контемплација, прикажувајќи ја исклучителната музичка чувствителност и уметничка врска помеѓу инструментите на Манова и Пикајзен.
„Caprice d’après l’etude en forme de Valse de Saint-Saëns“ на Исаије ја покажа виртуозноста на двајцата музичари, презентирајќи спој на елеганција и технички сјај што ја остави публиката без зборови. По кратката пауза, сонатата на Дебиси за виолина и пијано ги маѓепса слушателите со своето евокативно и живописно раскажување. Дуото вешто навигираше во трите става, оживувајќи ја музиката со својата музичка финеса и динамична интерпретација. „Соната бр. 6 за виолина во е-мајор Оп. 27“ на Исаије, го покажа длабокото разбирање за делото на композиторот, импресионирајќи со емотивната изведба. Современите парчиња додадоа свежина во концертот. „За пријател“ на Мајкл Фајн прекрасно пренесе чувство на лична поврзаност, додека Концертната фантазија на Игор Фролов на теми од операта „Порги и Бес“ на Гершвин додаде возбудлив и живописен заклучок на вечерта.
„Ми претставува огромно задоволство што по долг временски период повторно сум дел од македонската музичка сцена, овој пат во Охрид. Иако веќе долги години не живеам во Македонија, чест и привилегија е да се настапува во татковината, нешто за кое сметам дека сите ние музичарите треба почесто да го практицираме, особено затоа што почитта кон нашиот опус треба да потекнува првенствено од домашното тло. Во оваа насока, сакам да искажам искрена благодарност до организацијата на „Охридско Лето“ и до музичкиот селектор, Бисера Чадловска, кои се сетија на мене и ми овозможија да бидам дел од ова 63. Фестивалско издание. Навистина апсолутна е привилегијата да се настапува заедно со неизмерно талентираниот Игор Пикајзен, со кој верувам дека успеавме да ги освоиме срцата на присутните гости“, изјави Илинка Манова.
Македонската пијанистка Илинка Манова која живее и работи во САД е добитничка на повеќе награди, а нејзината љубов и страст кон музиката ја преточува во суштинско изучување на оваа уметност. Првите образовни стадиуми ги завршува во Скопје во класата на проф. Валентина Нолчева, за потоа да продолжи да студира во класата на проф. Арбо Валдма во Келн и во класата на д – р Соломон Миковски на „Менхетен“ школата за музика во Њујорк. Добитничка е на полна стипендија за нејзините студии со Стефани Браун на САНИ каде што се здобива со титула магистер и со уметничка диплома. Во моментов е запишана на докторски студии за музичка уметност под менторство на д-р Анџелина Гаделија на Универзитетот во Конектикат. Добитничка е на прва награда на 29. Меѓународен натпревар за уметници во Њујорк, по што следи нејзиниот соло рецитал во „Карнеги хол“ во 2001 година. Добитничка е на повеќе стипендии, награди и признанија и тоа: наградите на градот Сенигалија во Италија, и Државната награда на тогашна Југославија на натпреварот за млади музичари во Сараево. Настапувала во Тајван, во зградата на ОН во Њујорк, во престижните „Стенвеј“ и “Меркин хол“, како и во други концертни сали во САД. Како солист и камерен музичар остварила настапи во Париз, Рим, Бон, Келн, Женева, Сенигалија, Белград, Љубљана, Скопје, како и низ повеќе градови во Источна Европа, и во САД. Илинка Манова е директор на непрофитната организација АртАхимса која преку уметностите промовира ненасилна култура. Предава во музичките училишта „Браунинг“ и „Дилер -Квејл“ во Њујорк, а нејзините ученици се лауреати на повеќе натпревари. Од 2012 до 2022 година Манова беше еден од раководителите на „Рондо“ платформа и натпревар за млади музичари преку која бројни млади уметници се мотивирани да го развиваат нивниот талент преку можности за концертни претставувања во „Карнеги хол“, како и преку учество на мајсторски курсеви на летната академија „Рондо“ во Женева, Швајцарија.
Наградуваниот Руско-американски виолинист Игор Пикајзен се смета за еден од најталентираните и најбарани солисти на неговата генерација. Во сезоната 2022/23 ќе биде промовирано неговото ЦД снимено за компанијата „Ворнер Мјузик“ со Лондонската филхармонија на кое ги изведува концертите од Глазунов и Чајковски, а исто така следи и промоција на изданието „Фантазии за виолина и пијано“ заедно со пијанистката Татјана Пикајзен. Следните и неодамнешни настапи ги вклучуваат концертите со Симфонија Торонто, Филхармонијата на Бока дел Рио, Мексиканскиот симфониски оркестар, Рускиот државен Симфониски оркестар, оркестрите во Истанбул, Чиле и Конектикат, Националниот симфониски оркестар во Грузија, оркестрите во Измир и Женјанг. Со рецитали ќе настапува во Чикаго, во Солт Лејк Сити во престижната серија концерти „Џина Бахауер“ како и во Њујорк. Претходно Пикајзен настапувал со Московскиот радио оркестар, Филхармонијата во Букурешт, оркестрите во Тбилиси, Јокохама, Бакау, Бјалисток, Кјелце под диригентските палки на Лиор Шамбадал, Лукас Борович, Александар Плат, Емил Табаков и многу други истакнати диригенти. Со рецитали настапува во некои од најпрестижните концертни центри како „Карнеги Хол“ и „Алис Тали Хол“ во Њујорк, салата „Чајковски“ во Москва, „Флаже“ и „Бозар“ во Брисел, „Аудитори“ во Барселона, „Кадоган хол“ во Лондон и др, како и на фестивалите „Вербие“, „Долината Напа“, „Ноќни серенади“ и др. Игор Пикајзен е роден во Москва и е внук на легендарниот виолинист Виктор Пикајзен. Дипломира на „Џулијард“ во Њујорк, а магистрира и се здобива со уметничка диплома на престижниот Универзитет „Јеил“. Добитник е на прва награда на натпреварот „Луис Сигал“ во Виња дел Мар во Чиле во 2015 година, прва награда на Меѓународниот натпревар „Вронски“ во Варшава, и сребрен медал на натпреварите „Х. Шеринг“ и „Клостер -Шонтал“. Пикајзен живее и работи на релација Њујорк- Денвер-Вестпорт каде е основач на летниот музички фестивал „Еделио“. Во 2019 година е назначен за професор по виолина на Музичката школа „Ламонт“ при универзитетот во Денвер.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Фестивалот „Културен амалгам“ почна во Скопје, а вечерва продолжува во Крива Паланка

Првата вечер од второто издание на фестивалот „Културен амалгам“ започна во Културно информативен центар – Скопје на 15 јули со впечатлив настан во Скопје, обединувајќи фотографија, документаристика и уметнички експеримент во еден културен мозаик. Публиката во КИЦ Скопје имаше ретка можност да ја проследи изложбата „ФотоСинтеза“, која претстави над 40 автори од Романија специјализирани за алтернативни фотографски техники како цијанотипија, вандајк и гум-бихромат. Делата беа силно поетични, но и технички прецизни, нудејќи свежа перспектива на историските процеси во современ контекст.
Веднаш потоа, беше прикажан документарниот филм „Манaки – Приказна во слики“, режиран од Роберт Јанкулоски, кој со внимателно истражена нарација и автентични фотографии нè врати во времето на првите балкански кинематографери, преку факти кој ретко кој ги знаел. Филмот остави силен печат врз публиката со својот достоинствен пристап кон културното наследство, давајќи историски контекст на приказната.
Со ова, фестивалот започна како што и најави: со јасна визија, културна длабочина и отвореност кон интердисциплинарна уметност.
Вечерва Крива Паланка станува нова станица на патувачкиот фестивал „Културен амалгам 2025“. Во просториите на Градскиот музеј, од 20 часот, публиката ќе има можност да ја проследи ревијалната изложба „ФотоСинтеза“, која прикажува редок избор на алтернативна фотографија од фотоклубот „Ирис“. Техники како цијанотипија, гумоил и вандајк ќе бидат изложени преку дела на над 40 автори, кои го оживуваат минатото со современа чувствителност.
По изложбата ќе следува и проекција на документарниот филм „Манаки – прикзна во слики“, посветен на животот и делото на пионерите на балканската фотографија – браќата Манаки.
Настанот е бесплатен и отворен за сите љубители на уметноста, културата и фотографијата.
Следна станица на естивалот е Куманово на седми август во Центарот за култура „Трајко Прокопиев“.
Со овие активности Културно-информативниот центар – Скопје настојува да поттикне децентрализација на културата во Македонија и да воспостави трајна соработка меѓу културните институции низ земјата.
Целта е да се заживеат локалните простори преку изложби, проекции, работилници и трибини, како и да се создадат нови услови за самоорганизирано културно делување. Годинешната тема е фотографијата, со фокус на нејзиниот историски развој и алтернативни техники кои повторно стануваат актуелни. Проектот има и амбиција да се прошири на регионално и меѓународно ниво.
Фестивалот е поддржан од Министерството за култура и туризам.
Култура
14. издание на Интернационалниот детски театарски фестивал „Битолино“

Под мотото „Театарот го менува светот“ од 3 до 7 август во НУ Центар за култура – Битола ќе се одржи 14. издание на Интернационалниот детски театарски фестивал „Битолино“.
Во традиционалниот термин на две сцени во Центарот за култура ќе се одиграат десет претстави. А покрај официјалната натпреварувачка програма, фестивалот оваа година подготви богата придружна програма.
Шест претстави од Грузија, Унгарија, Хрватска, Бугарија, Албанија и Македонија ќе се натпреваруваат за фестивалското Гран-при за најдобра претстава во целина. Дел од програмата се театрите „Нодар Думбадзе“ и „Пиро Ќеци“, национални установи од Грузија и Албанија. А ни доаѓаат и признатите независни продукции: „Колибри“ од Унгарија и „Мала сцена“ од Хрватска кои важат за најстари и водечки театри за деца во своите земји. На програмата е и куклениот театар „Сенџу“ од Бугарија кои ни носат јапонски куклен театар по методот на Такеда а за прв пат на „Битолино“ ќе учествува и Театарот „Сенки и облаци“ од Скопје.
„Нашите сцени се место каде што детската насмевка, фантазијата и искрените емоции се во центарот на вниманието. Преку театарот ние не само што раскажуваме приказни, туку и ги воспитуваме идните генерации – во духот на емпатија, разбирање и љубов кон уметноста. Срдечно им се заблагодарувам на сите театари од целиот свет кој изразија интерес да учествуваат. А особено – на децата, нашата верна публика изминатите тринаесет години кои се срцето на сè што правиме.“ – истакна Филип Етмишовски, директор на Бабец театар и Интернационалниот детски театарски фестивал „Битолино“.
Во годината кога Драмскиот аматерски фестивал во Кочани, кој важи за носечка платформа за театарските аматери, е оправдано одложен. „Битолино“ одлучи да ја отстапи својата сцена на аматерските театри и театарски школи од земјата. Оваа година во придружната програма ќе бидат Театар Чекори од Скопје и Театарот при ЈОУ Дом на култура „Иван Мазов – Климе“ од Кавадарци. Фестивалот ќе го отвори и затвори Театарската школа „Бабец“ со претставите „Зборови“ и „Аудиција“. Токму со премиерата на младинската постановка на „Аудиција“ по текст на Александар Галин, Бабец театар ќе го одбележи и својот јубилеен 15. роденден.
Во придружната фестивалска програма е и дводневна театарска работилница за куклен театар „Светот на куклите“ со бугарската режисерка и актерка Ефимиа Павлова. Токму директорката на Државниот куклен театар во Сливен, Бугарија ќе биде претседател на фестивалското жири. Останатите два члена се македонските актери со интернационална театарска, филмска и телевизиска кариера: Тони Наумовски и Мартина Тапарчевска.
Фестивалот е поддржан како проект од национален интерес во рамки на Годишната програма на Министерстовото за култура и туризам на Македонија, Годишната програма за култура на Општина Битола а генерален спонзор е Комерцијална банка АД Скопје.
Култура
Пет книги влегоа во потесен избор за наградата „Браќа Миладиновци“ на Струшките вечери на поезијата за 2025

Пет книги влегоа во потесен избор за наградата „Браќа Миладиновци“ на Струшки вечери на поезијата за 2025.
„Жири-комисијата за доделување на наградата „Браќа Миладиновци“ на СВП за 2025 година одржан на 18 јули 2025 година По завршување на првата, поединечна фаза на работа, во согласност со Правилникот за наградата, Во текот на првиот дел на состанокот, во согласност со Правилникот, едногласно ја усвои следнава листа на потесен избор од пет поетски книги (наведени по азбучен ред, според презимето на авторот):
– „Рубедо“ од Андреј Ал-Асади (Скопје: ПНВ Публикации, 2025)
– „Рајсфершулс“ од Јулијана Величковска (Скопје: ПНВ Публикации, 2024)
– „Маслина и младост“ од Гордана Михаилова Бошнакоска (Скопје: Макавеј, 2025)
– „На ти со Ерос и Танатос“ од Виолета Танчева-Златева (Скопје: Три, 2025)
– „Вообразби: лирски етиди за некој друг свет“ од Бранко Цветкоски (Скопје: Макавеј, 2025)“, се истакнува во информацијата.
На конкурсот, според соопштеното, се пристигнати 37 книги од исто толку автори, кои влеголе во конкуренција.
Согласно планираните програмски активности, читањето на застапените автори во потесниот избор ќе биде на 22 август, додека добитникот на наградата „Браќа Миладиновци“ за најдобра поетска книга меѓу две фестивалски изданија, објавена на македонски јазик, што ја доделува СВП ќе биде прогласен на 23 август.
„На конкурсот пристигнаа вкупно 35 наслови. Покрај паричниот износ, како дел од наградата од 2012 година во издание на СВП наредната година наградената книга ја објавува во превод на еден странски јазик и ја претставува преку промоција и портрет на добитникот“.