Култура
Двајца познати унгарски автори гостуваат во Скопје

Двајца познати унгарски автори денеска гостуваат во Скопје. Промоцијата на романот „Спокој“ од Атила Бартиш во издание на „Икона“ ќе се одржи во 19 часот во Книготека Икона.
Наратор на романот „Спокој“ е писателот Андор Вер. Романот почнува со погребот на мајката на Андор. Петнаесет години живеат заедно во ист стан од кој таа одбива да излезе, петнаесет години мора да одговара на нејзиното прашање „Кадебешесине?“ и нејзината општа мизантропија. Сестрата на Андор, Јудит, била талентирана виолинистка, ѕвезда која пребегнува на Запад – бега од сопствената мајка и комунистичкиот систем. Нејзиното одбивање да се врати го продлабочува јазот меѓу неа и мајка ѝ, а со тоа завршува и актерската кариера на мајката. „Спокој“ е роман на трагични човечки односи, лажни писма, погребани празни ковчези, големи и необични љубови. Роман за станувањето писател.
Атила Бартиш е еден од најинтригантните унгарски писатели, роден во 1968 година во Романија во семејство на унгарско малцинство. Наоѓајќи се во немилост на режимот на Чаушеску, неговото семејство е принудено да се пресели во Будимпешта. Атила Бартиш е и успешен фотограф. За романот „Спокој“ објавен во 2001 година ги добил наградите „Тибор Дери“ и „Шандор Мараи“. Во 2008 година според романот е снимен истоимениот филм во режија на Роберт Алфелди. Авторот живее во Будимпешта и Бали, Индонезија.Ова е второ гостување на Атила Бартиш во Македонија, по гостувањето во 2017 година и промовирањето на неговиот последен роман „Крајот“ во издание на „Или-Или“.
Оваа година на Струшките вечери на поезијата гостува највлијателниот унгарски поет Иштван Кемењ. Во 21 часот ќе може да се проследи дел од неговата поезија на Меѓународното поетско читање во Музејот на современа уметност во Скопје.
Иштван Кемењ е роден во 1961 година во Будимпешта. Зад себе има повеќе книги поеми, романи и есеи. Неговите збирки поезија се издадени на повеќе светски јазици. Добитник е на сите значајни награди во Унгарија.
Кемењ е еден од најзначајните живи унгарски поети на преминот на 21 век. Кариерата му почнува во осумдесеттите години на минатиот век и неговата поетика влијаела на три генерации современи унгарски поети. На почетокот спротивставувајќи му се на „идеалот на поемата“, којшто се очекувал од социјалистичката културна политика, тој гради поинакви митови, легенди, внесува дури и елементи на научна фантастика во својата поезија, постепено создавајќи сопствена митологија. Успева од банални реченици да создаде поезија, па поради тоа е наречен „постмодерниот поет на 90-тите“.
Во унгарската културна средина Атила Бартиш и Иштван Кемењ се познати по нивното пријателство, сличната поетска/писателска идеологија и ставови за литературата и уметноста.
Препевот и преводот на делата од Кемењ и Бартиш ги направија Анамарија Цинеге-Панзова и Златко Панзов.Гостувањето на авторите е во рамките на Неделите на унгарска култура во Република Северна Македонија во организација на Министерството на надворешни работи и трговија на Унгарија и Амбасадата на Унгарија во Скопје.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Македонскиот народен театар стана член на Европската театарска конвенција (ETC)

Директорот на Македонскиот народен театар, Никола Кимовски, престојува во Атина, на Генералното собрание на Европската театарска конвенција (ETC), во која членуваат најголемите театри од Европа.
Кимовски денес имаше официјално обраќање на собранието на кое го претстави МНТ и неговата работа и мисија.
Потоа со едногласна одлука од сите членки Македонскиот Народен Театар беше примен за член на најважната театарска мрежа во Европа.
Меѓународната театарска конференција на ETC, насловена како „Thrive Theatre Thrive! Keep the Flame Alive.“, ќе се одржи од 3 до 7 април 2025 година во Националниот театар на Грција во Атина. Со членството на Македонскиот народен театар во ETC, која е водечка мрежа на јавно финансирани театри во Европа, со 63 театри членки од 31 земја се отвораат можности за создавање европски коопродукции и размена на претстави и уметници со европските национални куќи.
ETC е посветена на промовирање на современата драма, олеснување на уметничките размени и поттикнување на културната разновидност во европската театарска уметност. Организацијата служи како платформа за дијалог, демократија и интеракција, со цел да рефлектира и да привлече разновидна публика и општества во постојан развој.
Во рамките на Генералното собрание директорот Кимовски оствари и средба со претседателката на мрежата госпоѓата Клаудиа Белхиор. Во следните два дена ќе се остварат повеќе одвоени состаноци со директори на Национални театри и фестивали со цел договарање на идна соработка и размена.
Култура
„Јон Вардар против галаксијата“ селектиран на престижниот филмски фестивал BAFICI во Буенос Аирес

Првиот македонски долгометражен анимиран филм „Јон Вардар против Галаксијата“ е селектиран на еден од водечките фестивали за независен филм во светот – BAFICI (Buenos Aires Festival Internacional de Cine Independiente) 2025.
Филмот ќе биде прикажан три пати пред фестивалската публика во Буенос Аирес, и тоа на 8, 10 и 11 април.
Мануел Рамирез, познатиот аргентински филмски критичар, кој е еден од програмерите на BAFICI, и работи за угледниот дневен весник „Пагина 12“, за филмот напиша: „Анимиран долгометражен филм од Македонија не е нешто што се гледа секој ден, но шармот на John Vardar vs. the Galaxy е далеку од тоа да биде само географски куриозитет. Оваа визуелна лудорија – со своите интергалактички авантури што наликуваат на халуцинација, откачени вонземјани и хумор со висока концентрација – се истакнува со рокерска дрскост и заразна комичност. Филмот е како црна дупка што го вовлекува гледачот во својот хаотичен универзум, каде секое чудовиште е повик на бегство од нормалното и прослава на лудото и необичното“.
Режисерот на филмот, Гоце Цветановски, за фестивалот рече дека многу го почитува поради неговата храброст да прикаже филмови што излегуваат од шаблоните.
„За нас, оваа селекција е како да сме испратиле балкански вселенски брод во срцето на Буенос Аирес. Горди сме што ‘Џон Вардар’ ќе има можност да се сретне со една отворена и љубопитна публика, каква што е аргентинската“, вели Цветановски.
Фестивалот BAFICI (Buenos Aires Festival Internacional de Cine Independiente) се смета за најголемиот и најважен фестивал за независен филм во Латинска Америка. Годинава ќе се одржи по 26-ти пат. BAFICI е познат по својата поддршка на авторскиот филм и по отворањето на нови хоризонти за независни продукции од целиот свет.
„Јон Вардар против Галаксијата“ е поддржан од Агенцијата за филм.
Култура
Голем сценски спектакл „Сонцето, колку е блиску сонцето“ Made in МNT

На 13 ноември во 20:00 часот премиерно ќе се одржи голем сценски спектакл „Сонцето, колку е блиску сонцето“ Made in МNT, од истакнатиот режисер Дејан Пројковски, информираат од Македонскиот народен театар.
„Во оваа претстава ќе се доживее спојот на минатото и сегашноста преку клучните вредности на Македонскиот народен театар – љубов, умeтничка храброст, посветеност, визија, тимска работа, чување на традицијата и создавање нови вредности за иднината. Претставата ќе претставува аудиовизуелно патување низ македонската драматургија, поезија, проза и ликовна уметност. Емотивна приказна посветена на сите големи актери, режисери, драматурзи, но и на сите оние луѓе кои се позади кулисите и помагаат во создавањето на сценскиот универзум во МНТ“, се наведува во соопштението.
Во претставата ќе учествува огромна актерска екипа од ансамблот на Македонскиот народен театар, соло пејачи, воздушни акробати и балетски играчи.
„Публиката ќе биде на едно големо патување во театарот на сонцето. Овој голем сценски спектакл ќе спои повеќе изразни средства со посебен акцент на воздушната акробатика и 3Д-видеомапингот. Идејата е преку создавањето на мултимедијални сцени на оригинален начин пред сѐ преку силно визуелен израз да се раскаже за 80- годишното театарско постоење на МНТ“, велат од театарот.
Во авторскиот тим на овој голем спектакл се потпишуваат: Дејан Пројковски – режисер, Валентин Светозарев – сценограф, Горан Трајкоски – композитор, Сергеј Светозарев – дизајнер на 3Д-видеомапингот и Марија Пупучевска – костимограф.
Премиерата е на 13 ноември, следните изведби се на 14 и 17 ноември 2025 година. Билетите за изведбите на спектаклот ќе бидат пуштени во продажба од денес, 4 април, преку веб-страницата, www.mnt.mk, како и на билетарницата во МНТ.