Култура
Денови на рускиот филм од 28 септември до 2 октомври

Од 28 септември до 2 октомври Кинотеката е домаќин на Деновите на рускиот филм во соработка со „Ленфилм“ од Москва. Гостин на Деновите на рускиот филм е филмскиот експерт Александар Поздњаков, автор на документарниот филм „Звуците на старите ѕидови“, со кој ќе биде затворена оваа манифестација во Кинотеката. Филм на отворањето е „Развод по сопствена желба“ на сценаристот и режисер Илија Северов.
Изборот на насловите од Деновите на рускиот филм се продуцирани во студиото „Ленфилм“ – најстарата продукциска компанија во Русија – во периодот од 60-тите години на минатиот век, па сè до поновата продукција на филмот што ја отвора манифестацијата „Развод по сопствена желба“ .
Александар Поздњаков е познат руски режисер, сценарист и историчар на филмот. Работи во „Ленфилм“ од 1983 и е претседател на асоцијацијата на филмските критичари на Санкт Петерсбург. Автор е на неколку книги и на документарните филмови АНАТОМИЈА НА ФИЛМОТ: ЧОВЕК АМФИБИЈА (Anatomy of film: Human Amphibian; 2001); МАНЕРХАЈМ И ПИЕТАРИ(Mannerheim e Pietari; 2004); СВЕТЛА НА СЦЕНАТА (Lights in the Stage; 2007 ); ГЕРМАН, ОД ДРУГАТА СТРАНА НА КАМЕРАТА (German, From the Other Side of the Camera; 2009); ДИЈАМАНТСКА СТРАНА (Diamond Facet; 2010); ЦАРСКА ПОСЕТА (Visiting Empress; 2010); 2016 – БОЖИКНО ДРВО НА БРЕГОВИТЕ НА НЕВА (2016 – Christmas Tree on the Banks of the Neva; 2016)…
Во петте вечери посветени на продукциите на „Ленфилм“ ќе имаме можност да видиме девет наслови на автори различни по нивната естетика, како и филмови од различни периоди на постоењето на ова филмско студио. Затоа на програмата на Деновите на рускиот филм со соработка со „Ленфилм“ ќе ги сретнете имињата на Борис Пастернак како сценарист, режисерите Григори Козинцев и Алексеј Герман (меѓу другите), актерот Инокентиј Смоктуновски и многу други значајни имиња од советската ера на руската кинематографија, но и новите имиња.
28 септември (сабота) 18:00 часот
РАЗВОД ПО СОПСТВЕНА ЖЕЛБА
(Развод по собственному желанию / Voluntary Divorce)
Игран филм, Русија
2015, 79 мин., Колор, ДЦП
Режија: Илија Северов (Ilya Severov)
Сценарио: Илија Северов (Ilya Severov)
Улоги: Константин Јушкевич, Наталија Суркова, Слава Коробицин ( Konstantin
Yushkevich, Natalya Surkova, Slava Korobitsin )
Тренерот, поранешен тркач со велосипеди, Сергеј (Константин Јушкевич) и основачот на синџирот книжарници Елена (Наталија Суркова) се заедно дваесет години. Неочекувана брачна расправија се заканува да прерасне во развод. Сергеј одлучува да започне одново и заминува од дома, не сомневајќи се дека животот може драматично да се смени за само неколку часа. Неверојатните авантури во кои е вклучен најдобриот пријател (Јуриј Галцев) и лудите ситуации со најблиските ќе ја тестираат силата на семејната врска на Сергеј и Елена. Филмот РАЗВОД ПО СОПСТВЕНА ЖЕЛБА е воедно и драма и комедија. Сниман е во традицијата на „доброто старо советско кино“, во кое гледачот е принуден безусловно да сочувствува со хероите.
Возрасна категорија: 12 години
Влезница: Бесплатен влез
28 септември (сабота) 20:00 часот
ЧОВЕК АМФИБИЈА
(Человек-амфибия / Amphibian Man)
Игран филм, Русија
1962, 96 мин., Колор, ДЦП
Режија: Владимир Чеботарев, Генадиј Казански (Vladimir Chebotaryov, Gennadiy Kazanskiy )
Сценарио: Акиба Голбурт (kiba Golburt )
Улоги: Владимир Коренев, Анастасија Вертинска, Михаил Козаков (Vladimir
Korenev, Anastasiya Vertinskaya, Mikhail Kozakov )
Рибарите од Буенос Аирес и ловците на бисери се исплашени од мистериозното морско чудовиште. Никој не знае што точно е тоа, а всушност се работи за синот на д-р Славатор. Човекот со бели дробови и жабри на ајкула се вика Ихтиандер – резултат на смелите експерименти на д-р Салватор со трансплантација на органи. Ихтиандер е слабо запознаен со луѓето и цивилизацијата – пораснал во куќата на неговиот татко и на море, негови пријатели се делфините. Еднаш, Ихтиандер здогледува девојче како се дави во морето и го спасува од смрт. Оваа минлива средба го менува животот на младиот човек. Тој за првпат излегува во градот и таму ја наоѓа шармантната Гутиер, која не знае кој е нејзиниот вистински спасител. Помеѓу младите се појавуваат чувства. Сепак, таткото на девојчето, Балтазар, инсистира таа да се омажи за Зурита (кого девојчето го смета за свој спасител). Гутиер се спротивставува, но конечно се предава, верувајќи дека Ихтиандер, кој се фрли во морето пред нејзините очи, се удавил, а нејзиниот вистински спасител е Зурита.
Возрасна категорија: 12 години
Влезница: Бесплатен влез
29 септември (недела), 19 часот
ХАМЛЕТ
(Гамлет / Hamlet)
Игран филм, Советски Сојуз
1964 г., 140 мин., црно-бел, ДЦП
Режија: Григори Козинцев (Grigori Kozintsev)
Сценарио: Григори Козинцев, Борис Пастернак, Вилијам Шекспир (Grigori Kozintsev, Boris Pasternak, William Shakespeare)
Улоги: Инокентиј Смоктуновски, Михаил Названов, Елза Раѕина (Innokentiy Smoktunovskiy, Mikhail Nazvanov, Elza Radzina)
Хамлет, принцот од Данска, се враќа дома и открива дека татко му е убиен од чичко му Клавдиј, кој го презел тронот и се оженил со мајка му. Хамлет е вознемирен, го прогонуваат духови и е крајно нестабилен.
Григори Козинцев бил член на руската авангардна група „Фабрика на ексцентрични актери“, која била блиска со дадаизмот и футуризмот. Во 1923 г. требало да ја изведат пантомимата „Хамлет“, но не успеале во тоа и Козинцев се насочил кон кинематографијата. Сепак, се навраќа кон театарот и во 1941 го поставува „Кралот Лир“, а во 1954 „Хамлет“. Посветеноста на Козинцев кон Шекспир се гледа и во тоа што напишал книга на таа тема: „Шекспир, време и совест“. Уште при самото појавување, филмот се стекнува со големи пофалби и на Исток и на Запад. Западњаците ја подвлекуваат музиката на Шостакович како алтернатива на фактот дека филмот е снимен според рускиот превод на Пастернак и на руски јазик, а и славниот Питер Брук има главно поволни мислења за филмот и ја истакнува потрагата на Козинцев кон суштината на пиесата. Филмот има освоено Специјална награда во Венеција.
Возрасна категорија: 12 години
Влезница: Бесплатен влез
30 септември (понеделник) 18 часот
ДАМАТА СО КУЧЕТО
(Дама с собачкой / The Lady with the Dog)
Игран филм, Русија
1960, 83 мин., црно-бел, ДЦП
Режија: Јосиф Хеифитс (Iosif Kheifits)
Сценарио: Јосиф Хеифитс (Iosif Kheifits)
Улоги: Илја Савина, Алексе Баталов, Нина Алисова(Iya Savvina , Aleksey Batalov, Nina Alisova)
Во деветнаесеттиот век во приморскиот град Јалта, Димитри Гуров, граѓанин од високата
класа, ја запознава Ана Сергејовна додека го шета нејзиното куче. Двајцата имаат несреќни
бракови: Димитри е во брак од интерес, склучен од страна на неговото семејство додека бил
на колеџ, додека Ана била мажена за лакеј од љубов, која повеќе не постои, и започнуваат
љубовна врска. Кога Ана се враќа во Саратов и Димитри во Москва, тој има здодевен живот
дома, го минува времето работејќи и одејќи во клубот за да пие и да игра карти со пријателите. За
Божиќ, Ана му недостига на Димитри и тој ја лаже жена си дека мора да оди на службено
патување во Санкт Петербург. Меѓутоа, тој патува во Саратов и ја сретнува Ана во операта со сопругот. Нивната љубов се распламтува и Ана му ветува дека ќе се сретнат во Москва. Во време
кога разводот е незамислив, Ана и Димитри се проколнати да се среќаваат во хотелски соби.
Филмот бил прикажан во Кан во официјалната селекција.
Возрасна категорија: 12 години
Влезница: Бесплатен влез
30 септември (понеделник) 20 часот
НАЧАЛНИКОТ ЧУКОТКИ
(Начальник Чукотки)
Игран филм, Русија
1967, 66 мин., црно-бел, ДЦП
Режија: Виталиј Мелников (Vitaliy Melnikov)
Сценарио: Владимир Валутски, Виктор Викторов (Vladimir Valutskiy, Viktor Viktorov)
Улоги: Михаил Кононов, Алексеј Грибов, Генадиј Данзанов (Mikhail Kononov, Aleksey
Gribov, Gennadiy Danzanov)
Дејствието на филмот се одвива во 1922 година. Комесарот на Ревкомовски, Алексеј Михајлович Глазков, кој добил мандат од Советската влада да управува со областа Чукотка на Далечниот Исток, и младиот службеник Алјоша Бичков, кој го придружува, патуваат со тим кучиња до селото Ујгунан. На патот Глазков умира од тифус, а Алјоша го погребува. И покрај смртта на Глазков, тој стигнува во Ујгунан, каде го пречекува поранешниот царински службеник Крамов. Откако го примил Алјоша, лукавиот Крамов, тајно испитувајќи ги работите што ги донесол Алјоша, го наоѓа мандатот на Глазков и смета дека Алјоша е Глазков. Младиот патриот завршува во Чукотка веднаш по граѓанската војна каде има намера да ги шири идеите за правдата и еднаквоста меѓу локалните граѓани, но наместо тоа ги стекнува локалните капиталистички навики.
Возрасна категорија: 12 години
Влезница: Бесплатен влез
1 октомври (вторник), 18 часот
ЖЕНИДБА
(Женитьба)
Игран филм, Русија
1977, 99 мин., Колор, ДЦП
Режија: Виталиј Мелников (Виталий Мельников)
Сценарио: Виталиј Мелников, Николај Гогољ ( Виталий Мельников, Николай Гоголь)
Улоги: Светлана Киручкова, Алексеј Петренко, Олег Борисов, Владислав Стржелчик (Светлана Крючкова, Алексей Петренко, Олег Борисов, Владислав Стржельчик)
Подлегнувајќи на убедувањето на неговиот пријател Кочкарев, средовечниот советник во судот Подколесин, се сплеткал со зрелата девојка Агафија Тихоновна, ќерка на трговец. Во последен момент, откако поминал низ болен период на дружење и донесување одлука за свадба – младоженецот решава да избега од венчавката, скокајќи низ прозорецот…
Филмот е сниман според класичниот расказ „Женидба“ на Николај Васиљевич Гогољ.
Возрасна категорија: 14 години
Влезница: Бесплатен Влез
1 октомври (вторник), 20 часот
ДВАЕСЕТ ДЕНА БЕЗ ВОЈНА
(Двадцать дней без войны / Twenty Days Without War)
Игран филм, Русија
1977, 101 мин., црно -бел, ДЦП
Режија: Алексеј Герман (Aleksey German)
Сценарио: Константин Симонов ( Konstantin Simonov)
Улоги: Јудмила Гурченко, Алексеј Петренко ( Yuriy Nikulin, Lyudmila Gurchenko, Aleksey Petrenko)
За време на 20-дневниот одмор, воениот дописник Лопатин патува со воз до далечниот град Ташкент. Многу е далеку од фронтот, но се чини дека војната е присутна во умовите на луѓето дури и таму. Дописникот патува таму за да се сретне со семејството на загинат војник и да го посети филмскиот сет од адаптацијата на неговите приказни од војната. Лопатин покрај тоа успева да прошета низ улиците на Ташкент, да учествува на состанок на фабрички работници и да има кратка љубовна врска. Иако нема бомби и борби, во атмосферата се чувствува војната.
Возрасна категорија: 14 години
Влезница: Бесплатен влез
2 октомври (среда), 18 часот
ВЉУБЕН ПО СОПСТВЕНА ЖЕЛБА
(Влюблён по собственному желанию / Enamored by own Accord)
Игран филм, Русија
1982, 89 мин., Колор, ДЦП
Режија: Сергеј Микаелјан (Sergey Mikaelyan)
Сценарио: Сергеј Микаелјан, Александар Васински ( Sergey Mikaelyan, Aleksandr Vasinsky)
Улоги: Олег Јанковски, Евгенија Глушенко, Всеволд Шиловски (Oleg Yankovskiy, Evgeniya Glushenko, Vsevolod Shilovskiy)
Животот по некоја случајност спојува двајца луѓе. Поранешен спортист и шармантниот, но сиромашен млад човек Игор и библиотекарката Вера, навидум непривлечна, но срдечна девојка, која доживеала многу разочарувања, склучуваат договор да се заљубат по пат на автотренинг. Меѓутоа, и покрај тоа што целата работа не успева, тие искрено се заљубуваат и без автотренинг.
Во филмот доаѓа до израз реалноста на доцниот Советски Сојуз со неговите неатрактивни страни – црн пазар, пијанство, растечки скептицизам и разочарување од идеалите.
Актерката Евгенија Глушенко ја освои наградата „Сребрена мечка“ за надобра женска улога на Филмскиот фестивал во Берлин 1983.
Возрасна категорија: 14 години
Влезница: Бесплатен Влез
2 октомври (среда), 20 часот
ЗВУЦИТЕ ОД СТАРИТЕ ЅИДОВИ
(Голоса в старых стенах)
Документарен филм, Русија
2019., 60 минути Колор, ДЦП
Режија: Александар Позњаков (Alexander Pozdnyakov)
Сценарио: Александар Позњаков (Alexander Pozdnyakov )
Улоги: Виталиј Аксенов, Игор Масленикнов, Виталиј Мелников, Сергеј Селјанов, Александар Сокуров ( Vitaly Aksenov, Igor Maslennikov, Vitaly Melnikov, Sergey Selyanov, Alexander Sokurov)
Документарен филм кој раскажува за сите главни историски пресвртници на филмското студио „Ленфилм“. Познати актери, режисери и продуценти се сеќаваат на „златната ера“ на „Ленфилм“ и прераскажуваат смешни и тажни приказни кои се случиле во тоа студио . Прикажани се и пробите на Театарската академија на Моховаја, каде се обучувала новата генерација актери. Ова е гротескен филм кој комбинира тажни и смешни сцени, носталгични спомени од убавите времиња на тивкото и убаво кино.
Возрасна категорија: 12 години
Влезница: Бесплатен влез
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Распишан конкурсот за најдобра необјавена поетска творба „Антево слово“

Меѓународната поетска манифестација „Анџело Ла Векија“ („Il Parnaso – Concorso di Poesia – Premio Angelo La Vecchia“), во соработка со Здружението за развој на култура и заштита на културно наследство „Контекст – Струмица“ годинава по осми пат го распишува конкурсот за најдобра необјавена поетска творба „Антево слово“, специјална награда на фестивалот, востановена во чест на великанот на македонската поезија Анте Поповски.
На конкурсот можат да учествуваат поети од Македонија кои ќе испратат една своја необјавена песна на e-mail адресата: [email protected] на македонски и италијански или англиски јазик.
Со учеството на овој конкурс истите автоматски учествуваат и за носечката награда на манифестацијата „Парнас – награда на Анџело Ла Векија“.
Поезијата може да се испраќа до 10 мај 2025 година.
Претставниците на манифестацијата велат дека конкурсот за поезија е создаден со цел да се прослави и овековечи, преку „возвишена поезија“, духот, душата, суштината и есенцијата на животот. Најмногу пријавени поети има од Италија, но меѓу учесниците има поети од цела Европа, Балканот и пошироко.
Специјалната награда „Антево слово “ ќе ја координира интернационална жири-комисија со која ќе претседава поетот од Македонија Митко Гогов, поет и претствник на Здружение за развој на културата и заштита на културното наследство „Контекст – Струмица“.
Специјалната награда „Антево слово“ официјално ќе се додели летово, 2025 година во Каникати, Сицилија, како дел од програмата на меѓународната поетска манифестација „Парнас – награда на Анџело Ла Векија“.
Сите пријавени учесници ќе имаат можност да влезат во конкуренција за двете награди, носечката награда „Анџело Ла Векија“, награда која е именувана по проф. Анџело Ла Векија, познат во Сицилија и на територијата на Италија со неговата работа како поет, драмски писател, историчар и професор и специјалната награда „Антево слово“ која ќе се доделува во чест на Анте Поповски, познатиот македонски поет, есеист, препејувач и публицист.
Култура
Драмскиот театар не ја додели наградата „Горан Стефановски“

Драмскиот театар Скопје не ја додели наградата „Горан Стефановски“ за најдобар драмски текст од млад автор до 30 години.
По воспоставувањето на наградата „Горан Стефановски“, годинава првпат беше распишан конкурсот за најдобар драмски текст од македонски млад автор до 30 години возраст.
На конкурсот пристигнаа четири апликации и комисијата во состав: Викторија Рангелова-Петровска, (драматург и претседател на комисијата) и членовите: Жанина Мирчевска (драматург), Венко Андоновски (книжевен теоретичар), Дејан Лилиќ (актер првенец) и Димче Николовски (режисер), по анализата на доставените дела, едногласно одлучи наградата „Горан Стефановски“ за најдобар драмски текст од млад автор до 30 години да не се додели.
Во образложението што го прочита претседателката на комисијата, Викторија Рангелова-Петровска, се вели: „На конкурсот за наградата ‘Горан Стефановски’ за најдобар драмски текст од млад автор распишан на 5 февруари 2025 година доставени се четири драмски текста од четири автори. Комисијата аналитично и детаљно ги разгледа драмските дела, кои се доставени во рок и ги исполнуваат условите во согласност со објавениот конкурс. Авторите на доставените драмски текстови обработуваат разни теми, инспирирани од разни општествени состојби. По формата и структурата драмските текстови во најголем дел се обидуваат да ги следат класичната драмска структура и затворената форма, но не успеваат до крај да изградат цврста драмска целовитост. Драмските ликови/карактери не се јасно дефинирани и развиени во однос на ситуациите во кои се поставени. Дијалогот во драмските дела (во некои помалку, во некои повеќе) не е во целосна функција на отсликување на карактерите и не придонесува за развојот на драмското дејство. Комисијата заклучи дека доставените драмски материјали се развиени до ниво на драмски скици/зачетоци на кои им е потребна доработка за да прераснат во квалитетни драмски текстови. Одлуката да не се додели наградата не треба да се толкува како дестимулативен потег, напротив. Комисијата верува во потенцијалот и во квалитетот на младите автори, како и во нивната способност да испишат квалитетни драмски текстови и со нетрпение ги очекува во периодот што следува и во таа насока предлага да се објави нов конкурс со датум од 28.4.2025 година, на кој авторите ќе треба да ги достават драмските текстови најдоцна до 1. 2.2026 година. Резултатите од конкурсот ќе бидат објавени на 27.4.2026 година, денот на раѓањето на Горан Стефановски“.
Директорот на Театарот, Роберт Вељановски, истакна дека и покрај недоделувањето на наградата во оваа прва година од востановувањето, целосно стои зад одлуката на комисијата и изрази верба дека преку распишувањето на конкурсот и во годините пред нас ќе се популаризира наградата „Горан Стефановски“ и ќе се привлечат многу млади автори да се пријавуваат со цел да се афирмира современата македонска драма, да се поттикне македонското драмско творештво и да се одржи континуитетот на македонското драмско писмо.
Култура
Свечено отворена концертната сала Ванчо Чавдарски во Владимирово

Вчера во Владимирово се славеше културата и почитта кон корените, но и оставината за идните генерации.
Старата сала на Задружниот дом во срцето на Владимирово, во само 70 дена, беше возобновена со здружени сили на селаните и сите што потекнуваат од Владимирово. Во чест диригентот со светска слава којшто Македонија ја славеше низ светот, а потекнува од Владимирово – маестро Чавдарски (1930 Владимирово – 2011 Бризбејн, Австралија) салата го доби името Ванчо Чавдарски.
За нејзиното свечено отворање беше организиран концерт на камерниот оркестар Скопски солисти, под водство на виртуозот на обоа проф. Васил Атанасов, со специјален гостин баритонот Борис Трајанов, што за првпат се случува во Малешевијата. Пред бројната публиката беа изведени дела од европски и македонски композитори, под диригентската палка на Ангел Спировски.
За делото на Чавдарски говореше проф. Васил Атанасов кој си спомена за долгогодишното пријателствување со Чавдарски, меѓу што и последната средба во Сеул, Кореа, ког маестро Чавдарски пропатувал 1000 километри од Австралија до Сеул само за да присуствува на неговиот концерт. Атанасов говореше и за богатиот животопис на Чавдарски и неговите заслуги за воздигнување на македонската култура и музичката уметност, а за неговото значење за историјата и иднината на Владомирово и неговото возобновување зборуваа и Горан Алачки во име на истоимениот центар за култура кој се јави како организатор на концертот, и Камелија Левенска во име на Фондација д-р Михаил Левенска.
На настанот присуствуваа и видни личности, коишто понесоа длабок впечаток за приказната – за генезата на настанот, за почитта, гордоста и љубовта, коишто заедно со емоциите од доживеано и виденото доведоа до овации и долги аплаузи… Се вели дека аплаузите по концертите на Чавдарски во концертните сали ширум светот траеле и до 10 минути.