Култура
„Децата не се раѓаат со предрасуди“ – основци од Босилово и Гевгелија испратија моќни пораки за прифаќањето на различностите

Убавината е во различноста! – порачаа ученици од општините Босилово и Гевгелија.
Неколку стотици основци заедно со своите наставници, но и психолози и педагози од нивните училишта, учествуваа на завршните настани на проектот „Децата не се раѓаат со предрасуди“, што е инициран од театарот „Глада Худик“ од Худиксвал, Шведска.
„Сите деца имаат исти права“, „Сите ние сме исти“, „Децата се деца, без разлика на нивниот изглед“, „Секој е посебен на свој начин“, „Убавината е во различноста“ – ова беа дел од пораките што во изминатите два дена ги испратија деца од општините Босилово и Гевгелија. Неколку стотици основци заедно со своите наставници, но и психолози и педагози од нивните училишта, учествуваа на завршните настани на проектот „Децата не се раѓаат со предрасуди“, што е инициран од театарот „Глада Худик“ од Худиксвал, Шведска, а во Македонија е реализиран во соработка со Здружението на граѓани за дисфункции, хендикеп, ретки болести и лица со посебни потреби „Дајте ни крилја“ и Фестивалот за литература и илустрација за деца „Литера“. Станува збор за проект што во Шведска се реализира од 2014 година и дава одлични резултати во борбата против предрасудите, а во Македонија се спроведува од 2020 година.
Трета година по ред во проектот „Децата не се раѓаат со предрасуди“ се вклучија 15 училишта од целата земја, кои во два месеца реализираа работилници, разговараа, твореа. Како дел од активностите им беше да го проследат филмот „Модна ревија: Од Глада Худик до Њујорк“, во режија на Јохан Ског, снимен во 2020 година. За активностите со училиштата се погрижи музичката уметница Ребека Јанковска-Ристески, основач на „Дајте ни крилја“.
Домаќин на настанот во с. Босилово беше Коста Тимов, активист за правата на лицата со попреченост, амбасадор на лицата со аутизам, кој во својот етноресторан „Кај Виктор“ многу често организира настани и содржини во кои се случува вистинска инклузија на лицата со попречености. Тој ги поздрави гостите и им порача на децата да си ги отворат срцата и да ги прифатат сите другарчиња. Преку примерот на својот син Виктор, кој има 20 години, тој им долови на учениците дека со добра поддршка од средината, од врсниците, и лице со аутизам може да се образова, да напредува. Виктор Тимов е при крај со средното образование.
Учениците од селата Моноспитово, Иловица и од Босилово цртаа, пишуваа пораки на балони, што ги вивнаа во небото, прашуваа, разговараа. Во рамките на настанот беше отворена и изложбата на фотопортрети „И јас сум тука“, на авторите Тоше Огњанов и Сребра Ѓорѓијевска, а учениците заедно ја проследија и филмската проекција. Колку е важно да ги гушкаме, да им бидеме поддршка на другарите со некаква попречеснот, се согласија и децата. Од психолошко-педагошката служба на училиштето во Босиловo, психологот Горан Гогов посочи дека вакви проекти се неопходни во образовниот систем, кога децата преку уметност може да учат за предрасудите.
Вториот завршен настан се одржа во ОУ „Владо Кантарџиев“, каде што учествуваа ученици и од Богданци и од Стојаково.
„Во Гевгелија ме пречекаа со текст колку е важно сите заедно да живееме под исто небо и дека различноста нè прави поубави. Децата цртаа, слушавме музика, сите ги презентираа на сцената убаво испишаните пораки. Цртавме и на балоните, а сите тие хамери и балони ќе бидат закачени во училишниот хол. Сите беа срдечни, прекрасни. Разговарав со многу наставници, им пренесов искуства од наставници од Скопје, зборував за инклузијата на децата и колку е важно да бидат прифатени и треба секогаш да мислиме на нив“, вели Јанковска-Ристески.
Таа додава дека ваквите проекти се многу потребни и за учениците и за наставниците. Деновиве таа ќе ги посети и училишта во Велес и во Гостивар, каде што ќе се реализираат завршните настани на проектот.
Проектот „Децата не се раѓаат со предрасуди“ и изложбата „И јас сум тука“ се поддржани од Шведскиот институт, како и од шведската амбасада во земјата. Основач на проектот е театарскиот режисер, продуцент и сценарист, борец за човекови права, Пер Јохансон.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Полскиот режисер Кемпински ќе режира претстава во Македонија

Еден од најдобрите полски режисери Грзегорз Кемпински ќе режира македонска претстава. Во продукција на независниот театар „Отпишани“, македонската публика, наесен, ќе има можност да ужива во претставата „Животот е краток и нејасен“, чиј автор е македонскиот драмски писател Марјан Анѓеловски.
Сатиричната драма „Животот е краток и нејасен“ преку еден апсурден начин зборува за системот на загубени вредности, кој го разорува корупција и колективно безумие. Грзегорз Кемпински (Grzegorz Kempinsky) е еден од најреномираните полски режисери, добитник на голем број меѓународни награди од областа на театарот и филмската уметност.
Претставата „Животот е краток и нејасен“ доаѓа по одличниот успех на претставата „Среќен мртовец“ во продукција на театарот „Отпишани“, каде главната улога ја толкува легендарниот актер Благој Чоревски.
Култура
Објавени конкурсите за државните награди „11 Oктомври“ и „22 Ноември“ за 2025 година

Министерството за култура известува дека Одборот за доделување на државната награда „11 Октомври“ распиша Конкурс за доделување на државната награда „11 Октомври“ за 2025. Со оваа награда се оддава највисоко признание за животно дело во областа на науката, уметноста, стопанството и во другите дејности од јавен интерес на Република Северна Македонија. Наградата се доделува на поединци, група творци, екипи, установи, трговски друштва и здруженија на граѓани од земјава.
Воедно, Одборот за доделување на државната награда „22 Ноември“ распиша Конкурс за доделување на државната награда „22 Ноември“ за 2025 година. Со оваа награда пак, се оддава признание на личностите од политичкиот, културниот и општествениот живот во Република Северна Македонија кои дале свој придонес во унапредување на меѓучовечкиот соживот и меѓусебно разбирање меѓу припадниците на различните заедници, култури и вери во земјава.
Конкурсите за државните награди „11 Oктомври“ и „22 Ноември“ за 2025 година траат од 1 до 31 мај 2025 година.
Култура
Нова книга „Културата и траумата – Писмо до бугарскиот пријател“ од проф. д-р Златко Крамариќ

Во издание на „Матица македонска“ од Скопје излезе од печат книгата „Културата и траумата“ од познатиот македонист од Хрватска, д-р Златко Крамариќ. Воведниот текст од книгата е во форма на „Писмо до бугарскиот пријател“. Како редок познавач на балканските состојби тој во овој прилог ја нагласува смислата за добрососедството и заемната почит меѓу државите, посочувајќи дека „еден од битните детали во тие визии на идните посакувани односи во Европа е и односот спрема соседите. Можеби токму тој детаљ и е еден од најважните. Има ли нешто поубаво отколку да се живее крај среќен и задоволен сосед. Неговата среќа и задоволство и нас би требало да не прави среќни“, констатира авторот.
Во книгата „Културата и траумата“ посебен акцент е ставен и на улогата на Штросмаер и македонскиот идентитет, на модернизмот во мрачните времиња, на создавањето на македонската интелигенција и на новите политики кон новите идентитети.
Златко Крамариќ (Осиек, 1956) е познат хрватски научник, универзитетски професор, книжевен критичар, врвен теоретичар на литературата и долгогодишен дипломат. Автор е на триесетина книги, преведени на повеќе јазици. Во изминатите четири децении со особена љубов и континуирана посветеност, тој ја афирмира македонската литература, поставувајќи високи критериуми при анализирањето на дела од најзначајните македонски писатели. Со својот континуиран ангажман, Златко Крамариќ застанува на чело на проучувачите, проследувачите, толкувачите и аниматорите на процесите на македонската историја, традиција и култура и на македонскиот јазик и богата литература. Член е на Друштвото на хрватските книжевници, на Хрватското филозофско друштво, на Матица Хрватска, а во 2015 година беше избран за член на Македонската академија на науките и уметностите.