Култура
Доделени „Златните објективи“ на Олга Луковска – Дончиќ и на Благоја Куновски – Доре
Кинотеката, по повод својот роденден на 29 април, секоја година го доделува признанието „Златен објектив“ на филмски работници кои преку својот професионален ангажман придонеле за создавањето, развојот, промовирањето и популаризацијата на македонската кинематографија.
Манифестацијата за годинешните награди на Кинотеката се одржа на 20 мај (петок), на сцената на летното кино „Мирно Лето“. Лауреати на годинешните награди „Златен објектив“ се филмската монтажерка Олга Луковска-Дончиќ и филмскиот критичар Благоја Куновски-Доре.
Директорот на Кинотеката Владимир Ангелов на лауреатите им ги врачи традиционалните пригодни плакети и значки стилизирани во духот на кинотечните вредности.
Отворајќи ја манифестацијата, Ангелов ги поздрави присутните лауреати и гости, и во неговиот воведен говор го презентираше историјатот на Кинотеката како национална институција која се грижи за прибирање, чување, обработка и презентација на националното филмско наследство. Тој потсети и на досегашните добитници на наградите „Златен објектив“.
Модератор на манифестацијата „Златен објектив“ беше д-р Атанас Чупоски, филмолог-советник во Кинотеката, кој ги презентираше деталните портрети на годинешните добитници, филмската монтажерка Олга Луковска-Дончиќ и филмскиот критичар Благоја Куновски-Доре. Чупоски ги запозна присутните со биофилмографијата на Луковска-Дончиќ и биобиблиографијата на Благоја Куновски-Доре од нивната најрана младост, кога биле „заразени“ со феноменот на подвижните слики, па се до денешен ден, кога и по повеќе од половина век посветени на филмот не ги напушта страста за новите треднови во седмата уметност.
Модераторот Чупоски потоа поведе неконвенционален разговор со годинешните добитници за нивните сеќавања и импресии. Олга Луковска-Дончиќ пред почетокот на манифестацијата имаше можност за повторна средба со монтажниот стол од „Вардар филм“, каде што го минала целиот нејзин работен век, кој сега се чува во депото на Кинотеката, и на кој има монтирано илјадници километри филмска трака со најзначајните автори на македонската кинематографија од крајот на шеесеттите години па до крајот на минатиот век.
„Пресреќна сум што сум во толку години во животот посветила на монтажа. Многу сум возбудена, ме вративте во едно многу убаво време. Пресреќна сум што на монтажата сум и посветила толку многу години. Во монтажата секоја секвенца може да се измонтира на многу начини“, рече Олга Луковска – Дончиќ.

Благоја Куновски-Доре ги потсети присутните на некогашните вредности во седмата уметност и улогата на филмскиот критичар и теоретичар, како сведок и учесник, а се осврна и на новите тенденции во светската кинематографија.
„Луѓето, за жал се помалку одат во кино-сали, иако светските трендови се обидуваат да го спасат филмот како ритуал на излегување од дома. Суштината на филмот е да купите билет и да го гледате во кино-сала. Фестивалите, за среќа се последните кои се на браникот на зачувување на дигнитетот на филмот. Оваа награда е заокружување на една голема маратонска етапа, но мене сето тоа ме исполнува и досега сите иницијативи што сум ги презел успешно се реализирале. Филмот е уметност на визуелноста, на она што ќе го направи камерата, реализирана визија на еден автор. За мене најголемиот автор на сите времиња е Чаплин“, рече Благоја Куновски-Доре.

Лично тој како член на ФИПРЕСЦИ (Fédération Internationale de la Presse Cinématographique – FIPRESCI) десетина пати бил член и(ли) претседател на оваа водечка интернационална асоцијација на филмските критичари на филмските фестивали во Кан, Берлин, Венеција (три пати), Лондон, Москва, Карлови Вари… Куновски е член и на Асоцијацијата на европски и медитерански филмски критичари „ФЕДЕОРА“ (FEDEORA- Federation of the European and Mediterranean film critics), и автор е на илјадници прилози, критики, есеи, фестивалски извештаи, портрети и интервјуа во македонските и светските медиуми.
По негова иницијатива за време на 25-годишното селектирање и директорување на Интернационалниот фестивал на кинематограферите „Браќа Манаки“ во Битола продефилираа најзначајните кинематографери на преминот на двата века: Свен Киквист, Јиржи Војчик, Вадим Јусов, Мирослав Ондричек, Тонино Дели Коли, Данте Спиноти, Мирослав Ондричек, Валтер Карваљо, Вилмош Жигмонд, Крис Менџис, Јаромир Шофр, Пјер Лом и десетици други.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Гоце Цветановски со специјална награда во Белград за придонес во филмската уметност и индустрија
Македонскиот режисер и сценарист Гоце Цветановски доби специјална награда за придонес во филмската уметност и индустрија на 19. издание на Српскиот фестивал за фантастични филмови, еден од најзначајните регионални фестивали посветени на жанровскиот и авторскиот филм.
Свеченото отворање на фестивалот се одржа во Културниот Центар во Белград, во присуство на бројни филмски автори, професионалци и љубители на фантастичниот филм. На настанот присуствуваше и директорот на македонскиот Културно-информативен центар во Белград, Васко Шутаров.
Наградата на Цветановски му беше врачена по проекцијата на оскаровецот „Поплава“, по што следеше панел-дискусија на тема иднината на анимираниот филм во регионот. На панелот, покрај Цветановски, учествуваа и истакнатите автори Растко и Ивана Чириќ, Никола Мајдак и Алекса Гајиќ, кои разговараа за предизвиците, новите технологии и можностите за регионална соработка во современата анимација.
При примањето на наградата, Цветановски се наврати на своите почетоци и емотивната врска со фестивалот:
„Мојата прва награда во кариерата ја добив токму на овој фестивал, за краткиот игран филм ‘Мал дисконтинуитет во време-просторот’ во 2014 година. Затоа ова признание за мене носи особена емоционална и професионална вредност.“
Наградата доаѓа како признание за долгогодишната авторска работа на Цветановски и неговиот придонес во современиот филм, со посебен акцент на фантастичниот и анимираниот жанр.
Култура
Во Центарот за култура „Трајко Прокопиев“ втора меѓународна изложба на уметничка фотографија „Мотус 2025“
Здружението за промоција на интелектуални, мултикултурни и спортски вредности – Мотус од Куманово, преку својот Фото клуб – Мотус, во период од 18 декември (четврток) 2025 во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово, ќе ја организира втората Меѓународна изложба на уметничка фотографија Мотус 2025.
На изложбата ќе бидат изложени пеесетина фотографии. Учество зедоа 249 автори од 50 земји.

Финансиер на изложбата е Општина Куманово, преку програмата за подршка на културни манифестации за 2025 година, а истата е под патронат на Меѓународната Федрација на Фотографска Уметност (ФИАП 2025/393), (Фото Сојуз на Македонија (ФСМ 2025/003) и Меѓународна Фото Асоцијација Дунав (ДИПА 2025/054).
Изложбата ќе биде отворена на 18 (четврток) декември 2025 во 19:30 часот во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово.
Култура
„Интер(но)фејс“ на Борис Шемов во „Мала станица“
На 18 декември 2025 година, со почеток во 20.00 часот, во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, во рамките на програмските активности на Националната галерија, ќе биде отворена изложбата „Интер(но)фејс“ на уметникот Борис Шемов, курирана од д-р Ана Франговска.
„Интер(но)фејс“ е мултимедијален проект кој се фокусира на односот меѓу човекот и вештачката интелигенција, на улогата на јазикот како визуелно, идеолошко и комуникациско средство, како и на пост-интернет естетиката како нова културна реалност. Преку различни медиумски форми – текстуални интервенции, видео-содржини, алгоритамски и дигитални процеси – изложбата отвора прашања за моќта, контролата, технологијата и трансформацијата на субјектот во современиот дигитален контекст.
Насловот „Интер(но)фејс“ упатува на двојната природа на интерфејсот – како техничка површина на комуникација меѓу човекот и машината, но и како внатрешен, идеолошки простор во кој се преговараат значењата, одлуките и позициите на моќ. Изложбата го третира интерфејсот не само како функционален медиум, туку како критичка зона на судир меѓу човечкото искуство и алгоритамската логика.
Проектот се надоврзува на актуелните уметнички и теориски дискурси за постхуманизмот, визуелната култура и дигиталната медијација на реалноста. Во таа рамка, „Интер(но)фејс“ ја поставува вештачката интелигенција не како неутрален технолошки алат, туку како активен фактор во креирањето на современите културни, политички и етички релации.
Изложбата „Интер(но)фејс“ може да се посети во периодот од 18 до 24 декември 2025 година во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, Национална галерија, Скопје.

