Култура
Доделени наградите на „Киненова“: „Љубовен автомобил“ – најдобар филм
Во Кинотека синоќа беа доделени наградите на годинашното издание на филмскиот фестивал „Киненова“.
Тричленото жири во состав Витали Мански, претседател, Јесин Устаоглу и Ана Хофман, кои одлучуваа за наградите во главната конкуренција, ги соопштија добитниците на наградата за најдобар филм, најдобра режија, најдобро сценарио и специјална награда за најдобра актерка.
За најдобар филм беше прогласен „Љубовен автомобил“, Германија/2019/106’. Сценарио и режија: Елкe Маргарете Леренкраус (Elke Margarete Lehrenkrauss), кинематографер: Криштоф Роршајд (Christoph Rohrscheidt).
Додека се враќала со автомобил кон дома некаде на северот на рурална Германија, авторката на филмов крај патот ги гледала старите каравани украсени со кичести светла во кои се практикува најстариот занает на светот тука, крај автопатот. Гротескната слика авторката не можела никако да ја извади од главата и решила да им даде глас на жените кои усреќиле многумина во ноќите исполнети со блуд и разврат. Проститутки од Источна Европа и Африка се обидуваат да преживеат во суровиот свет во кој секоја од нив има своја причина и приказна, сè додека една од нив не биде брутално убиена. Ова е филм за микрокосмосот кој го опишува општеството пред самиот завршеток на глобализираниот капитализам.
Елкe Маргарете Леренкраус (1979) е филмаџика и визуелен уметник од Берлин. Во 2002 година дипломирала на Академијата за уметности во Келн, а веќе следната година добива и диплома за видеоарт на Универзитетот за уметност и дизајн во Луцерн. Нејзините филмови и уметнички дела се прикажувани на многу фестивали и изложувани во музеи ширум светот и неретко се наградувани. „Љубовен автомобил“ е нејзино дебитантско целовечерно остварување.
Наградата за најдобра режија му припадна на Бабис Макридис за филмот „Сожалување“. Сценарио: Ефтимис Филипу (Efthymis Filippou), Бабис Макридис (Babis Makridis).
Ова е симпатична приказна за еден човек кој е среќен единствено кога не е среќен, човек зависен од тагата и страдањето, кој има болна потреба од сожалување, па затоа е подготвен истото да го добие од луѓето на секаков можен начин. Секако, истата ќе почне да ви се одмотува во главата дури по гледањето на филмот.
„Ова е приказна за човек во свет кој не е доволно суров кон него“ со право гласи слоганот на филмот кој е уште еден бисер во надоаѓачкиот „чуден бран“ на грчката кинематографија, сценаристички потпишан од Ефтимис Филипу, авторот на „лудите“ филмови на Јоргос Лантимос, кои постигнаа завиден интернационален успех во изминатиот период.
Бабис Макридис (Babis Makridis, 1970) својот филмски занает го печеше како асистент-режисер во многу грчки кратки и целовечерни остварувања, за последниве години да сними два значајни филма со кои ја збогати домашната кинематографија. Со „Л“ од 2012 го навести својот талент и склоност кон црниот хумор, учествувајќи на многу угледни светски фестивали како Санденс, Ротердам, Бомбај… за со неколкуте награди за „Сожалување“ веќе да се етаблира како филмски автор.
Рускиот филм „Човекот кој ги изненади сите“ /2018/105’ ја доби наградата за најдобро сценарио. Сценарио и режија: Алексеј Чупов (Aleksey Chupov), Наталија Меркулова (Natalya Merkulova)
Егор е бестрашен човек на сибирската тајга. Тој е семеен човек почитуван од заедницата, кој очекува второ дете со саканата сопруга. Откако ќе му биде дијагностициран рак, тој ќе се обиде да ја измами смртта земајќи сосема нов идентитет. Околината со тешкотии го прифаќа новиот Егор. Ова е уште едно моќно дело од новото руско кино, кое на суптилен начин си поигрува со темата „идентитет“, подарувајќи ѝ на публиката неверојатни изненадувања, поради што досега собра дури 19 фестивалски награди низ светот.
Наталија Меркулова (1979) и Алексеј Чупов (1973) се сопружници кои со години работат заедно и претставуваат неверојатен креативен филмски двоец. Нивните кратки и документарни остварувања со широки раце се пречекувани од фестиваслките селектори, а нивниот прв целовечерен филм „Интимни делови“ (Inimate parts, 2013) доби триесетина награди на фестивалите во Русија и низ светот. На истиот пат се тргнати и со новиот филм, премиерно прикажан на Венециската Мостра.
Жирито донесе одлука специјална награда за најдобра улога да ѝ додели на актерката Снежана Богдановиќ, за улогата во филмот „Шевови“.
Уште во поранешна Југославија, но и во денешна Србија, јавна тајна е дека одредена бројка новороденчиња добива нови адреси на живеење, а на родителите им се соопштува дека бебето, за жал, само што се родило, веќе заминало на оној свет. Ана и по 20 години не може да се помири со приказната која и’ била сервирана и на секаков начин се обидува да ја дознае вистината. Комбинирајќи ги жанровите „трилер“ и „драма“, овој српски филм влегува длабоко во сензибилната тема чија емотивна нишка нема да ве остави рамнодушни.
Во конкуренција на кратки филмови, наградата за најдобар меѓународен краток филм ја доби „Капетанот“, за најдобар македонски краток филм „Готлиб“, а специјална награда добија „Мојата сестра“ и „Змијулче“.
Фестивалската програма продолжува со „Фокус кон современата унгарска кинематографија“ во која од денеска до 13 октомври ќе бидат прикажани филмовите „За тело и душа“ и „Мојот 20 век“, сценарио и режија: Илдико Ењеди и „Нежен син: Проектот Франкештајн“ и „Јупитеровата месечина“, сценарио и режија: Корнел Мундручо.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Откриј ја „Ноксиа“ – аудиовизуелна магија оваа сабота во Аеродром
В сабота (20.9.2025), со почеток од 20 часот, ќе биде поставена аудиовизуелната инсталација „Ноксиа“ во надворешниот простор на локалот Books&Dogs Café во Аеродром.
Проектот интегрира транс-медиуми кои со поврзување на алатките на генеративната вештачка интелигенција прикажува комуникациски можности и дисфункционалности. Дигиталнaта комуникација со виртуелните соговорници е функционално истражување на аудио-визуелната инсталација која поврзува уметничко видео, звучен дизајн, актерска игра и поезија.
Инсталацијата интегрира експериментално прикажување на специфична локација (site-specific).
Автори на проектот се видео-авторката Вероника Камчевска и дизајнерoт на звук Горан Москов. Актерката Јасмина Василева ја деконструира човековата состојба, а поезијата е на авторката Елена Пренџова и Владимир Петровиќ. Ова е почеток на серија истражувања на влијанието на алатките на ВИ, а како прв соговорник се анализира Chat GPT.
Повеќе за проектот
Аудио-визуелниот проект „Ноксиа“ (noxia) е видео инсталација која претставува систем на медиумски можности во пренесување на информација и прекини во комуникациски процеси. Низ видео и звучен приказ „Ноксиа“ прикажува недоследности во искази кои настануваат со користење на алатките на генеративната вештачка интелигенција. Во проектот се истражува начинот на кој вревата (noise, noxia) која постои или настанува во перцептивниот процес на комуникаторите станува дисфункционален дел на информацијата сè до пренесувањето на пораката. На тој начин таа метаморфозира и созадава код на новонастаната ситуација во која когнитивната способност на рецепиентот е тестирана. Како замислените факти се претвараат во препозиција на логичности и стварности е истражувачки предизвикот на аудиовизуелниот проект „Ноксиа“ со кој низ експеримент се обидуваме да симулираме комуникациски процес на човекот кој користи алатки на генеративна вештачка интелигенција за да постигне значење. Може ли да се создаде комуникациска состојба ако комуникаторите не користат човечки предиспозиции туку синтетички изградени модели на свест? Алатките на генеративната вештачка интелигенција преку ChatGPT, Character AI, Gemini, X, Facebook овозможуваат виртуелни соговорници и виртуелни асистенти да помогнат или остварат комуникациски систем преку природен процесиран јазик (NLP). Возможно ли е да се комуницира ако комуникаторот е празен простор исполнет со кодови и факти, а емоционалноста ја создава врз база на интерпункциски знаци, емотикони, емоџи и граматички структури во реченицата?
Аудиовизуелниот проект „Ноксиа“ симулира врева која настанува во самата намера да се комуницира со податоци кои создаваат логички композиции каде се исклучува одговорноста за влијанието од создаденото значење врз корисниците. Кога фактите изгледаат навидум реални и стварни, настанува поле на фантазии и замисли кои можат да креираат простор на брзо и автоматизирано комуницирање, но да го намалат потенцијалот на човековото автономно размислување.
Како автори го следиме и аналзираме процесот на создавање комуникациски варијации на визуелни искази кои се генерички и синтетички. Низ аудио-визуелен процес , „Ноксиа“ ја интегрира природата како основен функционелен дел на пренесување пораки.
Аудиовизуелниот проект „Ноксиа“ ќе започне циклус на истражувачки процес за тоа како генеративната вештачка интелигенција создава нов систем на разбирање на стварноста, потенцијалните ризици врз разбирањето на информациите и влијанието на аудио визуелните потенцијали на креативното изразување.
Вероника Камчевска
Култура
Собрана поезија од Игор Исаковски на 55-тата годишнина од неговото раѓање
Во слава на поетот Игор Исаковски (1970-2014), на 55-годишнината од неговото раѓање, на 19 септември во кафе-книжарницата Буква од 20 часот ќе се претстави книгата со неговата собрана поезија со наслов „Совршен поет“ во издание на Или-Или.
Книгата има 700 страници собрана поезија на еден од најзачајните и најпознати современи македонски поети.
Уредничката на ова издание, Елизабета Баковска, во поговорот на книгата вели:
„Препрочитувањето на поезијата на Игор за мене беше еден долготраен, тегобен и мачен, но едновремено и неверојатно просветлувачки процес, едно од оние животни искуства кои некако го менуваат човека. Читањето на овој обемен корпус стихови што се мрачни, љубовни, еротски, безобразни, сурови, цинични, алкохолизирани, повторливи, баладни, епски, сатирични, филозофски, осамени, гневни, возбудливи, ритмични, екстатични, телесни, отуѓени, бунтовни, помирливи, животворни, смртоповикувачки, разурнувачки, бесни, смирувачки, роморливи, обилни, но никако невпечатливи, рамнолиниски и занемарливи, беше едно повторно, длабоко медитативно соочување со она што за (во и од) Игор беше поезијата: „чувствено продирање низ суштината“.
Во вториот поговор на ова издание, Елизабета Шелева истакнува:
Никојпат не знаеме која песна ќе (ни) биде последна, заветна – и која песна (или книга) ќе ја втисне неизбежната есхатолошка точка на нечие творештво и, уште поважно, живот.
Кога станува збор за близок и драгоцен човек, одличен и посветен поет, бескомпромисен и огнен маж, граматиката одеднаш станува мошне сурова дисциплина. Како (одеднаш) да се говори за некого во минато време, како веќе еднаш да бил и никојпат повеќе нема да биде? Ова (студено граматичко време) особено паѓа тешко, кога тој исклучителен и редок човек заминал ненадејно, во својата полна животна и, уште повеќе, творечка сила, кога немал ниту едно бело влакно во бујната долга коса, ниту еден траг од толку блиската конечност…
Оти премногу енергија, премногу супстанција, премногу живот, премногу „музики“, премногу прашања, што живот значат „полн сум сокови и стихови“ – му останале несподелени, недокажани, незаобиколни – да ги сподели со своите читатели-сојузници, од онаа страна на баналното, од онаа страна на рамнодушноста, од онаа страна на темницата и на небитието…
Фотографиите во книгата се на Сашо Димоски, дизајнот на корицата е на Марија Смилевска а графичкото уредување на Светлана Кочовска-Стеовиќ.
Култура
Изложба на Друштвото на ликовните уметници на Македонија во македонскиот КИЦ во Софија
На 19 септември, со почеток од 18:30 часот, во галеријата на Македонскиот културно-информативен центар во Софија ќе се одржи отворањето на изложбата на Друштвото на ликовните уметници на Македонија со наслов „Експериментален цртеж“.
Изложбата ќе биде отворена во присуство на претседателката на ДЛУМ – проф. д-р Јана Манева Чупоска, претставници на управниот одбор, совет и членови на Друштвото.
Учествуваат 42 ликовни уметници: Синиша Новески, Иво Пецов, Јасмина Главинче, Стефан Младеновски, Татјана Ристовска – Керакамика, Јана Јакимовска, Ана Ивановска, Ненад Тонкин, Ирена Паскали, Дејан Иванов – Маргуш, Дијана Томиќ-Радевска, Марина Цветановска-Мартиновска, Стефан Јакимовски – Стеф, Марија Сотировска-Богдановска, Марија Мицова-Гацова, Кирил Гегоски, Валентина Илијевска, Ристо Мијаковски, Љубица Мешкова-Солак, Гоце Божурски, Ивона Велковска, Страхил М. Петровски, Борче Богоевски, Трајче Чатмов, Ангел Димовски, Душан Георгиевски, Златко Глигоров, Ана Спасова, Христина Зафировска, Ацо Таневски, Стефан Анчевски, Филип Јовески, Јана Манева-Чупоска, Јовица Мијалковиќ, Шќипе Мехмети, Софија Грабулоска, Златко Хаџи Пецов, Анета Стојчевска, Драган Вреговски – Алпи, Марија Чепешиева, Слободан Милошески, Љупка Делева.
(Видео) Масовни протести во Франција: Уапсени 140 демонстранти, повредени осум полицајци
Според најновиот извештај на француското Министерство за внатрешни работи, 140 лица се уапсени низ целата земја, од кои 75 се...
Злоупотреби со регистрација на половни возила: 11 осомничени, меѓу нив и вработена во МВР
Секторот за внатрешни работи Куманово, во соработка со Одделот за внатрешна контрола и криминалистички истраги при МВР, поднесе кривични пријави...
Инцидент кај Петровец – нападнато возило на пожарникари, напаѓачот им се заканувал
Во полицијата било пријавено дека вчера кај наплатната рампа Петровец, лице упатувало закани кон пожарникари кои се движеле со службено...
Меѓународен ден на еднакви плати: жените во Македонија сè уште заработуваат помалку од мажите
Денеска, светот го одбележува Меѓународниот ден на еднакви плати, кој потсетува на потребата од еднакви можности и фер однос на...
Над 500 административци од Скопје денес ги почнаа тренинзите за поголема професионалност, етика и транспарентност
Министерството за јавна администрација, денеска, го одржа првиот дел од најголемата програма за професионален развој на административни службеници во историјата...
Концентрациите на ПМ 10-честичките во зоната на Трубарево се во рамките на дозволените граници, објави Министерството за животна средина
Министерството за животна средина и просторно планирање информира дека во периодот од 17.9.2025 (9.30 часот) до 18.9.2025 (9.30 часот) беа...
(Фото) На Стење фатен патник со златен накит вреден 346 илјади денари
На граничниот премин Стење со Албанија, царинските службеници во соработка со гранична полиција спречија обид за криумчарење на златен накит...
Путин сака да го освои целиот Донбас; Зеленски: Подготвуваат две големи офанзиви наесен
Руските сили подготвуваат уште две големи офанзиви откако три кампањи веќе не успеаја оваа година, изјави украинскиот претседател Володимир Зеленски....
„Влен“: ДУИ партнер на Левицата, за власт ги гази Албанците
„ДУИ падна толку ниско што повеќе не се крие зад сцената, туку отворено се појавува како политички партнер на најалбанофобната...
Трамп: Посетата на Велика Британија е една од најголемите почести во мојот живот
Американскиот претседател Доналд Трамп изјави дека неговата посета на Велика Британија е една од најголемите почести во неговиот живот во...
(Видео) Тројца полицајци убиени, двајца ранети во Пенсилванија, осомничениот убиен
Тројца полицајци беа убиени, а двајца други беа сериозно ранети во Пенсилванија во престрелка со вооружен човек кој подоцна беше...
Шефот на руската војска: Напредуваме на сите фронтови
Руските сили напредуваат во речиси сите правци во конфликтните зони во Украина, изјави вчера началникот на рускиот Генералштаб Валериј Герасимов....
(Фото) Џиновска статуа на Трамп со биткоин поставена пред американскиот Капитол
Златна статуа висока 3,6 метри на претседателот Доналд Трамп, која држи биткоин, беше откриена вчера пред американскиот Капитол во Вашингтон....
„Тајмс“: Велика Британија ќе ја признае палестинската држава овој викенд
Велика Британија формално ќе признае палестинска држава овој викенд, објави „Тајмс“. Премиерот Кир Стармер предупреди во јули дека ќе преземе...
Остра расправа во Уставниот суд: ДИК правилно постапила, независните можат со два потписа да учествуваат на изборите
Правилникот на Државната изборна комисија кој дозволува учество на независните кандидати на изборите со само два потписа е основан и...
Ново обвинение за струшкиот градоначалник Рамиз Мерко за светлата во Црн Дрим
Основното јавно обвинителство Струга поднесе Обвинителен предлог против градоначалникот Рамиз Мерко, за злоупотреба на службена положба. „Осомничениот, во временскиот период...
Увидот во Трубарево отежнат поради затрупувањето на локацијата, се вршат и дополнителни мерења на загадувањето
Скопското обвинителство и увидни екипи на МВР денеска извршија увид на лице место по настанатиот пожар во Трубарево. Увидните дејствија,...
ВМРО-ДПМНЕ: Политичка омраза преку фотомонтажи за трагедијата во Кочани – осуда и пад на сите етички граници
ВМРО-ДПМНЕ со најостра осуда реагира на срамниот, злонамерен и монструозен обид за политичка злоупотреба на трагичните настани во Кочани преку...
„Влен“: ДУИ за власт е подготвена да ја продаде Струга на Левицата, но на 19 октомври Ќира ќе ја ослободи со гласот на граѓаните
„Најновиот скандал што кружи на терен и во јавноста е жив доказ дека ДУИ изгубила секаков вид политичка ориентација. Темниот...
(Видео) Фотографии од Трамп и Епштајн проектирани на замокот Виндзор, извршени апсења
Четири лица се уапсени откако слики од принцот Ендру, Доналд Трамп и осудениот сексуален престапник Џефри Епштајн беа проектирани на...
