Култура
„Зад стоговите сено“ ќе го отвора филмскиот фестивал „Киненова“, награда за особен придонес во филмската уметност за Бранислав Лечиќ

Осмото издание во натпреварувачката програма „МФФ Киненова“ носи осум драгоцени филмски стории на дебитанти и перспективни автори, кои ги рушат стереотипите на воздржаност и одважно и вртоглаво се втурнуваат во вителот на актуелното, горливото, ранливото, убавото, грдото и доброто, одмаздољубивото и рамнодушното, тажното и среќното, она што ни е на дофат и во она што е далеку од нас, во трансцедентното и во суровото реално.
На денешната прес-конференција директорот на фестивалот, Небојша Јовановиќ, ја претстави програмата, која изобилува со филмови што користат и класични и екпсериментални концепти, но „ѓаволот“ е меѓу дијалозите, онаму каде што навистина се случува филмот. Тој го соопшти годинешниот добитник на наградата за особен придонес во филмската уметност, српскиот актер Бранислав Лечиќ, како и филмот што ќе го отвори фестивалот. Станува збор за долгометражниот игран филм „Зад стоговите сено“ (Behind the Haystacks), дебито на грчката режисерка Асимина Проедроу, во кој копродуцент е и македонската куќа „Сектор филм“, кој доби десет награди на годишната церемонија на Грчката филмска академија.
„Киненова“ во својата осма едиција се обидува да ги одржи високо поставените стандарди во однос на програмата бидејќи новите авторски филмски гласови сѐ повеќе се присутни и силно одекнуваат како на филмските фестивали така и во киноприкажувачката мрежа во Европа и пошироко.
„Малку повеќе калкулиравме и ги чекавме да завршат фестивалите во Карлови Вари и во Локарно, фестивали во чии програми се вложува огромен труд, посветеност и доверба во младите и перспективни филмаџии. Така и овој пат го создадовме ова наше осмо патување преку осмото сетило со филмови, кои знаеме дека долго ќе се паметат поради нивната авторска умешност и занаетска сензибилност. Главната селекција ја почнвме да ги градиме почнувајќи со два филма од годинешново Берлинале прикажани во главната и во програмата ‘Панорама’: 20.000 вида пчели на исклучителната Баскијка Естибалиц Уресола Солагурен. Во Берлин 11-годишната талентираната Софија Отеро ја понесе наградата ‘Сребрена мечка’ за актерско остварување. Филм за збунетоста на едно дете, кое само се справува со својот идентитет и прашањата на еден затворен екосистем на матријархат на пчеларки во едно баскиско село. Деликатен, полн со нежност филм. Овој филм годинава е кандидат за ‘Оскар’ на Шпанија, вклучен во 40-те играни филма, кои се во трка за европскиот ‘Оскар’, а нејзиниот краток филм ‘Хорда’ исто така е во конкуренција за најдобар краток филм кандидат за Европската филмска награда, и контроверзниот ‘Феемe’ (‘Женствена’), на двоецот Сем Фриман и Нг Чон Пинг од Велика Британија, осведочени поборници за родовата еднаквост и правата на ЛГБТ-заедницата, со своето деби за прославената драгa кралица и уметница Афродита Бенкс соочена со нејзиниот кошмар и справувањето со него. Филм за кој се бараше карта повеќе на Берлинскиот фестивал, а потоа беше прикажан и во Монтреал, Единбург, Сараево итн. Режисерскиот концепт, иако класично развиен, добива своја моќ над гледачот поради неговите одлични ноќни кадри, третиот филм е филмот ‘Празни мрежи’ (јалови мрежи), дебитантски игран филм на познатиот германско-ирски документарист Бехруз Карамиѕаде, кој со една згусната меланхолија ни ги открива љубовните искри на Амир и Наргес, кои ги развиваат своите идни планови наспроти стереотипите на едно патријахално и затворено општество. Малото рибарско село, упорноста на Амир, грижата на Наргес и неговата мајка и околината, која е корумпирана, отсликани се да ја поседува онаа автентичност на познатиот ирански бран на суровиот и поетскиот реализам во исто време. Филмот ја доби специјалната награда за режија на главното жири во Карлови Вари.
Единствениот македонски филм што ги предизвика нашите сетила и нашето внимание, а е во главната компетициска програма, е филмот „Преекспонирано“ на Елеоноира Венинова, филм што диши со една сценаристичка и режисерска свежина и отвора нови дилеми за секоја атракција, која е незаобиколна за нашето око и тело.
Во рамките на „Киненова“ прикажуваме и 4 играни филма од најновата полска кинематографија селектирани од нас, а понудени како партнерска програма на „Киненова“ и „Вистула ФФ“. Годинава, ќе ни гостува директорката на овој фестивал, Малгорзата Скулска, познатиот режисер, сценарист, кинематографер, мултимедијален ументик Лех Мајевски со неговиот најнов игран филм за Брижит Бардо, прекрасната и актерката во филмот „Опасен господин“, Марта Ојрзинска. Другите два филма се филмот на Јан Холубек, „25 години невиност“, „Случајот на Томек Коменда“, рече Гена Теодосиевска, уметнички директор на фестивалот.
На денешната прес-конференција присуствуваше и режисерката на „Преекспонирано“, Елеонора Венинова.
„Големо задоволство ми е што сме селектирани во официјалната програма на ‘МФФ Киненова’ бидејќи ова ќе биде првиот македонски фестивал на кој имаме официјална селекција за филмот, но и бидејќи во некои од поранешните изданија на фестивалот работев и како претселектор на кратките филмови. Светската премиера на филмот се случи во ноември минатата година во Каиро, а во меѓувреме беше на уште десетина фестивали. Следува учество на фестивал во Женева, Луксембург, и на уште еден фестивал, кој сѐ уште не ја објавил програмата, па не смеам да го споменам“, истакна Венинова, која истакна дека особено ѝ е драго што имаме фестивал што го слави првиот, вториот, па и третиот филм на режисерите затоа што навистина е тешко да се добие место, да се биде селектиран на некој фестивал.
Проекциите на сите филмови ќе се одвиваат во „Синеплекс“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Продолжува кампањата „Читаме современи македонски автори“ во Градската библиотека

ЈУ Градска библиотека „Браќа Миладиновци“ – Скопје го започнува четвртиот циклус од кампањата „Читаме современи македонски автори“ со романот „Три Марии“ од Оливера Ќорвезироска како книга на месецот, а разговорот со авторката ќе се одржи в среда (3 септември) во 19 часот во спомен-собата „Т’га за југ“.
Кампањата започна во септември 2022 година и досега беа претставени вкупно 24 современи македонски автори и исто толку дела.
Проектот, низ трите препознатливи фази (книга на месецот, разговор со авторот и клуб на читатели) значително го зголеми интересот за современата македонската книжевност низ сите библиотеки од мрежата на ГБСК, па и пошироко. „Читаме современи македонски автори“ во 2024 година беше проласена за Промотор на читачката култура од страна на Македонската асоцијација на издавачи (МАИ).
Во четвртиот циклус од „Читаме современи македонски автори, исто така, предвидени се осум автори и дела. Книгата за месец септември е „Три Марии“ од Оливера Ќорвезироска (издание на Арс Ламина), добитник на Рациновото признание за 2025 година.
Ова е трет роман за возрасни на Ќорвезироска по „Заклученото тело на Лу“ и „Аб’т“. Тој е внимателно осмислен омаж на Славко Јаневски, којшто не е класична посвета, ниту римејк на конкретно дело. „Три Марии“ содржи три самостојни приказни за три различни жени кои носат исто име – Марија и кои сакаат да ги напуштат моментните животи поради грешна љубов. Своја или туѓа. Она што ги обединува во романескна структура е токму станот што се издава и што сите три сакаат да го изнајмат, барајќи спас во него.
Разговорот со Ќорвезироска ќе го води книжевната критичарка Александра Јуруковска, а фрагменти ќе чита актерот Андреј Серафимовски.
Култура
(Фото) Свечено затворање на 𝟣𝟩. издание на Битолското културно лето – „Битфест“

Во изминатите 70-тина дена, почнувајќи од 26 јуни, Битола повторно блесна како центар на културните случувања во државата.
Општина Битола беше домаќин на низа настани кои ја славеа македонската музика, култура и традиција, кои отворија простор за младинска креативност, за театарска уметност, за врвни класични изведби и за содржини посветени на најмладите.
„Посебна гордост се настаните што оставија траен впечаток – како спектакуларниот концерт на Армин ван Бурен на Стадионот „Петар Милошевски“, кој уште долго ќе се памети како дел од културната историја на градот.
Со особено внимание ги негувавме и традиционалните манифестации: „Илинденски денови“, „Широк Сокак во бело“, „Битолино“, „Локум фест“ и многу други – настани кои се препознатлив белег на нашиот фестивал и на градот.
Оваа година е значајна и по тоа што за првпат БИТ ФЕСТ доби поддршка од Министерството за култура и туризам токму во доменот на креативните индустрии. Резултат на таа поддршка е и вечерашниот настан, кој ја претставува финалната слика на ова фестивалско лето – “Bitola Art Mapping”, проект кој ја претвори Битола во сцена за современа уметност, за 3Д мапинг, музика и интерактивни инсталации, кои ја пренесуваат културата директно до публиката“, наведуваат од општина Битола.
„Со секое издание на БИТ ФЕСТ ја зацврстуваме позицијата на Битола како културно срце на регионот и дека вечерва е уште една прекрасна страница во таа приказна.
Ова не е само крај на едно фестивалско лето – ова е прослава на уметноста што нè издигнува над секојдневието и ни покажува колку е моќна културата кога ја живееме заедно“, додаваат од општина Битола.
фото: фејсбук
Култура
Во Скопје ќе се одржи првиот фестивал што ги обединува независните театри од Западен Балкан – Under 600

Од 25 до 28 септември на различни локации во Скопје ќе се одржи првиот фестивал што ги обединува независните театри од Западен Балкан „Under 600“.
Преку овој ревијален фестивал, публиката ќе има можност да се запознае со моменталните трендови и естетички тенденции во современиот независен театар, како и предизвиците со кои тој се соочува.
Овој четиридневен настан ќе го претвори Скопје во прослава на независниот театар. Како организатор на фестивалот, „Штрих” ќе биде домаќин на 12 претстави и перформанси и тоа со фокус на македонската продукција. Програмата ја сочинуваат и настани за вмрежување, како и специјална програма со фокус на млади театарски уметници, која вклучува проследување на фестивалот од студенти од регионот и презентирање на две претстави.
Овие активности се насочени кон поддршка на следните генерaции театарски креатори и создавање на платформа за размена на искуства и соработка.
Со настани низ целиот град на јавни, алтернативни простори, кафулиња и неконвенционални локации, фестивалот ќе го потенцира проблемот со простор на независната сцена и креативните решенија кои таа ги користи за да се справи со истиот. Регионалниот карактер на фестивалот дополнително овозможува создавање на една заедничка енергија, запознавање и заедничко согледување на творечките сличности и различности во регионот.
Програмата ќе биде објавена во наредните денови на официјалните канали на фестивалот.
„Штрих” е независен театар основан во Скопје во 2021 година, посветен на создавање слободен простор за творештво. Преку смели театарски продукции, издавање драмска литература и меѓународни соработки, нивната визија е да се подигне свеста за независниот театар и да се катализира уметничко и опшествено влијание. Мисијата на „Штрих” е да ја разгори фантазијата, да ги предизвика перспективите и да ги обедини заедниците преку моќта на театарот.
„Under 600“ е иницијатива за зајакнување на независниот театар во регионот на Западен Балкан, создадена од Штрих заедно со Дах театар од Србија и Корифеј театар од Црна Гора. Иницијативата започна со креирање на онлајн платформа за споделување и комуникација во секторот, настани на фестивалите Уметноста и човековите права на Дах театар и Корифеј фестивалот во Колашин, Црна Гора. Фестивалот е главниот фокус на оваа програма.
Оваа иницијатива е дел од проектот „Култура и креативност за Западен Балкан“ (CC4WBs), финансиран од Европската унија, кој има за цел да го подобри дијалогот во Западен Балкан преку зајакнување на културниот и креативниот сектор, како и развој на потенцијалот на секторот за социо-економско влијание во овој регион.