Култура
Почнаа реконструкцијата и санацијата на Чифте амам
Почна првата фаза од санацијата на објектот Чифте амам, еден од четирите објекти на НУ Националната галерија на Македонија (заедно со Даутпашиниот амам, „Мала станица“ и Спомен-куќата на Лазар Личеноски). Според Лазар Шуманов, проектант на „Основен проект за санација на оштетувањата од влага (ентериер и екстериер), заштита од продор на атмосферска вода, воведување систем за вентилација на ентериерот, заштита од УВ-зрачење и оградување на културното добро Чифте амам во Скопје“, во оваа фаза, во рамките на одобрените средства од Министерство за култура, ќе се опфатат приоритетните проблеми од сите наведени со цел нивно долготрајно решавање.
Во оваа фаза ќе бидат изведени следните зафати:
– санација на покривот со изведба на хоризонтални и вертикални олуци за одбрана од атмосферски води;
– изведба на дренажен канал на источната страна на објектот (екстериер);
– санација на сите оштетувања од влага во ентериерот (депоа, изложбен простор), со изведба на специјална заднина со панели по должината на западниот периметрален ѕид;
– пренамена на простории во функционален изложбен простор со визуелен контакт со хипокаустот и дислокација на портирницата;
– изведба на заштитна покривна конструкција на надворешната источна страна врз огништето;
– санација на громобранската инсталација.
Сите зафати на објектот Чифте амам се одвиваат во согласност со конзерваторското одобрение за санација на оштетувањата од влага (ентериер и екстериер), заштита од продор на атмосферска вода, воведување систем за вентилација на ентериерот, заштита од УВ-зрачење и оградување на Чифте амамот во Скопје, издадено од Управата за заштита на културното наследство.
Реконструкцијата и санацијата на овој значаен културно-историски споменик, редок споменик на исламската архитектура, кај нас е предвидено да траат два месеца, а според договорот за јавна набавка на работи од страна на набавувачот НУ Национална галерија на Македонија, изведувач е Друштвото за промет, производство, транспорт и услуги „Макаус“. Инвеститор на целиот проект е Министерството за култура.
Објектот е ставен под заштита со решение бр. 209 од 10.8.1957 година, издадено од Републичкиот завод за заштита на спомениците на културата, и решение бр. 15 од 2.11.1967 година, издадено од Заводот за заштита на спомениците на културата на град Скопје.
Амамот е граден во втората половина на 15 век како завештание на Иса-бег со површина од 1.056 квадратни метри Првпат се споменува во вакуфнамата на Исабеговата џамија во 1531 година. Тешко бил погоден со земјотресот од 1963 година, но подоцна во 2000 година амамот е обновен и ѝ е доделен на користење на Уметничката галерија Скопје во функција на мултимедијален изложбен простор.
Амамот името го добил од турскиот збор чифт (турски: çift; со значење парен, двоен) поради тоа што неговата градба спаѓа во групата двојни амами и се состои од два безмалку идентични дела со одвоени влезови за мажи и жени. Во чест на наредбодавецот за негова изградба, Иса-бег, познат е и со името Исабегов амам, а познатиот патеписец Евлија Челебија во своите записи го нарекува нов амам.
Објектот е редок пример на Балканот со голема архитектонска вредност, која денес не може да дојде до израз бидејќи амамот речиси целосно е опколен со дуќани. Тој претставува монолитна градба, а при неговата изградба особено се водело сметка за функционалното единство и надворешното обликување. Граден е во ист стил како и другите исламски градби од тоа време со користење камен, тули и малтер. Во него доминираат две големи куполи и повеќе помали кои ги засводуваат многуте соби. За разлика од другите двојни амами, машкиот и женскиот дел во Чифте амам се спојуваат во делот за капење.
По завршување на зафатот од првата фаза на санација и реконструкција на Чифте амамот, ќе пристапиме кон реализација на проектот за внатрешно и надворешно осветление на овој прекрасен и единствен по концепт галериски простор.
Во периодот на изведување на санацијата објектот Чифте амам ќе биде затворен за посета.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Промоција на книгата „Милчо за Манчевски“ и проекција на „Прашина“ во Кинотека
Во среда на 22 јануари во 19 часот во Кинотеката на Македонија ќе се одржи промоција на книгата „Милчо за Манчевски“, чиј приредувач е вонр. проф. д-р Атанас Чупоски.
„Книгата претставува обид да се опфатат многубројните аспекти од животот и работата на Милчо Манчевски, еден од нашите најнаградувани и во светски рамки најреномирани македонски филмски автори – почнувајќи од деновите на неговата младост поминати во родното Скопје па до денес – раниот интерес за театарот и филмот, студиите на филмска академија во САД, почетоците на филмската кариера, педагошката дејност во Њујорк, односот кон политиката и политичарите итн. – и сето тоа надополнето со исцрпна анализа на начинот на продукција, условите за работа, реализацијата, соработниците, режисерската експликација и филмолошката анализа, дистрибуцијата, фестивалите, успехот или неуспехот на седумте негови долгометражни играни филмови и сите останати кусометражни филмови, како и други пројави на неговата творечка личност“, пишува во предговорот Чупоски.
Промотори на изданието се проф. д-р Славица Србиновска, м-р Татјана Ќурчинска-Пепељугоска и филмскиот критичар Златко Ѓелески.
По промоцијата, во 20 часот ќе се одржи проекција на филмот „Прашина“, кој во 2001 година имаше чест да го отвори фестивалот во Венеција.
Култура
Премиера на претставата „Народен пратеник“ во рамките на јубилејот 80 години МНТ
Во рамките на одбележувањето на 80-годишнината на Македонскиот народен театар, на 25 јануари со почеток во 20:00 часот ќе се одигра премиерната изведба на претставата „Народен пратеник“ од авторот Бранислав Нушиќ, а во адаптација и режија на Егон Савин. Култното режисерско име Егон Савин се враќа во МНТ по подолг период. Ова е негова трета претстава во театарот, претходно ги има поставено „Злосторство и казна“ (1994) и „Лаж и паралаж“ (1996).
Во претставата игра внимателно одбрана и веќе докажана актерска екипа: Александар Микиќ, Дарја Ризова, Тони Михајловски, Јордан Симонов и Тања Кочовска. Бранислав Нушиќ, пак, е еден од најпоставуваните автори на сцената на МНТ, а овој „Народен пратеник“ е трета постановка на познатата драма на Нушиќ. Првата постановка премиерно е изведена на 8 мај 1945 година, во режија на Тодор Николовски, и таа е втората поставена драма на сцената на МНТ. Поставена е уште еднаш – 24 април 1993 година, во режија на Димитрие Османли. Таа е една од најпосетените и најдолговечни претстави: се игра до 2008 година, со вкупно 188 изведби. Режисерот Савин и авторот Нушиќ се неминовен и неизоставен дел од МНТ.
Сценограф на претставата е Весна Поповиќ, костимограф е Роза Трајческа-Ристовска, преводот на текстот го направи Загорка Поп-Антоска Андовска, а дијалектната адаптација на текстот е на Томислав Османли. Асистент на режисерот е Шенај Мандак, а изборот на музиката е на режисерот.
Првата реприза е закажана за 30 јануари, а билетите за истата се веќе распродадени.
Култура
Цуцковски: Заедно со новите селектори ќе создадеме врвна уметничката програма на Охридско лето
Симона Ѓорчева, музички менаџер и режисерот Ненад Витанов се новите селектори на музичкиот и драмскиот дел од програмата на НУ „Охридско лето“.
Директорот Ѓорѓи Цуцковски најави дека заедно со селекторите ќе создадат свежа, интересна и квалитетна програма. Вели дека ќе се залага да се искористи високиот уметнички кадар од Европа а ангажманот на Симона Ѓорчева во Македонија е прв пример за тоа. Според него нејзиниот придонес ќе биде од огромно значење во создавањето на една нова, модерна и креативна културна вредност како дел од вековна традиција на Фестивалот.
„Со професионалноста и умешноста на новите селектори ќе внесиме свежина во програмата и убеден сум дека тоа ќе го препознае стручната критика и нашата верна публика“, вели Цуцковски.
Ѓорчева и Витанов се истакнати уметници и културни работници, добро познати на домашната и меѓународната музичка и театарска јавност, со богата меѓународна професионална кариера.
Годинава од 12 јули до 20 август ќе се одржи 65 фестивалско издание на „Охридско лето“.