Култура
Изложба на Тања Балаќ во Стразбур

Самостојната изложба на уметницата Тања Балаќ со наслов „Раселени“, отворена на 5 септември во Музејот на Македонија, деновиве е поставена во Стразбур, во „Арт клуб Амикале“ на Советот на Европа. Официјалното отворање, на кое ќе се обрати амбасадорката Светлана Гелева, е закажано за 16 октомври (понеделник), но поставката, која ќе биде достапна за јавноста до 27 октомври, веќе го предизвикува вниманието на француската публика и критика.
Изложбата содржи дела создадени во периодот 2020-2023 година. Вкупно 27-те слики се своевидно дополнување на нејзиниот претходен циклус почнат некаде во 2017 година под влијание на големата бегалска криза. Дела од овој циклус беа претставени и на нејзините изложби во Скопје, Белград, Загреб…
„Навистина ми е чест што сум овде во Стразбур во Советот на Европа за да ја споделам мојата изложба ‘Раселени’. Во изминатите четири години работев на овие слики, инспирирани од бегалската криза, која можевме да ја посведочиме преку нашите екрани. Уметноста треба да зборува за подобра иднина за сите. ‘Раселени’ се надоврзува на мојата претходна работа и се занимава со бегалската криза и со негативните информации што често ги добиваме од медиумите. Сакам да проговорам за ова глобално прашање од разни агли и да ги охрабрам сите заедно да најдеме решенија“, вели уметницата Тања Балаќ во пресрет на отворањето на изложбата.
Изложбата се фокусира на луѓето заробени во имагинарен свет како одраз на животите на бегалците. Нивните изрази раскажуваат приказни за домот, засолништето, неизвесноста и стравот.
„Ја истражувам идејата за поединци и семејства што се соочуваат со општествени и политички предизвици предизвикани од бегалската криза. Целта ми е да ја искористам мојата уметност за да го прикажам хаосот во нашиот свет денес и тоа да го направам на влијателен начин. Сакам да ги потсетам сите дека бегалците се само луѓе! Јас сум уметник што се бори за слобода и преку мојата уметност се надевам дека ќе го потсетам светот на хуманоста што сите ја споделуваме“, порачува Балаќ од седиштето на Советот на Европа во Стразбур, каде што деновиве ја постави изложбата, а в понеделник ќе се обрати и пред присутните и гостите на официјалното отворање.
Со оваа изложба авторката се осврнува на ксенофобичната реторика присутна во многу мејнстрим-медиуми.
„Акцентот е ставен на концептот жртва, на поединецот и семејството наспроти социјалните и политичките прашања, но и на индивидуата против колективот, а сето тоа ставено во контекст на глобалните општествено-политички промени, обележани со бегалската криза“, се вели во најавата за изложбата на веб-страницата на Советот на Европа.
Тања Балаќ во 1991 година дипломира на Факултетот за ликовни уметности во Скопје, на одделот за сликарство. Трасирајќи го својот уметнички и професионален пат во годините, во 2008 година магистрира на Факултетот за ликовни уметности во Скопје, на одделот за сликарство. Покрај сликарството, во последната деценија истражува и на полето на нови медиуми, вклучувајќи инсталација, експериментален филм и видеоуметност.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Концерт на музичари од поранешна Југославија во Филхармонијата

Во петок, 5 септември, во Камерната сала на Македонската филхармонија, публиката ќе има можност за прв пат во Скопје да го слушне No Borders Orchestra, ансамбл во кој свират најдобрите професионални музичари од поранешна Југославија.
Програмата ќе вклучува некои од најубавите дела некогаш напишани за гудачки оркестар: Adagietto од Малер, Verklärte Nacht од Шенберг и Metamorphosis од Штраус. Ова се дела кои, според уметничкиот директор Премил Петровиќ, претставуваат експлозија на страст собрана околу темите Љубов и Смрт.
Делата на овие тројца композитори се среќаваат и се одразуваат во делата на најважните помлади регионални композитори, меѓу кои е и една композиторка од Северна Македонија, кои го тематизираат нашето време на криза и неопходната потреба за трансформација на сите нас и на сите нивоа. Композиции од Нина Перовиќ (Црна Гора), Давор Бранимир Винце (Хрватска), Дарија Андовска (Северна Македонија) и Марко Никодијевиќ (Србија) беа напишани специјално за овој проект.
Социјалната мисија на овој ансамбл, во кој свират музичари од Западен Балкан, секогаш укажува и охрабрува позитивни општествени промени, соработка и толеранција, но исто така допира до луѓето и комуницира со публиката на иновативен и емотивен начин.
Култура
Кинотеката на Македонија ја почнува новата Филмска училница

Кинотеката на Македонија од 13 септември 2025 ја почнува новата Филмска училница, едукативна програма наменета за ученици од основното образование (11 до 14 години), кои сакаат да ја откријат магијата на филмот и да ги совладаат првите чекори во создавањето сопствени кратки филмови.
Филмската училница ќе се одвива секоја сабота, во текот на десетина последователни викенди, до почетокот на декември. Учесниците ќе имаат можност да се запознаат со процесот на создавање филм – од идеја и сценарио, преку снимање и монтажа, до финална проекција пред публика.
Сите училници ќе ги предводи режисерот Саша Станишиќ, долгогодишен едукатор и филмски професионалец, а во улога на гости предавачи ќе се вклучат и монтажери, кинематографери, сценаристи и продуценти, кои ќе им ги откријат на младите филмаџии тајните на професијата.
Филмската училница 2025 се реализира во рамките на меѓународниот проект FilmED, финансиран од Европската Унија преку програмата Creative Europe – MEDIA, со цел развој на филмска писменост, промоција на европската кинематографија и збогатување на едукативните ресурси за млади. Проектот ги обединува институциите и организациите од Македонија (Кинотека на РС Македонија), Полска (Центар за филмска култура „Анджеј Вајда“), Унгарија (Национален филмски центар на Унгарија), Чешка („Крутон“) и Словачка (кино „Усмев“), со координација на Гете-институтот од Прага.
Со оваа иницијатива Кинотеката продолжува со својата посветеност на младата публика и развивање нови генерации што критички ќе го разбираат и креираат филмот како медиум што ги поврзува креативноста, културата и современото образование.
Повеќе информации за проектот можете да пронајдете на веб-страницата https://film-ed.eu/.
Сите дополнителни информации можете да ги добиете на веб-страницата https://kinoteka.mk/, https://filmskauchilnica.mk/, како и на телефонскиот број +389 78 398 085 и на е-поштата [email protected]
Култура
Продолжува кампањата „Читаме современи македонски автори“ во Градската библиотека

ЈУ Градска библиотека „Браќа Миладиновци“ – Скопје го започнува четвртиот циклус од кампањата „Читаме современи македонски автори“ со романот „Три Марии“ од Оливера Ќорвезироска како книга на месецот, а разговорот со авторката ќе се одржи в среда (3 септември) во 19 часот во спомен-собата „Т’га за југ“.
Кампањата започна во септември 2022 година и досега беа претставени вкупно 24 современи македонски автори и исто толку дела.
Проектот, низ трите препознатливи фази (книга на месецот, разговор со авторот и клуб на читатели) значително го зголеми интересот за современата македонската книжевност низ сите библиотеки од мрежата на ГБСК, па и пошироко. „Читаме современи македонски автори“ во 2024 година беше проласена за Промотор на читачката култура од страна на Македонската асоцијација на издавачи (МАИ).
Во четвртиот циклус од „Читаме современи македонски автори, исто така, предвидени се осум автори и дела. Книгата за месец септември е „Три Марии“ од Оливера Ќорвезироска (издание на Арс Ламина), добитник на Рациновото признание за 2025 година.
Ова е трет роман за возрасни на Ќорвезироска по „Заклученото тело на Лу“ и „Аб’т“. Тој е внимателно осмислен омаж на Славко Јаневски, којшто не е класична посвета, ниту римејк на конкретно дело. „Три Марии“ содржи три самостојни приказни за три различни жени кои носат исто име – Марија и кои сакаат да ги напуштат моментните животи поради грешна љубов. Своја или туѓа. Она што ги обединува во романескна структура е токму станот што се издава и што сите три сакаат да го изнајмат, барајќи спас во него.
Разговорот со Ќорвезироска ќе го води книжевната критичарка Александра Јуруковска, а фрагменти ќе чита актерот Андреј Серафимовски.