Култура
Кондратенко: Водиме сметка нашите кадри да настапуваат во странство, но да не ја забораваат домашната публика

Музичката младина на Република Северна Македонија со камерниот оркестар „Саша Николовски-Ѓумар“, под диригентската палка на маестро Олег Кондратенко вчеравечер го одржа традиционалниот концерт на „Охридско лето“ со што уште еднаш докажа дека младите музичари се носат рамо до рамо со интернационалните уметници во светот на класичната музика.
Солист на вечерта беше младиот виолинист Ѓорѓи Петровски од Охрид, кој живее во Германија, а настапува на престижните европски концертни подиуми.
Музичката младина веќе 34 години е дел од фестивалската програма на „Охридско лето“ и секоја година носи млади, но исклучително талентирани уметници кои публиката ги наградува со бурни овации.
-И во вакви тешки услови се одлучивме да работи камерниот оркестар којшто практично суштествува 34 година. Идната година ќе имаме јубилеј, 35 години. Се работи за спој на малку поискусни младинци и би рекол, помалку искусни. Правиме една промена на генерации што се случува на секоја петта или шеста година, имајќи предвид дена нема музичар од Македонската филхармонија или од Опера и балет и други помлади професори кои не учествувале во овој оркестар и тој е еден дел од нивната лична карта, изјави претседателот на Музичката младина на Република Северна Македонија, Александар Герасимовски.
Концертниот репертоар креиран за публиката на „Охридско лето“ која и синоќа си замина задоволна од прекрасно поминатата вечер во предворјето на црквата „Света Софија“, содржеше внимателно одбрана програма, како што тоа всушност се прави секоја година за нивниот настап на фестивалот.
-На програмата беа мошне интересни дела кои содржат дел-фолклор од северните краишта на Европа како Едвард Григ со неговите „Нордиски танци“. Следуваше интересна композиција, „Канон во Д“ од Јохан Пахебел, па Моцарт со „Концерт за виолина и оркестар“ со која настапи охриѓанецот Ѓорѓи Петровски којшто подолг период живее во Германија и Австрија. На концертот ги изведовме „Италијанската серенада“ од Волф, „Приспивна“ за гудачки оркестар од Џорџ Гершвин, познатата композиција „Игра со сабји“ на Арам Хачатуријан, а имавме и изведба на дело од музичарот Марко Виденовиќ којшто учествува во оркестарот а се појавува и како композитор, појасни Герасимовски.
Трета година по ред, диригент на вечерта, на концертите што ги одржува Музичката младина со камерниот оркестар „Саша Николовски-Ѓумар“ е врвниот виолинист и педагог Олег Кондратенко, според кого огромно е задоволството да се работи со младите уметници од кои дел се и негови ученици.
-Најголем дел ученици се во мојата класа на Факултетот за музичка уметност, но ги познавам и другите колеги како член на комисија на факултетот. Оваа година имаме и членови на оркестарот кои се дел од средното музичко училиште, што значи имаме промена на генерации и ми е драго што иако беше навистина тешко да се направат проби, сепак имавме прекрасен концерт. Од февруари никој не настапувал и ним им беше предизвик што успеавме да дојдеме во Охрид, рече маестро Кондратенко.
Според него, младите уметници кои концертираат ширум светот, не смеат да ја заборават домашната публика.
-Солистот на вчерашниот концерт Ѓорѓи Петровски кој е мој ученик, повеќе од три години е во Германија. Како професори, водиме сметка нашите кадри да настапуваат во странство, но да не ја забораваат домашната публика. Затоа го поканив како солист. Ова е еден од начините како ние ги промовираме нашите музички кадри кои веќе се во светот. Не сакаме нашата публика да ги заборави, ниту тие солисти да ја заборават македонската публика, истакна Кондратенко.
Камерниот оркестар на Музичката младина на Северна Македонија постои повеќе од 32 години и е основан како прв сегмент на Летниот музички камп на МММ во Охрид, во 1986 година. Овој ансамбл е прв и единствен од ваков вид на просторите на Југоисточна Европа и е составен од студенти на ФМУ- Скопје но и гости-музичари од други земји. Повеќе од 350 млади музичари биле дел од овој уникатен состав кој низ годините ѝ се наметна на музичката јавност, не само како неопходност, туку и како изведувачки состав со високи професионални квалитети.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
14. издание на Интернационалниот детски театарски фестивал „Битолино“

Под мотото „Театарот го менува светот“ од 3 до 7 август во НУ Центар за култура – Битола ќе се одржи 14. издание на Интернационалниот детски театарски фестивал „Битолино“.
Во традиционалниот термин на две сцени во Центарот за култура ќе се одиграат десет претстави. А покрај официјалната натпреварувачка програма, фестивалот оваа година подготви богата придружна програма.
Шест претстави од Грузија, Унгарија, Хрватска, Бугарија, Албанија и Македонија ќе се натпреваруваат за фестивалското Гран-при за најдобра претстава во целина. Дел од програмата се театрите „Нодар Думбадзе“ и „Пиро Ќеци“, национални установи од Грузија и Албанија. А ни доаѓаат и признатите независни продукции: „Колибри“ од Унгарија и „Мала сцена“ од Хрватска кои важат за најстари и водечки театри за деца во своите земји. На програмата е и куклениот театар „Сенџу“ од Бугарија кои ни носат јапонски куклен театар по методот на Такеда а за прв пат на „Битолино“ ќе учествува и Театарот „Сенки и облаци“ од Скопје.
„Нашите сцени се место каде што детската насмевка, фантазијата и искрените емоции се во центарот на вниманието. Преку театарот ние не само што раскажуваме приказни, туку и ги воспитуваме идните генерации – во духот на емпатија, разбирање и љубов кон уметноста. Срдечно им се заблагодарувам на сите театари од целиот свет кој изразија интерес да учествуваат. А особено – на децата, нашата верна публика изминатите тринаесет години кои се срцето на сè што правиме.“ – истакна Филип Етмишовски, директор на Бабец театар и Интернационалниот детски театарски фестивал „Битолино“.
Во годината кога Драмскиот аматерски фестивал во Кочани, кој важи за носечка платформа за театарските аматери, е оправдано одложен. „Битолино“ одлучи да ја отстапи својата сцена на аматерските театри и театарски школи од земјата. Оваа година во придружната програма ќе бидат Театар Чекори од Скопје и Театарот при ЈОУ Дом на култура „Иван Мазов – Климе“ од Кавадарци. Фестивалот ќе го отвори и затвори Театарската школа „Бабец“ со претставите „Зборови“ и „Аудиција“. Токму со премиерата на младинската постановка на „Аудиција“ по текст на Александар Галин, Бабец театар ќе го одбележи и својот јубилеен 15. роденден.
Во придружната фестивалска програма е и дводневна театарска работилница за куклен театар „Светот на куклите“ со бугарската режисерка и актерка Ефимиа Павлова. Токму директорката на Државниот куклен театар во Сливен, Бугарија ќе биде претседател на фестивалското жири. Останатите два члена се македонските актери со интернационална театарска, филмска и телевизиска кариера: Тони Наумовски и Мартина Тапарчевска.
Фестивалот е поддржан како проект од национален интерес во рамки на Годишната програма на Министерстовото за култура и туризам на Македонија, Годишната програма за култура на Општина Битола а генерален спонзор е Комерцијална банка АД Скопје.
Култура
Пет книги влегоа во потесен избор за наградата „Браќа Миладиновци“ на Струшките вечери на поезијата за 2025

Пет книги влегоа во потесен избор за наградата „Браќа Миладиновци“ на Струшки вечери на поезијата за 2025.
„Жири-комисијата за доделување на наградата „Браќа Миладиновци“ на СВП за 2025 година одржан на 18 јули 2025 година По завршување на првата, поединечна фаза на работа, во согласност со Правилникот за наградата, Во текот на првиот дел на состанокот, во согласност со Правилникот, едногласно ја усвои следнава листа на потесен избор од пет поетски книги (наведени по азбучен ред, според презимето на авторот):
– „Рубедо“ од Андреј Ал-Асади (Скопје: ПНВ Публикации, 2025)
– „Рајсфершулс“ од Јулијана Величковска (Скопје: ПНВ Публикации, 2024)
– „Маслина и младост“ од Гордана Михаилова Бошнакоска (Скопје: Макавеј, 2025)
– „На ти со Ерос и Танатос“ од Виолета Танчева-Златева (Скопје: Три, 2025)
– „Вообразби: лирски етиди за некој друг свет“ од Бранко Цветкоски (Скопје: Макавеј, 2025)“, се истакнува во информацијата.
На конкурсот, според соопштеното, се пристигнати 37 книги од исто толку автори, кои влеголе во конкуренција.
Согласно планираните програмски активности, читањето на застапените автори во потесниот избор ќе биде на 22 август, додека добитникот на наградата „Браќа Миладиновци“ за најдобра поетска книга меѓу две фестивалски изданија, објавена на македонски јазик, што ја доделува СВП ќе биде прогласен на 23 август.
„На конкурсот пристигнаа вкупно 35 наслови. Покрај паричниот износ, како дел од наградата од 2012 година во издание на СВП наредната година наградената книга ја објавува во превод на еден странски јазик и ја претставува преку промоција и портрет на добитникот“.
Култура
„Мајка“ на Теона Стругар-Митевска распродаден за европска дистрибуција пред премиерата во Венеција

Филмот „Мајка“ на Теона Стругар-Митевска, кој ќе ја отвори престижната селекција „Хоризонти“ на годинешниот 81. Венецински филмски фестивал, веќе е распродаден за кинодистрибуција во над 15 европски земји, вклучувајќи ги Франција, Германија, Италија, Шпанија, Данска, Шведска, Норвешка, Полска, Чешка, Финска, Белгија и други.
Филмот ќе почне да се прикажува во европските кина од 3 декември, што претставува редок и исклучителен успех за една македонска продукција да обезбеди киноприкажување пред светската премиера.
„Овој извонреден интерес за ‘Мајка’ е доказ дека филмот има потенцијал да стане еден од најистакнатите европски филмови оваа година“, велат од француската агенција „Кинолоџи“, која е задолжена за светска продажба и дистрибуција.
„Филмот ‘Мајка’ е извонредно уметничко дело. Гордост ни е што овој филм, зад кој стојат визијата на Теона Стругар-Митевска и посветеноста на целата авторска екипа, го носи печатот на македонската креативност, но и професионализам. Неговото претставување на отворањето на еден од најреномираните светски фестивали, Венецискиот, е доказ дека македонската уметност може рамноправно да чекори со светот. ‘Мајка’ покажува дека кога уметниците се поддржани, а државата има слух за културното творештво, се раѓаат дела што говорат на универзален јазик. Министерството за култура и туризам ќе продолжи решително да поддржува проекти од ваков калибар, кои не само што ја афирмираат македонската култура дома туку ѝ обезбедуваат видливост и признание на најпрестижните сцени во светот“, изјави денеска на прес-конференција министерот за култура и туризам, Зоран Љутков.
Филмот ќе ја има својата светска премиера на 28 август 2025 година во Венеција отворајќи го првиот натпреварувачки ден во селекцијата „Хоризонти“, која е посветена на иновативни естетски и наративни филмски форми. Тој ден во Венеција ќе се прикажат само два филма: La Grazia, напишан и режиран од оскаровецот Паоло Сорентино, и македонскиот „Мајка“ на Теона Стругар-Митевска.
Главната улога ја толкува шведската ѕвезда Номи Рапас, светски позната по улогата во „Девојката со тетоважа на змеј“, заедно со Никола Ристановски во улогата на отец Фредерик и Силвија Фокс како сестра Агнешка. Режисерката Теона Стругар-Митевска истакна дека токму нивната хемија и доверба на сетот биле клучни за автентичноста и интензитетот на филмот. Европските дистрибутери веќе ја препознаваат нивната изведба како еден од најсилните адути на филмот.
Филмот е копродукција меѓу Македонија, Белгија, Шведска, Индија, Данска и Босна и Херцеговина, снимен на три континенти, со поддршка од Агенцијата за филм на Северна Македонија, Creative Europe – MEDIA, Данскиот филмски институт, Belgium Tax Shelter, Шведскиот филмски институт, регионални фондови и други партнери.
„Мајка“ ќе се натпреварува во повеќе категории во Венеција вклучувајќи: најдобар филм, режија, сценарио и актерски остварувања. Премиерата на 28 август е само почеток на неговото европско и светско фестивалско патување.
За македонската публика, „Мајка“ ќе биде премиерно прикажан на 46. издание на Интернационалниот фестивал на филмска камера „Браќа Манаки“, што ќе се одржи од 20 до 26 септември во Битола.
Сценографијата е дело на Вук Митевски, прв асистент на режија е Јане Ќортошев, а сценариото го потпишуваат Гоце Смилевски, Теона Стругар-Митевска и Елма Татарагиќ.