Култура
Концертот „Виорот на Анадолија“ – несекојдневна приказна што ќе ја спои традиционалната турска музика со современиот џез

Спој на турската традиционална музика и современата џез музика ќе слушне публиката во Скопје и Гостивар на 5 и 6 декември на бесплатниот концерт наречен „Виорот на Анадолија“.
Скопје е прва станица од 11-те градови низ Балканот каде што музичарите Анил Шалиел, саксафонист и Мареечи Асу, на деф ќе настапат. На денешната прес-конференција, што ја организира Турски културен центар „Јунус Емре“ од Скопје беше најавен концертот во кој ќе биде оживеан духот на легендарните доајени – уметниците Ашик Вејсел и Зеки Мурен.
Директорот на Центарот, Ариф Конак, истакна дека во последните шест месеци колку што го води Центарот, за него е голема чест да се доближи турската култура кај македонскиот народ.
-Концертот „Виорот на Анадолија“ ќе биде големо завршување на годината со двајца извонредни музичари од Турција. Шест месеци сме посветени на овој проект. Прва станица на овој концерт ќе биде Скопје. Џезот е западна култура, ама овие извонредни музичари на прекрасен начин ќе направат убав спој со традиционална турска музика – рече Конак.
Младиот Анил Шалиел вели дека е пресреќен што ќе може да ја претстави турската музика во Македонија.
-Ја започнуваме турнејата од еден многу важен град. За мене ова е остварување на еден сон. Мојата музика стана тема за докторски студии на многу универзитети. Турската музика е многу стара и доаѓа од османлискиот период, џезот е понова музика за Турција. Ветуваме час и половина визуелен концерт со многу убава приказна. Користиме стари снимки од Ашик Вејсел, во нов аранжман. Ќе чуете поезија и од Јунус Емре и Мевљана. Ова нема да биде само музичка претстава, туку театарска презентација. Со нас ќе имаме многу добри изведувачи и ветуваме дека ќе бидете одушевени. Колку да ја објаснувам музиката, нема да можам да ви доловам. В четврток пред вас ќе бидеме музичари – рече Шалие.
Тој додава дека е благодарен на сите што помогаат да се реализира овој проект. Џез не е само музика од звуци, таа е музика што треба да се разбере. Треба да ставите свое јас во музиката, рече Мареечи Асу.
-Почнавме со суфи музиката, после работевме да ја направиме модерна. Суфи го споив со рок музиката, а подоцна со Анил турската мкзика ја споивме со џезот. На многуте состаноци разговаравме како старата турска музика да стане модерна верзија. Музиката го прикажува нашето минато, но и сегашност. Не треба да се заборават корените. Мене музиката ми легна на срце, се надевам дека и на публиката во Скопје – рече Асу.
Музичарите се осврнаа и на влијанието на звуците од чаршијата врз нивното творештво и колку е важно луѓето да уживаат во природните звуци.
-Кога шетате низ чаршијата, ќе чуете секакви звуци од дуќаните, велат музичарите. Асу потсети на големиот поет Мевљана. -Кога Мевљана шетал во чаршија, во улиците каде се ковало злато, за него тоа биле звуци на музика. Тој почнал да се врти. Тогаш неговите чираци велеле: Тропајте додека не застане. Човекот уште во мајчиниот стомак се запознава и се раѓа со музиката. Детето плаче кога ќе се роди, ама се смирува кога мајката го става покрај срцето. Вистинска природна музика е лек. Се надеваме дека нашата музика ќе ви биде лек – рече Асу.
На прашањето дали ја следат македонската музика, Шалиел го издвои Џамбо Анѓушев и истакна дека има чувство дека овде музичарите добиваат добро музичко образование. Тој ги покани сите да дојдат на концертот во скопје. Анил Шалиел (31) ја делел истата сцена со многу поп ѕвезди и џез уметници и учествувал во речиси 2000 студиски снимања. Соработувал со многу музички ѕвезди: Сезен Аксу, Волкан Конак, Едис, Илиас Јалчинташ, Харун Колчак, Бурај, Гоксел, Теоман, Јалин, Фунда Арар, Мехмет Ердем, а во џез концепт: Истанбул Супербенд, Натали Кол, Николa Конте, Ентони Стронг, Дејв Векл, Раул Мидон, Ди Ди Бридџвотер, Кели Сае, Омар Лај Фук, Јондер Фочан, Ашкин Арсунан, Исмаил Сојберк, Нурхат Шенесли, Адил Максутовиќ, Севда Алеќперзаде, Роја…
На летовите на Turkish Airlines, светот имаше можност да го слуша Анил Шалиел во текот на 5 години, секој ден, секој час и во секоја земја. Неговото музичко искуство не е ограничено само на џезот кој го слушал и учел од мали нозе, туку исто така е многу запознаен и со музиката на неговите родни краишта. Со големата музичка компанија Warner Music, заедно со 15 уметнички пријатели, тој го издаде својот трет албум со учество на уметници како што се: Дедублуман, Елиф Бусе Доан, Тугче Кандемир, Мелек Мосо, Корај Авџи, Мелис Фис, Сакілер и други. Мареечи Асу е меѓународно признат уметник и учител кој се истакнува во магичниот свет на мистичната музика и деф уметноста. Во својата уметничка кариера, со желба да ги изрази длабочините на душата преку музиката, учествувал во бројни албуми на мистична музика и реализирал заеднички проекти со важни уметници во својата област. Мареечи Асу настапувал на концертни сцени низ целиот свет, поканувајќи ги слушателите на внатрешно патување. Меѓу неговите уметнички дела се вклучени албуми како што се „Гхаландар”, „Хајале Мест”, „Руми”, „Ребел Суфи”, „Шамс Ху”, „Захит Бизи Тан Ејлеме”, „Аман Хеј Еренлер” и „Духот на Огнот”, кои ги откриваат неговите длабоки музички визии и мистични разбирања. Мареечи Асу не е само уметник, туку и учител кој одржува обуки за човечката душа и ум.
Со нудење обуки за духовна свесност, ментална рамнотежа и лична трансформација, ги води поединците да го откријат својот потенцијал. Комбинирајќи ја својата уметност и наставништво, Мареечи Асу продолжува да инспирира луѓе и на сцената и во областа на обуките, како уникатен водич кој продолжува да ја шири мистичната настава и универзалната свест.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Американската пијанистка Клер Хуангчи ќе го отвори јубилејното 65. Охридско лето

Американска пијанистка со блескава уметничка кариера, Клер Хуангчи ќе го отвори јубилејното 65. издание на фестивалот „Охридско лето“, на 12 јули на Античкиот театар во Охрид.
Ова денеска го обелодени директорот на Националната установа „Охридско лето“ , Ѓорги Цуцковски, на прес-конференција на која беше промовирана програмата на годинешното фестивалско издание.
-За свеченото отворање под наслов „Трансформација на сетилата“ со особена чест ги најавувам, Едвин Оутвотер диригент, Клер Хуангчи пијано од Соединетите Американски Држави, оркестарот на Македонската филхармонија и Рафаел Карико, визуелен дизајнер. На Античкиот театар ќе приредиме исклучително музичко-визуелно доживување со импресивни видеопроекции и употреба на најсовремени визуелни технологии. При конципирањето на програмата запазени се највисоките критериуми на фестивалот со што со гордост го најавувам кремот на светската музичка елита во Охрид. Би ги издвоил најеминентните пијанисти Михаил Пљетњов, Лукаш Вондрачек, виолинистите Вадим Глузман и Џек Либек, виолончелистот Даниел Мулер Шот како и легендарната кастањета уметница Лучера Тено во дуо со еден од најзастапените светски харфисти Хавиер де Маестре како и многи други.Особено сум горд на гудачкиот квартет на кралскиот Концертгебау од Холандија како и на оркестарот Симфониета ди Болоња како претставници на најпрестижните национални оркестри во светот воопшто.Претстава за деца, како и два џез концерти меѓу кои еден на познатиот охридски уметник Дамјан Пејчиновски, како и настап на Националниот Џез оркестар со големата ѕвезда Шеон Кути претставуваат збогатување на програмата со тенденција да се допре и до најсофистицираните уметнички уживатели“, најави Цуцковски.
Првиот човек на НУ „Охридско лето“ соопшти и дека годинешното јубелјно 65. издание на фестивалот ќе биде одбележано со богата роденденска програма.
-„Охридско Лето“ првпат излегува од рамките на познатите сцени со што на 3. август го презентираме мега спектаклот Кармина Бурана – Симфонија на Битовите во изведба на повеќе од 70 уметници на сцена заедно со познатото електронско дуо IDQ од Република Србија со што воедно ќе ја започнеме и прославата по повод роденденот на фестивалот, кој идниот ден ќе биде прославен онака како што и е формиран, со рецитал на оперска пеjачка, тогаш истакнатата Ана Липша – Тофовиќ, а сега со нашата примадона со најголема интернационална кариера и бисерен глас, Ана Дурловски, појасни Цуцковски.
Министерот за култура и туризам, Зоран Љутков потенцира дека „Охридско лето“ е едно од најзначајните културни случувања во нашата земја.
-„Охридско лето“ е многу повеќе од фестивал, тоа е симбол на културната зрелост на нашата држава, симбол на отвореноста кон светот, симбол на врвната уметност и културен амбасадор на нашата земја. И оваа година, фестивалот ќе донесе програма која го задржува врвниот уметнички стандард, но и ќе ја отвора вратата за нови културни перспективи. Како што истакна и директорот, ќе имаме уметници од меѓународен ранг, но солисти, оркестри, и македонски имиња кои блескаат на светските сцени, солисти, оркестри, театарски ансамбли, модерни проекти и традиционални изведби, кажа министерот Љутков.
Според него „Охридско лето” е и голем двигател на туризмот, фестивал, кој не само што промовира културата, туку и го поттикнува културниот туризам, ја јакне економијата и ја позиционира Македонија на културната и туристичка мапа на Европа и светот.
Како што рече селекторката на музичката програма на фестивалот „Охридско лето“ , Симона Ѓорчева, музичката програма годинава ќе понуди 29 музички настани со учество на повеќе под 300 уметници од САД, Кина и Европа. Целта, според неа, е да се создаде платформа за културна размена на врвно ниво, со уметници чиј втор дом се најреномираните светски концертни сали.
Според селекторот на драмската програма Ненад Витанов, фестивалот „Охридско лето“ е конципиран како меѓународна уметничка платформа за промоција и изведба на најдобрите уметнички дела од Македонија и светот.
Како и музичката, и драмската програма ќе понуди незаборавни мигови за публиката од сите возрасти. Годинава на „Охридско лето“ ќе бидат одиграни две премиери, театарската претстава „ Амадеус“ во продукција на Турски театар Скопје и театарската претстава „ Рута“ во продукција на Драмски театар Скопје, а европска премиера ќе има и театарската претстава „Електра“ во продукција на Театарската асоцијација од Јужна Кореја и НУ „Охридско лето“. Покрај тоа што најмладата публика ќе ужива во театарската претстава на ОХО Продукција, сите уживатели на театарот ќе имаат можност да ја видат претставата која е најнаградувана годинава и воедно е и претстава на годината, „12“ во продукција на Македонски народен театар. Ќе биде изведена монодрамата „Сите најубави нешта“ со Игор Ангелов.
Програмата на 65. „Охридско лето“ од денеска ќе биде објавена на веб-страницата на фестивалот , а билетите наскоро ќе бидат пуштени во продажба.
Култура
Големата изложба на МСУ „Ткаење светови: Колекции во разговор“ утревечер во Љубљана

Големата изложба „Ткаење светови: Колекции во разговор“ со уметнички дела од 87 автори од колекцијата на Музејот на современата уметност во Скопје (МСУ-Скопје) ќе биде отворена утревечер (24 април) во 20 часот, во Модерна галерија + Музеј на современа уметност Метелкова во Љубљана, Словенија. Изложбата ќе ја отворат директорите на двете институции, д-р Тихомир Топузовски и д-р Мартина Вовк. Куратори на изложбата се Ивана Васева, Благоја Варошанец, Ива Димовски и Владимир Јанчевски од МСУ и Бојана Пишкур од Модерна галерија.
Делата во Љубљана ќе бидат изложени десет месеци, до 8 февруари 2026 година. Изложбата е дел од програмата од национален интерес на Министерството за култура и туризам на РС Македонија и конципирана е како реципроцитетна. Дела од колекцијата на словенечкиот музеј наесен ќе бидат изложени во МСУ-Скопје.
Во „Ткаење светови: Две колекции во разговор“ се вклучени дела од 87 автори, од кои најмногу дела од РС Македонија и од речиси сите поранешни југословенски републики, дополнети со дела од уметници од Бразил, Полска, Боливија, Судан, Уругвај, Албанија, Јапонија, Јужноафриканска Република, Иран, Куба, Шпанија и од Романија. Изложбата е конципирана како конструктивен дијалог помеѓу специфични колекции – колекцијата на солидарноста на МСУ-Скопје и колекцијата „Артист 2000+“ како и националната колекција на Модерна галерија, Љубљана и ги истакнува делата изработени од природни материјали, како и дела кои го одразуваат ангажманот на уметниците со природата.
„Нагласен е делот на наивната уметност. Вака селектирана и поставена, изложбата отвора процеп за создавање поинаков свет помеѓу западноцентричниот светоглед и специфичниот поглед кон локалните тенденции, наспроти дела кои реферираат на поднебјето кое ги изртило и каде има континуитет на изработка. Тука се делата на наивната уметност и природните материјали кои изобилуваат, земја, сено, ливадско цвеќе, но вклучени се и фотографии од документирани акции во природа и критички настроени инсталации кон екстракцијата и уништувањето на природата“, објаснуваат кураторите.
„Ткаење светови: Колекции во разговор“ се фокусира на еманципацијата на уметничките медиуми, истражувајќи го односот помеѓу културата и природата, додека критички се осврнува на горливите еколошки прашања од времето на Капиталоценот. Изложбата во Љубљана зборува преку три сегменти: „Заборавен свет“, „Свет налик“ и „Свет во настанување“. Во првиот се селектирани дела изработени од користат природни материјали (земја, вода, отфрлени дрва, волна, живиот свет или пак реферираат на нив во конципирањето). Вториот го градат инсталации инспирирани од односот кон природата, тематски или визуелно, користејќи ги ресурсите на локалното поднебје, на некаква локална продукција која секогаш била во спрега со традиционалното (означено како народна традиција). Третиот дел го градат дела од наивната уметност и дела кои се стремат кон враќање на односот кон природата, со критички аспект кон индустријализацијата и искористувањето на природата.
Во изложбата се вклучени дела од уметниците: Борка Аврамова, Владимир Аврамчев, Македонка Андонова, Томе Андреевски, Ибрахим Беди, Гордана Вренцоска, Јордан Грабул, Евгенија Демниевска, Драгослава Јанева, Војко Јаневски, Гоце Јосифов – Ромбо, Ристо Калчевски, Димитар Кондовски, Димче Коцо, Михаил Лазаров, Доне Милјановски, Душко Мишевски, Вангел Наумовски, Петре Николоски, Аџем Нихат, Душан Перчинков, Раде Перчуклиевски, Илија Прокопиев, Кристина Пулејкова, Исмет Рамиќевиќ, Крсте Славковски, Мира Спировска, Мена Спировска-Менче, Глигор Стефанов, Душко Стојановски, Игор Тошевски, Марија Туша Иљовска, Симон Узуновски, Петар Хаџи Бошков, Ѓорѓи Цапев, Симон Шемов, Томо Шијак и Ѓорѓе Шијаковиќ, словенечките Јернеј Вилфан, Дружината од Шемпас, Маја Смрекар, Вадим Фишкин, потоа Стјепан Басталец, Антун Бахунек, Фрањо Вујчец, Стјепан Кичин, Иван Кузмиак, Иван Лацковиќ-Кроата, Јулије Папиќ, Ханибал Салваро, Матија Скурјени, Петар Смајиќ, Иван Рабузин, Боривоје Максимовиќ, Стјепан Столник и Јосип Хорват од Хрватска, српските автори Јанко Брашиќ, Јано Вењарски, Ондреј Вењарски, Богосав Живковиќ, Милосав Јовановиќ, Јано Књазовиќ, Сеад Казанџиу од Албанија. Застапени се и Јоланта Овидска и Јузеф Сарновски од Полска, Јон Григореску од Романија, Маноло Милјарес од Шпанија, непознат автор од Иран, Вифредо Лам од Франција/Куба, Питер Кларк од Јужноафриканската Република, Мохамед Абдала Ахмед од Судан/Велика Британија, Ример Кардиљо од Уругвај, бразилските уметници Мариа Бономи, Валдемар де Андраде-Силва, Лухдес Гуанабара, Силвиа де Леон Чарлео, Ладир Харис Домше-Пулу, Луциа Кан, Мариа Осилијадора Силва, Жусара Пимента де Падуа, Еленос Силва, Педро Соарес Фогаса, Жералдо Триндаде Леал, Вилма Хамос, боливиските автори Макс Арукипа Чамби и Патриција Веласко Уалин и Јозо Хамагучи од Јапонија.
Култура
Концерт на „Баклава“ и изложба „Македонскиот рубин – моќниот зрак на нашето срце“ во КИЦ Загреб

Во македонскиот Културно информативен центар во Загреб во среда, 23-ти април, загребската публика ќе има ексклузивна можност да проследи уникатен мултимедијален културен настан во рамките на кој ќе биде отворена изложбата „Македонскиот рубин – моќниот зрак на нашето срце“ и ќе биде одржан етно концерт на групата „Баклава“.
Етно концертот на групата „Баклава“ која го чествува јубилејот на своето 20 годишно постоење, ќе понуди богата програма од традиционални и авторски песни испеани на повеќе јазици. Се работи за песни кои авторката Елена Христова ги селектира од целокупниот репертоар на „Баклава“. Исто така авторката која за второ живеалиште со години ја има Р. Турција, ќе ја запознае публиката со своите долгогодишни истражувања. На репертоарот ќе се најдат и песни од нејзиниот најнов проект „Јоруклук“.
Покрај Елена Христова која е автор и носител на проектот, во групата „Баклава“ членуваат петмина врвни музичари со богата музичка кариера и автентичен музички израз кој кокетира со различни музички стилови од класична музика, поп, рок, џез, панк, традиционална и чалгиска музика, сето тоа преточено во world music.
Изложбата „Македонскиот рубин – моќниот зрак на нашето срце“, македонскиот Културно информативен центар во Загреб ја реализира во соработка со македонското Здружение ,,Откритие“ оформено во 2023 година со основна дејност – популаризација на светското и македонското минералошко богатство. Здружението ,,Откритие“ во својата колекција поседува вредни примероци на природни минерали, кристали и фосили меѓу кои и примерок Алги строматолити стари 1,8 милијарди години кои се првата форма на живот на Планетата Земја.
Автори на изложбата се инженерите Деан Шкартов и Илија Петковски кои десетици години се занимаваат со промоција на природните кристали, минерали и скапоцени камења. На изложбата ќе бидат претставени експонати и реплики изработени од овој скапоцен камен.