Култура
Костадиновска-Стојчевска: Апелирам културни работници да не одат против културни работници
Министерката за култура Бисера Костадиновска-Стојчевска на денешниот брифинг со медиумите говореше за резултатите од годишната програма за поддршка на проекти од национален интерес за 2024 година.
Таа категорично ги отфрли квалификациите за политичко или друг вид одлучување или влијание на годишните конкурси и искажа незадоволство за начинот на кој некои корисници и членови на стручните комисии беа јавно жигосувани.
„Одбивам политиката да биде дел од културата“, рече Костадиновска-Стојчевска пред новинарите, која осврнувајќи се на составот на стручните комисии што ги разгледуваа предлог-проектите, потенцира дека станува збор за реномирани професори од општествените науки, кои многу внимателно и прецизно направија распределба на средствата и сите нивни одлуки се аргументирани и се во согласност со зацртаните приоритети на Министерството за култура.
„Сите членови на стручните комисии имаат потпишано три вида изјави – за немање судир на интереси, тајност и изјава дека стојат зад својата одлука. Се трудиме комисиите последните четири години да не се повторуваат“, нагласи министерката за култура, која уште еднаш ги демантира реакците и рече:„Некој е научен да ја гледа културата преку политиката и не е во ред да се удира по културната сцена. Ме погодува кога гледам како луѓе од културата си ги напаѓаат колегите, тоа не е во ред. Апелирам културни работници да не одат против културни работници“.
Костадиновска-Стојчевска за реакциите поврзани за поддршката на „Рациновите средби“ рече дека не ѝ е јасно зошто Општина Велес како долгогодишен организатор на оваа реномирана манифестација ја делегирала надлежноста за манифестацијата на организација што нема традиција или искуство.
„Ако сакаше да го задржат реномето на ‘Рациновите средби’, Општината Велес требаше да остане организатор на оваа важна манифестација“, нагласи министерката за култура.
Министерката ги повтори начелата на конкурсите по кои одлучуваа комисиите и рече дека тие не се со политички предзнак, а се однесуваат на поддршка на квалитетот, традицијта, подобрување на животот на заедницата и повеќекратни придобивки, кои придонесуваат на разнородност на културата.
Во таа насока Костадиновска-Стојчевска изрази жалење што некои од прифатените кандидати, во, како што рече, „медиумско-партискиот притисок“ се откажаа од добиените проекти. Таа додаде дека е против ваков начин на притисок и на моделирање на културата.
„Одбивам млади уменици, кои студирале на реномирани универзитети во странство, да бидат поврзувани на каков било начин со имиња од Министерството за култура. Секогаш ќе бидам со заложба на младите да им ја дадеме првата шанса. Се разбира, и на традицијата, но и на младите. Дали со ваков однос, со јавно изложување млади уметници на телевизии и во партиски соопштенија, придонесуваме за задржување на нашите млади во државата? Сигурно не. Никој не се осврна на проектот, туку само дека пријавената кандидатка е од Битола“, рече министерката за култура по реакциите за еден од поддржаните проекти на пријавен кандидат од нејзиниот роден град. Костадиновска-Стојчевска на брифингот со новинарите одговори на јавните реакции, кои се однесуваа на капиталните инвестиции. Таа додаде дека продолжува изградбата на Турскиот театар, на театрите во Тетово и Куманово, како и реконструкција на многубројни домови и центри на културата.
„Оваа Влада гради следејќи ги сите законски постапки, не со стиропор и со прехранбени бои. Обезбедуваме тригодишно финансирање како гаранција за квалитетна градба и реконструкција. Вложуваме во сите општини, што се покажува со зголемената сума за капитални дотации, на тој начин грижејќи се за рамномерен развој на културата“, истакна министерката за култуара.
Костадиновска-Стојчевска соопшти дека ниту една одлука во Министерството не се носи по лична основа и затоа потсети дека дел од годишниот конкурс е и жалбената постапка, која е во тек.
На брифингот со новинарите беа присутни директорите и претставници на четирите театри, кои учествуваат на драмскиот фестивал „Мојсиу“ во Приштина, а тоа се албанските ансамбли од Скопје, Гостивар, Куманово и од Тетово, кои ги образложија проектот и ставките што им се одобрени за реализација.
Пред новинарите претседателот на фестивалот „Меридијани“, Шкељзен Пајазити, ги објасни историјатот на манифестацијата и обемноста на програмата за која се поддржани.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Поддршка за културата во Битола: MINT зад Шекспир фестивалот 2025
Денес официјално започнува Шекспир фестивалот во Битола, еден од најзначајните и најреномирани театарски настани во регионот, кој годинава повторно ги обединува највлијателните и најиновативните Шекспирови продукции од светот.
Организиран од Народниот театар Битола, фестивалот претставува платформа каде класичните драмски текстови добиваат современи интерпретации, а Битола станува центар на висока сценска уметност.
Во пресрет на свеченото отворање, денес се одржа работна средба помеѓу директорот на Народниот театар Битола, Васко Мавровски, и генералниот директор на MINT Fintech Group, Никола Јошевски. MINT е долгогодишен партнер и спонзор на Народниот театар Битола, а годинава ја проширува својата поддршка и како клучен спонзор на Шекспир фестивалот.
Средбата, одржана во фоајето на театарот, беше можност за разговор за заедничката визија, новите идеи и стратешкото планирање на програмските и културните иницијативи за 2026 година.
„MINT продолжува да вложува во културата не како обврска, туку како уверување дека уметноста ја гради заедницата, а силната културна сцена значи силно и одржливо општество,“ истакнаа од компанијата.
Вечерва, со кревање на завесата, Битола повторно ќе стане театарски центар чијашто традиција, енергија и визија ја прават препознатлива на културната мапа на регионот.
(ПР)
Култура
Објавен „Речник на псевдонимите во македонската книжевност од првата половина на ХХ век“ од Славчо Ковиловски
„Македоника литера“ објави нова книга на Славчо Ковилоски со наслов „Речник на псевдонимите во македонската книжевност од првата половинана ХХ век“.
Овој речник се надоврзува на „Речникот на псевдонимите во македонската книжевност од XIX век“, од истиот автор, публикуван во 2022 година. Покрај лажните имиња од сите видови (псевдоними, кратенки, знаци) овде се вклучени и одредници со прекари на публицисти, родените имиња на авторите, како и одреден број партизански псевдоними.
Во Речникот се наоѓаат книжевни псевдоними на 187 автори и 36 псевдоними од други области со вкупен број од 223 лица со скриени имиња. Исто така, има 19 родени (крстени) имиња на луѓе од книжевноста и културата, како и 37 автори чии прекари се споменуваат покрај нивните имиња. Вкупниот број на псевдоними изнесува повеќе од петстотини. Посебно поглавје е посветено на теорискиот пристап при објаснувањето на методологијата, односно постапките за дешифрирање и категоризирање на скриените имиња. Овој дел е особено важен, бидејќи без соодветен критички метод на потврдување или негирање на авторството препишано според псевдоним, не може да се добие релевантен одговор, прецизно дефиниран, елабориран според современите концепции на теоријата на книжевноста, но и на книжевно-историските односи и практики.
Славчо Ковилоски (Скопје, 1978) е македонски книжевен историчар, културолог, поет, прозаист. Автор е на неколку прозни, поетски и монодрамски дела, како и на повеќе монографии од областа на книжевноста, историјата и културологијата. Прикази и статии објавувал во повеќе македонски списанија и дневните весници. Има преведено шест белетристички и научни дела од хрватски и бугарски на македонски јазик и повеќе преводи од српски јазик објавени во периодиката. Делови од неговото прозно и поетско творештво се преведени и препеани на неколку европски јазици.
Работи во Институтот за македонска литература (Одделение за македонска литература во XIX век), при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје.
Култура
Пијано-рецитал „Скопје во петолиние 2028“
Културниот информативен центар – Скопје го најавува пијано рециталот „Скопје во петолиние 2028“ – македонска музичка приказна во чест на Скопје, Европска престолнина на културата 2028.
Овој уникатен рецитал ќе ја раскаже музичката приказна на нашиот град преку внимателно одбрани дела на македонски композитори, претворајќи го Скопје во вистинска партитура, а пијаното – во раскажувач. Рециталот претставува интимна пијанистичка нарација која го пренесува духот и енергијата на градот директно до срцето на публиката.
На пијаното ќе настапи Давид Павиќ, млад, но веќе признат пијанист кој го претставува новиот бран на македонски уметници. Со внимателно одбраниот репертоар, рециталот ќе го истакне генерацискиот премин на македонските композитори и континуитетот на музичкото изразување во Македонија.
Овој рецитал е прв целовечерен концерт од ваков вид воопшто кај нас, во кој младата надеж на македонската пијанистичка сцена, Давид Павиќ, преку својот личен уметнички израз ќе ги претстави делата на македонските композитори во ново светло.
Со внимателна интерпретација и емоционална длабочина, тој не само што ги оживува музичките дела на македонските композитори, туку и ги афирмира пред домашната и меѓународната публика.

