Култура
Македонија со „Дивата круша“ на Канскиот филмски фестивал
Преку „Сестри и брат Митевски продукција“, Македонија во најновиот филм на Нури Билге Џејлан , „Дивата круша“, ќе учествува во главната програма на Канскиот филмски фестивал. Премиерата е закажана на 18 мај.
„За мене како продуцент нема поголем успех од тоа да соработуваш со автори од овој ранг, да воспоставиш континуирано присуство на најголемите фестивали, да бидеш дел од врвни уметнички проекти. Со филмовите на Теона некако се воспостави традиција и сме постојани учесници на Берлинскиот филмски фестивал, со копродукциите, пак, воспоставуваме редовност на Канскиот фестивал и ова се огромни успеси за нашата кинематографија. Прекрасно е чувството кога настапувате на највисоките, најзначајните, најпрестижните фестивали наместо да се прпелкате по остатокот“, истакна Лабина Митевска.

Директорот на Агенцијата за филм Горјан Тозија го поздрави успехот на македонската продукција истакнувајќи дека филмот како највлијателен и најдиректен во културата се покажува како еден од најголемите адути кога се обидуваме да ја отвориме европската врата.
„Политиките во минатото кои се покажаа поразителни поради фактот на поддршка на филмот врз лични или квазинационални интереси, па неретко големи филмови за кои имале можност да учествуваат и македонски продукциски партнери, за истите се немало слух, се завршени. Безмалку истото ќе се случело и со овој проект, а, за жал, филмот на Далибор Матаниќ, кој беше награден во Кан, бил децидно отфрлен. За првиот кански успех со македонско учество филмот на Пују првично бил елиминиран а по жалбата на продуцентот, сепак, бил прифатен. Дури и филмот ‘Дивата круша’, за кој ни стигнаа одлични вести, бил евалуиран со најниски оценки. Тоа е само мала илустрација на состојбите кои се заканувале да го уништат филмот и да го затворат во рамките на неквалитетен меѓународен успех. Акцентирам дека со оваа уметност не смее да има калкулации и дека нашата логистика во интерес на филмот и државата ќе ја добијат оние кои грижливо ќе нудат квалитет, оригиналност и истовремено ќе го препознаваат современиот светски културолошки миг“, рече Тозија.

Нури Билге Џејлан е еден од најголемите европски и светски автори. Тој својата кариера ја почнува со краткиот филм „Коза“ кој во 1995 година е претставен на Канскиот филмски фестивал. Со својот трет филм „Узак“ добива гранд при и наградата на надобар актер во 2003. Со следниот филм во 2006, „Годишни времиња“, ја добива „Фипресци“ наградата повторно на Канскиот филмски фестивал. Во 2008 година ја добива канската Златната палма за најдобра режија за филмот „Три мајмуни“, за во 2011 со „Било некогаш во Анатолија“ повторно да добие гранд при за во 2014 со „Зимскиот сон“ да добие Златна палма за најдобар филм. Тој е секако еден од најуспешните режисери во историјата на Канскиот филмски фестивал. „Дивата круша“ е негов шести филм на Канскиот филмски фестивал.
„Дивата круша“ е комплексна копродукција помеѓу седум земји, Турција, Франција, Германија, Македонија, Босна и Херцеговина, Бугарија и Шведска копродукција и со поддршка од „Еуримаж“. Македонија беше првата земја која се вклучи во овој голем проект. Ова филмско остварување е поддржано како малцински проект од страна на Агенцијата за филм на Република Македонија со 5.500.000 денари. Целиот буџет на филмот е 2.900.000 евра. Агент за продажба на филмот е француската компанија „Мементо“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Гоце Цветановски со специјална награда во Белград за придонес во филмската уметност и индустрија
Македонскиот режисер и сценарист Гоце Цветановски доби специјална награда за придонес во филмската уметност и индустрија на 19. издание на Српскиот фестивал за фантастични филмови, еден од најзначајните регионални фестивали посветени на жанровскиот и авторскиот филм.
Свеченото отворање на фестивалот се одржа во Културниот Центар во Белград, во присуство на бројни филмски автори, професионалци и љубители на фантастичниот филм. На настанот присуствуваше и директорот на македонскиот Културно-информативен центар во Белград, Васко Шутаров.
Наградата на Цветановски му беше врачена по проекцијата на оскаровецот „Поплава“, по што следеше панел-дискусија на тема иднината на анимираниот филм во регионот. На панелот, покрај Цветановски, учествуваа и истакнатите автори Растко и Ивана Чириќ, Никола Мајдак и Алекса Гајиќ, кои разговараа за предизвиците, новите технологии и можностите за регионална соработка во современата анимација.
При примањето на наградата, Цветановски се наврати на своите почетоци и емотивната врска со фестивалот:
„Мојата прва награда во кариерата ја добив токму на овој фестивал, за краткиот игран филм ‘Мал дисконтинуитет во време-просторот’ во 2014 година. Затоа ова признание за мене носи особена емоционална и професионална вредност.“
Наградата доаѓа како признание за долгогодишната авторска работа на Цветановски и неговиот придонес во современиот филм, со посебен акцент на фантастичниот и анимираниот жанр.
Култура
Во Центарот за култура „Трајко Прокопиев“ втора меѓународна изложба на уметничка фотографија „Мотус 2025“
Здружението за промоција на интелектуални, мултикултурни и спортски вредности – Мотус од Куманово, преку својот Фото клуб – Мотус, во период од 18 декември (четврток) 2025 во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово, ќе ја организира втората Меѓународна изложба на уметничка фотографија Мотус 2025.
На изложбата ќе бидат изложени пеесетина фотографии. Учество зедоа 249 автори од 50 земји.

Финансиер на изложбата е Општина Куманово, преку програмата за подршка на културни манифестации за 2025 година, а истата е под патронат на Меѓународната Федрација на Фотографска Уметност (ФИАП 2025/393), (Фото Сојуз на Македонија (ФСМ 2025/003) и Меѓународна Фото Асоцијација Дунав (ДИПА 2025/054).
Изложбата ќе биде отворена на 18 (четврток) декември 2025 во 19:30 часот во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово.
Култура
„Интер(но)фејс“ на Борис Шемов во „Мала станица“
На 18 декември 2025 година, со почеток во 20.00 часот, во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, во рамките на програмските активности на Националната галерија, ќе биде отворена изложбата „Интер(но)фејс“ на уметникот Борис Шемов, курирана од д-р Ана Франговска.
„Интер(но)фејс“ е мултимедијален проект кој се фокусира на односот меѓу човекот и вештачката интелигенција, на улогата на јазикот како визуелно, идеолошко и комуникациско средство, како и на пост-интернет естетиката како нова културна реалност. Преку различни медиумски форми – текстуални интервенции, видео-содржини, алгоритамски и дигитални процеси – изложбата отвора прашања за моќта, контролата, технологијата и трансформацијата на субјектот во современиот дигитален контекст.
Насловот „Интер(но)фејс“ упатува на двојната природа на интерфејсот – како техничка површина на комуникација меѓу човекот и машината, но и како внатрешен, идеолошки простор во кој се преговараат значењата, одлуките и позициите на моќ. Изложбата го третира интерфејсот не само како функционален медиум, туку како критичка зона на судир меѓу човечкото искуство и алгоритамската логика.
Проектот се надоврзува на актуелните уметнички и теориски дискурси за постхуманизмот, визуелната култура и дигиталната медијација на реалноста. Во таа рамка, „Интер(но)фејс“ ја поставува вештачката интелигенција не како неутрален технолошки алат, туку како активен фактор во креирањето на современите културни, политички и етички релации.
Изложбата „Интер(но)фејс“ може да се посети во периодот од 18 до 24 декември 2025 година во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, Национална галерија, Скопје.

