Култура
Македонија со „Дивата круша“ на Канскиот филмски фестивал
Преку „Сестри и брат Митевски продукција“, Македонија во најновиот филм на Нури Билге Џејлан , „Дивата круша“, ќе учествува во главната програма на Канскиот филмски фестивал. Премиерата е закажана на 18 мај.
„За мене како продуцент нема поголем успех од тоа да соработуваш со автори од овој ранг, да воспоставиш континуирано присуство на најголемите фестивали, да бидеш дел од врвни уметнички проекти. Со филмовите на Теона некако се воспостави традиција и сме постојани учесници на Берлинскиот филмски фестивал, со копродукциите, пак, воспоставуваме редовност на Канскиот фестивал и ова се огромни успеси за нашата кинематографија. Прекрасно е чувството кога настапувате на највисоките, најзначајните, најпрестижните фестивали наместо да се прпелкате по остатокот“, истакна Лабина Митевска.

Директорот на Агенцијата за филм Горјан Тозија го поздрави успехот на македонската продукција истакнувајќи дека филмот како највлијателен и најдиректен во културата се покажува како еден од најголемите адути кога се обидуваме да ја отвориме европската врата.
„Политиките во минатото кои се покажаа поразителни поради фактот на поддршка на филмот врз лични или квазинационални интереси, па неретко големи филмови за кои имале можност да учествуваат и македонски продукциски партнери, за истите се немало слух, се завршени. Безмалку истото ќе се случело и со овој проект, а, за жал, филмот на Далибор Матаниќ, кој беше награден во Кан, бил децидно отфрлен. За првиот кански успех со македонско учество филмот на Пују првично бил елиминиран а по жалбата на продуцентот, сепак, бил прифатен. Дури и филмот ‘Дивата круша’, за кој ни стигнаа одлични вести, бил евалуиран со најниски оценки. Тоа е само мала илустрација на состојбите кои се заканувале да го уништат филмот и да го затворат во рамките на неквалитетен меѓународен успех. Акцентирам дека со оваа уметност не смее да има калкулации и дека нашата логистика во интерес на филмот и државата ќе ја добијат оние кои грижливо ќе нудат квалитет, оригиналност и истовремено ќе го препознаваат современиот светски културолошки миг“, рече Тозија.

Нури Билге Џејлан е еден од најголемите европски и светски автори. Тој својата кариера ја почнува со краткиот филм „Коза“ кој во 1995 година е претставен на Канскиот филмски фестивал. Со својот трет филм „Узак“ добива гранд при и наградата на надобар актер во 2003. Со следниот филм во 2006, „Годишни времиња“, ја добива „Фипресци“ наградата повторно на Канскиот филмски фестивал. Во 2008 година ја добива канската Златната палма за најдобра режија за филмот „Три мајмуни“, за во 2011 со „Било некогаш во Анатолија“ повторно да добие гранд при за во 2014 со „Зимскиот сон“ да добие Златна палма за најдобар филм. Тој е секако еден од најуспешните режисери во историјата на Канскиот филмски фестивал. „Дивата круша“ е негов шести филм на Канскиот филмски фестивал.
„Дивата круша“ е комплексна копродукција помеѓу седум земји, Турција, Франција, Германија, Македонија, Босна и Херцеговина, Бугарија и Шведска копродукција и со поддршка од „Еуримаж“. Македонија беше првата земја која се вклучи во овој голем проект. Ова филмско остварување е поддржано како малцински проект од страна на Агенцијата за филм на Република Македонија со 5.500.000 денари. Целиот буџет на филмот е 2.900.000 евра. Агент за продажба на филмот е француската компанија „Мементо“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
„Дедо мраз дојде со воз“: специјална новогодишна театарска претстава за деца на Железничка станица – Скопје
Училиштето за театар „ОД ИГРА ДО ПРЕТСТАВА“, заедно со Македонски железници Инфраструктура и Македонски железници А.Д. Транспорт и оваа година ја продолжуваат успешната приказна што предизвика позитивни реакции кај илјадници посетители.
Интерактивната претстава ќе се одржува секој ден од 20 до 30 декември 2025 на Железничката станица во Скопје, со почеток од 19 часот. Публиката го следи големото доаѓање на Дедо Мраз од Лапонија, со неговиот волшебен воз во центарот на Скопје, преку приказна која се раскажува на различни локации:
– Музејската постановка на Македонски железници
– Театарска претстава во салон
– Посета не волшебниот воз и подарок од Дедо Мраз за секој посетител во вагонот, истакнува организаторот.
„Како куриозитет годинава во соработка со МЖ Транспорт, го имаме и легендарниот воз „ШПАНЕЦ“, неодамна реставриран, во кој се пренесува новогодишната волшебна магија и со која посетителите ќе може да патуваат низ Скопје и да другаруваат со ликови од претставата.
Претставата ги следи патешествијата со кои се соочува Дедо Мраз пред да стигне на Железничката станица во Скопје и неговото доаѓање е неизвесно, па му треба помош од неговите Елени, Џуџиња, Снешко, но најмногу од неговите обожаватели, децата“.
Автор и продуцент на проектот е Миодраг Костиќ, а текстот и режијата на Игор Ивковиќ. Реставратор и автор на музејската изложба користена во проектот е дело на авторот Ванчо Милошевски.
Во претставата играат актерите: Дарко Вељиќ, Андреј Серафимовски, Тодор Стојковски, Симона Петрушева, Ведра Димова, Александар Спироски, во кој се вклучени и 40 ученици од училиштето за театар „ОД ИГРА ДО ПРЕТСТАВА“.
Визуелното обликување на проектот е доверено на Бранкица Јордановска, во соработка со Горан Сачкарски. Музиката е авторско дело на Драган Илиевски, а монтажата е на Андреј Златаноски.
За потребите на претставата, ќе бидат користени: Локомотива создадена далечната 1942 година, серија 33 и Вагон што е изработен 50-те години на 20 век и бил во употреба до крајот на 70. години, а сега реставриран по урнекот на „ОРИЕНТ ЕКСПРЕС“, како и од неодамна реставрираниот воз „ШПАНЕЦ“ серија 712/714.
Билети може да се купат на билетарницата на Железничка станица – Скопје, секој работен ден од 12 до 19 часот.
Култура
„Дон Кихот“ на Дино Имери и Дијана Илкоска-Имери премиерно и во Битола
По фантастично успешната премиера во Скопје и меѓународната премиера во Париз, Франција, делото „Дон Кихот во Скопје“ ќе ја има и својата битолска премиера.
В недела, на 14 декември, во Офицерскиот дом во Битола, со почеток во 20 часот, овој разновиден проект инспириран од култната приказна за славниот витез Дон Кихот на Мигел де Сервантес ќе биде претставен и пред битолската публика.
Делото е создадено по повод Националниот ден на Шпанија – 12 Октомври, и е силно поддржано од Амбасадата на Шпанија во Скопје.
Станува збор за концерт за пијано, гитара, наратор и камерен оркестар, чии автори се Дино Имери и Дијана Илкоска Имери. Под диригентство на маестра Дијана Илкоска Имери, ќе настапи Камерниот оркестар „ID“, а како солисти ќе се претстават:
· Дино Имери – пијано,
· Ади Имери – гитара,
· Тина Иванова – наратор и автор на текст.
Како што кажува и самиот наслов, главната инспирација е едно од најзначајните дела во светската и шпанската книжевност – „Дон Кихот“ од Мигел де Сервантес. Музиката е програмска и ја следи приказната за замисленото патување на Дон Кихот и неговиот верен придружник Санчо Панса низ современа Северна Македонија, каде што тргнуваат во потрага по нови авантури и со намера повторно да се борат против „ветерниците“. Звучниот пејзаж е силно инспириран од шпанскиот и македонскиот фолклор, кои се преплетуваат и создаваат специфична, автентична атмосфера.
Текстот на нараторот, кој ја дополнува концертната форма, се провлекува низ делото како сценски контрапункт. Приказната, чија авторка е Тина Иванова, служи како поддршка и проширување на програмската музика.
Премиерата во Битола се реализира со поддршка од ЈОУ Културно-информативниот центар – Битола.
Култура
Охрид домаќин на министерската конференција на Советот на министрите за култура од ЈИЕ – јакнење на културата во функција на одржливиот развој
Охрид и Република Македонија на 11 и 12 декември 2025 година се домаќини на министерската конференција на „Советот на министри за култура од ЈИЕ – јакнење на културата во функција на одржливиот развој“.
Конференцијата официјално ќе биде отворена на 12 декември во 10:00 часот со воведно обраќање на министерот за култура и туризам Зоран Љутков. Свои обраќања ќе имаат и директорката на Регионалното биро на УНЕСКО за наука и култура во Европа, со седиште во Венеција, Магдалена Ландри, министри за култура, заменици-министри и претставници од земјите од ЈИЕ.
На конференцијата ќе биде усвоена Охридската декларација „Одржливи културни модели за иднината“.
Република Македонија го презеде претседателството со „Советот на министри за култура од ЈИЕ – јакнење на културата во функција на одржливиот развој“ во 2024 година за време на министерската конференција што се одржа во Херцег Нови, Црна Гора.

