Култура
„Манаки“ прикажува бесплатни проекции на филмови на зимското издание на Мрежата на фестивали од јадранскиот регион

Пет значајни регионални филмови ќе бидат бесплатно достапни за публиката во Македонија, Босна и Херцеговина, Србија, Црна Гора, Хрватска и Словенија. Програмата почнува на 17. јануари во кината, а од 18. до 26. јануари на ондименд платформата ondemand.kinomeetingpoint.ba
Зимското издание на Мрежата на фестивали од јадранскиот регион, заеднички проект на водечките регионални филмски фестивали (Сараево филм фестивал, Фестивал на авторски филм Белград, Љубљански меѓународен филмски фестивал, Загреб филм фестивал, Филмски фестивал Херцег Нови и ИФФК „Браќа Манаки“), ќе се одржи од 17. до 26. јануари 2025 година.
Публиката од земјите чии фестивали се членки на Мрежата, од 17. до 26. јануари ќе има прилика бесплатно да погледне пет регионални наградувани филмови. Дел од програмата ќе бидат „Екскурзија“ на режисерката Уна Гуњак, „М“ на Вардан Тозија, „Набљудување“ на Јанез Бургер, „Работничката класа оди во пеколот“ на Младен Ѓорѓевиќ и „Само кога се смеам“ на Вања Јураниќ.
Програмата почнува во петок, 17 јануари, со бесплатна проекција на филмови во кината во Сараево, Белград, Хецег Нови, Љубљана, Загреб, Битола и Скопје, а потоа, од 18 до 26 јануари сите филмови ќе бидат достапни онлајн на ондеманд платформата на линкот: https://ondemand.kinomeetingpoint.ba/. Зимското издание на Мрежата на фестивали од јадранскиот регион е единствена можност за публиката во Босна и Херцеговина, Хрватска, Србија, Црна Гора, Словенија и Македонија бесплатно онлајн да ги погледне наградуваните филмови.
Почетокот на програмата ќе го означат проекциите на филмот „Екскурзија“ на Уна Гуњак во 3Д киното на Центарот за култура во Битола и во кино салата на Кинотеката во Скопје на 17. јануари во 20 часот. Дејството на филмот го следи Иман (Асја Зара Лагумџија) која додека нејзиниот клас во деветто одделение се подготвува за екскурзија, го привлекува вниманието на едно постаро момче. По играта на вистината и предизвикот, низ училиштето се шири гласина дека Иман е бремена. Ќе ја загрози и екскурзијата. Иман се наоѓа во бура од очекувања и ограничувања, предизвикани од настани кои се надвор од контрола. Улогите во филмот ги толкуваат: Асја Зара Лагумџија, Наѓа Спахо, Маја Изетбеговиќ, Медиха Муслиовиќ, Изудин Бајровиќ и Мухамед Хаџовиќ. „Екскурзија“ е првиот долгометражен филм на Уна Гуњак, која е наградена на Сараевскиот филмски фестивал со „Срцето на Сараево“ за најдобар краток филм „Кокошка“ во 2014 година, и со наградата на Европската филмска академија за најдобар краток филм.
Еден час пред почетокот на проекцијата во Кинотека, во 19 часот, ќе биде отворена изложба на сите досегашни 45. плакати од 45-те изданија на Интернационалниот фестивал на филмската камера „Браќа Манаки“.
По завршувањето на проекцијата во Кинотека, публиката ќе има можност да поразговара со кинематограферот на филмот „Екскурзија“, Матијас Пилц.
На програмата е и македонскиот филм „М“ на Вардан Тозија, дистописки психолошки трилер за растењето. Во една затскриена шума, младиот Марко живее под будното око на неговиот презаштитнички настроен и мистериозен татко. Нивното заштитено постоење е сè што тој знае. Марко наоѓа утеха во својата скапоцена сликовница, барајќи мир и одговори на нејзините страници. Еден ден, средбата со едно добродушното и беспомошно момче по име Мико носи трошка топлина и поврзаност со изолираниот свет на Марко. Како што расте неговата љубопитност, Марко почнува да копнее да ги открие тајните што лежат надвор од границите на дивината. Суровата комбинација на околности прави неговата желба да се оствари порано отколку што очекуваше. Пред него е темен пат, исполнет со непознати опасности и поглед на светот кој засекогаш е променет. Во филмот играат Матеј Сиваков, Сашко Коцев, Александар Ничовски, Камка Тоциновски, Тони Михајловски, Бојана Грегориќ Вејзовиќ, Борис Дамовски, Благој Веселинов…
Во филмот „Работничката класа оди во пеколот“ на Младен Ѓорѓевиќ, играат: Тамара Крцуновиќ, Леон Лучев, Силвија Крижан, Иван Ѓорѓевиќ, Лидија Кордиќ, Момо Пиќуриќ, Оливера Викторовиќ, Мирсад Тука Томислав Трифуновиќ, Добрила Стојниќ. Фабриката во која некогаш се вработуваа жители на целиот град и околните села, беше затворена поради сомнителна приватизација и трагичен инцидент во кој група нејзини работници загинаа во намерно запален пожар. Останатите работници, уништени од загубата на своите најблиски и последователната коруптивна продажба на фабриката, иницираат протести, но нивните напори изгледаат залудни и не даваат конкретни резултати. Чувствувајќи се напуштени од властите, па дури и од Црквата, тие бараат утеха и одговори во натприродното.
„Набљудување“ на Јанез Бургер ја следи Лара, специјализант на итна медицина, која помага да се донесе млад човек во болница по бруталното претепување што било емитувано во живо на Фејсбук. Иако младиот човек е во кома, Лара почнува да добива видеа од неговиот Фејсбук профил на кои се гледаат неидентификувани луѓе како го гледаат тепањето. Кога ќе го пријави случајот кај детективот, тој ја започнува истрагата. Сите набљудувачи од снимката ќе и станат ноќна мора во животот, а Лара набрзо сфаќа дека и таа е учесник во тој страшен настан. Улоги: Дијана Коленц, Владимир Влашкалиќ, Бенјамин Крнетиќ, Јуре Хенигман, Наташа Кесер.
„Само кога се насмевнувам“ на Вања Јураниќ, е филм инспириран од вистински настан, ја следи Тина, која живее во навидум идиличен брак во град на јадранскиот брег. Таа е домаќинка која се грижи за својата шестгодишна ќерка, додека нејзиниот сопруг Фране заработува за семејството. Нивната врска почнува да се менува кога Тина искажува желба да го заврши факултетот, кој го напуштила поради бременост. И покрај првичниот договор и поддршка, Фране почнува да покажува незадоволство, кое на почетокот се сведува на ситна саботажа. Со текот на времето, конфликтите стануваат се почести, а расправиите стануваат пожестоки. Во филмот играат Тихана Лазовиќ, Славко Собин, Јасна Ѓуричиќ, Елоди Палека, Марина Реџеповиќ, Надин Мичиќ, Ивана Јерковиќ Вукаловиќ, Глорија Дубељ…
Ова е трето Зимско издание на Мрежата на фестивали од јадранскиот регион, организирано со цел да ги промовира и направи повидливи квалитетните регионални филмски остварувања, а прво во кое е вклучен ИФФК „Браќа Манаки“ и прво кое се одржува и во Македонија и чии филмови на ондименд платформата се достапни и за македонската публика.
Мрежата на фестивали од јадранскиот регион е поддржана од потпрограмата МЕДИА на програмата Креативна Европа на ЕУ.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
(Фото) Пласидо Доминго пристигна во Скопје – од аеродром директно на проба

Пласидо Доминго вчера пристигна во Скопје, а неговото слетување го означи почетокот на едно од највозбудливите музички случувања во Македонија.
Без ни минута одмор, славниот маестро од аеродромот директно се упати кон Националната опера и Балет, каде што заедно со оркестарот на НОБ ја одржаа првата проба.
Со голем ентузијазам и воодушевување успшено заврши првата проба. Во исклучително инспиративна атмосфера маестро Доминго ја покажа својата врвна уметност, но и посветеност, а оркестарот, инспириран од неговото присуство, одговори со извонредна прецизност и емоција создавајќи атмосфера што го најавува она што ќе биде, дефинитивно, еден од најспектакуларните концерти во историјата на македонската музичка сцена.
Ова доаѓање не е обичен концерт – ова е историски момент за македонската културна сцена. Гласот што одекнувал во најпрестижните театри во светот, на 14 март ќе ја исполни сцената во арената „Борис Трајковски“, а енергијата на неговото присуство веќе се чувствува меѓу музичарите и љубителите на операта.
Македонија го дочекува Доминго со восхит, а легендата почнува да ја испишува својата најнова музичка приказна.
Фото – Стефан Самандов
Култура
Љутков го посети манастирскиот комплекс „Св. Атанасиј“ во Лешок

Министерот за култура и туризам, Зоран Љутков, денеска беше во работна посета на Лешочкиот манастир, најголемиот духовен центар во тетовско каде се сретна со митрополито тетовско-гостивараски г. Јосиф.
Во рамки на посетата министерот Љутков заедно со в.д. директорката на Националниот конзерваторски центар Цветанка Хаџипецова ги најавија завршните активности за конзервација, реставрација, санација и ревитализација на Стариот конак како и активностите за конзервација и раслојувањето на живописот на црквата „Св. Богородица“ со евидентирани фази од 14, 17 и 19 век.
„Сакам да најавам дека оваа година конечно ќе заврши конзервацијата, реставрацијата, санацијата и ревитализацијата на Стариот конак кој претставува интегрален дел од манастирскиот комплекс. За реализација на овој проект кој е од исклучително значење не само за МКТ туку и за Република Македонија обезбедивме 6 милиони денари и очекувам негово завршување до крајот на годината“, информираше Љутков.
Тој додаде дека оваа година, како капитален проект, се обезбедија и финансиски средства за реализација на конзервацијата и раслојувањето на живописот на црквата „Св. Богородица“ со евидентирани фази од 14, 17 и 19 век.
„Според информациите од конзерваторите од НКЦ откриениот, трет, најстар слој фрески во црквата „Св. Богородица“ сведочи за повеќевековниот континуитет на опстојување на ова споменично добро во манстирскиот комплекс во Лешок. До крајот на годината очекувам да бидат пошироко дефинирани површините со најстариот живопис и да се предложат натамошни мерки за конзерваторските зафати“, рече Љутков.
Благодарност до надлежните институции за преземените активности упати надлежниот митрополит на тетовско гостиварската епархија на МПЦ – ОА, г. Јосиф, кој информираше дека завршувањето на манастирскиот конак со капацитет од 50 легла, кој заедно со спомен собата на Кирил Пејчиновиќ и сите оние пропратни содржини што се внатре во самиот конак, ќе биде од особено значење за развој на манастирскиот туризам.
Култура
Книжевна вечер со Венко Андоновски за српското издание на „Вештица“

Утре (13 март 2025), со почеток во 19 часот, во Српскиот културно-информативен центар „Спона“ ќе се одржи книжевна вечер со Венко Андоновски, посветена на српското издание на неговиот култен роман „Вештица“ објавено минатата година. Ова е веќе трето издание на овој култен роман во превод на српски јазик. Првите две беа објавени во Бања Лука, во превод на Гордана Јовиќ-Стојковска, а ова е прво издание на територијата на Република Србија. Издавач е „Кораци“ од Крагуевац, а преводот е на Љиља Цревар.
На настанот, со свои видувања за романот „Вештица“ ќе се вклучат и истакнатите српски писатели и критичари Мирко Демиќ и Владимир Б. Периќ, уредник на списанието за книжевност, уметност и култура „Кораци“, којшто е и автор на поговорот на српското издание објавено во 2024 година, а свои излагања ќе имаат и претставници на издавачките куќи.
Во рамките на средбата ќе се оствари и разговор со Андоновски, во којшто со прашања ќе може да се вклучат и присутните. Модератор на книжевната вечер ќе биде Иван Антоновски.
За француското издание на романот, славниот автор Милан Кундера, откако го спореди Андоновски со Херман Брох и со Карлос Фуентес, романот го нарече „премногу модерен“, т.е. роман од третата историска епоха во развојот на романот. Во него, авторот не само што ги опишува околината и животот на главниот лик, туку успева да го опфати и недофатливото. Според него, станува збор за мајсторски полифонично дело во кое изненадува разноликоста на наративните техники при што „Вештица“ е голем роман за Европа. За минатото и сегашноста на Европа. Како што оцени и Георги Старделов, нема слично дело во историјата на книжевноста што толку жестоко ја насликало жестината на измачувањето на човекот. „Вештица“ е роман без „фабричка“ грешка, како што оцени Петре М. Андреевски. Тој и напомена дека оваа книга со ист восхит може да се чита на сите меридијани – Венко Андоновски во овој роман ги урива сите стереоптипи, воздигнувајќи се до највисоките врвови на романсиерската уметност, како што оцени и Старделов.
На оваа книжевна вечер, овдешната книжевна јавност ќе може да има појасен увид и во одгласите и толкувањата за овој роман од српската книжевна фела. За „Вештица“, во 2012 година, Андоновски ја доби и регионалната јужнословенска награда „Кочиќево перо“.
Со овој настан, Српскиот културно-информативен центар „СПОНА“ почнува нов циклус средби и работилници „ПАРАЛЕЛИ И СИНТЕЗИ: Рецепцијата на современата македонска книжевност“, а во фокусот се дела од современи македонски автори што изминативе години се објавени и во Република Србија во превод на српски јазик.