Култура
Меѓународен симопзиум за Плевнеш во Париз
По повод излегувањето на книгата „Избрани драми“ од Јордан Плевнеш, со предговор на Жак Лакариер, едно од врвните имиња на француската литература и извадоци од светскиот печат , од познатиот издавач Le Temps des Cerises,во големиот аудиториум на Институтот за ориентални јазици и цивилизации, INALCO Paris –Cite-Sorbonne, денеска ќе се одржи меѓународен симпозиум посветен на делото на Плевнеш, „Јордан Плевнеш – обединител на културите“.
На симпозиумот ќе земат учество триесетина професори и истражувачи на делото на Плевнеш од повеќе европски и светски универзитети. Уводни излагања за делото на Плевнеш и неговата појава во македонскиот и францускиот културен простор ќе поднесат Жорж Бани, професор од Сорбона и член на Европската академија на науките, уметностите и книжевностите, и Влада Урошевиќ, член на МАНУ и Академијата „Маларме“.
Меѓу значајните имиња што ќе учествуваат на симпозиумот се: Карен Малпед, критичака на „Њујорк тајмс“, Хеди Бурауи од Универзитетот „Јорк“ од Торонто, Канада, Весна Цидилко од Универзитетот „Хумболт“ од Берлин, Терумо Јамазаки од Универзитетот од Токио, како и професори од универзитети од Русија, Кина, Чешка, Словачка, Полска, Хрватска, Романија, Унгарија итн., кои ќе ги опишат референците на интернационалнито ехо на поетските, драмските и романескните остварувања на Плевнеш, играни и прикажувани на повеќе од 30 светски јазици.
Најмногубројни на симпозиумот се француските познавачи на делото на Плевнеш, предводени од професорката Фроса Пејоска-Бушро, која воедно ќе биде модератот на настанот. Нивното потесно поле на интерес ќе биде т.н. балканска трилогија – „Гробница за Борис Давидович“ од Данило Киш, „Казна за Малвина“ од Мирко Ковач и „Среќата е нова идеја во Европа“ од Ј. Плевнеш, играна во повеќе од 120 театри во целата Франција.
Од Македонија свои излагања на симпозиумот ќе поднесат Маја Јакимовска-Тошиќ, директор на Институтот за македонска литература при УКИМ, и Соња Стојменска-Елзесер, претседател на Друштвото на писателите на Македонија.
За време на симпозиумот ќе бидат прикажани извадоци од документарните филмови на Плевнеш посветтени на Никола Бувие, Питер Брук, Клод Лелуш, Ив Бонфуа, Пјер Беарне, Алберт Кан, инсерти од „Портрет на Плевнеш во театарот ‘Молиер’“, од Жак Лакариер, како и извадоци од француско-македонскиот долгометражен филм „Тајната книга“, посветен на првата интелектуална револуција во Европа, во режија на Владо Цветановски, за кој пред присутните ќе се обрати Жан-Клод Кариер, главен протагонист во филмот и сценарист на Луис Буњуел и Милош Форман.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Изложба на колажи и графики од Ивана Мојсовска-Головска и Ема Димовска во Скопје
Изложба на колажи и графики од Ивана Мојсовска Головска и Ема Димовска во Скопје организира Културно-информативниот центар – Скопје.
„Room 93“ — Ивана Мојсовска Головска
Во интимниот свет на серијата колажи на Ивана Мојсовска Головска, просторот станува и засолниште и замка – псохолошки простор во кој фигурата ја преиспитува сопствената присутност. Во овие надреални сцени, блискоста и изолацијата се две лица на истата желба за поврзување. Свет што се шири до бесконечност, но во себе носи клаустрофобија.
Ивана Мојсовска Головска (р. 1993) е визуелен уметник чиј експресивен и експериментален пристап го дефинира нејзиното творештво. Дипломира и магистрира на Факултетот за ликовни уметности во Скопје, на отсек сликарство, каде што и денес живее и работи како независен уметник.
Нејзината практика опфаќа различни медиуми — сликарство, колажи, фотографија, инсталациja и сценографиja — преку кои таа често ја прикажува човечката емоционална комплексност во современиот свет. За неа, уметноста е начин за соочување со суровите и длабоко лични вистини на постоењето; нејзините дела ги изразуваат овие емоции преку апстрактни и експресивни форми, интензивирајќи ги чувствата на изолација и одвоеност. Во последните неколку години, Мојсовска го насочува своето внимание кон колажот — медиум што го истражува како простор на интимност, фрагментација и современа осаменост.
До сега има реализирано пет самостојни изложби, и има учествувано на повеќе од дванаесет групни изложби.
Награди:
2017 – „Четирите Мајстори на Модернизмот“, Галерија ФЛУ, Скопје
2023 – „The New Balkan Artistic Generation“, Osten Art Festival
„Which Self Ate Which Self“ — Ема Димовска
Серијата графики на Ема Димовска претставува визуелен запис на внатрешен процес во кој мислата се дели, набљудува и распаѓа. Формата не опишува, туку го анализира мигот на сопственото губење. Линијата и зборот делуваат како две свести што се одвојуваат и повторно се проголтуваат една со друга, создавајќи простор на постојано преклопување.
Делата ја откриваат тензијата меѓу субјектот што создава и субјектот што е предмет на сопствено испитување. Таму, во меѓупросторот помеѓу волјата и распадот, уметноста се појавува како доказ дека секое „јас“ е процес, а не форма.
ЕМА ДИМОВСКА (1994, Охрид). Дипломирала на Факултетот за ликовни уметности во Скопје (2019), оддел графика. Ја добила наградата за најуспешно графичко дело на изложбата „Студентска графика – Драгутин Аврамовски-Гуте“ (2016). Учествувала на неколку групни изложби во земјава и странство.
Изложбата ќе биде отворена до 08.11.2025 година.
Култура
Промоција на „Приказничар“ од Жарко Кујунџиски во Градската библиотека во Скопје
В среда (29 октомври) во 19 часот во Градската библиотека „Браќа Миладиновци“ ќе биде промовирана збирката раскази „Приказничар“ од Жарко Кујунџиски, добитник на наградата „Стале Попов“ за најдобро прозно остварување според Друштвото на писателите на Македонија во 2025 година. Модератор и промотор е Александра Јуруковска, а фрагменти од делото ќе чита актерот Андреј Серафимовски.
-Расказите на Жарко Кујунџиски се раскошно славење на приказната. Без разлика дали станува збор за приказни раскажани во прво лице или низ перспективата на сезнаечки наратор, овие текстови ги користат многубројните можности на расказот како форма, богато поигрувајќи си со неговите потенцијали – подвлекува Владимир Јанковски за збирката раскази „Приказничар“ која е во издание на Антолог.
Жарко Кујунџиски (1980) е писател и издавач. Дипломирал во 2003, а подоцна и магистрирал на Катедрата за општа и компаративна книжевност во Скопје. Бил колумнист во дневните весници „Утрински весник“ и „Дневник“, основач и уредник на електронското списание „Репер“ (www.reper.net.mk), копирајтер во маркетинг-агенција и прес-координатор на Филмскиот фестивал „Браќа Манаки“. Сопственик е на издавачката куќа „Антолог“ од Скопје. Автор е на 13 книги. Неговиот расказ „Кога се губат очилата“ е дел од реномираната антологија „The Best European Fiction“ 2013. „Spectator“ е прв дебитантски роман во современата македонска книжевност со осум изданија и досега е објавен на полски и на српски јазик. „Америка“ е објавен на италијански јазик. Романот „Сфинга на гневот“ бил македонски претставник за наградата „Балканика“ во 2021 година. Добитник е на неколку книжевни награди како и на една награда за глума. Член е на Друштвото на писатели на Македонија и на македонскиот ПЕН-центар.
Настанот е дел од традиционалните активности на Библиотеката за претставување и промоција на делата наградени од ДПМ.
Култура
Изведбата на оперетата „Лилјакот“ од Јохан Штраус II ќе се одржи на 28 октомври на големата сцена на МОБ
По успешната премиера на оперетата „Лилјакот“ од Јохан Штраус II, која предизвика одличен прием кај публиката и бурни аплаузи, Националната опера и балет ја најавува следната изведба на ова ремек-дело, што ќе се одржи на 28 октомври 2025 година со почеток во 20.00 часот на големата сцена на МОБ.
Диригент е Бисера Чадловска, режијата е на Љупка Јакимовска, сценографијата на Марија Ветероска, костимографијата на Марија Пупучевска, кореограф е Саша Евтимова, хор мајстор е Јасмина Ѓоргеска, а концерт мајстор е Верица Ламбевска, светло-дизајн е Милчо Александров.
Во солистичката екипа настапуваат: Васко Здравков, Дејан Стоев, Злата Тошевска Димовска, Ана Ројдева, Николина Јаневска, Кристијан Антовски, Невен Силјановски, Марјан Николовски, Јаворка Витанова и Тихомир Јакимовски, заедно со хорот, оркестарот и балетскиот ансамбл на МОБ.
„Лилјакот“ е ремек-дело на „кралот на валцерите“ Јохан Штраус II, создадено во 1874 година. Оваа брилијантна оперета претставува маестрална комбинација на љубовни интриги, недоразбирања и комични ситуации, сместени во блескавиот виенски свет на валцери, балови и маскенбали. Штраус со својата непресушна музичка инвентивност и елегантна оркестрација создава партитура исполнета со валцери и арии кои зрачат со духовитост, шарм и живост. „Лилјакот“ е вистинска прослава на радоста, убавината и ведрината на животот – дело што повеќе од еден век ја воодушевува публиката ширум светот и останува вечен симбол на виенскиот шарм и музичката магија.

