Култура
Изведени повеќе од 240 претстави и пет премиери во МНТ во 2019 година
Македонскиот народен театар успешно ја заврши 2019 година со изведени повеќе од 240 претстави и настани, посетени од над 84.500 гледачи.
На големата и малата сцена се реализираа пет премиерни изведби, и тоа: „Макбет“ во режија на Нела Витошевиќ, „Мој термин“ на режисерот Синиша Евтимов, „Бесачи“ на бугарскиот режисер Јавор Грдев, „Најкратки драми на светот“ во режија на Трајче Ѓоргиев и „Отело“ во режија на Нина Николиќ.
По повод 74-годишнината од првата премиера на сцената на Македонскиот народен театар – Скопје, на 3 април во фоајето на театарот беше отворена изложбата со наслов „Од текст до претстава: македонски драми на сцената на МНТ“. Изложбата е сè уште активна и актуелна и секојдневно ја посетуваат голем број посетители, меѓу кои студентите и учениците на основните и средните училишта.
Освен големата посетеност од страна на домашната публика во МНТ, изведбите на претставите ги следеше и театарска публика надвор од државата. МНТ реализира поголем број гостувања, меѓу кои се издвојуваат: „Разговори во четири очи“, која гостуваше на „НИТ-фест“, Шилпи театар во Катманду и на „Паралел фестивал“, Театарот во Покхара – Непал; комедијата „Кец на десетка“ во октомври 2019 година беше изведена на Меѓународниот фестивал на хуморот и сатирата „Ин Виница веритас“, кој се одржува во Домот на културата „Тошо Арсов“ во Виница; а во рамките на 54. издание на МТФ „Војдан Чернодрински“ во Прилеп, МНТ гостуваше со претставите „Макбет“ и „Силјан Штркот шанца“. Претставата „Макбет“ од Вилијам Шекспир, а во режија на Нела Витошевиќ, пред прилепската публика се одигра на отворањето на фестивалот (во официјалната натпреварувачка програма) на 7 јуни 2019 година. На затворањето на фестивалот, 15 јуни 2019 година, a во чест на наградените, каде што „Макбет“ ги доби наградите за костимографија и сценографија, се одигра и претставата „Силјан Штркот шанца“ по текст на Дејан Дуковски, а во режија на Срѓан Јаниќиевиќ.
На 27 јуни, на големата сцена во МНТ, претставата „Макбет“ настапи и на 40. јубилејно издание на Скопско лето. Претставата „Галеб“ во јуни гостуваше на 27. издание на Интернационалниот театарски фестивал „Варненско лето“ во Варна и на 13. издание на платформата „Светскиот театар во Софија“ Софија, Р. Бугарија. Актуелната хит-претстава „Мој термин“ гостуваше на 22. издание на меѓународниот театарски фестивал Денови на комедијата во Куманово во октомври, „Еден месец на село“ на 1 ноември 2019 година гостуваше на сцената на Црногорското народно позориште, Подгорица, Р. Црна Гора, и беше изведена во ревиjалниот дел, а во рамките на затворањето на Биеналето на црногорските театри 2019 година, како и по повод прославата за Денот на Црногорскиот народен театар. Во рамките на билатералната соработка помеѓу Македонскиот народен театар и Народното позориште, Белград, Р. Србија, на 8 декември 2019 година се реализира и гостувањето на претставата „Животот е прекрасен“, каде што МНТ од страна на директорката Ивана Вуиќ го прими печатот од Народното позориште – Белград.
Гостувањата продолжуваат со уште едно патување во Кина во следниот период.
На големата сцена во МНТ гостуваше „Будење“ во изведба на Guangdong Song & Dance Theater – Народна Република Кина, потоа „Зона Замфирова“, мјузикл на Позориште на Теразијама, Р. Србија, Српското народно позориште од Нови Сад со претставата „Духот кој оди (Патот на Прометеј)“, поставена според текст на Дејан Дуковски, во режија на Александар Поповски, и претставата „Ноќ на боговите“ по текст на Миро Гавран, во режија на Марко Манојловиќ, а во изведба на Воин Ќетковиќ, Дејан Луткиќ и Небојша Илиќ, како и традиционалниот јапонски НО Театар „Јамамото“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
(Видео) До понеделник е гласањето за „Силјан“ за престижната „Cinema eye honors audience award“
Ексклузивно, еден од водечките светски филмски медиуми, IndieWire, го објави новиот трејлер за филмот, опишувајќи го како „најубавиот документарец на годината“ и ги повика гледачите од целиот свет да гласаат за него во рамки на престижната награда Cinema Eye Honors Audience Choice Award.
Линк за гласање: https://cinemaeyehonors.com/audience-choice-voting/
Меѓународен успех и признанија
Филмот ја имаше својата светска премиера на Филмскиот фестивал во Венеција 2025 година, каде што доби извонредни критики и беше наречен „триумф“ и „чудо над чудата“. „Приказната за Силијан“ се издвојува како едно од најзначајните документарни остварувања во пресрет на оскаровската сезона, а наскоро ќе биде прикажан во киносалите низ светот под дистрибуција на National Geographic.
Критичарите за филмот
Познатиот филмски критичар Кристијан Блауелт во својата рецензија за IndieWire напиша: „Приказната за Силијан е без сомнение најубавиот документарен филм на годината. Внимателно изработен, човечен и поетски приказ на односот меѓу еден постар човек и штркот кој му станува пријател и спасител.“ Филмот ја следи приказната за Никола, човек кој се обидува да ја одржи семејната фарма откако неговото семејство заминува во потрага по посигурна егзистенција. Во момент на осаменост, штркот кој случајно се појавува му станува придружник, пријател и симбол на надеж. Приказната е вистинита и неодоливо потсетува на старата македонска народна легенда за залутаниот син кој се враќа кај својот татко откако се претвора во штрк.
Процесот на создавање
Режисерката Тамара Котевска ја следи семејната приказна на Никола повеќе од година и пол пред да се појави штркот. Првично планира да сними документарен филм за последиците на конзумеризмот и глобализацијата врз миграциите, кај луѓето и кај нејзините омилени штркови. Но, животот на ова семејство неочекувано почнал да ја пресликува уметноста, претворајќи ја нивната реалност во современ мит за поврзаноста меѓу човекот и природата. Резултатот е поетско и длабоко човечко сведоштво за вечноста и за тоа како древните митови содржат вистини што остануваат значајни низ вековите.
Кампања за Оскар и американска турнеја
Тамара Котевска во моментов е на американска турнеја во рамките на кампањата за Оскар, а пред неколку дена настапи меѓу режисерите на десетте најдобри документарни филмови на годината во престижната селекција на The Hollywood Reporter на фестивалот во Савана, Вирџинија. Турата продолжува, а јавноста ќе има можност да ја следи преку медиумите и официјалните канали на филмот.
Култура
„Јон Вардар против Галаксијата“ со белгиска премиера во Бриж
Анимираната научно-фантастична комедија „Јон Вардар против Галаксијата“ на Гоце Цветановски денес има белгиска премиера на Razor Reel Flanders Film Festival во Бриж. Фестивалот е дел од Мелиес организацијата — европска мрежа на филмски фестивали посветени на фантастичниот филм, именувана по пионерот на кинематографијата Жорж Мелиес, француски режисер кој уште на почетокот на 20 век ги постави темелите на филмската фантазија и специјалните ефекти со класични дела како „Патување на Месечината“ (1902).
![]()
Основан во 2008 година, Razor Reel е препознатлив по својата посветеност на фантастиката, хоророт, анимацијата и независниот филм, промовирајќи авторски дела што ги поместуваат границите на жанрот.
Режисерот Гоце Цветановски вели: „Октомври беше многу активен за Јон Вардар: имавме десет фестивалски прикажувања, меѓу кои премиери во Тајван, Австралија, Турција, Канада, Германија, и мило ми е што ритамот не успорува ни во ноември. Наскоро ќе објавиме уште возбудливи новости.“
Филмот е во сценарио и режија на Гоце Цветановски, арт директор е Михајло Димитриевски – Тхе Мичо, продуцент е Алан Кастиљо, а главните улоги ги толкуваат Жарко Димоски, Емилија Мицевска и Дамјан Цветановски.
Култура
Oбјавен романот „За мајките се’ најдобро“ на хрватската писателка, Сања Пилиќ
„Македоника литера“ неодамна го објави романот за млади „За мајките сè најдобро“ на познатата и најчитаната хрватска писателка за деца Сања Пилиќ. Ова е нејзиниот прв роман, првпат објавен во 1990 година, за кого ја доби книжевната награда „Григор Витез“ и долг период е задолжителна лектира во основното образование во Хрватска.
Овој роман зборува за проблемите на пишувањето, за техниката, ликовите, заплетот, но и за животот на писателот, за неговиот социјален и финансиски статус и за проблемот на усогласување на пишувањето како професија и за семејниот живот. Зборува за мајчинството, но од перспектива на мајка која чувствува дека прерано пораснала и дека нејзиниот „возрасен“ живот ѝ забранува многу работи за кои копнее. Тоа се некои детски желби и фантазии, но и време за себе и за сопствените интереси.
Романот зборува и за семејното секојдневие, за обичните мајчински проблеми, за готвењето ручек, детските игри и проблеми, брачните врски и пријателствата. Сепак, сè е раскажано од перспектива на мајката која, како и сите други, има свои индивидуални потреби, проблеми и соништа што се во спротивност со нејзиниот мајчински идентитет.
„За мајките сè најдобро“ нема силен заплет, што значи дека во преден план не се заплетите, интригите и општите настани, туку романот е многу „разигран“ и непредвидлив, но не толку поради настаните во него, колку поради начинот на кој е напишан. Писателката често си игра со зборови, како на пример во следните реченици: „Лицемерите не се мерачи на лицето…“, „Валдемар има полутетка. Затоа тој ја полуслуша“… Таа, исто така, измислува свои зборови, користи сленг изрази, си игра со поговорки, со правопис и пишување со големи букви, со графички приказ или со празниот простор на страницата.
Сања Пилиќ (1954 година, Сплит, Хрватска) дипломирала на Факултетот за применети уметности, отсек фотографија. Работела како фотограф, трик-снимател и колорист на цртани филмови. Живее и работи во Загреб.
Објавила повеќе од осумдесет книги, вклучувајќи сликовници, книги за деца и млади и книги за возрасни. Добила бројни награди и признанија за својата работа. Неколку нејзини книги се задолжителна лектира за основните училишта, меѓу кои и овој роман, а повеќе наслови се толку популарни што се објавени во повеќе од десетина изданија.
Нејзини најпознати дела се: „За мајките сè најдобро“, „Немам време“, „Трошки од дневната соба“, „Па, не ми е жал“, „Женски песни“, „Фактор на успех“, „Мала торба, голема слобода“, „Ми одиш на нерви!“, „Се гледаме на Фејсбук!“ и други. За своите дела добила повеќе награди и признанија. Освоила над дваесет награди, а номинирана е за двете највисоки меѓународни награди за книжевност за деца „Ханс Кристијан Андерсен“ и Меморијалната награда Астрид Линдгрен (АЛМА).
Нејзини книги и текстови се преведени на повеќе јазици, а ова е втора нејзина книга на македонски јазик, по „Баш сум хепи!“, книга со куси раскази, исто така во издание на „Македоника литера“.
Сања Пилиќ (1954) е автор на повеќе од седумдесет книги, меѓу кои сликовници, книги за деца и за млади и книги за возрасни. На списокот на задолжителни лектири за основните училишта во Хрватска има повеќе наслови, а повеќето од нив се публикувани по десетина изданија. Нејзини најпознати дела се: „Сè најдобро за мајките“, „Немам време“, „Трошки од дневната соба“, „Е, баш не ми е жал“, „Женски песни“, „Фактор за успех “, „Мала торба, голема слобода“ „Ми одиш на нерви!“, „Се гледаме на Фејсбук!“, „Баш сум хепи!“ и многу други.
Добитничка е на дваесетина награди и е номинирана за меѓународната награда „Ханс Кристијан Андерсен“ за 2024 година, како и за наградата АЛМА (Astrid Lindgren Memorial Award) за 2024 година.
Нејзини текстови се преведени на словенечки, англиски, германски, холандски, италијански и унгарски. Нејзини книги се преведени на словенечки, бугарски и албански јазик. „Баш сум хепи!“ е прва нејзина книга објавена на македонски јазик. Дипломирала на Факултетот за применета уметност, отсек фотографија. Работела како фотограф, снимател на кинематографски ефекти и сликар на сцени за цртани филмови. Живее и работи во Загреб.

