Култура
МСУ првпат ќе изложи дела од колекцијата ставени во релација со дела на современи уметници

Утревечер, во 20 часот, во Музејот на современата уметност – Скопје ќе биде отворена долгонајавуваната изложбата „Прекршено време. И светот се пресоздава од тоа што го заборава“, во која се вклучени речиси сите куратори на музејот: Ивана Васева, Благоја Варошанец, Софиа Григориаду, Ива Димовски, Владимир Јанчевски и Нада Прља.
Вистински куриозитет е репрезентативниот избор на дела од уметничката колекција на МСУ – Скопје, некои од нив ретко или воопшто изложувани.
„Ќе бидат изложени дела на уметници со потекло од она што се подразбирало како периферии на светот или светот разбиран како европоцентрична „геополитика на знаење“, ставени во релација со дела на неколку меѓународни современи уметници, во обид за лоцирање на поинакви приказни и наративи, честопати исклучени од доминантите наративи, но се со голема еманципаторска моќ“, велат кураторите.
Според стручниот тим, кој ја подготвуваше поставката, генерална идеја за изложбата е преку контекстуален и критички пристап кон делата од колекцијата да се преиспитаат историски и критички теми, како што се колонијалната историја и неоколонијализмот, феминизмот, хегемониската експлоатација, хибридноста на културните формации и трансформации и соодветните отпори и борби, како и сложените реалности на земји (и групи) што се конципирани како „периферни“.
Прекршеното време, одговарајќи на задачата на наследството, отвора простор за уметнички дела, приказни и сеништа, кои не биле подеднакво изложени, замислувајќи ги можните идни читања на збирката на МСУ – Скопје, кои се неизбежно прогонувани од минатото.
Современи уметници, чии дела ќе бидат изложени се: Ала Јунис (Кувајт/Јордан), Инас Халаби (Палестина/ Холандија), Сиовија Кјамби (Кенија/ Германија), Карла Закањини (Аргентина/ Шведска) и Ивана Сиџимовска (Северна Македонија/ Германија).
Некои од уметниците кои се дел од оваа изложба, а се дел од колекцијата на МСУ – Скопје се светски познатите Мариа Бономи, Роберто Мата, Аида Карбаљо, Феликс Белтран, но изложени се и дела на уметниците Ремо Бианседи, Роберто Варкарсел, Самсон Флексор, Фајга Островер, Анезиа Пашеко е Шавес, Герти Сахуе, Питер Кларк, Макс Арукипа Чамби, Мариа Аусилијадора Силва и други.
Изложбата ја градат дела од збирката на МСУ кои потекнуваат од Глобалниот југ – сфатена како хетерогена и детериторијализирана категорија – или оние кои не учествуваат во глобалниот пазар со хегемонистичка позиција и се архивирани под национален предзнак и потекнуваат од Аргентина, Бангладеш, Боливија, Бразил, Венецуела, Египет, Ирак, Иран, Јужна Африка, Казахстан, Куба, Кувајт, Мароко, Мексико, Узбекистан, Уругвај, Чиле и од други земји, каде што живеле уметници од овие земји.
Овие дела, од една страна се ставени во релација со дела од земјите од поранешна Југославија (С. Македонија, Косово, Србија, Хрватска, Словенија, Босна и Херцеговина, Црна Гора) како наследници на политиката и движењето на неврзаните и нејзиното наследство, посебно активна на културен план, и од друга страна со дела од современи уметници, кои на критички начин ги преиспитуваат локалните и глобални хегемонии.
Избраните дела на поканетите современи уметнички (Закањини, Јунис, Кјамби, Сиџимовска и Халаби) во оваа изложба не се доживуваат како изолирани дела, туку нудат можност за постојани дијалози меѓу нив и со изложените дела од колекцијата на МСУ-Скопје.
Постколонијалноста, политичките дејствувања и уметнички форми на отпор, женски тела и женски гледишта и производство, уништувањето на животната средина и колонијалната екстракција, опседнатите колонијални и модерни наративи, модернистичката мисла и архитектура, форми на солидарност и деконструкции на националното, се некои од темите со кои уметниците се занимаваат, но не исклучиво, бидејќи повеќе од една од овие теми може да се следат во секое дело.
Преку доведувањето на делата од колекцијата во релационалност со дела од современи уметници се отвора потенцијален фрејминг за контекстуални и критички приказни за постколонијалната солидарност, трансформативна еманципација и соработка и обид за воспоставување на друг репрезентативен антихегемониски идентитет на музејот.
Графичкиот дизајн и уметничката интервенција се на Илиана Петрушевска, изложбениот дизајн е на архитектите Јован Ивановски и Ана Ивановска. Конзерватори вклучени во изложбата се Љупчо Иљовски и Јадранка Милчовска, а соработник на концепт е Тихомир Топузовски.
Изложбата е дел од одбележувањето на 60 години од основањето на Музејот на современата уметност – Скопје и ќе биде отворена до 30 март 2025 година.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Агенцијата за филм на 78. издание на Канскиот филмски фестивал

Агенцијата за филм на Република Северна Македонија и оваа година активно ќе учествува на 78. издание на престижниот Кански филмски фестивал, во рамките на Филмскиот маркет (Marché du Film), кој претставува една од најзначајните светски платформи за промоција и развој на филмската индустрија.
Почнувајќи од 2010 година, Агенцијата континуирано има свој промотивен штанд во рамките на Павилјонот на земјите од Југоисточна Европа (SEE Pavilion), заедно со уште седум земји од регионот: Бугарија, Босна и Херцеговина, Црна Гора, Кипар, Србија, Словенија и Хрватска. Преку овој штанд, се реализираат бројни активности со цел промоција на македонската кинематографија, нејзините автори и потенцијалите за меѓународна соработка.
Македонската кинематографија оваа година ќе биде претставена и преку неколку филмови и копродукции: „Лојнс“ во режија на Доријан Нур Жесперс, малцинска копродукција што е дел од престижната програма Directors’ Fortnight; „Додакамерон“ на Минос Папас, вклучен во програмата Frontieres за проекти во пост-продукција; „Утре наутро“ на Јани Бојаџи, кој ќе има проекција во рамките на филмскиот маркет со поддршка од Агенцијата; како и краткометражниот филм „Лима“ на Батухан Ибраим, вклучен во Short Film Corner.
Претставниците на Агенцијата ќе земат активно учество и на неколку значајни меѓународни настани: Генералните собранија на EFAD (Европска асоцијација на филмски агенции) и European Film Promotion, панелот „Ajde!“ посветен на копродукции во Југоисточна Европа, како и Конференцијата на Европската аудиовизуелна опсерваторија.
Делегацијата на Агенцијата за филм оваа година ја сочинуваат: Вероника Бучковска, в.д. Директор, Анита Стојческа Алексовска, виш соработник за филмска дејност, како и Мартина Петреска и Леона Јариќ, студентки на Факултетот за драмски уметности.
Учеството на студентките е резултат на потпишаниот Меморандум за соработка меѓу Агенцијата за филм и Факултетот за драмски уметности, со кој се овозможува млади и талентирани филмски професионалци во развој директно да присуствуваат на еден од најзначајните светски филмски настани. Преку оваа иницијатива, студентите добиваат уникатна можност да се запознаат со светските текови во филмската индустрија, да стекнат вредни искуства и контакти, како и да го прошират своето професионално видик.
Дополнително, ќе се реализираат бројни билатерални средби со партнери од светот со цел презентација на можностите кои Република Северна Македонија ги нуди за копродукции, снимање и интернационална дистрибуција на македонски филмови.
Култура
Денови на Крали Марко во Прилеп

Меѓу настаните кои претставуваат традиционални културни обележја на град Прилеп се и „Денови на Крали Марко“, кои се одржуваат кон средината на месец мај, со што се одбележува годишнината од загинувањето на легендарниот крал и се промовира Прилеп како град каде што живеел најпознатиот јунак на епското народно творештво, не само кај Македонците, туку и пошироко на Балканот.
Манифестацијата ќе се одбележи со концертниот проект „Гласови под Кулите“ кој го спојува древното и современото, македонското и медитеранското, балканското и западноевропското. Концертот е во организација на Општина Прилеп во соработка со НУЦК Марко Цепенков – Прилеп.
Програмата ќе биде полна со изведби на традиционални македонски песни, чалгиски интерпретации, но и нови инспирации од европскиот и балканскиот музички фолклор.
Од „Гласот ми се чуе горе в планината“ и „Крали Марко и Митре Тирочанче“, „Зајде сонце, зајде“, до „Douce Dame Jolie“ „Pourquoi, doux rossignol” и „Узви се лоза алова“ – концертот ќе ги обедини сите тие елементи во еден уникатен музички концепт.
„Болката, разочарувањето и жртвите на јунаците кои се борат со својата судбина, песните за борба и храброст, преку контрадикторните моменти на одлуки и жртви што ги носат, ќе бидат само дел од патувањето низ нашите музички корени. Емоција која допира до најдлабоките основи на нашето постоење и сеќавање, додека ги поврзува епохите и просторот, можеби поврзувајќи ги нашите исконски звуци со трупите на некои патувачки музичари и минатото со сегашноста и иднината.
Ана Митоска (вокал, сантур), Петар Христов (цариградска лира, вокал, ут, лаута, дудук, сопран саксафон, блокфлејта…), Зоран Беговски (кавал, деф, вокал), и Симон Облешевски (клавијатури), ќе оживеат легенди и звуци што се носат од далеку – и остануваат длабоко во нас“, се вели во најавата за настанот.
Култура
Државниот симфониски оркестар од Солун првпат доаѓа во Скопје

Државниот симфониски оркестар од Солун првпат во неговото 66 годишно постоење ќе настапува во Скопје во салата на Филхармонија на 17 мај со почеток во 19.30 часот.
Оркестарот ќе настапи со дела од Емилиос Риадис и Морис Равел со специјални гости од двете земји, како водечката грчка сопранистка Мирто Папатанасиу и нашиот светски реномиран пијанист Симон Трпчевски.
Со Оркестарот ќе диригира реноминираниот грчки диригент Владимирос Симеонидис.
На програмата се дела од Морис Равел и неговиот грчки студент Емилиос Риадис, на чествување на 150 годишнината од раѓањето на Морис Равел и 90 годишна од смртта на најголемиот Солунски композитор Емилиос Риадис, вклучувајќи ја и светската премиера на симфониската свита од операта “Галатеиа”
Проектот се спроведува во рамките на националниот план за закрепнување и отпорност Грција 2.0 финасиран од Европската Унија NextGenerationEU.