Култура
Наградата „Антево перо“ за Александра Димитрова
																								
												
												
											Поетесата Александра Димитрова е овогодишната добитничка на наградата „Антево перо“ за поетскиот ракопис „Дупка“. Одлуката ја донесе оценувачката комисија во состав: проф. д-р Венко Андоновски (претседател), д-р Атина Цветаноска и Жорж Поповски.
Годинава, покрај наградата „Антево перо“, која подразбира печатење на наградениот поетски ракопис, оценувачката комисија, имајќи ја предвид извонредно квалитетната поетска продукција, реши да додели и две придружни награди „Антев златник“. Станува збор за златник со ликот на поетот Анте Поповски, кој ќе им биде врачен на Михајло Свидерски, за поетскиот ракопис „Граници“ и на Сузана В. Спасовска, за поетскиот ракопис „Јазикот на светлината“.
– Наградената стихозбирка „Дупка“ од Александра Димитрова покажува веќе зрел, софистициран поет, еден хиперсензибилен поетски сеизмограф кој ги бележи и најситните треперења на харфата на човековта душа. Тие емотивни треперења на струните на таа скапоцена поетска харфа, во сите тоналитети, од најмрачните (смртта) до најсветлите (љубовта), поетесата ги нотира во високософистициран поетски идиом, кому интелектуализацијата му е главен виолински клуч. Интелектуално задлабочена како кај Ханс Магнус Енценсбергер, емотивно растреперена како кај Сергеј Есенин, свртена кон апсурдот на животот како кај Албер Ками, еротизирана на места како кај Анаис Нин, а меланхолична, архи-носталгична и криптографски поставена како кај Анте Поповски, оваа поезија, во овој миг претставува навистина нова вертикала на македонското поетско писмо. Тоа е поетска изохипса чија височина изненадува со оглед на релативно младата уметничка возраст на поетесата, но и обврзува на висока поетска функционална писменост за секој кој сака да ја следи или да се натпреварува со неа, се вели во образложението.
Михајло Свидерски, извонредно квалитетен поет (кој и лани високо котираше кај оценувачката комисија), понудува ракопис под наслов „Граници“. Тоа е поезија на таканаречен максимален минимализам во која со еден „телеграфски стил“, но и со висока интелектуална оркестрација се третира националната тема на македонскиот егзодус, во буквална и во фигуративна смисла.
Сузана В. Спасовска, пак, во стихозбирката „Јазикот на светлината“ ни понудува една поетска космологија на светлината, нејзина митска анатомија, повторно (како и кај Димитрова и Свидерски) преку еден изразено интелектуализиран поетски идиом, кој не само што не им пречи на чувствата туку напротив, ги доведува до усвитен емотивен апсурд.
Од оваа година, оценувачката комисија ја востановува и наградата „Антев часовник“, за млади поети до 25 години, со цел дополнително да се стимулира творештвото на најмладите наши таленти.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
																	
																															Култура
Гудачкиот квартет „Пламенка Трајковск“ во рамките на Есенските музички свечености 2025
														Во рамки на 25. издание на „Есенски музички свечености“ утре, 05.11.2025г. (среда) ќе се одржи мултимедијален концерт „Јохан Штраус во филмот: Концерт и проекција на немиот филм Веселата војна“ во изведба на Гудачкиот квартет Пламенка Трајковска, со почеток во 20:00 часот во Салон 19 19 (Културен информативен центар).
Учествуваат: Пламенка Трајковска – виолина, Сандра Крстевска – виолина, Љубица Бошкоска – виола,
Александра Јаневска – виолончело.
Гудачкиот квартет ќе направи уникатен спој на класична музика и нем филм во чест на „кралот на валцерот“.
Уникатниот, мултимедијален концерт, насловен како „Јохан Штраус во филмот: Концерт и проекција на немиот филм Веселата војна“ претставува редок спој со кој гудачкиот квартет ќе ја изведува музиката на Јохан Штраус во живо, додека на платното ќе се проектира нем филм на режисерот Роберт Вине. Филмот, инспириран од виенската култура, нуди визуелно и музичко патување низ духот на европската култура од крајот на 19 век.
Публиката ќе има можност да доживее едно несекојдневно уметничко искуство во кое валцерот, некогашниот белег на европската култура, повторно ќе заживее преку звук, слика и емоција.
Концертот е замислен како омаж на двојното наследство на Штраус – како симбол на музичката елеганција и како инспирација на кинематографијата. Поводот е одбележувањето на 200-годишнината од раѓањето на славниот виенски композитор и 30 години камерно музичко творештво на виолинистката Пламенка Трајковска.
Гудачкиот квартет Пламенка Трајковска е дел од Здружението Пламенка Трајковска – МКС, Скопје и претставува еден од водечките камерни ансамбли во земјата. Со својата музичка страст и креативност, тие ја спојуваат класичната традиција со современиот израз, фолклорот и кросоверот. Квартетот настапува на најзначајните културни сцени во Македонија и Европа, создавајќи концерти исполнети со енергија, емоција и уметничка прецизност.
Култура
Концерт на „Танец“ во Националната опера и Балет – уникатно сценско патување низ времето и традициите
														Националниот Ансамбл за народни игри и песни „Танец“ најавува уникатно сценско патување низ времето и традициите. Концертот „Изворни минијатури“ кој е најавен за 22 ноември со почеток во 19 и 30 часот во Националната опера и балет е повеќе од обичен концерт-тоа е враќање кон изворите и никулците кои р’ти богатиот репертоар на „Танец“.
Публиката ќе има можност да ужува автентични ора и песни изведени во нивната интегрална форма, како што егзистирале на теренот; раскош на дијалекти, потсетување на најстарите слоеви од македонскиот музички и сценски фолклор и врвна изведба, машки, женски и мешани ора, придружени од врвни играорци и музичари на македонски изворни инструменти.
Концертот „Изворни минијатури“ е препознаен како исклучително популарен проект кој веќе го обиколи поголемиот дел од државата, што гарантира врвен квалитет и голем интерес.
Цена на билетите е 600 денари. Место за продажба kupikarta.com.
Култура
Изложба „Автопортрети и неколку палети“ на Миро Масин во Скопје
														На 6 ноември (четврток) во 19 часот во галерија Остен ќе се одржи отворањето на самостојната изложба „Автопортрети и неколку палети“ на еден од највлијателните македонски уметници Миро Масин.

За изложбата од Остен ќе кажат:
За уметник од рангот на Масин, чие творештво се протега со децении и опфаќа богата таписерија од македонски и универзални теми, автопортретот не е само обид за сличност. Тоа е филозофско истражување. Секое платно во оваа серија е поглавје во тековната автобиографија, не на настани, туку на состојби на битието. Не сме сведоци на линеарен наратив за еден живот, туку на спирално спуштање во длабочините на уметничката свест. Лицето што нè гледа од овие дела е познато, но бескрајно променливо – сад за интроспекција, превирања, спокојство и неуморно течење на времето.
И потоа, тука се палетите.
Со еден потег на гениј, овие скромни инструменти се воздигнуваат од неговото ателје до ѕидот на галеријата. Тие не се претставени како чисти, беспрекорни алатки, туку како артефакти на создавањето, сè уште прелиени со самата суштина на уметноста на Масин. Овие „неколку палети“ се, всушност, тивки автопортрети сами по себе. Тие се бојното поле и лабораторијата каде што се мешале боите, се донесувале одлуки и на визиите најпрво им се давала материјална форма. Хаотичното, слоевито натрупување на боја на овие дрвени штици е директен, непосреден запис за уметничкиот процес. Секоја дамка од окер, секоја лента од црвена боја, секој базен од длабок ултрамарин е фосилизиран момент на инспирација и борба.
Кога се гледаат во дијалог со завршените автопортрети, палетите завршуваат еден свет круг. Уредената композиција на портретот го наоѓа своето хаотично, енергетско потекло во неуредната живост на палетата. Погледот на насликаното јас се чини дека гледа назад кон самата материја од која е родено. Нам, како гледачи, ни е даден привилегиран увид: ја гледаме не само конечната слика за себе, туку и суровата, материјална генеза на таа слика. Палетата е идентитетот на уметникот во егото на портретот – неограничениот, исконски извор на креативна енергија што потоа се користи, рафинира и проектира на платното како кохерентен идентитет.
Оваа изложба, „Автопортрети и неколку палети“, затоа е мастерклас по уметничка вистина. Таа го демистифицира чинот на сликање, а истовремено повторно го мистифицира самиот уметник. Ни покажува дека создавањето на себе е процес на акумулација, слоевитост и повремено стружење – процес што се огледува точно во натрупувањето на пигментите на алатката на уметникот. Масин не ни покажува едно, дефинитивно јас. Тој ни покажува мноштво јас, секое од нив верно на моментот на своето создавање, секое од нив доказ за фактот дека идентитетот не е фиксна точка, туку континуиран, креативен чин.

