Култура
На „Скопје филм фестивал“ почна ретроспективата на Мето Јовановски

Со врачувањето на Повелбата за исклучителен придонес во филмската уметност, синоќа во Кинотеката започна омажот на Мето Јовановски, кој е дел од програмата на 22. издание на „Скопје филм фестивал“.
Заблагодарувајќи му за легендарните улоги, повелбата му ја врачи директорот на Кинотеката, Владимир Ангелов.
„Има актери кои умеат така лесно да ве убедат во невозможното, има актери кои умеат на сè да му дадат свој печат, има актери кои умеат секоја ролја да ја направат незаборавна, има актери чија умешност едноставно ве остава без здив, има актери кои така неверојатно ги минуваат границите. Има актери за кои не сте сигурни дали го одбележале македонскиот филм или се претвориле во таков симбол по кој македонскиот филм го препознаваме. И не само филмот. Мето Јовановски е еден од оние актери кои го одбележаа македонското глумиште бидејќи без оглед дали се работи за филм или за театар неговите ролји, мали или големи, секогаш остануваат во паметење. Неговата харизма, неговиот талент, неговата особеност, без нималку претерување, се нешто кое умее на секоја улога да ѝ даде не само живот, туку боја, сила, карактер, умее да ѝ даде таков печат, кој не може никого да го остави рамнодушен“, се вели во образложението на „Скопје филм фестивал“.
Заблагодарувајќи за признанието, Јовановски рече дека радоста најмногу ја споделува со најмладата генерација која со себе носи нов филмски сензибилитет ослободен од сите стереотипи и малограѓански предрасуди.
„Да се биде актер, филмски работник, соработник, да се биде дел од филмска екипа, да се влезе во светот на креативноста, во тој тајновит волшебен свет и барем за миг да се заборави тој црно-бел свет со желба да се преточи животот во возвишен и креативен чин е чест и привилегија, но и одговорност пред оние за кои постоиме, а тоа се нашите гледачи, публиката која знае да ја вреднува нашата уметничка, креативена работа и со кои заедно го славиме творештвото – уметноста и животот како највисока универзална вредност. Да ги славиме филмот и уметноста како зрак светлина против мрачните стереотипи и сè она што ја убива душата човекова“, рече Јовановски.
По свеченоста беше прикажан филмот „Кога ќе осамне ден“ (2015) во режија на Горан Паскаљевиќ.
Кинотеката и „Скопје филм фестивал“ во овој омаж на Мето Јовановски прикажуваат вкупно осум филмови. Тоа се неговите улоги кои ги играше во регионот бидејќи Јовановски го одбележа македонското глумиште, но и југословенското и многу пошироко.
Во новата фестивалска локација, кафе-кино „Котур“ се одржа проекција на краткиот документарен филм „Виолината на Џо“ („Joe’s Violin“), кој во 2017 година беше номиниран за Оскар, а потоа и средба со Кахејн Куперман (Kahane Cooperman), американска авторка, продуцентка и режисерка, која го претстави филмот и одговараше на прашањата од публиката.
Филмот е вистинска сторија за Џо, жител на Њујорк, кој го преживеал холокаустот и на повик на една хуманитарна организација, решава да ја донира својата виолина која му помогнала да ги преживее најтешките моменти во животот. Донацијата оди во едно училиште во Бронкс, ја добива 12- годишно талентирано девојче што тешко го преживува разводот на родителите. Се работи за фасцинантна и трогателна приказна, особено кога ќе се сретнат девојчето и старецот.
„Се возев во автомобил, кога на радио слшнав повик за донирањеа инструменти за училиштата во Њујорк, си помислив дека сите тие донирани инструменти имаат своја приказна и решив малку повеќе да истражам. Успеав да стапам во контакт со Џо и уште на нашата прва средба сфатив дека неговата животна приказна, чиј дел е виолината, е навистина исклучителна. Почнав со снимање со свои средства, а дури потоа успеав да соберам повеќе пари за продукцијата на филмот. Највозбудливо беше кога се сретнаа Џо Фајнголд и Бријана Перез, ќерка на имигранти од Доминиканска Република. Таа, иако беше толку млада, разбира дека инструментот е важен сам по себе. Кога првпат се запознава со Фајнголд, таа му ја свиреше трогателната ‘Песната на Солвеиг’, последното што го слушнал од мајка му пред да го однесат во логор“, рече Куперман.
Кахејн Куперман е наградувана авторка на документарни филмови и телевизиска продуцентка. Таа продуцирала седум кратки документарни филмови за аутизам, а режирала два од нив за Ејч-би-о. Неодамна беше и извршна продуцентка и режисерка на „Ладнокрвно: убиствата на семејството Клатер“, четиричасовна крими серија за вистински криминалци за Санденс ТВ на „Амазон прајм“. Таа била извршна продуцентка за „Њујоркер претставува“, серија за „Амазон прајм“. Од 1996 до 2015 година работела во познатата телевизиска емисија „Дејли шоу со Џон Стјуарт“.
„Најтешите моменти ни беа кога се случуваа големи трагедии, како 11 септември и пукањата во американските училишта. Како да правите хумор од тоа. Но Џон Стујарт беше извонреден да ја најде вистинската мерка“, раскажуваше Куперман, која во Скопје гостуваше со поддршка на американската амбасада.
Од денешните настани, (19 април) освен проекциите на филмовите, организаторите го издвојуваат свеченото отворање на програмата „Деновите на квир-кино“ во киното „Фросина“, од 20 часот, кога ќе биде прикажан филмот „Потреси“.
Програмата и распоредот на филмовите и настаните видете ги тука.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
„Македокс“: Платформата „Некстас“ го носи документарниот филм во училница

Употреба на документарниот филм како едукативна алатка во формалното образование е силна мисија на Здружението за промоција на документаристиката „МакеДокс“. Оваа децениска посветеност резултира со бројни успеси, а новитет во едукативната програма на „МакеДокс“ е „Некстас“, платформата за наставници кои се стремат да поттикнат критичко размислување кај младите луѓе и се подготвени да иновираат со нови аудиовизуелни средства во наставата.
Во насока на претставување на платформата „Некстас“ пред професори од средните училишта во Скопје, во петок, 11 април, во просториите на „Јуроп хаус Скопје“, со почеток во 11:00 часот, „МакеДокс“ ќе одржи презентација и кратка обука проследена со дискусија. Свои обраќања ќе имаат Надица Таневска Јанева, социолог и професорка во СУГС „Георги Димитров“ – Скопје, и Сашо Алушевски од „МакеДокс“.
Настанот е од отворен тип, но пријавувањето за присуство на настанот е задолжително. Линк за пријавување: https://forms.gle/cpEnERjVx4etdAsm8
Оваа образовна платформа на наставниците и учениците им нуди бесплатен пристап до динамична дигитална средина која содржи обемна колекција на документарни филмови од целиот свет, придружени со помошни материјали во насока на наставните планови на речиси секој предмет во средното образование. „Некстас“ е достапна на неколку јазици, отсега и на македонски јазик, а користењето на оваа платформа како ново аудиовизуелно средство е одобрено од Бирото за развој на образованието и Министерството за образование и наука на РСМ.
„Некстас“ е партнерски проект на „Docs Barcelona“ (Шпанија), „DOK.fest Munich“ (Германија), „Thessaloniki Film Festival“ (Грција), „Indie Lisboa“ (Португалија), „Sottodiciotto Film Festival“ (Италија) и „МакеДокс“ (С Македонија), а проектот е поддржан од програмата „Креативна Европа“ – потпрограма Медиа.
„Некстас“ веќе ја користат над 10.000 наставници и професори ширум Европа. Линк до платформата: https://nextus.global/mk
Култура
Гиш во МКЦ ќе претстави поетска збирка

Во МКЦ на 10. април со почеток во 20,30 часот пред публиката во Скопје ќе биде претставена поетската збирка на Сашо Гигов Гиш – „INDUCTA CAUSA / Осуђен у одуству” во издание на Scero Print од Ниш.
За книгата покрај авторот ќе говори професорот Горан Максимовиќ и лекторот и писател Ѓоко Здравески.
Во музичкиот дел на публиката ќе и се оретстави Драган Стојковски на тамбура.
Култура
Концерт на Исмет Вејсели, Алба Зеќири и Шкељзен Бафтиари во македонскиот КИЦ во Софија

На 10 април 2025, со почеток од 18:30 часот, во Македонскиот КИЦ во Софија ќе се претстави музичкото трио во состав: Исмет Вејсели (вокал – тенор), Алба Зеќири (виолина) и Шкељзен Бафтиари (пијано).
На програмата се композиции од: Паоло Тости, Васил Толе, Астор Пиjацола, Винченцо Белини, Сотир Голабовски, Сони Петровски, Фредерик Шопен, Жил Масне, Џоакино Росини.
Исмет Вејсели е роден во Куманово на 11 април 1998 година, е истакнат соло пејач со забележителна кариера. Своето музичко образование го започнал со изучување на кларинет и соло пеење, а потоа ги продолжил студиите во средното музичко училиште „Илија Николовски-Луј“ во Скопје, под менторство на тенорот Мустафа Имери. Во текот на средното образование освоил бројни награди, вклучувајќи и последователни победи на државниот натпревар за соло пеење во Македонија. Неговиот талент блеснал и на меѓународната сцена, освојувајќи признанија на фестивали во Србија и Италија.
Исмети го продолжил високото образование на Факултетот за музичка уметност при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, под менторство на реномираната сопранистка доц. Ана Дурловски. Неговата кариера вклучува настапи во Берлин, Германија, рецитал во Тирана, Албанија, како и импресивен концерт во Москва, Русија. Исмети исто така настапил во Кремљ и во Националната опера и балет на Македонија, каде што го направил своето деби додека сè уште бил студент.
Во 2021 година, освоил врвни награди на меѓународни натпревари во Русија и Белград. Важно е да се спомене дека бил примен во Концертанте академијата во Барселона, Шпанија, под менторство на маестро Раул Хименез. Настапил и на Меѓународниот вокален фестивал во Приштина и со Филхармонијата на Косово во Тирана.
Кариерата на Исмет Вејсели продолжува со значајни настапи, вклучувајќи концерт во Њујорк, САД, како и престижен настап на фестивалот Музикферајн во Виена. Бил дел од Словачкиот национален театар, каде што работел со професорката Адриана Гала Кохуткова во Оперското студио и како член на хорот. Минатиот месец го имаше своето деби во главната улога во операта „Гоца е Качаникут“, со што го направи и своето деби во Операта на Косово.
Пред три месеци, дебитираше и во Националната опера во Тирана, Албанија. Покрај тоа, тој е многу активен како концертен пејач, одржувајќи рецитали. Во моментов, се подготвува за серија рецитали низ Македонија со исклучително интересен репертоар.
Алба Зекири е виолинистка родена на 18 февруари 2003 година во Куманово. Основното музичко училиште го завршила во „Панче Пешев“ во Куманово, додека средното музичко училиште во „Илија Николовски Луј“ во Скопје, во класата на проф. Ерхан Шукри.
Под диригентство на проф. Ерхан Шукри се појавува на различни натпревари, освојувајќи две награди: прво место на државниот натпревар по виолина во Скопје и втора награда на меѓународниот натпревар по виолина „Полихимниа“. За време на концертите, двапати се појавува како солист со оркестарот „Арко“.
Во 2021 година се запишала на Факултетот за музичка уметност во Скопје, на Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“, во класата на проф. Љубиша Кировски, каде моментално е студент во трета година. Во текот на овие три години настапила на многу концерти. Како член на оркестарот „Грифон“, под диригентство на Агон Чупи, настапила во Кичево, Тетово и Скопје, а како член на оркестарот „Таденус“ настапувала во Скопје со различни солисти под диригентство на проф. Бехар Весели.
Покрај настапите како дел од различни оркестри, таа е многу активна и со солистички концерти. Во летото 2023 година се појавила во Куманово со концерт во организација на Ш.К.А. „Меликус“, а подоцна како гостин во Скопје на концертот на тенорот Исмет Весели.
Во септември 2023 година, со квартетот „Грифон“ како концерт-мајстор, настапиле со концерт во Даут-пашиниот амам, додека истиот месец настапила соло во Елбасан на долгодишниот фестивал „Средба на лакови“. Во октомври 2023 година, за првпат учествувала на еден од концертите на „Приштина меѓународен вокален фестивал“ во Приштина, Косово.
На 11 ноември 2023 година го одржала својот прв солистички концерт со пијанистот Шкелзен Бафтиари во Уметничкиот културен центар во Скопје, каде што се претставила со многу предизвикувачка програма и каде што резултирала со успешен концерт, кој бил поддржан од Министерството за култура.
На 6 декември 2023 година се појавила како солист со камерниот оркестар „Солисте ФМ“ под диригентство на маестро Сашо Татарчевски, со „Пролет“ од Астор Пијацола, во големата сала на Скопската филхармонија, во рамките на годишниот славенички концерт на Факултетот за музичка уметност во Скопје.
Во 2024 година повторно настапила со рецитален концерт во Куманово и концерти во Скопје. На 26 октомври 2024 година се појави на концерт во Загреб, Хрватска.
Шкелзен Бафтиари дипломирал со Кум Лауде во ФМУ при Унивезитетот Св. Кирил и Методиј- Скопје, во класата на проф. Симон Трпчески. Основното и средното музичко образование ги завршува во ДМБУЦ Илија Николовски Луј во Скопје, во класата на проф. Ќудмила Романова. Пијано почнува да учи и од 10 година возраст со проф. Симона Зафировска во ДМУ ” Тодор Скаловски- Тетоец”- Тетово. Добитник е на повеќе меѓународни награди во Париз, Рим, Торино, Пловдив, Благоевград, Белград. Одржувал солистички концерти во Тетово, Скопје, Струга, Приштина Тирана, Софија, Охрид( Охридско лето). Настапувал како солист во Лондон Сити Филхармоник, Македонска Филхармонија, Симфонискиот Оркестар на ФМУ, Косовка Филхармонија, Симфонискиот оркестар на Албанската РТВ. Покрај поголемиот број на снимки за радио и ТВ редовно, учествувал на семинарите под раководство на проф. Борис Романов што се одржувале секоја година во Охрид.